Το καλοκαίρι του 1566 είδε την τελευταία απόπειρα του Τούρκου σουλτάνου Σουλεϊμάν του λεγόμενου «μεγαλοπρεπή», να εξουδετερώσει τους Αψβούργους, καταλαμβάνοντας και τη Βιέννη. Την 1η Μαΐου 1566 ο Σουλεϊμάν, επικεφαλής μιας τεράστιας στρατιάς που σύμφωνα με ορισμένες πηγές αριθμούσε 300.000 άνδρες. Άλλες πηγές αναφέρουν 100-200.000 άνδρες.
Στις 27 Ιουλίου 1566 η τεράστια τουρκική στρατιά έφτασε στο Βελιγράδι. Εκεί ενημερώθηκε από τον σύμμαχό του Ζαπόλια πως μια αυστριακή δύναμη είχε επιτεθεί και είχε καταστρέψει τουρκικό στρατόπεδο στο Ζίκλος. Κατόπιν αυτού ο Σουλεϊμάν άλλαξε σχέδια και αποφάσισε να κινηθεί προς το Σίγκετβαρ όπου είχε καταφύγει ο υπεύθυνος για την τουρκική ήττα στο Ζίκλος.
Αυτός δεν ήταν άλλος από τον Κροάτη στρατηγό των Αψβούργων Νίκολα Ζρίνσκι, έναν έμπειρο και γενναίο πολεμιστή, βετεράνο των πολέμων κατά των Τούρκων από την πολιορκία της Βιέννης το 1529, όταν ήταν μόλις 19 ετών. Πλέον στα 58 του ήταν έτοιμος για όλα, χωρίς φόβο. Ο Ζρίνσκι με μόλις 2.300 άνδρες θα υπερασπιζόταν το Σίγκετβαρ έναντι των ορδών του Σουλεϊμάν, η εμπροσθοφυλακές των οποίων αφίχθησαν ενώπιον της μικρής οχυρής πόλης στις 2 Αυγούστου. Οι αμυνόμενοι πάντως έδειξαν εξαρχής το πώς θα εξελιχθεί η σύγκρουση.
Με συνεχείς εξόδους σκότωσαν εκατοντάδες Τούρκους, πριν φτάσει ο κύριος όγκος και τους αποκλείσει. Ο Σουλεϊμάν με τον στρατό του έφτασαν ενώπιον της πόλης στις 5 Αυγούστου. Ο Τούρκος δυνάστης έστησε την πολυτελή σκηνή του σε παρακείμενο λόφο. Ωστόσο ο Σουλεϊμάν ήταν γέρος και ασθενής. Έτσι τη διεύθυνση της μάχης ανέθεσε στον μεγάλο του βεζίρη Σοκολού Μεχμέτ πασά, διατηρώντας την υψηλή εποπτεία.
Οι λίγοι στρατιώτες του Ζρίνσκι, κυρίως Κροάτες, αλλά και Ούγγροι, περιορίστηκαν πίσω από τα τείχη και ανέμεναν τον εχθρό. Η πόλη χωριζόταν σε τρία ξεχωριστά τμήματα, την παλαιά πόλη, τη νέα πόλη και το κάστρο της.
Κάθε τμήμα χωριζόταν από το άλλο με ευρεία τάφρο ενώ η πόλη ήταν προσβάσιμη μόνο από μια πλευρά, λόγω των ελών. Για να κυριευτεί οριστικά έπρεπε να πέσει πρώτα η νέα πόλη, μετά η παλαιά πόλη και τέλος το κάστρο.
