1880: Κύπρος, ένα μικρό δώρο στη μητέρα Ελλάδα
Ξεκαθαρίζοντας αυτές τις μέρες το αρχείο μου, βρήκα ένα ιστορικό άρθρο του αγαπητού παλαιού συναδέλφου στη «Σημερινή», Αντώνη Μακρίδη, 2 Αυγούστου 1992, με τίτλο «Τότε που η Κύπρος εξήγαγε πρόβατα, γκαμήλες, βόδια και… κυπριακά γαϊδούρια».
Ο συνάδελφος, έχοντας μιλήσει και με τον τότε προϊστάμενο του Κλάδου Ζωικής Παραγωγής του Υπουργείου Γεωργίας, Ιάκωβο Φεσσά, κατέγραψε με στατιστικά στοιχεία (μεταξύ 1905-1919), που άφησαν οι αποικιοκράτες, τις πλούσιες εξαγωγές που έκανε η νήσος μας στις γειτονικές χώρες, περιλαμβανομένης και της Ελλάδας, όπως πρόβατα, γκαμήλες, βόδια, μουλάρια, γαϊδούρια, κ.ά.
Π.χ. για το έτος 1905 η Κύπρος εξήγαγε:
Άλογα 22, μουλάρια 565, γαϊδούρια 449, γκαμήλες 27, βόδια 1.226, κατσίκες 249, πρόβατα 8.658, χοίρους 1.337.
Στις έρευνές μου στο Βρετανικό Εθνικό Αρχείο, όταν ξεκίνησα τη δεκαετία του 1980, πέραν των σύγχρονων φακέλων, κατά καιρούς μελέτησα (και μελετώ) και παλαιότερους και ήταν ιδιαίτερη η χαρά μου να διαβάσω για το δώρο της μικρής ελληνικής μας πατρίδας Κύπρου προς τη μητέρα Ελλάδα το 1880. Το οποίο σχετίζεται με το άρθρο του φίλτατου Αντώνη Μακρίδη. Αλλά και που επιβεβαιώνει για πολλοστή φορά τον προαιώνιο πόθο των Ελλήνων της Κύπρου για Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, στηριζόμενο στην ελληνικότητα της νήσου διά μέσου χιλιετιών.
Την ελληνικότητα αυτή επισημοποίησε (σε αντίθεση με την πολιτική του αδελφού Υπουργείου - Φόρεϊν Όφις) το ίδιο το Βρετανικό Υπουργείο Άμυνας, το οποίο για χρόνια είχε αναρτημένη στην ιστοσελίδα του την «Ιστορία της Κύπρου» (“Cyprus History”) ως ένα ελληνικότατο νησί για 3.000 και πλέον χρόνια. Στις 5 Αυγούστου 2009 αφαιρέθηκε, αλλά δεν χάθηκε, μεταφέρθηκε στο Βρετανικό Εθνικό Αρχείο.
Κύπρος, ένα μικρό δώρο στη Μητέρα Ελλάδα
Στις 24 Νοεμβρίου 1880, λοιπόν, δύο χρόνια μετά που πάτησαν το πόδι τους οι Βρετανοί στην Κύπρο, ο διπλωμάτης Edwin Corbett ενημέρωνε από την Αθήνα το Λονδίνο ότι οι κάτοικοι της Κύπρου έστειλαν ένα δώρο στον ελληνικό λαό. Έλεγε η αναφορά:
«Στο ατμόπλοιο, που η κυβέρνηση (ελληνική) ενοικίασε για να μεταφέρει μουλάρια από την Κύπρο, υπήρχαν 107 μουλάρια, (εννοείται επιπλέον) τα οποία οι κάτοικοι της Κύπρου έστειλαν ως δώρο στον ελληνικό λαό.
»Με το ίδιο ατμόπλοιο έφθασε και μια μεγάλη μεταξωτή ελληνική σημαία, που κέντησαν κορίτσια στην Κύπρο, η οποία παρουσιάστηκε επίσης ως δώρο στην Ελλάδα. Φέρει την επιγραφή ‘‘Κύπρος, ένα μικρό δώρο στη Μητέρα Ελλάδα’’.
Ένας αριθμός κατοίκων της Κύπρου ενδιαφέρθηκαν να καταταγούν εθελοντικώς στον ελληνικό στρατό της Ελλάδας, αλλά δεν τους δέχθηκαν, ούτε άλλους που ζήτησαν να καταταγούν από άλλες περιοχές της Λεβαντίνης…
Η κυβέρνηση, προσβλημένη για τα έξοδα που συνεπάγονται αυτές οι προσφορές, έστειλε εγκύκλιο στα προξενεία της να αποθαρρύνουν, όσο μπορούν, να στέλνουν αυτούς τους ετερογενείς λάτρεις στην Ελλάδα, καθώς, κατά την άφιξή τους εδώ, και αφού δεν γίνουν δεκτές οι υπηρεσίες τους, αναμένουν (από την Ελλάδα) να τους συντηρεί και να τους στείλει πίσω με έξοδα του Δημοσίου».
