Κρινιώ Καλογερίδου (Βούλα Ηλιάδου, συγγραφέας)
Η θεά Τύχη μάς κουνάει μαντίλι εξοπλιστικό που μας δίνει τη δυνατότητα να γίνουμε συμμέτοχοι στο γεωπολιτικό παιχνίδι της Ανατολικής Μεσογείου, αν μπορέσουμε να το εκμεταλλευτούμε βέβαια και δεν απεμπολήσουμε τον νέο μας ρόλο, όπως απεμπολήσαμε τους υδρογονάνθρακες (+φυσικό αέριο και πετρέλαιο), τους λιγνίτες και την επέκταση των ΕΟΧ στα 12 νμ (κι αυτά δεν είναι ''μεγαλοϊδεατισμός'', κ. Μητσοτάκη).
Η Ελλάδα υπέγραψε και επικύρωσε ήδη μια απολύτως συμφέρουσα, ιστορική αμυντική συνεργασία, εντός της ΕΕ. Μια συνεργασία με μόνο αρνητικό την μη εγγύηση για ανάμειξη της ΕΑΒ, κάτι που απαξιώνει την ελληνική αμυντική βιομηχανία και ματαιώνει κάθε ελπίδα μελλοντικής εξοπλιστικής μας αυτάρκειας.
Μια συνεργασία την οποία χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός ''προβολή σταθερότητας και ειρήνης στην Μεσόγειο''. Ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο εθνικός στόχος για προστασία των ελληνικών συνόρων ως συνόρων της Ευρώπης από όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν επιτεύχθηκε ακόμα. Γι' αυτό ούτε λόγος να γίνεται για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών μας.
Κοινώς, ΔΕΝ μπορούμε να μειώσουμε το στρατιωτικό αποτύπωμα σε αυτά (κάτι που ζήτησαν Γερμανοί, Αμερικανοί και, προπάντων, οι Τούρκοι) όσο δεν προστατεύονται εγγυημένα από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις το Φαρμακονήσι, το Αγαθονήσι και τα άλλα μικρά και μεγάλα νησιά και ξερονήσια που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας.
Τώρα που αναφέρθηκα σε αυτούς, σκέφτομαι ότι - για κάποιο ανεξήγητο λόγο - σε κάθε βήμα της Εξωτερικής πολιτικής μας συναντάμε μπροστά μας τη σοφία τους. Το ''ουδέν κακόν αμιγές καλού'', για παράδειγμα - που παραφράζεται σε ''κάθε εμπόδιο για καλό, νεοελληνιστί - έχει λειτουργήσει ως ''ο από μηχανής Θεός'' στην περίπτωση της ελληνογαλλικής συμφωνίας η οποία είναι το θέμα των ημερών μας.
Κι αυτό γιατί μετέτρεψε την κακοτυχία της Γαλλίας (Σύμφωνο Ασφαλείας AUKUS μεταξύ ΗΠΑ-Βρετανίας και Αυστραλίας, που την έπληξε οικονομικά και αμυντικά) σε δική μας καλοτυχία, αφού έγινε αφορμή να υπογραφεί η ιστορική ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία.
Το ''Σπεύδε βραδέως'', πάλι - αντίστοιχο του νεοελληνικού ''όποιος βιάζεται σκοντάφτει'' - απεικονίζει φωτογραφικά το πάθημα της ημιτελούς ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας (ημιτελούς λόγω... κεκτημένης ταχύτητας υπό το φόβητρο της τουρκικής απειλής, αν το εκλάβουμε καλοπροαίρετα), με βάση την οποία αφήσαμε εκτός ελληνικής επήρειας - εκτεθειμένη στην τουρκική βουλιμία - την χρυσοφόρο θαλάσσια ζώνη μεταξύ 28ου-32ου Μεσημβρινού, που εσωκλείει την μισή Ρόδο και τον ''γας ομφαλό'' των ενεργειακών κοιτασμάτων στην Ελλάδα, το Καστελόριζο.
Σε προτερόχρονη φάση βέβαια της Εξωτερικής πολιτικής μας είχαμε γνωρίσει την ''ευεργετική'' επίδραση του ''ουδέν κακόν αμιγές καλού'' στην περίπτωση της μερικώς επιτυχημένης ελληνοϊταλικής συμφωνίας (μειωμένη επήρεια στην οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων για τα νησιά του Ιονίου, τις Στροφάδες και τα Διαπόντια με βάση τις δυσμενείς συντεταγμένες του '77, αν και η έννοια της ΑΟΖ δεν υπήρχε τότε).
