Οι προσερχόμενοι προς τον Ιερό Ναό τοποθετούν τις μάσκες τους πριν φτάσουν στον προαύλιο χώρο του. Στην είσοδο μία νεωκόρος τους ρωτάει ευγενικά αν επιθυμούν να αγοράσουν ένα κουπόνι για οικονομική ενίσχυση του Ναού. Οι εισερχόμενοι ανάβουν το κερί τους, ασπάζονται τις εικόνες με τη μάσκα και όσο παραμένουν εντός του Ιερού Ναού κρατούν αποστάσεις μεταξύ τους. Ο Ναός είναι μεγάλος, καθαρός, περιποιημένος, η ψαλτική ακουστικά όμορφη και οι ιερείς φοράνε ωραία άμφια.
Ένας πιστός εισέρχεται με κατεβασμένη τη μάσκα για να ασπαστεί τις εικόνες. Από διάφορες μεριές αναδύονται βλέμματα. Άλλα βλοσυρά, άλλα αμήχανα, άλλα φοβικά. Με το πέρας των ασπασμών στέκεται σε μία γωνία. Στο δευτερόλεπτο, ο πιο κοντινός σε απόσταση κάνει ένα βήμα πιο πέρα, ενώ τα εν γένει βλέμματα γίνονται πιο έντονα. Ταυτόχρονα, ένας εκ του βοηθητικού προσωπικού του Ναού τρέχει να του υποδείξει πως πρέπει να τοποθετήσει τη μάσκα. Ο πιστός βγαίνει εκτός του Ιερού Ναού και παραμένει στον προαύλιο χώρο.
Μετά από λίγο ο ιερέας αναφωνεί «τα σα εκ των σων σοι προσφέρομεν κατά πάντα και δια πάντα». Τυγχάνει να είναι η στιγμή που ακριβώς έξω από τον πρόναο στήνονται δύο τραπέζια και τοποθετούνται πάνω τους χαριτωμένα προϊόντα και κομψά συσκευασμένα αγαθά προς πώληση. Έπειτα, δύο επίτροποι ξεκινούν να περιφέρουν δίσκους για οικονομική ενίσχυση της ενορίας.
Ο πιστός εισήλθε ξανά μόνο για να μεταλάβει Σώμα και Αίμα Χριστού, με ουκ ολίγα βλέμματα να πέφτουν πάλι πάνω του.
Προς το τέλος της Θείας Λειτουργίας τελούνται δύο μνημόσυνα. Με το που τελειώνει η Θεία Λειτουργία οι συγγενείς των θανόντων προσφέρουν καφέ σε συγγενείς και στενούς φίλους σε κοντινό κατάστημα εστίασης.
Όταν οι εκκλησιαζόμενοι απομακρύνονται πια από τον Ιερό Ναό αφαιρούν τη μάσκα. Οι συγγενείς και οι φίλοι των οικογενειών των θανόντων κατευθύνονται προς το εν λόγω κατάστημα. Εισερχόμενοι στην καφετέρια σαρώνονται, στη συνέχεια χαιρετιούνται και ορισμένοι ασπάζονται μεταξύ τους, ενώ όλοι κάθονται κοντά ο ένας με τον άλλον. Τα βλέμματά τους είναι χαλαρά, φιλικά, γελάνε, φωνάζουν.
Ώσπου περνάει απέξω ο πιστός που ασπάστηκε τις εικόνες χωρίς μάσκα. Μία μερική αμηχανία απείλησε την ευδιάθετη διάθεση, αλλά ευτυχώς η θέα του χάθηκε σύντομα.
