Από: analyst.gr - Βασίλης Βιλιάρδος
Ανάλυση
Αρκετοί πιστεύουν πως η εναλλακτική «πράσινη» ενέργεια, θα αντικαταστήσει τις περισσότερες ή όλες τις πηγές ενέργειας των υδρογονανθράκων – κάτι που όμως δεν είναι ρεαλιστικό, αφού όλες οι δήθεν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν υπερβαίνουν το 3% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνεται, συν αυτήν από τα υδροηλεκτρικά (γράφημα). Δήθεν ανανεώσιμες, αφού ο σωστός όρος είναι αντικαταστάσιμες – με την έννοια πως κάθε 20 περίπου χρόνια όλα τα συστήματα ΑΠΕ και οι δομές τους πρέπει να αντικαθίστανται.
Πρωτογενής κατανάλωση ενέργειας ανά ενεργειακή πηγή
Μόνο ένα μικρό μέρος δε από τα υλικά που χρειάζονται για την εξόρυξη, κατασκευή και μεταφορά τους, μπορούν να πραγματοποιηθούν με την εναλλακτική ηλεκτρική ενέργεια που οι ίδιες παρέχουν – ενώ για το μεγαλύτερο απαιτούνται υδρογονάνθρακες και ειδικά πετρέλαιο. Υπάρχουν επί πλέον πολλές άλλες αντιξοότητες, όπως οι παρακάτω:
(1) Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια δεν είναι συνεχείς και σταθερές – οπότε απαιτούν αλλαγές στην ανθρώπινη συμπεριφορά, όπως να μη χρησιμοποιούνται ηλεκτρικά μηχανήματα (πλυντήρια, φούρνοι κλπ.) το βράδυ ή όταν υπάρχει άπνοια. Ειδικά αφού η αποθήκευση τους σε μπαταρίες σε μεγάλη κλίμακα δεν είναι επαρκής ή/και πρακτική – όσον αφορά τα απαιτούμενα υλικά για την κατασκευή τους.
(2) Ειδικά όσον αφορά τις μπαταρίες, είναι επίσης αντικαταστάσιμες και όχι ανανεώσιμες – ενώ δεν έχουν μεγάλη διάρκεια. Εκτός αυτού, το ποσοστό των ιόντων λιθίου που ανακυκλώνονται παγκοσμίως, είναι σχεδόν μηδενικό – με τελικό αποτέλεσμα να χρειάζεται ο δαπανηρός και τοξικός «ενταφιασμός» τους. Αναφορικά δε τις τεχνολογίες των μπαταριών, είναι περιορισμένες σε σχέση με την αποθήκευση ενέργειας και με τα υλικά τους – ενώ η μεταφορά των νέων τεχνολογιών από τα εργαστήρια στην παγκόσμια παραγωγή, δεν είναι ασήμαντη από την πλευρά του κόστους.
(3) Τα υλικά και οι ενεργειακοί πόροι που απαιτούνται για την κατασκευή πηγών εναλλακτικής ενέργειας, οι οποίες θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν όλη την ενέργεια που παρέχεται από τους υδρογονάνθρακες, την «παλαιά ενέργεια» όπως αποκαλείται, υπερβαίνουν τα αποθέματα υλικών και ενέργειας που είναι διαθέσιμα στον πλανήτη μας – οπότε κάτι τέτοιο είναι αδύνατον, εκτός εάν χρησιμοποιηθούν άλλοι πλανήτες.
(4) Το εξωτερικό κόστος της «παλαιάς ενέργειας», δεν συμπεριλαμβάνεται στο κόστος της «νέας ενέργειας», της εναλλακτικής – ενώ κανένας δεν προσθέτει το τεράστιο κόστος των περιβαλλοντικών ζημιών που προκαλούνται από τα ορυχεία λιθίου στην τιμή των μπαταριών λιθίου. Εάν συμπεριλαμβάνονταν όλα αυτά, τότε το κόστος της νέας ενέργειας δεν θα ήταν πλέον προσιτό – ενώ μπορεί να θεωρούν όσοι αγωνίζονται για το περιβάλλον πως οι αντικαταστάσιμες και όχι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι προς όφελος του περιβάλλοντος, αλλά στην ουσία δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Απλά χρησιμοποιούνται ως πιόνια, από αυτούς που κερδίζουν τεράστια ποσά από τις «πράσινες business» – μέσω των επιδοτήσεων της πράσινης ενέργειας από τα κράτη, οπότε από τα φορολογικά υποζύγια τους.