Συμφωνίας που έδωσε όμως την αφορμή στην Ελλάδα να κλείσει μια χρονίζουσα εκκρεμότητα στο Ιόνιο με την Ιταλία, η οποία ανάγεται στο 2009. Τότε που ο καθορισμός της ΑΟΖ μας με την Αλβανία ακυρώθηκε εν μια νυκτί απ' το Συνταγματικό Δικαστήριο της γείτονος με το πρόσχημα ότι ήταν ετεροβαρής υπέρ της Ελλάδας, αν και στην πραγματικότητα ήταν αποτέλεσμα διαμεσολάβησης της Τουρκίας σε βάρος μας.
Θετικό απότοκο της μερικώς επιτυχημένης ελληνοϊταλικής συμφωνίας ήταν και κάτι άλλο ωστόσο το οποίο επιβεβαίωσε ότι ισχύει και στην Εξωτερική μας πολιτική το ''κάθε εμπόδιο δε καλό'', αφού με την υπογραφή της το καλοκαίρι του '20 επεκτάθηκε η αιγιαλίτιδα ζώνη μας σημαντικά, καθώς διπλασιάστηκε η θαλάσσια επικράτεια κυριαρχίας της χώρας μας, όπως μας επιβεβαίωσε ο πρωθυπουργός τον Ιανουάριο του 2021.
Κάτι που είχε να γίνει απ' το 1947, έτος παραχώρησης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα από την Ιταλία. Κι αυτό - ασχέτως της διαμεσολάβησης της... θεάς Τύχης - πιστώνεται στην νυν κυβέρνηση, γιατί - πέραν της επέκτασης των ορίων της θαλάσσιας επικράτειάς μας - επεκτάθηκε και ο υπερκείμενος εναέριος χώρος μας.
Επιπλέον, από το τουρκολιβυκό μνημόνιο και εντεύθεν (η τελευταία κακή στιγμή του ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια ο οποίος πιάστηκε στον ύπνο λόγω... ''κατευναστικής'' ψυχραιμίας που τον μετέτρεψε σε Επιμηθέα, αφού τον ανάγκασε να τρέχει πίσω απ' τα γεγονότα για να προλάβει τα χειρότερα) η ελληνική Εξωτερική πολιτική άρχισε να κινείται επιτέλους.
Να κινείται - εκεί που ήταν ακίνητη - και με πυξίδα το Διεθνές Δίκαιο και τη δικαιοσύνη να ενισχύει τους συμμαχικούς μας δεσμούς με χώρες της Μεσογείου στο πλαίσιο διαμόρφωσης μετώπου απέναντι στην επιθετική σε Ελλάδα και Κύπρο Τουρκία.
Την Τουρκία που θέλει να επιβάλει τα επεκτατικά σχέδιά της σε βάρος της Κύπρου (βλ. προκλήσεις σε βάρος του γαλλικών συμφερόντων ερευνητικού Nautical Geo το οποίο επιστράτευσαν Ελλάδα και Κύπρος στο πλαίσιο χάραξης της διαδρομής του αγωγού East Med), μετά την πρόβα τζενεράλε στην Κρήτη.
Σχέδια τα οποία στοχεύουν να πλήξουν τα ελληνικά και κυπριακά κυριαρχικά δικαιώματα, πράγμα που αποδείχθηκε εσχάτως και κατά τον 63ο γύρο των ελληνοτουρκικών διαπραγματεύσεων στην Άγκυρα ο οποίος έληξε άδοξα μέσα σε λίγες ώρες.
Έληξε η φαρσοκωμωδία που μας κατέστησε όμηρο των διερευνητικών, για να αναγγελθεί δυστυχώς ο επόμενος (64ος) γύρος - πιθανότατα σε 6 μήνες - με το ίδιο πάντα παρηγορητικό επιμύθιο-ευχολόγιο από αμφότερες τις πλευρές ότι ''θα διατηρήσουν ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας και διαλόγου στο μεσοδιάστημα, μέχρι καλυφθεί η απόσταση που τους χωρίζει''.
''Κάτι τέτοιο'', σκέφτομαι, θα είχε υπόψη του ο πρωθυπουργός στο Παρίσι, όταν διατύπωσε το γνωστό ρητορικό του ερώτημα: ''Προέβλεψα ότι θα έχουμε ένα ήσυχο καλοκαίρι, γιατί να μην περάσουμε ένα ήρεμο φθινόπωρο και ένα ήρεμο χειμώνα;
Μόνο που δε βλέπω να πιάνει καμιά ευχή του, γιατί ήδη η Τουρκία - όσο εφησυχάζουμε εμείς μετά το αν-ήσυχο (λόγω πυρκαγιών) καλοκαίρι που περάσαμε - έστειλε νέα επιστολή στον ΟΗΕ (μέσω του εκεί Μονίμου Αντιπροσώπου της), εν είδει διεκδικητικού μανιφέστου, όπου γίνεται λόγος για την ανάγκη αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου και την επιβολή τουρκικής κυριότητας στα ''γκριζαρισμένα'' από αυτήν νησιά μας.
