 |
| DAYTON, Ohio -- Mitsubishi A62M Zero at the National Museum of the United States Air Force. (U.S. Air Force photo) |
Robert Farley - 19fortyfive.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Το Περλ Χάρμπορ και το στρατηγικό τοπίο
Θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο για την Ιαπωνία να αποφύγει να επιτεθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες στο πλαίσιο μιας γενικής επίθεσης στη Νοτιοανατολική Ασία. Ενώ η Ουάσιγκτον είχε σταματήσει να παρέχει μια σιδερένια εγγύηση ασφάλειας στις βρετανικές και ολλανδικές κτήσεις στην Ασία, είχε καταστήσει σαφές στο Τόκιο ότι δεν καλωσόριζε την περαιτέρω επιθετικότητα. Οι ΗΠΑ είχαν αποκόψει την Ιαπωνία από τον χάλυβα και το πετρέλαιο, ασκώντας τεράστια οικονομική πίεση στην ιαπωνική πολεμική μηχανή. Είχε ήδη αρχίσει να υποστηρίζει το εθνικιστικό καθεστώς του Τσιάνγκ Κάι Σεκ τόσο με οικονομικά όσο και με στρατιωτικά μέσα και είχε ουσιαστικά εμπλακεί στη Γερμανία σε μάχες χαμηλού επιπέδου στη Δεύτερη Μάχη του Ατλαντικού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, εν ολίγοις, ήταν προετοιμασμένες για πόλεμο και η Ιαπωνία δεν μπορούσε να βασιστεί στην ουδετερότητα των ΗΠΑ ενώ επιτέθηκε στο νότο για να αρπάξει τους τόσο απαραίτητους πόρους.
Αυτό έφερε την Ιαπωνία σε επισφαλή θέση. Οι Φιλιππίνες κάθονταν καβάλα σε αυτό που θα γινόταν το σωσίβιο της Ιαπωνίας για το πετρέλαιο και το καουτσούκ στη Νοτιοανατολική Ασία. Εάν οι Φιλιππίνες έμεναν ανενόχλητες, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να χτυπήσουν την Ιαπωνία στον ελεύθερο χρόνο τους, δημιουργώντας αεροπορικές και ναυτικές δυνάμεις σε βάσεις στο Luzon μέχρι να αισθανθούν ότι είχαν την τοπική υπεροχή. Μπορεί να χρειάζονταν οι ΗΠΑ λίγο χρόνο για να αναδιατάξουν επαρκείς δυνάμεις στις Φιλιππίνες για να επιτεθούν, αλλά δε θα χρειαζόταν πολύς χρόνος για να καταστήσουν τα μεγάλα νησιά του αρχιπελάγους ουσιαστικά άτρωτα από την ιαπωνική επίθεση. Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν επίσης να οχυρώσουν τα νησιωτικά φυλάκια του Γκουάμ και του Γουέικ Άιλαντ. Στην πραγματικότητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να ξεκινήσουν τον πόλεμο στα σημεία από τα οποία είχαν επιτύχει να εκκινούν τις επιχειρήσεις τους στα τέλη του 1944, με επακόλουθο καταστροφικό αντίκτυπο στις γραμμές επικοινωνίας της Ιαπωνίας.
Έτσι, η Ιαπωνία χρειαζόταν να κατακτήσει τις Φιλιππίνες με επίθεση, είτε χτυπούσε είτε όχι το Περλ. Αυτό κατά συνέπεια θα είχε φέρει τις Ηνωμένες Πολιτείες στον πόλεμο από τη συμμαχική πλευρά στο ίδιο περίπου χρονοδιάγραμμα που έλαβε χώρα στον πραγματικό πόλεμο. Στη συνέχεια, το ερώτημα γίνεται πώς η επιβίωση του Στόλου του Ειρηνικού θα είχε επηρεάσει την επιχειρησιακή πραγματικότητα τον πρώτο χρόνο του πολέμου και ποια πολιτική διαφορά θα είχε η απουσία επίθεσης για την κινητοποίηση των ΗΠΑ.
