Για άλλη μια φορά, το ΝΑΤΟ βρίσκεται στα πρόθυρα της άσκοπης κλιμάκωσης της έντασης στην Ανατολική Ευρώπη με μοναδικό σκοπό την αντιμετώπιση της Ρωσίας. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις ορισμένων από τους ανώτατους αξιωματικούς του, η δυτική στρατιωτική συμμαχία σχεδιάζει να αναπτύξει στρατεύματα στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία ως τρόπο ενίσχυσης του τρέχοντος «σχήματος ασφαλείας» για την Ουκρανία. Στην πράξη, αυτός ο τύπος στάσης τείνει απλώς να αυξήσει περαιτέρω την πόλωση και τη διχόνοια μεταξύ των κρατών σε αυτήν την περιοχή, υπονομεύοντας κάθε αναζήτηση για διεθνή ειρήνη και σταθερότητα.
Lucas Leiroz, ερευνητής Κοινωνικών Επιστημών στο Rural Federal University of Rio de Janeiro. γεωπολιτικός σύμβουλος / Παρουσίαση Freepen.gr *
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση του "Der Spiegel", ο Ανώτατος Συμμαχικός Διοικητής του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, Στρατηγός Τοντ Γουόλτερς, υποστήριξε πως η δυτική συμμαχία θα πρέπει να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Ο λόγος για έναν τέτοιο ελιγμό θα ήταν η υποτιθέμενη ανάγκη να αντιμετωπίσουμε την ανάπτυξη της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στα δυτικά σύνορα. Βασικά, ο Τοντ Γουόλτερς υποστηρίζει ότι η Ρουμανία και η Βουλγαρία θα συμπεριληφθούν στο τρέχον αμυντικό σχέδιο του ΝΑΤΟ για την Ουκρανία, τα απομεινάρια της οποίας περιλαμβάνουν επίσης την Πολωνία και τη Βαλτική. Με αυτόν τον τρόπο, θα ήταν δυνατό να δημιουργηθεί μια Ανατολική Ευρώπη σχεδόν εξ ολοκλήρου κατεχόμενη από τη συμμαχία. Ένα τέτοιο εκτεταμένο σχέδιο κατοχής ονομάστηκε «Enhanced Forward Presence - Ενισχυμένη Προωθημένη Παρουσία» και φαίνεται να είναι το στοίχημα του ΝΑΤΟ προκειμένου να κερδίσει θέσεις και να υπονομεύσει οποιαδήποτε ρωσική ή λευκορωσική επιρροή στην Ανατολική Ευρώπη.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ένα τέτοιο σχέδιο θα ήταν επιζήμιο για την αναζήτηση της περιφερειακής ειρήνης, αλλά το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι ένα τέτοιο μέτρο έχει ζητηθεί και από τις ίδιες τις κυβερνήσεις της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας, οι οποίες φαίνονται όλο και περισσότερο παραπλανημένες από τις αφηγήσεις του ΝΑΤΟ για υποτιθέμενα ρωσικά σχέδια για αυτήν την περιοχή. Τα κράτη με λιγότερη στρατιωτική και οικονομική ισχύ και χαμηλή διεθνή επιρροή τείνουν να επηρεάζονται περισσότερο από τη διάδοση αυτού του τύπου ψευδούς λόγου και γι' αυτό υπάρχει σήμερα μια τάση μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης να απαιτούν όλο και περισσότερο παρουσία του ΝΑΤΟ στα εδάφη τους . Η Ρουμανία και η Βουλγαρία - καθώς και η Βαλτική και η Πολωνία - φοβούνται πως θα υποστούν τις παράπλευρες συνέπειες μιας πιθανής σύγκρουσης μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας και έχουν στοιχηματίσει στη δυτική συμμαχία ως σημαντικό σύμμαχο απέναντι σε αυτήν την (ανύπαρκτη) απειλή.