Όλα δείχνουν ότι η κρίση με την Τουρκία προϊωνίζεται δυσμενέστατη. Η επιστολή του Φεριντούν Σινιρλίογλου επισημοποιεί τις διακινούμενες απ' το '74 διεκδικήσεις των Τούρκων για τα νησιά, τις νησίδες και τις βραχονησίδες μας που ''δεν αναφέρονται ονομαστικά στη Συνθήκη της Λωζάνης (1923) και γι' αυτό η Τουρκία ζητά να περάσουν στην κυριαρχία της'' μέσω της αποστρατιωτικοποίησής τους.
Το δυστύχημα είναι ότι στο αίτημά τους αυτό δεν θα έχουμε στο πλευρό μας τους Αμερικανούς κι ας τους έχουμε δώσει γη και ύδωρ. Και δεν θα τους έχουμε στο πλευρό μας γιατί οι ίδιοι είχαν ρίξει στο τραπέζι την πρόταση της αποστρατιωτικοποίησης μετά τα γεγονότα στα Ίμια (1996).
Γι' αυτό, άλλωστε, την είχε επαναφέρει στην επικαιρότητα και ο Μάικ Πομπέο (όπως και οι Γερμανοί εταίροι μας στην ΕΕ κατά την ίδια περίοδο), με αφορμή την επίσκεψή του στην Κρήτη το '20 ως φιλοξενούμενος του πρωθυπουργού (''Πρέπει να μειώσουμε το στρατιωτικό αποτύπωμα παντού και πρέπει να χρησιμοποιήσουμε διπλωματικά μέσα, όχι στρατιωτικά'').
Δεδομένων αυτών των άκρως ανησυχητικών που δικαιολογούν τους φόβους του Δένδια όπως εκφράστηκαν στη Βουλή αλλά προσπεράστηκαν παρασυρμένοι απ' την ''Μπογδανιάδα'', οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι:
Θα πρέπει να είμαστε άκρως επιφυλακτικοί απέναντι στο περιστασιακά ''φιλειρηνικό'' θέατρο της Τουρκίας και τα κίνητρα των γνωστών ''Μεγάλων'' (εξαιρουμένης της φίλης Γαλλίας) που μας προτρέπουν για συνεννόηση μαζί της, ενώ γνωρίζουν πολύ καλά ότι πίσω απ' αυτήν κρύβεται ο μύχιος πόθος της γείτονος για διεκδίκηση εδαφών μας.
Και όχι μόνο αυτό. Θα πρέπει να αφήσουμε την ραγιαδίστικη μέχρι τώρα στάση μας - στάση περί ελληνικού... ''μαξιμαλισμού'', που μας προτρέπει σε ομφυοκαμψία - και να διαμηνύσουμε σ' όλους τους τόνους στους ΝΑΤΟϊκούς ''συμμάχους'' μας ΗΠΑ και Γερμανία - την εθνική θέση μας.
Τη θέση ότι δεν πρόκειται να δεχθούμε συζήτηση στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης όπου μας ωθούν να πάμε ως πρόβατα επί σφαγή (κι ας δείχνει ο πρωθυπουργός ότι εμείς επιλέγουμε την προσφυγή μας) βάζοντας στα Τραπέζι των διαπραγματεύσεων κεκτημένα δικαιώματά μας.
Δικαιώματα με πρώτο και κύριο αυτό της άμυνας και του εξοπλισμού των νησιών μας τα οποία θα έπρεπε προ πολλών χρόνων να τα έχουμε μετατρέψει ήδη σε ''φρούρια'', σε ''αβύθιστα πυραυλοφόρα'' (κατά το ''αβύθιστα αεροπλανοφόρα που έλεγαν οι παλιότεροι), κάτι που έστω κι αργά - έστω και τώρα - μπορούμε να το πετύχουμε με τον αέρα κάλυψης που μας δίνει η ελληνογαλλική συμμαχία.
Η συμμαχία η οποία - σε συνδυασμό με την στρατηγική του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου (ΕΑΧ) - μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια για Ελλάδα και Κύπρο, αρκεί να μετατρέψει το φοβικό σύνδρομο που υπάρχει έναντι της Τουρκίας, λόγω του casus belli και των λοιπών απειλών της απέναντι στον Ελληνισμό, σε αυτοπεποίθηση. Αυτοπεποίθηση φορτωμένη με το άρωμα των Rafale και των Belharra!