(5) Καμία από τις δήθεν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν έχει αντικαταστήσει τους υδρογονάνθρακες – αφού το μόνο που έχουν καταφέρει είναι η αύξηση της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας. Εν προκειμένω, ισχύει το παράδοξο του Jevon στην οικονομία – σύμφωνα με το οποίο η τεχνολογική πρόοδος που επιτρέπει την πιο αποτελεσματική χρήση μίας πρώτης ύλης, οδηγεί τελικά στην αυξημένη χρήση αυτής της πρώτης ύλης, αντί στη μείωση της.
Ως παράδειγμα ο W.S.Jevon ανέφερε την αύξηση της κατανάλωσης του άνθρακα, μετά την εισαγωγή του κινητήρα ατμού με την καύση άνθρακα του J. Watt – η οποία ήταν πολύ πιο αποτελεσματική από την προηγούμενη, οπότε οδήγησε στην αυξανόμενη χρήση του άνθρακα ως μία πιο οικονομικά αποδοτική πηγή ενέργειας. Με ένα άλλο παράδειγμα, η κατασκευή ενός νέου αυτοκινητοδρόμου, δεν μειώνει στην πραγματικότητα την κίνηση στον παλαιό, αλλά ενθαρρύνει τους ανθρώπους να κυκλοφορούν περισσότερο – κάτι που συμβαίνει σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Συμπερασματικά λοιπόν, όλοι αυτοί που είναι ευαίσθητοι με το περιβάλλον και θεωρούν εξέλιξη, όσον αφορά την προστασία του, τις δήθεν ανανεώσιμες και στην ουσία αντικαταστάσιμες πηγές ενέργειας, προκαλούν τεράστιες περιβαλλοντικές ζημίες, χωρίς να μειώνεται η χρήση των υδρογονανθράκων που, αντίθετα, αυξάνεται – όπως ακριβώς οι «αριστεροί» που υποστηρίζουν τις μεταναστευτικές ροές, οι οποίες σε τελική ανάλυση μειώνουν τους μισθούς των εργαζομένων λόγω του ανταγωνισμού στην αγορά εργασίας, ενώ καθιστούν ταυτόχρονα τις πολυπολιτισμικές κοινωνίες που διαμορφώνονται ευκολότερα ελεγχόμενες από τις εκάστοτε ελίτ και τελικά από δημοκρατικές, ολοκληρωτικές.
Ενέργεια, ακρίβεια και χρέη
Συνεχίζοντας, τα μελλοντικά εισοδήματα χρησιμοποιούνται, όπως αναφέραμε, για την αποπληρωμή των δανείων – των δανεικών χρημάτων. Από την άλλη πλευρά όμως, όλα τα μελλοντικά έσοδα δεν είναι τίποτα περισσότερο από μία αξίωση για μελλοντική ενέργεια και πρώτες ύλες – όπου το χρήμα, χωρίς πρόσβαση σε προσιτή ενέργεια (και πρώτες ύλες) είναι εντελώς άχρηστο, όπως είναι τα ευρώ ή ο χρυσός όταν βρεθεί κανείς σε μία έρημο.
Εν προκειμένω, μπορεί να είναι πλούσιος, αλλά όταν δεν υπάρχει νερό ή φαγητό για να αγοράσει με τα χρήματα του, δεν έχει κανένα νόημα – γεγονός που σημαίνει ότι, το χρήμα είναι τότε μόνο πολύτιμο, όταν τα βασικά αγαθά διαβίωσης είναι διαθέσιμα σε προσιτές τιμές.