Το ΝΑΤΟ μέχρι στιγμής δεν έχει παράσχει ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τη δυνατότητα ενίσχυσης των στρατευμάτων του στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία και δεν έχει σχολιάσει τα λόγια του Γουόλτερς. Ωστόσο, υπό την πίεση των διεθνών μέσων ενημέρωσης, εκπρόσωποι της συμμαχίας δήλωσαν ότι το θέμα θα μπορούσε να συζητηθεί στις προσεχείς συνόδους κορυφής. Εν μέσω της τρέχουσας έντασης στα ρωσικά δυτικά σύνορα, αναμένεται να συζητηθεί οποιαδήποτε μορφή αυξανόμενης αντίθεσης στη Μόσχα, γεγονός που ανησυχεί τους αναλυτές ασφαλείας σε όλο τον κόσμο, λαμβάνοντας υπόψη τις επιβλαβείς επιπτώσεις αυτού του τύπου στάσης στη διαδικασία διαπραγμάτευσης και προσέγγισης που θα μπορούσε να ξεκινήσει σύντομα.
Η πρόσφατη σύνοδος κορυφής μεταξύ Τζο Μπάιντεν και Βλαντιμίρ Πούτιν έφερε, παρά τις εντάσεις και τις αβεβαιότητες, κάποιου είδους «ελπίδα», καθώς η συνάντηση ολοκληρώθηκε με μια αμοιβαία υπόσχεση προθυμίας για διάλογο μεταξύ των ηγετών του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας. Η Μόσχα απαίτησε τον τερματισμό των στρατιωτικών ασκήσεων του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη ως βασική προϋπόθεση για να πραγματοποιηθεί μια σύνοδος κορυφής μεταξύ της Ρωσίας και των δυτικών κυβερνήσεων. Τώρα, με μια τέτοια πιθανότητα αποστολής περισσότερων στρατευμάτων στην περιοχή, η πιθανότητα μιας τέτοιας συνόδου κορυφής Μόσχας-ΝΑΤΟ έχει μειωθεί, απειλώντας περαιτέρω την αναζήτηση για την ειρήνευση του ευρωπαϊκού χώρου.
Υπάρχουν μόνο δύο τρόποι για να ερμηνευτεί η ανάπτυξη νέων στρατευμάτων του ΝΑΤΟ αυτή τη στιγμή: είτε η συμμαχία δίνει ένα σαφές μήνυμα πως δεν ενδιαφέρεται για τη σύνοδο κορυφής ή για μια ειρηνική λύση στην κατάσταση στην Ανατολική Ευρώπη, είτε δίνει το πράσινο φως στο διάλογο λέγοντας, από την άλλη, ότι εάν δεν επιτευχθούν τα συμφέροντά της, η κατοχή της περιοχής και η περικύκλωση της Ρωσίας θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο. Και στις δύο περιπτώσεις, το παιχνίδι του ΝΑΤΟ μοιάζει με μεγάλο στρατηγικό λάθος.
Εάν η Ρωσία δεν έχει συμφέρον να εισβάλει ή να κηρύξει πόλεμο σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα και οι ηγέτες και οι στρατηγοί του ΝΑΤΟ γνωρίζουν ότι δεν έχει. Το ρωσικό συμφέρον για το τέλος της κατοχής της Ανατολικής Ευρώπης από το ΝΑΤΟ είναι να καταπνίξει τη βία και την εχθρότητα που έχουν παραμείνει για δεκαετίες στην περιοχή, ανοίγοντας το δρόμο για μια πιθανότητα ειρηνικής διαμάχης μεταξύ Μόσχας και Δύσης για να επηρεάσει τα τοπικά κράτη.
Η Ρωσία ενδιαφέρεται επίσης να προστατεύσει τα σύνορά της, τα οποία υφίστανται άμεσες και παράπλευρες συνέπειες από την αύξηση των εχθρικών δυνάμεων, αλλά δεν υπάρχει «φόβος» από την πλευρά της Μόσχας για την παρουσία στρατευμάτων στις γειτονικές χώρες, απλώς και μόνο επειδή δεν υπάρχει ενδιαφέρον στην αντιπαράθεση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η προσπάθεια να παίξουν με τη Ρωσία χρησιμοποιώντας εχθρικές δυνάμεις σε γειτονικές χώρες ως ατού μοιάζει με μεγάλο στρατηγικό λάθος.