Αγίου Ιάκωβου Τσαλίκη, ηγούμενου της Ιεράς Μονής του Οσίου Δαβίδ:
“«Οι άνθρωποι», έλεγε, «είναι τυφλοί και δεν βλέπουν τι γίνεται μέσα στο ναό, στη διάρκεια της θείας λειτουργίας». «Κάποτε λειτουργούσα, αλλά δυσκολευόμουν να ξεκινήσω για τη μεγάλη είσοδο, από τα θαυμαστά που έβλεπαν τα μάτια μου. Ο ψάλτης έλεγε και ξανάλεγε « Ὡς τον βασιλέα τῶν ὅλων ὑποδεξόμενοι». Ξαφνικά, νιώθω να με σπρώχνει κάποιος από τον ώμο και να με οδηγεί στην αγία πρόθεση. Νόμιζα πως ήταν ο ψάλτης. Απόρησα, πως τόλμησε ο ευλογημένος να κάνει τέτοια ασέβεια – να μπει από την ωραία πύλη και να με σπρώξει. Γυρίζω, και τι να δω! Μια τεράστια φτερούγα, που είχε περάσει ο αρχάγγελος στον ώμο μου, με οδηγούσε να προχωρήσω για τη μεγάλη είσοδο.
«Τι γίνεται στο ιερό την ώρα της λειτουργίας! Στο χερουβικό άγγελοι ανεβοκατεβαίνουν, και συχνά αισθάνομαι τις φτερούγες τους να χτυπούν πάνω στους ώμους μου. Μερικές φορές δεν μπορώ να αντέξω και κάθομαι στην καρέκλα. Οι άλλοι ιερείς νομίζουν πως κάτι έπαθα, δεν νιώθουν όμως αυτά που βλέπω και ακούω. Τι φτερούγισμα, παιδί μου, οι άγγελοι! Και μόλις ο ιερέας πει το «Δι’ ευχών», φεύγουν οι ουράνιες δυνάμεις. Τότε μέσα στο ναό απλώνεται απόλυτη ησυχία!»
«Απόψε παιδί μου», αποκάλυψε κάποτε σ’ ένα μοναχό, «συλλειτουργούσα με αγίους και αγγέλους σε θυσιαστήρια που δεν περιγράφονται. Σαν πεθάνω, να πεις πως κάποιος γέροντας συλλειτουργούσε κάθε νύχτα και ζούσε με την Αγία Τριάδα.»”
Γέροντος Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι, Περί Προσευχής:
“– Πώς θα νιώσω, Γέροντα, το μεγάλο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας;
– Τα Μυστήρια βιούνται. Για να νιώσεις το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, πρέπει να πιστέψεις ότι εκείνη την ώρα είναι παρών ο Χριστός. Και όχι απλώς να το πιστέψεις, αλλά να το ζεις.
– Γέροντα, τι θα με βοηθήσει, για να συγκεντρώνομαι στη Θεία Λειτουργία;
– Άγγελοι συμμετέχουν στη Θεία Λειτουργία. «Ταις αγγελικαίς αοράτως δορυφορούμενον...», ψάλλουμε. Να σκέφτεσαι τι γίνεται εκείνη την ώρα, να προσέχεις στις αιτήσεις που κάνει ο ιερέας και να λες το «Κύριε ελέησον» με την καρδιά σου. Βλέπω τι σπατάλη γίνεται! Σε μια Θεία Λειτουργία πόσες αδελφές λένε στα Ειρηνικά το «Κύριε ελέησον»; Το λένε οι ψάλτριες από το μουσικό βιβλίο και οι περισσότερες ευχαριστιέστε με το όμορφο «Κύριε ελέησον», χωρίς να συμμετέχει η καρδιά. Τι ωφελεί όμως αυτό; Ακόμη κι αν λέτε την ευχή, αν δεν την λέτε με πόνο, και αυτό δεν ωφελεί.
….
– Γέροντα, την ώρα που ο ιερέας λέει: «Τα σά εκ των σών», πώς προσεύχεσθε;
– Επειδή εκείνη την ώρα κατεβαίνει το Άγιο Πνεύμα, λέω σύντομα, νοερά, το «Βασιλεύ Ουράνιε», το «Ευλογητός εί Χριστέ...» και το «Ότε καταβάς...» , και προσεύχομαι για θείο φωτισμό.”
Οσίου Σεραφείμ του Σάρωφ (1759-1833):
“Σαν διάκονος έβλεπε κατά καιρούς στις ακολουθίες τους αγίους αγγέλους να ψάλλουν και να διακονούν μαζί με τους μοναχούς.