Ο Ζρίνσκι υποδέχτηκε τον Σουλεϊμάν πανηγυρικά, υψώνοντας όλες τις σημαίες και κρεμώντας κόκκινα υφάσματα από τα τείχη, υπονοώντας τα τουρκικό αίμα που θα χυθεί. Αυτό εξόργισε τον Τούρκο σουλτάνο που διέταξε, την επομένη, την εκτέλεση της πρώτης μεγάλης εφόδου κατά του Σίγκετβαρ, χωρίς καν να περιμένει το πυροβολικό του να επιτύχει κάποιο ρήγμα. Οι αμυνόμενοι όμως πολέμησαν λυσσασμένα και χιλιάδες κουφάρια Τούρκων έμειναν μάρτυρες της αποτυχίας τους. Ακολούθησαν νέες επιθέσεις και άγρια αντίσταση των αμυνομένων που γνώριζαν ότι είναι μόνοι, καθώς ο αυτοκράτορας Μαξιμιλιανός Β’ δεν μπορούσε να στείλει ενισχύσεις.
Ο Σουλεϊμάν ζήτησε τότε από τον Ζρίνσκι να παραδώσει την πόλη προσφέροντάς του ευνοϊκούς όρους. Ο αγέρωχος στρατηγός δεν απάντησε καν. Κατόπιν αυτού, με νέα έφοδο, οι Τούρκοι κατάφεραν να κυριεύσουν τη νέα πόλη. Οι αμυνόμενοι αποσύρθηκαν στην παλαιά πόλη και το κάστρο. Με τον τρόπο αυτό πέρασε ένας μήνας με τους Τούρκους να υφίστανται τρομακτικές απώλειες. Και οι αμυνόμενοι όμως εξασθενούσαν. Στο μεταξύ, στις 6 Σεπτεμβρίου ο Σουλεϊμάν πέθανε στην σκηνή του από φυσικά αίτια. Οι στρατηγοί του κράτησαν τον θάνατό του κρυφό από τους στρατιώτες τους.
Μέχρι θανάτου
Στις 7 Σεπτεμβρίου οι Τούρκοι ετοιμάστηκαν για μια νέα γενική επίθεση. Στην άλλη πλευρά οι απώλειες, οι υπονομεύσεις και το φοβερός κανονιοβολισμός είχαν αφήσει τα ίχνη τους. Η φρουρά είχε αποδεκατισθεί και τα τείχη είχαν σε πολλά σημεία καταπέσει. Τα τουρκικά κανόνια βρόντηξαν μανιασμένα πριν καλά – καλά χαράξει η 7η Σεπτεμβρίου. Σύντομα τα κάστρο «καιγόταν» ολόκληρο. Οι Τούρκοι ουρλιάζοντας άγρια εισήλθαν στη παλιά πόλη. Ο Ζρίνσκι κατάλαβε πως η τελευταία τους ώρα είχε έρθει.
«Ας βγούμε από τα καιόμενα ερείπια και ας πολεμήσουμε τους εχθρούς μας. Όποιος πεθάνει θα βρεθεί κοντά στον Θεό. Όποιος ζήσει, θα ζήσει τιμημένος. Θα πάω πρώτος και ότι κάνω να κάνετε και εσείς. Μάρτυς μου ο Θεός δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ αδέρφια μου και ιππότες μου», είπε ο Ζρίνσκι στους άνδρες του πριν την τελική, επί θανάτου έξοδο που ετοίμασε με στόχο να γίνει ολοκαύτωμα.
Την ώρα που οι Τούρκοι έχοντας κυριεύσει την παλαιά πόλη κινούντο προς το κάστρο, μέσω της στενής γέφυρας που την συνέδεε με αυτό. Ξαφνικά η πύλη του κάστρου άνοιξε και ένα οβιδοβόλο γεμισμένο με κομμάτια από αλυσίδες και βολίδες αρκεβουζίων και μουσκέτων, φάνηκε. Ένας τρομερός θόρυβος ακούστηκε και εκατοντάδες Τούρκοι εξαϋλώθηκαν… Υπολογίζεται πως τουλάχιστον 600 Τούρκοι σκοτώθηκαν από τη μια και μόνη αυτή βολή, καθώς εφορμούσαν μπουλουκοειδώς…
Οι τελευταίοι 600 περίπου αμυνόμενοι αμέσως μετά εξόρμησαν με το Ζρίνσκι επικεφαλής. Ο γενναίος στρατηγός όμως σκοτώθηκε σχεδόν αμέσως δεχόμενος δύο βολίδες μουσκέτου στο στήθος και ένα βέλος στο κεφάλι. Οι άνδρες του, πιεζόμενοι από την τουρκική μάζα, υποχώρησαν βήμα το βήμα προς το κάστρο εκτός από επτά άνδρες που μαχόμενοι κατάφεραν να ξεφύγουν και να σωθούν. Ήταν και οι μόνοι επιζώντες. Οι Τούρκοι μπήκαν στο κάστρο αλλά εκεί βρέθηκαν αντιμέτωποι με την τελευταία έκπληξη του Ζρίνσκι.