Για χάρη της ειρήνης και της ασφάλειας όλων των κρατών, το καλύτερο που έχει να κάνει το ΝΑΤΟ είναι να αρνηθεί οποιοδήποτε ενδιαφέρον για κλιμάκωση των εχθροπραξιών, εστιάζοντας στη δυνατότητα ειρηνικού διαλόγου με τη Ρωσία σε αναζήτηση κοινής λύσης προς όφελος όλων των πλευρών.
* πρώτη δημοσίευση infobrics.org, εστάλη στη Freepen.gr για δημοσίευση στα ελληνικά
Lucas Leiroz, ερευνητής Κοινωνικών Επιστημών στο Rural Federal University of Rio de Janeiro. γεωπολιτικός σύμβουλος / Παρουσίαση Freepen.gr *
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση του "Der Spiegel", ο Ανώτατος Συμμαχικός Διοικητής του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, Στρατηγός Τοντ Γουόλτερς, υποστήριξε πως η δυτική συμμαχία θα πρέπει να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Ο λόγος για έναν τέτοιο ελιγμό θα ήταν η υποτιθέμενη ανάγκη να αντιμετωπίσουμε την ανάπτυξη της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στα δυτικά σύνορα. Βασικά, ο Τοντ Γουόλτερς υποστηρίζει ότι η Ρουμανία και η Βουλγαρία θα συμπεριληφθούν στο τρέχον αμυντικό σχέδιο του ΝΑΤΟ για την Ουκρανία, τα απομεινάρια της οποίας περιλαμβάνουν επίσης την Πολωνία και τη Βαλτική. Με αυτόν τον τρόπο, θα ήταν δυνατό να δημιουργηθεί μια Ανατολική Ευρώπη σχεδόν εξ ολοκλήρου κατεχόμενη από τη συμμαχία. Ένα τέτοιο εκτεταμένο σχέδιο κατοχής ονομάστηκε «Enhanced Forward Presence - Ενισχυμένη Προωθημένη Παρουσία» και φαίνεται να είναι το στοίχημα του ΝΑΤΟ προκειμένου να κερδίσει θέσεις και να υπονομεύσει οποιαδήποτε ρωσική ή λευκορωσική επιρροή στην Ανατολική Ευρώπη.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ένα τέτοιο σχέδιο θα ήταν επιζήμιο για την αναζήτηση της περιφερειακής ειρήνης, αλλά το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι ένα τέτοιο μέτρο έχει ζητηθεί και από τις ίδιες τις κυβερνήσεις της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας, οι οποίες φαίνονται όλο και περισσότερο παραπλανημένες από τις αφηγήσεις του ΝΑΤΟ για υποτιθέμενα ρωσικά σχέδια για αυτήν την περιοχή. Τα κράτη με λιγότερη στρατιωτική και οικονομική ισχύ και χαμηλή διεθνή επιρροή τείνουν να επηρεάζονται περισσότερο από τη διάδοση αυτού του τύπου ψευδούς λόγου και γι' αυτό υπάρχει σήμερα μια τάση μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης να απαιτούν όλο και περισσότερο παρουσία του ΝΑΤΟ στα εδάφη τους . Η Ρουμανία και η Βουλγαρία - καθώς και η Βαλτική και η Πολωνία - φοβούνται πως θα υποστούν τις παράπλευρες συνέπειες μιας πιθανής σύγκρουσης μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας και έχουν στοιχηματίσει στη δυτική συμμαχία ως σημαντικό σύμμαχο απέναντι σε αυτήν την (ανύπαρκτη) απειλή.
Το ΝΑΤΟ μέχρι στιγμής δεν έχει παράσχει ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τη δυνατότητα ενίσχυσης των στρατευμάτων του στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία και δεν έχει σχολιάσει τα λόγια του Γουόλτερς. Ωστόσο, υπό την πίεση των διεθνών μέσων ενημέρωσης, εκπρόσωποι της συμμαχίας δήλωσαν ότι το θέμα θα μπορούσε να συζητηθεί στις προσεχείς συνόδους κορυφής. Εν μέσω της τρέχουσας έντασης στα ρωσικά δυτικά σύνορα, αναμένεται να συζητηθεί οποιαδήποτε μορφή αυξανόμενης αντίθεσης στη Μόσχα, γεγονός που ανησυχεί τους αναλυτές ασφαλείας σε όλο τον κόσμο, λαμβάνοντας υπόψη τις επιβλαβείς επιπτώσεις αυτού του τύπου στάσης στη διαδικασία διαπραγμάτευσης και προσέγγισης που θα μπορούσε να ξεκινήσει σύντομα.
