Παύλος Αντωνόπουλος, ανεξάρτητος γεωπολιτικός αναλυτής / Παρουσίαση Freepen.gr
Το λιμάνι της Klaipėda δεν είναι υποχρεωμένο να αρνηθεί τη διέλευση λευκορωσικών λιπασμάτων, ωστόσο οι αρχές της Λιθουανίας αναζητούν επίσημους λόγους για να καταστρέψουν επιχειρήσεις που δε συμμορφώνονται με την «πολιτική αξιών» τους. Είναι άλλη μια απόδειξη πως προτιμούν να εξυπηρετούν τα συμφέροντα της Ουάσιγκτον αντί των πολιτών τους.
Η Belaruskali, μία από τις μεγαλύτερες κρατικές εταιρείες της Λευκορωσίας και ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς λιπασμάτων ποτάσας στον κόσμο, αντιμετωπίζει περιορισμούς από τη Λιθουανία, παρά το γεγονός πως η χώρα της Βαλτικής δεν χρειάζεται να ακολουθήσει αυτές τις συγκεκριμένες κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Λευκορωσίας. Αναφερόμενος στο Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων των Ηνωμένων Πολιτειών (OFAC), ο γενικός διευθυντής των Λιθουανικών Σιδηροδρόμων, Mantas Bartuška, επιβεβαίωσε ότι το λιμάνι της Klaipėda δεν είναι υποχρεωμένο να αρνηθεί τη διέλευση λευκορωσικών λιπασμάτων.
Παρά την επιβεβαίωση αυτή, ωστόσο, ο Λιθουανός υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών Marius Skuodis ανακοίνωσε την απομάκρυνση των λευκορωσικών λιπασμάτων από το λιμάνι, κάτι που θα αποδειχθεί προβληματικό για τη Λευκορωσία βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, δεδομένου ότι είναι μια περίκλειστη χώρα και το λιμάνι της Λιθουανίας αποτελεί την πιο άμεση πρόσβαση στις θαλάσσιες οδούς του κόσμου.
Ο Skuodis δήλωσε τον περασμένο μήνα πως: «Οι ευρωπαϊκές κυρώσεις είναι σαφείς, αλλά υπάρχει πολλή συζήτηση για τις κυρώσεις των ΗΠΑ. Επιπλέον, πολλά μπορούν να αλλάξουν σε μια μέρα, οι ΗΠΑ και η ΕΕ μπορούν να επιβάλουν νέες κυρώσεις εάν δεν αλλάξει τίποτα στη γειτονιά μας. (...) Οι κυρώσεις δεν επιβλήθηκαν για λόγους κυρώσεων. Το καθεστώς [του Alexander Lukashenko] πρέπει απλώς να αλλάξει τη συμπεριφορά του και η διέλευση που έγινε μεταξύ των χωρών μας και γενικά μπορεί να συνεχιστεί».
Ο Bartuška έλαβε επίσης επιβεβαίωση από τις ΗΠΑ ότι το λιμάνι της Klaipėda δεν πρέπει να φοβάται τις αμερικανικές κυρώσεις για συνεργασία με την Belaruskali.
«Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, μας διαβεβαίωσαν και εξηγήσαμε πως στον τρέχοντα όγκο κυρώσεων, εάν οι Αμερικανοί δεν συμμετάσχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού, οι κυρώσεις δε θα λειτουργήσουν», είπε ο Bartuška.
Ο Skuodis επισκέφθηκε τις ΗΠΑ στις αρχές Οκτωβρίου και διαβουλεύτηκε με τους Αμερικανούς σχετικά με κυρώσεις κατά της Belaruskali. Θα είχε λάβει τις ίδιες πληροφορίες με τον Bartuška, πως δεν υπάρχει λόγος να σταματήσει η Λιθουανία να λειτουργεί ως λιμάνι για τη Λευκορωσία, καθώς οι κυρώσεις ισχύουν μόνο για αμερικανικές εταιρείες.