Ο στρατηγός είχε τοποθετήσει 3.000 λίβρες πυρίτιδας στο κάστρο και είχε δώσει διαταγή μόλις οι Τούρκοι εισέλθουν η υπονόμευση να ανατιναχθεί. Σύμφωνα με την παράδοση ο στρατηγός είχε επιφορτίσει με τη μακάβρια αποστολή μια κοπέλα. Δεν είναι βέβαιο ποιος άναψε το φιτίλι. Το θέμα είναι πως άναψε και η πυρίτιδα ανατινάχθηκε στέλνοντας στον θάνατο περί τους 3.000 Τούρκους.
Οι απώλειες των Τούρκων ήταν τρομακτικές. Στην διάρκεια της πολιορκίας χάθηκαν 35.000 άνδρες, εκ των οποίων 7.000 γενίτσαροι. Από τους χριστιανούς ελάχιστοι πολίτες διασώθηκαν. Οι Τούρκοι έκοψαν το κεφάλι του Ζρίνσκι και το έστειλαν στον νέο σουλτάνο Σελίμ. Το σώμα πάντως του γενναίου αντιπάλου τους το έθαψε με τιμές ένας Τούρκος αιχμάλωτος τον οποίο ο στρατηγός είχε σώσει από τον θάνατο. Μετά από αυτό οι Τούρκοι υποχώρησαν. Είχαν χάσει πολύτιμο χρόνο και πολλούς άνδρες για να συνεχίσουν προς τη Βιέννη. Αξίζει να σημειωθεί πως ο θάνατος του Σουλεϊμάν κρατήθηκε κρυφός για τρεις ακόμα εβδομάδες, ενώ για δολοφονήθηκε και ο προσωπικός γιατρός του σουλτάνου για να μην αποκαλύψει το μυστικό.
Τα τρία τμήματα της Πόλης.
Αυτός δεν ήταν άλλος από τον Κροάτη στρατηγό των Αψβούργων Νίκολα Ζρίνσκι, έναν έμπειρο και γενναίο πολεμιστή, βετεράνο των πολέμων κατά των Τούρκων από την πολιορκία της Βιέννης το 1529, όταν ήταν μόλις 19 ετών. Πλέον στα 58 του ήταν έτοιμος για όλα, χωρίς φόβο. Ο Ζρίνσκι με μόλις 2.300 άνδρες θα υπερασπιζόταν το Σίγκετβαρ έναντι των ορδών του Σουλεϊμάν, η εμπροσθοφυλακές των οποίων αφίχθησαν ενώπιον της μικρής οχυρής πόλης στις 2 Αυγούστου. Οι αμυνόμενοι πάντως έδειξαν εξαρχής το πώς θα εξελιχθεί η σύγκρουση.
Με συνεχείς εξόδους σκότωσαν εκατοντάδες Τούρκους, πριν φτάσει ο κύριος όγκος και τους αποκλείσει. Ο Σουλεϊμάν με τον στρατό του έφτασαν ενώπιον της πόλης στις 5 Αυγούστου. Ο Τούρκος δυνάστης έστησε την πολυτελή σκηνή του σε παρακείμενο λόφο. Ωστόσο ο Σουλεϊμάν ήταν γέρος και ασθενής. Έτσι τη διεύθυνση της μάχης ανέθεσε στον μεγάλο του βεζίρη Σοκολού Μεχμέτ πασά, διατηρώντας την υψηλή εποπτεία.