Η πρόσφατη σύνοδος κορυφής μεταξύ Τζο Μπάιντεν και Βλαντιμίρ Πούτιν έφερε, παρά τις εντάσεις και τις αβεβαιότητες, κάποιου είδους «ελπίδα», καθώς η συνάντηση ολοκληρώθηκε με μια αμοιβαία υπόσχεση προθυμίας για διάλογο μεταξύ των ηγετών του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας. Η Μόσχα απαίτησε τον τερματισμό των στρατιωτικών ασκήσεων του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη ως βασική προϋπόθεση για να πραγματοποιηθεί μια σύνοδος κορυφής μεταξύ της Ρωσίας και των δυτικών κυβερνήσεων. Τώρα, με μια τέτοια πιθανότητα αποστολής περισσότερων στρατευμάτων στην περιοχή, η πιθανότητα μιας τέτοιας συνόδου κορυφής Μόσχας-ΝΑΤΟ έχει μειωθεί, απειλώντας περαιτέρω την αναζήτηση για την ειρήνευση του ευρωπαϊκού χώρου.
Υπάρχουν μόνο δύο τρόποι για να ερμηνευτεί η ανάπτυξη νέων στρατευμάτων του ΝΑΤΟ αυτή τη στιγμή: είτε η συμμαχία δίνει ένα σαφές μήνυμα πως δεν ενδιαφέρεται για τη σύνοδο κορυφής ή για μια ειρηνική λύση στην κατάσταση στην Ανατολική Ευρώπη, είτε δίνει το πράσινο φως στο διάλογο λέγοντας, από την άλλη, ότι εάν δεν επιτευχθούν τα συμφέροντά της, η κατοχή της περιοχής και η περικύκλωση της Ρωσίας θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο. Και στις δύο περιπτώσεις, το παιχνίδι του ΝΑΤΟ μοιάζει με μεγάλο στρατηγικό λάθος.
Εάν η Ρωσία δεν έχει συμφέρον να εισβάλει ή να κηρύξει πόλεμο σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα και οι ηγέτες και οι στρατηγοί του ΝΑΤΟ γνωρίζουν ότι δεν έχει. Το ρωσικό συμφέρον για το τέλος της κατοχής της Ανατολικής Ευρώπης από το ΝΑΤΟ είναι να καταπνίξει τη βία και την εχθρότητα που έχουν παραμείνει για δεκαετίες στην περιοχή, ανοίγοντας το δρόμο για μια πιθανότητα ειρηνικής διαμάχης μεταξύ Μόσχας και Δύσης για να επηρεάσει τα τοπικά κράτη.
Η Ρωσία ενδιαφέρεται επίσης να προστατεύσει τα σύνορά της, τα οποία υφίστανται άμεσες και παράπλευρες συνέπειες από την αύξηση των εχθρικών δυνάμεων, αλλά δεν υπάρχει «φόβος» από την πλευρά της Μόσχας για την παρουσία στρατευμάτων στις γειτονικές χώρες, απλώς και μόνο επειδή δεν υπάρχει ενδιαφέρον στην αντιπαράθεση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η προσπάθεια να παίξουν με τη Ρωσία χρησιμοποιώντας εχθρικές δυνάμεις σε γειτονικές χώρες ως ατού μοιάζει με μεγάλο στρατηγικό λάθος.
Για χάρη της ειρήνης και της ασφάλειας όλων των κρατών, το καλύτερο που έχει να κάνει το ΝΑΤΟ είναι να αρνηθεί οποιοδήποτε ενδιαφέρον για κλιμάκωση των εχθροπραξιών, εστιάζοντας στη δυνατότητα ειρηνικού διαλόγου με τη Ρωσία σε αναζήτηση κοινής λύσης προς όφελος όλων των πλευρών.
* πρώτη δημοσίευση infobrics.org, εστάλη στη Freepen.gr για δημοσίευση στα ελληνικά