Κάποτε, διηγείται ο ίδιος, λειτουργούσα τη Μεγάλη Πέμπτη. Μετά τη μικρή είσοδο και τα αναγνώσματα, είπα, ο ταπεινός, πλάι από το άγιο θυσιαστήριο την εκφώνηση «Κύριε, σώσον τους ευσεβείς και επάκουσον ημών». Ύστερα βγήκα στην ωραία πύλη και, υψώνοντας το οράριο προς το εκκλησίασμα, συμπλήρωσα την ευχή του Τρισάγιου ύμνου: «και εις τους αιώνας των αιώνων». Τη στιγμή εκείνη έλαμψε μπροστά μου ένα φως. Κοιτάζω προς τα εκεί, και βλέπω την Κύριό μας Ιησού Χριστό, με τη μορφή του γιου του ανθρώπου ν’ αστράφτει πιο πολύ κι απ’ τον ήλιο μέσα σε άπλετο φως. Τον τριγύριζαν σαν σμήνος από μέλισσες οι ουράνιες δυνάμεις των αγγέλων, αρχαγγέλων, χερουβείμ και σεραφείμ.”
Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός:
«Οι άγιοι και ζώντες πεπληρωμένοι ήσαν Πνεύματος Αγίου και τελευτησάντων αυτών, η χάρις του Αγίου Πνεύματος ανεκφοιτήτως ένεστι και ταις ψυχαίς και τοις σώμασιν εν τοις τάφοις, και τοις χαρακτήρσι, και ταις αγίαις εικόσιν αυτών».
Καλή εορτή της κατά σάρκα Γέννησης του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού με «φόβο» Θεού.
Μαργέλης Κωνσταντίνος
Άγιος Πέτρος, Λευκάδας, 23 Δεκεμβρίου 2021
www.eksadaktylos.gr
Πηγές:
https://www.impantokratoros.gr/eikona_theologia.el.aspx
Βιβλίο «Περί Προσευχής», Λόγοι Στ’, Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτου, εκδόσεις Ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος» Βασιλικά Θεσσαλονίκης
http://www.imlemesou.org/index.php/psifides-pisteos-2/agies-morfes/1516-ta-mystiria-vioyntai
https://www.in-agiosdimitrios.com/articles/synchronoi-gerontes/gerontas-iakovos-tsalikis/830-parousia-angelon-stin-theia-leitourgia.html
https://www.sostis.gr/blog/item/992-empeiries-aggelikis-parousias-sth-theia-leitourgia
http://www.saint.gr/4/texts.aspx
https://www.vimaorthodoxias.gr/theologikos-logos-diafora/ta-sa-ek-ton-son-2/
Ένας πιστός εισέρχεται με κατεβασμένη τη μάσκα για να ασπαστεί τις εικόνες. Από διάφορες μεριές αναδύονται βλέμματα. Άλλα βλοσυρά, άλλα αμήχανα, άλλα φοβικά. Με το πέρας των ασπασμών στέκεται σε μία γωνία. Στο δευτερόλεπτο, ο πιο κοντινός σε απόσταση κάνει ένα βήμα πιο πέρα, ενώ τα εν γένει βλέμματα γίνονται πιο έντονα. Ταυτόχρονα, ένας εκ του βοηθητικού προσωπικού του Ναού τρέχει να του υποδείξει πως πρέπει να τοποθετήσει τη μάσκα. Ο πιστός βγαίνει εκτός του Ιερού Ναού και παραμένει στον προαύλιο χώρο.
Μετά από λίγο ο ιερέας αναφωνεί «τα σα εκ των σων σοι προσφέρομεν κατά πάντα και δια πάντα». Τυγχάνει να είναι η στιγμή που ακριβώς έξω από τον πρόναο στήνονται δύο τραπέζια και τοποθετούνται πάνω τους χαριτωμένα προϊόντα και κομψά συσκευασμένα αγαθά προς πώληση. Έπειτα, δύο επίτροποι ξεκινούν να περιφέρουν δίσκους για οικονομική ενίσχυση της ενορίας.
Ο πιστός εισήλθε ξανά μόνο για να μεταλάβει Σώμα και Αίμα Χριστού, με ουκ ολίγα βλέμματα να πέφτουν πάλι πάνω του.