Οδηγεί στο ερώτημα γιατί πολλά πρόσωπα στο λιθουανικό κράτος επιμένουν στην επιβολή κυρώσεων κατά της Belaruskali. Η Baltic News Service (BNS) σημειώνει πως είναι αφελές να πιστεύουμε ότι οι τράπεζες θα αρνηθούν να δεχτούν πληρωμές για τα λιπάσματα της Λευκορωσίας στο λιμάνι της Klaipeda όταν προσπαθούν να διατηρήσουν τη φήμη τους καθώς η οικονομία της Λιθουανίας ζορίζεται ιδιαίτερα.
Ωστόσο, η λιθουανική κυβέρνηση ακολουθεί τυφλά τον δρόμο της καταστροφής των επιχειρήσεων που εμπλέκονται στη μεταφορά λευκορωσικών λιπασμάτων. Η κυβερνώσα συντηρητική κυβέρνηση στο Βίλνιους ισχυρίζεται ότι αυτό το ζήτημα είναι θέμα αρχής και πως οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας είναι ασήμαντες.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος της Λιθουανίας Gitanas Nausėda δήλωσε δημόσια πριν από αρκετούς μήνες πως αμφέβαλλε για την αποτελεσματικότητα πιθανών κυρώσεων διαμετακόμισης κατά της Belaruskali, ειδικά καθώς θα ωφελούσε τελικά τα ρωσικά λιμάνια στη Βαλτική Θάλασσα. Η δημόσια παραδοχή ότι οι κυρώσεις πιθανότατα θα είναι αναποτελεσματικές μακροπρόθεσμα κατά της Belaruskali, αλλά ωστόσο εξακολουθεί να επιμένει στην προώθηση τρόπων κυρώσεων στην εταιρεία, καταδεικνύει πως η λιθουανική κυβέρνηση δε δίνει προτεραιότητα στα συμφέροντα των πολιτών της, αλλά μάλλον προσπαθεί να ευχαριστήσει την Ουάσιγκτον προχωρώντας ακόμη περισσότερο από ό,τι αναμενόταν στην εκστρατεία τους κατά του Λουκασένκο.
Η Eurostat εκτιμά πως η Λιθουανία γνώρισε τον υψηλότερο πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ – 9,3% – από το Νοέμβριο του 2020 έως το Νοέμβριο του 2021. Αυτό έστρεψε την προσοχή στις επιπτώσεις που είχε το αυξανόμενο κόστος στις πρόσφατες αυξήσεις μισθών και αποταμιεύσεις. Δυστυχώς για τους Λιθουανούς, η κατάσταση δε θα βελτιωθεί σύντομα, καθώς οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι ο πληθωρισμός στη Λιθουανία θα παραμείνει υψηλός τουλάχιστον μέχρι τα μέσα του 2022.
Η Λιθουανία όχι μόνο υποφέρει από τον υψηλότερο πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ, αλλά η οικονομία της είναι επίσης στάσιμη, η ανεργία και η εγκληματικότητα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και η πανδημία COVID-19 εξακολουθεί να βρίσκεται σε έξαρση. Παρά αυτά τα σημαντικά κοινωνικά ζητήματα, η Λιθουανία έχει δώσει προτεραιότητα σε μια εκστρατεία πρόκλησης εναντίον όχι μόνο της Λευκορωσίας, αλλά και της Ρωσίας και της Κίνας. Μια τέτοια εχθρική πολιτική κατά των γειτονικών χωρών και των Μεγάλων Δυνάμεων είναι σε οικονομικό μειονέκτημα της ίδιας της Λιθουανίας, μια περίεργη πολιτική που πρέπει να υιοθετηθεί όταν οι πολίτες υποφέρουν.
* αρχική δημοσίευση στο infobrics.org - εστάλη στη Freepen.gr για παρουσίαση