Andrew Korybko - oneworld.press / Παρουσίαση Freepen.gr
Πριν από τη σύνοδο κορυφής, ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ έδωσε συνέντευξη στο ελληνικό τηλεοπτικό κανάλι Antenna, την οποία μετέδωσε το TASS. Τα κυριότερα σημεία περιλαμβάνουν τον Πεσκόφ να εξηγεί τις ανησυχίες της Ρωσίας για τον αυξανόμενο ρόλο της Ελλάδας στην περιφερειακή στρατηγική του ΝΑΤΟ σε σχέση με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης που διευκολύνει την άνευ προηγουμένου στρατιωτική συσσώρευση της συμμαχίας στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Ο εκπρόσωπος υπερασπίστηκε επίσης τη συμφωνία για τα συστήματα αεράμυνας S-400 της χώρας του με την Τουρκία, υπενθυμίζοντας στους Έλληνες ότι αυτά τα συστήματα είναι καθαρά αμυντικά, σε αντίθεση με τα επιθετικά συστήματα που αναπτύσσει το ΝΑΤΟ σε όλη την περιοχή μέσω της Αλεξανδρούπολης. Ωστόσο, ο Πεσκόφ επιβεβαίωσε το ενδιαφέρον της Ρωσίας για διατήρηση πραγματιστικών σχέσεων με την Ελλάδα, υποστηρίζοντας μάλιστα πως οι ρωσικές εταιρείες μπορούν να κατασκευάσουν εκεί μεγάλα έργα όπως κάνουν στην Τουρκία. Το κρίσιμο είναι ότι ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου στη συνέχεια εξέθεσε τις απόψεις του για τις ελληνοτουρκικές εντάσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ξεκίνησε μιλώντας για το πώς η Ρωσία και η Τουρκία έχουν εκτονώσει επιτυχώς τις διμερείς εντάσεις στο παρελθόν μέσα από τις πολύωρες συζητήσεις μεταξύ των δύο ηγετών τους. Αυτό πιθανότατα είχε σκοπό να υπονοήσει πως η Μόσχα ελπίζει ότι η Αθήνα και η Άγκυρα μπορούν επίσης να κάνουν το ίδιο για την ειρηνική επίλυση των δικών τους διαφορών. Επανέλαβε πως η Ρωσία δεν θέλει να δει αυτές τις δύο γείτονες να συγκρούονται και πιστεύει ότι απαιτούνται αμοιβαίοι συμβιβασμοί για να αποφευχθεί μια σύγκρουση. Σύμφωνα με τα λόγια του, «κάθε λύση είναι αμφίδρομος, με την αμοιβαία επιθυμία να επιτευχθεί λύση». Στη συνέχεια ο Πεσκόφ εξήγησε τη θέση της Τουρκίας σε αυτό το ευαίσθητο θέμα, ότι οι ισχυρισμοί της Ελλάδας θα έβλαπταν τα συμφέροντα της χώρας και θα της στερούσαν το δικαίωμα να χρησιμοποιεί τους φυσικούς πόρους της περιοχής. Κατόπιν ο Πεσκόφ κατέληξε λέγοντας πως «καλούμε και τις δύο πλευρές να είναι ήρεμες και λογικές στην επίλυση του προβλήματος». Αυτό έθεσε το πλαίσιο στο οποίο συναντήθηκαν οι ηγέτες τους.
Η κοινή συνέντευξη Τύπου Πούτιν-Μητσοτάκη που ακολούθησε τις συνομιλίες τους ήταν διορατική για την καλύτερη κατανόηση της σύγχρονης κατάστασης της ιστορικής εταιρικής σχέσης των χωρών τους. Γιόρτασαν τα 200 χρόνιαεπέτειο της υποστηριζόμενης από τη Ρωσία ελληνικής επανάστασης κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σε σχέση με αυτό, και οι δύο ηγέτες δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν τους οικονομικούς, ενεργειακούς δεσμούς και πολιτισμικούς τους δεσμούς. Είπαν επίσης ότι αντάλλαξαν απόψεις για τις καταστάσεις στα Βαλκάνια, την Κύπρο, το Ιράν, τη Λιβύη και την Ουκρανία. Ήταν, ωστόσο, κατά τη σύντομη σύνοδο Q&A με τον Τύπο, όπου κατέστη σαφές ότι το ΝΑΤΟ αποτελεί πιθανό εμπόδιο στην ενίσχυση των διμερών δεσμών. Ο Πρόεδρος Πούτιν σχολίασε πως ενώ η Ρωσία δεν έχει κανένα πρόβλημα με την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ, ελπίζει ότι ο ρόλος της στο ΝΑΤΟ δε θα «παραβιάσει τα συμφέροντα» της χώρας του.
Αυτό που μπορεί να φανεί από το ευρύτερο πλαίσιο και τη συγκεκριμένη ουσία των τελευταίων ρωσοελληνικών συνομιλιών είναι πως και οι δύο χώρες εξακολουθούν να διατηρούν την ιστορική τους εταιρική σχέση και ενδιαφέρονται να την προχωρήσουν ακόμη περισσότερο, αλλά το ΝΑΤΟ αποτελεί ένα πιθανό πρόβλημα καθώς οι ενέργειές του στην Αλεξανδρούπολη θέτουν σε κίνδυνο την περιφερειακή της Ρωσίας. Η ασφάλεια και η συμμαχία πιέζουν πιθανώς την Αθήνα να κρατήσει τη Μόσχα σε απόσταση αναπνοής. Επιπλέον, ορισμένοι Έλληνες αισθάνονται άβολα με την άνευ προηγουμένου στενότητα των de facto στρατηγικών σχέσεων της Ρωσίας με τον ιστορικό Τούρκο αντίπαλό τους, παρά τις διαβεβαιώσεις του Πεσκόφ ότι δεν στοχεύουν τη χώρα τους, ειδικά όταν πρόκειται για την πώληση πυραύλων αεράμυνας S-400. Είναι λοιπόν σαφές πως αυτά τα δύο ζητήματα είναι τα κορυφαία εμπόδια στη σχέση τους.
Σε μια τέτοια κατάσταση, το καλύτερο αποτέλεσμα είναι και οι δύο πλευρές να σεβαστούν τις διαφορές των απόψεών τους, ενώ θα συνεργάζονται στενά για να διασφαλίσουν ότι δεν εμποδίζουν τη συνολική ενίσχυση των διμερών σχέσεων σε διάφορους τομείς όπου μοιράζονται πολύ σημαντικά συμφέροντα, όπως στον οικονομικό τομέα, την ενέργεια και τους ανθρώπους. Η διατήρηση ειλικρινούς και βασισμένου στην εμπιστοσύνη διαλόγου με άλλους είναι επίσης καίριας σημασίας για τη διαχείριση των διαφορετικών περιφερειακών οραμάτων τους και την αποτροπή του να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην περαιτέρω διεύρυνση των δεσμών στους προαναφερθέντες τομείς. Με αυτό κατά νου, μπορεί να ειπωθεί ότι η τελευταία Ρωσοελληνική Σύνοδος Κορυφής στέφθηκε με επιτυχία. Και οι δύο πλευρές διεξήγαγαν έναν πολύ καθυστερημένο χρονικά διάλογο σε επίπεδο ηγεσίας σχετικά με ευαίσθητα περιφερειακά ζητήματα επεκτείνοντας ρεαλιστικά τους αμοιβαία επωφελείς δεσμούς τους.