Οι λίγοι στρατιώτες του Ζρίνσκι, κυρίως Κροάτες, αλλά και Ούγγροι, περιορίστηκαν πίσω από τα τείχη και ανέμεναν τον εχθρό. Η πόλη χωριζόταν σε τρία ξεχωριστά τμήματα, την παλαιά πόλη, τη νέα πόλη και το κάστρο της.
Κάθε τμήμα χωριζόταν από το άλλο με ευρεία τάφρο ενώ η πόλη ήταν προσβάσιμη μόνο από μια πλευρά, λόγω των ελών. Για να κυριευτεί οριστικά έπρεπε να πέσει πρώτα η νέα πόλη, μετά η παλαιά πόλη και τέλος το κάστρο.
Ο Ζρίνσκι υποδέχτηκε τον Σουλεϊμάν πανηγυρικά, υψώνοντας όλες τις σημαίες και κρεμώντας κόκκινα υφάσματα από τα τείχη, υπονοώντας τα τουρκικό αίμα που θα χυθεί. Αυτό εξόργισε τον Τούρκο σουλτάνο που διέταξε, την επομένη, την εκτέλεση της πρώτης μεγάλης εφόδου κατά του Σίγκετβαρ, χωρίς καν να περιμένει το πυροβολικό του να επιτύχει κάποιο ρήγμα. Οι αμυνόμενοι όμως πολέμησαν λυσσασμένα και χιλιάδες κουφάρια Τούρκων έμειναν μάρτυρες της αποτυχίας τους. Ακολούθησαν νέες επιθέσεις και άγρια αντίσταση των αμυνομένων που γνώριζαν ότι είναι μόνοι, καθώς ο αυτοκράτορας Μαξιμιλιανός Β’ δεν μπορούσε να στείλει ενισχύσεις.
Ο Σουλεϊμάν ζήτησε τότε από τον Ζρίνσκι να παραδώσει την πόλη προσφέροντάς του ευνοϊκούς όρους. Ο αγέρωχος στρατηγός δεν απάντησε καν. Κατόπιν αυτού, με νέα έφοδο, οι Τούρκοι κατάφεραν να κυριεύσουν τη νέα πόλη. Οι αμυνόμενοι αποσύρθηκαν στην παλαιά πόλη και το κάστρο. Με τον τρόπο αυτό πέρασε ένας μήνας με τους Τούρκους να υφίστανται τρομακτικές απώλειες. Και οι αμυνόμενοι όμως εξασθενούσαν. Στο μεταξύ, στις 6 Σεπτεμβρίου ο Σουλεϊμάν πέθανε στην σκηνή του από φυσικά αίτια. Οι στρατηγοί του κράτησαν τον θάνατό του κρυφό από τους στρατιώτες τους.
Μέχρι θανάτου
Στις 7 Σεπτεμβρίου οι Τούρκοι ετοιμάστηκαν για μια νέα γενική επίθεση. Στην άλλη πλευρά οι απώλειες, οι υπονομεύσεις και το φοβερός κανονιοβολισμός είχαν αφήσει τα ίχνη τους. Η φρουρά είχε αποδεκατισθεί και τα τείχη είχαν σε πολλά σημεία καταπέσει. Τα τουρκικά κανόνια βρόντηξαν μανιασμένα πριν καλά – καλά χαράξει η 7η Σεπτεμβρίου. Σύντομα τα κάστρο «καιγόταν» ολόκληρο. Οι Τούρκοι ουρλιάζοντας άγρια εισήλθαν στη παλιά πόλη. Ο Ζρίνσκι κατάλαβε πως η τελευταία τους ώρα είχε έρθει.