Προς το τέλος της Θείας Λειτουργίας τελούνται δύο μνημόσυνα. Με το που τελειώνει η Θεία Λειτουργία οι συγγενείς των θανόντων προσφέρουν καφέ σε συγγενείς και στενούς φίλους σε κοντινό κατάστημα εστίασης.
Όταν οι εκκλησιαζόμενοι απομακρύνονται πια από τον Ιερό Ναό αφαιρούν τη μάσκα. Οι συγγενείς και οι φίλοι των οικογενειών των θανόντων κατευθύνονται προς το εν λόγω κατάστημα. Εισερχόμενοι στην καφετέρια σαρώνονται, στη συνέχεια χαιρετιούνται και ορισμένοι ασπάζονται μεταξύ τους, ενώ όλοι κάθονται κοντά ο ένας με τον άλλον. Τα βλέμματά τους είναι χαλαρά, φιλικά, γελάνε, φωνάζουν.
Ώσπου περνάει απέξω ο πιστός που ασπάστηκε τις εικόνες χωρίς μάσκα. Μία μερική αμηχανία απείλησε την ευδιάθετη διάθεση, αλλά ευτυχώς η θέα του χάθηκε σύντομα.
Αγίου Ιάκωβου Τσαλίκη, ηγούμενου της Ιεράς Μονής του Οσίου Δαβίδ:
“«Οι άνθρωποι», έλεγε, «είναι τυφλοί και δεν βλέπουν τι γίνεται μέσα στο ναό, στη διάρκεια της θείας λειτουργίας». «Κάποτε λειτουργούσα, αλλά δυσκολευόμουν να ξεκινήσω για τη μεγάλη είσοδο, από τα θαυμαστά που έβλεπαν τα μάτια μου. Ο ψάλτης έλεγε και ξανάλεγε « Ὡς τον βασιλέα τῶν ὅλων ὑποδεξόμενοι». Ξαφνικά, νιώθω να με σπρώχνει κάποιος από τον ώμο και να με οδηγεί στην αγία πρόθεση. Νόμιζα πως ήταν ο ψάλτης. Απόρησα, πως τόλμησε ο ευλογημένος να κάνει τέτοια ασέβεια – να μπει από την ωραία πύλη και να με σπρώξει. Γυρίζω, και τι να δω! Μια τεράστια φτερούγα, που είχε περάσει ο αρχάγγελος στον ώμο μου, με οδηγούσε να προχωρήσω για τη μεγάλη είσοδο.
«Τι γίνεται στο ιερό την ώρα της λειτουργίας! Στο χερουβικό άγγελοι ανεβοκατεβαίνουν, και συχνά αισθάνομαι τις φτερούγες τους να χτυπούν πάνω στους ώμους μου. Μερικές φορές δεν μπορώ να αντέξω και κάθομαι στην καρέκλα. Οι άλλοι ιερείς νομίζουν πως κάτι έπαθα, δεν νιώθουν όμως αυτά που βλέπω και ακούω. Τι φτερούγισμα, παιδί μου, οι άγγελοι! Και μόλις ο ιερέας πει το «Δι’ ευχών», φεύγουν οι ουράνιες δυνάμεις. Τότε μέσα στο ναό απλώνεται απόλυτη ησυχία!»
«Απόψε παιδί μου», αποκάλυψε κάποτε σ’ ένα μοναχό, «συλλειτουργούσα με αγίους και αγγέλους σε θυσιαστήρια που δεν περιγράφονται. Σαν πεθάνω, να πεις πως κάποιος γέροντας συλλειτουργούσε κάθε νύχτα και ζούσε με την Αγία Τριάδα.»”
Γέροντος Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι, Περί Προσευχής:
“– Πώς θα νιώσω, Γέροντα, το μεγάλο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας;
– Τα Μυστήρια βιούνται. Για να νιώσεις το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, πρέπει να πιστέψεις ότι εκείνη την ώρα είναι παρών ο Χριστός. Και όχι απλώς να το πιστέψεις, αλλά να το ζεις.