Ο μέσος καθαρός μισθός τώρα ενός εργαζομένου πλήρους απασχόλησης στην Ελλάδα είναι στα 844 € – οπότε, με την τιμή της βενζίνης στο 1,50 €, ένας Έλληνας χρειάζεται 15 λεπτά εργασίας για να αγοράσει ένα λίτρο βενζίνης (5 λεπτά ένας Γερμανός). Εάν όμως ο πληθωρισμός αυξήσει το κόστος του πετρελαίου, όπως συμβαίνει σήμερα και οι ονομαστικοί μισθοί παραμείνουν στάσιμοι, πόσο μάλλον εάν μειωθούν σε όρους αγοραστικής αξίας λόγω του πληθωρισμού, τότε χρειάζεται περισσότερος χρόνος εργασίας για την αγορά ενός λίτρου βενζίνης – οπότε το χρήμα έχει άμεση σχέση με την ενέργεια (όπως με τα τρόφιμα κλπ.).
Εάν βέβαια βρεθούν φθηνότερα υποκατάστατα ενέργειας για να αντικατασταθούν τα ακριβότερα υφιστάμενα, όπως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα τα βενζινοκίνητα, τότε το χρήμα αποκτά μεγαλύτερη αξία – όπου όμως, οι μεταβάσεις αυτού του είδους δεν γίνονται χωρίς κόστος. Για παράδειγμα, το κόστος αντικατάστασης ενός βενζινοκίνητου από ένα ηλεκτρικό δεν είναι αμελητέο – ούτε η κατασκευή των ενεργειακών υποδομών που απαιτούνται για κάτι τέτοιο.
Στα πλαίσια αυτά, το πραγματικό κόστος της δήθεν ανανεώσιμης ενέργειας δεν έχει καθόλου υπολογισθεί – αφού δεν συμπεριλαμβάνει ούτε το εξωτερικό κόστος, ούτε το κόστος αντικατάστασης, ενώ το πλήρες κόστος ζωής της είναι πολύ υψηλότερο, από όσο ισχυρίζονται οι υποστηρικτές της. Εάν σημειώσει δε κανείς εδώ πως κάθε ηλεκτρικό όχημα περιέχει μεγάλες ποσότητες πλαστικού, ενώ το πλαστικό συνεχίζει να παράγεται από πετρέλαιο και όχι από ηλεκτρισμό, τότε θα καταλάβει πως η ενεργειακή ωφέλεια είναι πολύ περιορισμένη.
Τα παραπάνω σημαίνουν πως το κόστος της ενέργειας σε ώρες εργασίας είναι πολύ πιθανόν να αυξηθεί περισσότερο από όσο μπορεί να αντέξει η παγκόσμια οικονομία – ενώ δεν είναι απίθανο να υπάρξουν περιορισμοί της προσφοράς της, με την έννοια πως η ενέργεια που θα χρειάζονται οι άνθρωποι, δεν θα είναι διαθέσιμη σε επαρκείς ποσότητες για να καλυφθεί η ζήτηση της σε προσιτές τιμές.
Κατά κεφαλήν κατανάλωση ενέργειας 2019
Από την άλλη πλευρά, με το λογισμικό και με τον αυτοματισμό να αντικαθιστούν την ανθρώπινη εργασία, το ενδεχόμενο να συνεχισθεί επιταχυνόμενη η διάβρωση της αγοραστικής δύναμης της εργασίας είναι εξαιρετικά πιθανόν – οπότε δεν έχει σημασία μόνο η διαθεσιμότητα της ενέργειας αλλά, κυρίως, το πόσο θα είναι οικονομικά προσιτή στα χαμηλότερα και μεσαία εισοδηματικά στρώματα που αποτελούν πλέον το 90% του πληθυσμού. Η κατανάλωση βέβαια ενέργειας είναι εντελώς διαφορετική ανά χώρα – όπως στο ενδεικτικό γράφημα.
Ως εκ τούτου, με την ενέργεια να αποτελεί το θεμέλιο της παγκόσμιας οικονομίας, αφού χωρίς ενέργεια δεν μπορούμε να παράγουμε τίποτα, όσα χρήματα και αν προσθέσουν οι κεντρικές τράπεζες στο σύστημα, δεν μπορούν να κάνουν την ενέργεια πιο προσιτή – να εγγυηθούν πως μία ώρα εργασίας μπορεί να αγοράσει περισσότερη ενέργεια, από όση σήμερα.
