Φατίχ Γιουρτσέβερ* - turkishminute.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο Ντμίτρι Σουγκάγιεφ, διευθυντής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Στρατιωτικής-Τεχνικής Συνεργασίας της Ρωσίας (FSVTS), δήλωσε ότι η Ρωσία ήταν έτοιμη να βοηθήσει την Τουρκία στην παραγωγή του μαχητικού της 5ης γενιάς, του TF-X. «Έχουν ένα πρόγραμμα για την ανάπτυξη μαχητικών αεροσκαφών TF-X. Από όσο ξέρω, τα πράγματα δεν πάνε καλά με τον κινητήρα. Ωστόσο, αν κάνουν αίτημα, θα βοηθήσουμε», είπε. Επιπλέον, ο Σουγκάγιεφ δήλωσε ότι ήλπιζε πως η Τουρκία θα ενδιαφερόταν για το αεροσκάφος Su-35 λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν με τις ΗΠΑ σχετικά με την προμήθεια F-16 και F-35.
«Τα προβλήματα που αντιμετωπίστηκαν στην προμήθεια των F-35 και F-16 από τις ΗΠΑ δείχνουν πως η Τουρκία πιθανότατα θα στρέψει την προσοχή της στα στρατιωτικά μας συστήματα αεροπορίας. Ο [Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ] Ερντογάν έχει δείξει μεγάλο ενδιαφέρον για το Su-35», είπε ο Σουγκάγιεφ. Ανέφερε επίσης ότι ενώ το Su-57 είναι αεροσκάφος προτεραιότητας για τις Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις, έχει επίσης υψηλές εξαγωγικές δυνατότητες.
Σε αυτή την περίπτωση, εάν οι ΗΠΑ δεν εγκρίνουν το αίτημα της Τουρκίας για F-16, τα ρωσικά αεροσκάφη θα ταίριαζαν καλά με την Τουρκία; Μπορεί η τουρκική Πολεμική Αεροπορία να χειριστεί αποτελεσματικά αυτά τα αεροσκάφη;
Η εκπαίδευση, η επιμελητεία και η ανάπτυξη δύναμης της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας βασίστηκαν στα πρότυπα του ΝΑΤΟ. Η πλειονότητα των αεροσκαφών και των πυρομαχικών που χρησιμοποιεί η τουρκική Πολεμική Αεροπορία είναι προσανατολισμένη στις ΗΠΑ. Επιπλέον, η αεροπορία εξαρτάται κατά 90% από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την προμήθεια ανταλλακτικών. Δεδομένου ότι οι τουρκικές αεροπορικές βάσεις είναι κατασκευασμένες σύμφωνα με τα πρότυπα του ΝΑΤΟ, η τουρκική Πολεμική Αεροπορία μπορεί γρήγορα να μεταφέρει αεροσκάφη, ανάλογα με την στρατιωτικοπολιτική κατάσταση. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται η ικανότητα που είναι γνωστή ως λειτουργική ανεξαρτησία.
Η επιχειρησιακή ανεξαρτησία θα χαθεί εάν αποκτηθούν ρωσικά αεροσκάφη, επειδή η δομή της βάσης όπου θα αναπτυχθούν ρωσικά αεροσκάφη πρέπει να επανασχεδιαστεί σύμφωνα με τα ρωσικά πρότυπα. Με άλλα λόγια, αεροπλάνα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο σε αυτήν την αεροπορική βάση. Επομένως, η δημιουργία ενός συστήματος διπλής επιμελητείας (ΝΑΤΟ και Ρωσίας) για κάθε βάση δεν είναι μια οικονομικά αποδοτική λύση. Από την άλλη πλευρά, αν και τα ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη είναι λιγότερο ακριβά, το κόστος λειτουργίας και συντήρησης είναι σχετικά υψηλό. Για παράδειγμα, ενώ η διάρκεια ζωής ενός F-16 είναι 12.000 ώρες, η διάρκεια ζωής του κινητήρα ενός Su-35 είναι 4.000 ώρες και η διάρκεια ζωής της ατράκτου είναι 6.000 ώρες.