«Ας βγούμε από τα καιόμενα ερείπια και ας πολεμήσουμε τους εχθρούς μας. Όποιος πεθάνει θα βρεθεί κοντά στον Θεό. Όποιος ζήσει, θα ζήσει τιμημένος. Θα πάω πρώτος και ότι κάνω να κάνετε και εσείς. Μάρτυς μου ο Θεός δεν θα σας εγκαταλείψω ποτέ αδέρφια μου και ιππότες μου», είπε ο Ζρίνσκι στους άνδρες του πριν την τελική, επί θανάτου έξοδο που ετοίμασε με στόχο να γίνει ολοκαύτωμα.
Την ώρα που οι Τούρκοι έχοντας κυριεύσει την παλαιά πόλη κινούντο προς το κάστρο, μέσω της στενής γέφυρας που την συνέδεε με αυτό. Ξαφνικά η πύλη του κάστρου άνοιξε και ένα οβιδοβόλο γεμισμένο με κομμάτια από αλυσίδες και βολίδες αρκεβουζίων και μουσκέτων, φάνηκε. Ένας τρομερός θόρυβος ακούστηκε και εκατοντάδες Τούρκοι εξαϋλώθηκαν… Υπολογίζεται πως τουλάχιστον 600 Τούρκοι σκοτώθηκαν από τη μια και μόνη αυτή βολή, καθώς εφορμούσαν μπουλουκοειδώς…
Οι τελευταίοι 600 περίπου αμυνόμενοι αμέσως μετά εξόρμησαν με το Ζρίνσκι επικεφαλής. Ο γενναίος στρατηγός όμως σκοτώθηκε σχεδόν αμέσως δεχόμενος δύο βολίδες μουσκέτου στο στήθος και ένα βέλος στο κεφάλι. Οι άνδρες του, πιεζόμενοι από την τουρκική μάζα, υποχώρησαν βήμα το βήμα προς το κάστρο εκτός από επτά άνδρες που μαχόμενοι κατάφεραν να ξεφύγουν και να σωθούν. Ήταν και οι μόνοι επιζώντες. Οι Τούρκοι μπήκαν στο κάστρο αλλά εκεί βρέθηκαν αντιμέτωποι με την τελευταία έκπληξη του Ζρίνσκι.
Ο στρατηγός είχε τοποθετήσει 3.000 λίβρες πυρίτιδας στο κάστρο και είχε δώσει διαταγή μόλις οι Τούρκοι εισέλθουν η υπονόμευση να ανατιναχθεί. Σύμφωνα με την παράδοση ο στρατηγός είχε επιφορτίσει με τη μακάβρια αποστολή μια κοπέλα. Δεν είναι βέβαιο ποιος άναψε το φιτίλι. Το θέμα είναι πως άναψε και η πυρίτιδα ανατινάχθηκε στέλνοντας στον θάνατο περί τους 3.000 Τούρκους.
Οι απώλειες των Τούρκων ήταν τρομακτικές. Στην διάρκεια της πολιορκίας χάθηκαν 35.000 άνδρες, εκ των οποίων 7.000 γενίτσαροι. Από τους χριστιανούς ελάχιστοι πολίτες διασώθηκαν. Οι Τούρκοι έκοψαν το κεφάλι του Ζρίνσκι και το έστειλαν στον νέο σουλτάνο Σελίμ. Το σώμα πάντως του γενναίου αντιπάλου τους το έθαψε με τιμές ένας Τούρκος αιχμάλωτος τον οποίο ο στρατηγός είχε σώσει από τον θάνατο. Μετά από αυτό οι Τούρκοι υποχώρησαν. Είχαν χάσει πολύτιμο χρόνο και πολλούς άνδρες για να συνεχίσουν προς τη Βιέννη. Αξίζει να σημειωθεί πως ο θάνατος του Σουλεϊμάν κρατήθηκε κρυφός για τρεις ακόμα εβδομάδες, ενώ για δολοφονήθηκε και ο προσωπικός γιατρός του σουλτάνου για να μην αποκαλύψει το μυστικό.
Τα τρία τμήματα της Πόλης.
Ο Ζρίνσκι.