Όσον αφορά το πρώτο, το Ναυτικό των ΗΠΑ (USN) είχε ήδη απορρίψει την ιδέα της αποστολής του στόλου των αργών θωρηκτών του στον Ειρηνικό σε αναζήτηση μιας αποφασιστικής εμπλοκής με τον ιαπωνικό μαχητικό στόλο. Το USN πιθανότατα θα είχε ακολουθήσει μια πολύ παρόμοια στρατηγική με αυτή που εφάρμοσε στην πραγματική ζωή. Αμυντικές ενέργειες σχεδιασμένες να επιβραδύνουν την προέλαση της Ιαπωνίας στον Νότιο Ειρηνικό, σε συνδυασμό με μια εκστρατεία πεζοπορίας σε νησί στον Κεντρικό Ειρηνικό. Στον πραγματικό πόλεμο, το USN χρησιμοποίησε τα διαθέσιμα αργά θωρηκτά του ακανόνιστα, κυρίως λόγω ανησυχιών για την έλλειψη καυσίμων. Αργότερα στον πόλεμο, τα αργά θωρηκτά θα αποτελούσαν τη ραχοκοκαλιά των δυνάμεων βομβαρδισμού της ακτής που άμβλυναν τις ζώνες απόβασης σε νησιά που ελέγχονταν από την Ιαπωνία και θα συμμετείχαν σε άμεση μάχη μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις.
Από την πλευρά του, το Αυτοκρατορικό Ιαπωνικό Ναυτικό (IJN) θα μπορούσε να έχει ανακατευθύνει την προσοχή του Kido Butai, της δύναμης μεταφοράς προς στόχους στη Νοτιοανατολική Ασία, και ιδιαίτερα τη βρετανική ναυτική βάση στη Σιγκαπούρη. Το Force Z, που σταθμεύει στη Σιγκαπούρη και αποτελείτο από τα θωρηκτά Repulse και Prince of Wales και πολλά αντιτορπιλικά, μπορεί να είχε καταστραφεί τις πρώτες ώρες μιας ιαπωνικής επίθεσης. Φυσικά, τα δύο βρετανικά θωρηκτά βυθίστηκαν τρεις μέρες αργότερα από χερσαία αεροσκάφη, οπότε η καταστροφή τους δε θα άλλαζε την στρατηγική εξίσωση.
Το μεγάλο ερώτημα είναι τότε το συγκλονιστικό αποτέλεσμα της επίθεσης στον πληθυσμό των ΗΠΑ. Το «Remember Pearl Harbor» ήταν αναμφίβολα ένα σημαντικό σύνθημα για τη δημιουργία αμερικανικού ενθουσιασμού στον πόλεμο, αλλά οι ιαπωνικές ενέργειες στις Φιλιππίνες και στο Wake Island προκάλεσαν επίσης την οργή των ΗΠΑ. Ο πιο επιτυχημένος Αμερικανός προπαγανδιστής του πολέμου ήταν ο στρατηγός Douglas MacArthur, ο οποίος δεν είχε καμία σχέση με το Περλ Χάρμπορ και ο οποίος εστίασε το μεγαλύτερο μέρος της ρητορικής του στα γεγονότα στις Φιλιππίνες. Ωστόσο, οι θάνατοι 2300 Αμερικανών στο Περλ Χάρμπορ και το σοκ της επίθεσης σίγουρα βοήθησαν να πείσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να καταβάλουν συνολική προσπάθεια.
Εν ολίγοις, η Ιαπωνία δε χρειαζόταν να επιτεθεί στο Περλ Χάρμπορ, αλλά χρειαζόταν να επιτεθεί στις αμερικανικές κτήσεις στο Δυτικό Ειρηνικό για να έχει πιθανότητες να κερδίσει τον πόλεμο. Είναι πιθανό ότι τα δεινά των αμερικανικών δυνάμεων στις Φιλιππίνες θα ανάγκαζαν για μια επιχείρηση ανακούφισης από μια δύναμη αμερικανικών μεταφορέων και θωρηκτών, αλλά στις αρχές του 1942 οι Αμερικανοί δεν είχαν την υλικοτεχνική ικανότητα για μια επιτυχημένη εκτεταμένη εμπλοκή κατά του IJN σε κάθε περίπτωση. Μπορεί να ήταν ευκολότερο για την Ιαπωνία να υποστηρίξει μια συνθήκη ειρήνης αν η επίθεση δεν είχε πραγματοποιηθεί ποτέ, αλλά είναι απίθανο είτε η Βρετανία είτε οι Ηνωμένες Πολιτείες να είχαν διακηρύξει σοβαρά μια ξεχωριστή ειρήνη. Ο Αμερικανός ήταν έτοιμος και πρόθυμος να πολεμήσει πριν πέσουν οι πρώτες βόμβες στο Pearl.