Το απόθεμα όπλων της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας δημιουργήθηκε για να συμμορφώνεται με τα πρότυπα του ΝΑΤΟ. Οι εγχώριοι πύραυλοι, όπως οι Gökdoğan, Bozdoğan και SOM (Stand-off Missile) έχουν σχεδιαστεί για να εκτοξεύονται από αεροσκάφη πιστοποιημένα από το ΝΑΤΟ. Οι πύραυλοι αέρος-αέρος Gökdoğan και Bozdoğan είναι διαλειτουργικοί με τον εκτοξευτή AU-129, ο οποίος εκτοξεύει πυραύλους AIM 120 και AIM-9 αμερικανικής κατασκευής. Για να οπλίσουν τα ρωσικά αεροσκάφη με τέτοιους εγχώριους πυραύλους, πρέπει να υποβληθούν σε τροποποιήσεις λογισμικού και υλικού. Δεν είναι σαφές εάν οι Ρώσοι θα συνεργάζονταν σε αυτό το θέμα, επειδή όταν η Ινδία ζήτησε έγκριση για να εξοπλίσει τα ρωσικής κατασκευής μαχητικά που αγόρασαν με γαλλικούς πυραύλους αέρος-αέρος, οι Ρώσοι αρνήθηκαν.
Οι ζεύξεις δεδομένων του ΝΑΤΟ όπως το LINK 16, το LINK 11 B και το Link 4 χρησιμοποιούνται από την Τουρκική Πολεμική Αεροπορία για την κοινή χρήση της αναγνωρισμένης αεροπορικής εικόνας και των δεδομένων παρακολούθησης μεταξύ αεροσκαφών, AWACS, επίγειων αερομεταφερόμενων ραντάρ και του Κέντρου Συνδυασμένων Αεροπορικών Επιχειρήσεων. Τα αεροσκάφη που αγοράζονται από τη Ρωσία δε θα περιλαμβάνονται στο υπάρχον δίκτυο δεδομένων.
Τα τελευταία χρόνια η αναμφισβήτητη συμβολή της τεχνικής και επιχειρησιακής γνώσης που μεταφέρεται από το ΝΑΤΟ στη βελτίωση και την πρόοδο της τουρκικής στρατιωτικής βιομηχανίας είναι αδιαμφισβήτητη. Όπως καταδεικνύουν τα παραπάνω συγκεκριμένα γεγονότα, η αγορά αεροσκαφών από τη Ρωσία δεν είναι εφικτή χωρίς να ληφθεί υπόψη μια θεμελιώδης αναδιοργάνωση της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Η γενική στάση της Τουρκίας είναι να έρθει πιο κοντά στη Ρωσία όταν έχει μια πολιτική διαμάχη με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτή η τακτική μερικές φορές αποδίδει.
Για παράδειγμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν εμπάργκο όπλων στην Τουρκία στις 5 Φεβρουαρίου 1975, ως απάντηση στην επέμβαση στην Κύπρο. Απαγορεύτηκε η πώληση ανταλλακτικών αμερικανικών οπλικών συστημάτων στην Τουρκία, είτε άμεσα είτε έμμεσα μέσω χωρών του ΝΑΤΟ. Μετά την απόφαση του εμπάργκο, η Τουρκία ανέστειλε τη Συμφωνία Αμυντικής Συνεργασίας του 1969 στέλνοντας σημείωμα στις Ηνωμένες Πολιτείες στις 25 Ιουλίου 1975 κι ανακοινώνοντας ότι είχε αναλάβει τον έλεγχο αμερικανικών βάσεων και εγκαταστάσεων στο έδαφός της, εξαιρουμένης της αεροπορικής βάσης İncirlik, η οποία θεωρείται κρίσιμη βάση για τις Ηνωμένες Πολιτείες για να αναπτύξουν πυρηνικές βόμβες στην περιοχή. Ο διορισμός του Μπουλέντ Ετζεβίτ ως πρωθυπουργού στις 5 Ιανουαρίου 1978 αύξησε την προβολή της αντιαμερικανικής ρητορικής του στην τουρκική εξωτερική πολιτική. Οι προσπάθειες του Προέδρου των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ να κρατήσει την Τουρκία μακριά από τη Σοβιετική Ένωση είχαν ως αποτέλεσμα την άρση του εμπάργκο στις 26 Σεπτεμβρίου 1978.
Η Τουρκία προσπαθεί αυτή τη στιγμή να πείσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να της πουλήσουν F-16, ακολουθώντας μια παρόμοια στρατηγική τη δεκαετία του 1970. Μόνο ο χρόνος θα δείξει εάν αυτή η στρατηγική θα καταφέρει να πείσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να της πουλήσουν τα F-16. Ωστόσο, είναι γεγονός πως οι απαιτήσεις αεροσκαφών της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας δεν μπορούν να καλυφθούν από πολεμικά αεροσκάφη της Ρωσίας αυτήν την στιγμή.
* Ο Fatih Yurtsever είναι πρώην αξιωματικός του ναυτικού στις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις. Χρησιμοποιεί ψευδώνυμο για λόγους ασφαλείας