Το βασικό ερώτημα λοιπόν είναι πόση ενέργεια, νερό και τροφή θα είναι σε θέση να αγορασθούν στο μέλλον, με τα χρήματα που δημιουργούνται σήμερα από το πουθενά – όπου εάν ο εκάστοτε δανειστής διαπιστώσει ότι, θα αγοράζει στο μέλλον μικρότερες ποσότητες με τα χρήματα που δανείζει από ότι σήμερα, τότε θα αυξήσει ανάλογα το επιτόκιο του για να καλύψει τη διαφορά, είτε το θέλουν οι κεντρικές τράπεζες, είτε όχι.
Σε τελική ανάλυση, αυτό που έχει σημασία είναι το πόση αγοραστική δύναμη σε όρους ενέργειας και πρώτων υλών έχει το χρήμα – ενώ ο δανεισμός τρις δολαρίων ευρώ και γεν κάθε χρόνο αυξάνει τις απαιτήσεις για μελλοντική ενέργεια και πρώτες ύλες, με ρυθμό που υπερβαίνει κατά πολύ τα αποθέματα τους. Επομένως, είναι ψευδαίσθηση το ότι μπορούμε να δημιουργούμε πάντοτε χρήματα από το πουθενά και να αυξάνουμε τα παγκόσμια χρέη, διατηρώντας την αγοραστική τους δύναμη – κάτι που θα ανακαλύψουμε πολύ σύντομα.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, αυτό που προκύπτει από τα παραπάνω είναι αναμφίβολα το ότι, η επιβίωση μίας χώρας εξαρτάται από τα ενεργειακά της αποθέματα, από τις πρώτες ύλες, από τα τρόφιμα και από το νερό της – ενώ όσο πιο πολλά χρήματα δανείζεται, τόσο περισσότερο θέτει σε κίνδυνο το μέλλον της. Στα πλαίσια αυτά, η Ελλάδα βαδίζει με ταχύτατα βήματα προς την πλήρη εξαφάνιση της ως Έθνος – αφού θα υποχρεωθεί έναντι των δανεικών που μόνο τα τελευταία δύο χρόνια αυξήθηκαν κατά 41 δις € (ανάλυση), να ξεπουλήσει όλα όσα της είναι απαραίτητα για την επιβίωση του πληθυσμού της που, ως εκ τούτου, ζει σήμερα ήδη εις βάρος πολλών επομένων γενεών.
Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα είναι έρμαιο των διεθνών εξελίξεων – σε μία εποχή που είναι προφανές ότι, η ενεργειακή καταιγίδα που έχει ξεσπάσει, θα έχει πολύ σοβαρά επακόλουθα. Ακόμη πιο προφανής όμως είναι η εγκληματική πολιτική της κυβέρνησης, όσον αφορά την ενέργεια – όπως το ότι μετέτρεψε τη ΔΕΗ σε εισαγωγική χονδρεμπορική εταιρία, από παραγωγική, για να ευνοήσει την εγχώρια και ξένη ελίτ, καθώς επίσης τα χρηματιστηριακά παιχνίδια.
Πολύ χειρότερα, βιάστηκε να δρομολογήσει την απολιγνιτοποίηση, πριν από χώρες όπως η Γερμανία ή η Πολωνία, πετώντας από το παράθυρο λιγνιτικά αποθέματα αξίας σήμερα άνω των 300 δις €, με την τιμή του πετρελαίου στα 80 $ – ενώ δήλωσε πως δεν θα προβεί σε εξορύξεις φυσικού αερίου στην υποθαλάσσια επικράτεια μας, όπου εκτιμάται πως υπάρχουν αποθέματα αξίας άνω των 300 δις $.
Σε κάθε περίπτωση, το ζητούμενο για τους Πολίτες δεν είναι η τιμή της μετοχής της ΔΕΗ και η κερδοσκοπία, αλλά το κόστος ρεύματος για την οικονομία – όπως άλλωστε ήταν ο αρχικός στόχος της ίδρυσης της. Πόσο μάλλον όταν το μόνο Δημόσιο που έχει απομείνει στη ΔΕΗ τώρα, είναι η πρώτη λέξη στο όνομα – αφού οι μετοχές της που διέθετε το κράτος, έχουν μεταβιβασθεί στο Υπερταμείο των ξένων.