Την δε 1η Δεκεμβρίου 1880, ο Edwin Corbett έστειλε στο Λονδίνο σε αγγλική μετάφραση την επιστολή τού τότε Αρχιεπισκόπου Κύπρου Σωφρονίου προς τον Βασιλέα Γεώργιο της Ελλάδος εν ονόματι των κατοίκων της Κύπρου για το δώρο προς την Ελλάδα.
«Προς την Αυτού Μεγαλειότητα Γεώργιο, Βασιλέα των Ελλήνων,
Μεγαλειότατε, αυτήν τη στιγμή που το ελληνικό έθνος προσπαθεί να διεκδικήσει τα αναφαίρετα δικαιώματα του Ελληνισμού, η ελληνική νήσος της Κύπρου, με συνείδηση την ενωμένη ευθύνη του καθήκοντος προς τη Μητέρα Ελλάδα, προσφέρει μια μικρή συνεισφορά προς την προώθηση του εθνικού σκοπού.
Προς αυτόν τον σκοπό ο ελληνικός πληθυσμός της νήσου με εξουσιοδότησε να στείλω, μέσω του Συνταγματάρχη Χατζηιωάννου, ενός γιου της Κύπρου, 107 μουλάρια…
Με τις εγκάρδιές μου ευχές για την εκπλήρωση των πανελληνικών προσδοκιών,
Αρχιεπίσκοπος Κύπρου
Υπογραφή Σωφρόνιος»
(Ο διπλωμάτης Edwin Corbett πέθανε το 1888).
Το άρθρο του Αντώνη Μακρίδη «Σ», 2/8/1992.
Το έγγραφο 24/11/1880 από Αθήνα προς Λονδίνο.
Το ιστορικό της Κύπρου από το Βρετανικό Υπ. Άμυνας
«Ιστορία της Κύπρου
Λίγες χώρες έχουν ιστορία πάνω από 10.000 χρόνια, όμως σχεδόν 8.000 χρόνια προ Χριστού η νήσος Κύπρος ήταν ήδη κατοικημένη και διένυε την Νεολιθική Εποχή της. Μία από τις πλέον σημαντικές ανασκαφές που έγιναν στην χώρα αυτή μέσα από τα επόμενα χιλιάδες χρόνια, ήταν η ανακάλυψη του χαλκού, copper, ή Kuprum στα Λατινικά, από τον οποίο και πήρε το όνομα Κύπρος, η ελληνική ονομασία της Κύπρου.
»Η στρατηγική θέση της νήσου, τα αποθέματα χαλκού και η ξυλεία της ήσαν εκείνα που έφεραν τους πρώτους Έλληνες στο νησί πριν από 3.000 και τόσα χρόνια προς το τέλος των Τρωικών Πολέμων. Εγκαταστάθηκαν στο νησί, φέρνοντας μαζί τους και δημιουργώντας την ελληνική ταυτότητα.
»Διά μέσου των αιώνων η Κύπρος πέρασε από πολλούς δυνάστες, περιλαμβανομένων των Αιγυπτίων, Ασσυρίων, Περσών, που αντικατέστησαν τον Μέγα Αλέξανδρο και τους Ρωμαίους, προτού η Κύπρος γίνει μέρος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Αργότερα ήλθαν οι σταυροφόροι, οι Φράγκοι, Λουζινιανοί και Ενετοί, οι Οθωμανοί και οι Βρετανοί.
»Η Κύπρος κέρδισε την ανεξαρτησία της το 1960, για πρώτη φορά μετά από 3.500 χρόνια, όμως η ελληνική ταυτότητα της γλώσσας και πολιτισμού έχει διατηρηθεί» (Μετάφραση Φ.Α.).
Cyprus History
«Few countries can trace the course of their history over 10,000 years, but in approximately 8,000 BC the island of Cyprus was already inhabited and going through its Neolithic Age. Of all the momentous events that were to sweep the country through the next few thousand years, one of the most crucial was the discovery of copper - or Kuprum in Latin - the mineral which took its name from “Kypros”, the Greek name of Cyprus, and generated untold wealth.
The island’s strategic position, its copper deposits and its timber attracted the first Greeks who came to the island over 3,000 years ago at the end of the Trojan wars. They settled down, bringing in with them and establishing the Greek identity.
Over the centuries Cyprus came under the sway of various rulers including the Egyptians. Assyrians, Persians, the successors to Alexander the Great and the Romans, before Cyprus became part of the Byzantine Empire. Later came the Crusaders, the Frankish Lusignans and Venetians, Ottomans and British.
Cyprus gained its independence in 1960, for the first time in 3,500 years, but the Greek identity of language and culture has been retained» (https://webarchive.nationalarchives.gov.uk/ukgwa/+/http:/www.mod.uk:80/DefenceInternet/DefenceFor/ServiceCommunity/ACyprusPosting/Background/).
*(Το θέμα αυτό το πρωτοδημοσίευσα στις 7 Απριλίου 2016 στην «Ελευθερία» Λονδίνου επετειακά για την 1ην Απριλίου 1955 και αναρτήθηκε και σε διάφορες ιστοσελίδες - http://www.eleftheria.co.uk/pdf/821201618013ELEFTHERIA07042016.pdf)