– Γέροντα, τι θα με βοηθήσει, για να συγκεντρώνομαι στη Θεία Λειτουργία;
– Άγγελοι συμμετέχουν στη Θεία Λειτουργία. «Ταις αγγελικαίς αοράτως δορυφορούμενον...», ψάλλουμε. Να σκέφτεσαι τι γίνεται εκείνη την ώρα, να προσέχεις στις αιτήσεις που κάνει ο ιερέας και να λες το «Κύριε ελέησον» με την καρδιά σου. Βλέπω τι σπατάλη γίνεται! Σε μια Θεία Λειτουργία πόσες αδελφές λένε στα Ειρηνικά το «Κύριε ελέησον»; Το λένε οι ψάλτριες από το μουσικό βιβλίο και οι περισσότερες ευχαριστιέστε με το όμορφο «Κύριε ελέησον», χωρίς να συμμετέχει η καρδιά. Τι ωφελεί όμως αυτό; Ακόμη κι αν λέτε την ευχή, αν δεν την λέτε με πόνο, και αυτό δεν ωφελεί.
….
– Γέροντα, την ώρα που ο ιερέας λέει: «Τα σά εκ των σών», πώς προσεύχεσθε;
– Επειδή εκείνη την ώρα κατεβαίνει το Άγιο Πνεύμα, λέω σύντομα, νοερά, το «Βασιλεύ Ουράνιε», το «Ευλογητός εί Χριστέ...» και το «Ότε καταβάς...» , και προσεύχομαι για θείο φωτισμό.”
Οσίου Σεραφείμ του Σάρωφ (1759-1833):
“Σαν διάκονος έβλεπε κατά καιρούς στις ακολουθίες τους αγίους αγγέλους να ψάλλουν και να διακονούν μαζί με τους μοναχούς.
Κάποτε, διηγείται ο ίδιος, λειτουργούσα τη Μεγάλη Πέμπτη. Μετά τη μικρή είσοδο και τα αναγνώσματα, είπα, ο ταπεινός, πλάι από το άγιο θυσιαστήριο την εκφώνηση «Κύριε, σώσον τους ευσεβείς και επάκουσον ημών». Ύστερα βγήκα στην ωραία πύλη και, υψώνοντας το οράριο προς το εκκλησίασμα, συμπλήρωσα την ευχή του Τρισάγιου ύμνου: «και εις τους αιώνας των αιώνων». Τη στιγμή εκείνη έλαμψε μπροστά μου ένα φως. Κοιτάζω προς τα εκεί, και βλέπω την Κύριό μας Ιησού Χριστό, με τη μορφή του γιου του ανθρώπου ν’ αστράφτει πιο πολύ κι απ’ τον ήλιο μέσα σε άπλετο φως. Τον τριγύριζαν σαν σμήνος από μέλισσες οι ουράνιες δυνάμεις των αγγέλων, αρχαγγέλων, χερουβείμ και σεραφείμ.”
Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός:
«Οι άγιοι και ζώντες πεπληρωμένοι ήσαν Πνεύματος Αγίου και τελευτησάντων αυτών, η χάρις του Αγίου Πνεύματος ανεκφοιτήτως ένεστι και ταις ψυχαίς και τοις σώμασιν εν τοις τάφοις, και τοις χαρακτήρσι, και ταις αγίαις εικόσιν αυτών».
Καλή εορτή της κατά σάρκα Γέννησης του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού με «φόβο» Θεού.
Μαργέλης Κωνσταντίνος
Άγιος Πέτρος, Λευκάδας, 23 Δεκεμβρίου 2021
www.eksadaktylos.gr
Πηγές:
https://www.impantokratoros.gr/eikona_theologia.el.aspx
Βιβλίο «Περί Προσευχής», Λόγοι Στ’, Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτου, εκδόσεις Ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος» Βασιλικά Θεσσαλονίκης
http://www.imlemesou.org/index.php/psifides-pisteos-2/agies-morfes/1516-ta-mystiria-vioyntai
https://www.in-agiosdimitrios.com/articles/synchronoi-gerontes/gerontas-iakovos-tsalikis/830-parousia-angelon-stin-theia-leitourgia.html
https://www.sostis.gr/blog/item/992-empeiries-aggelikis-parousias-sth-theia-leitourgia
http://www.saint.gr/4/texts.aspx
https://www.vimaorthodoxias.gr/theologikos-logos-diafora/ta-sa-ek-ton-son-2/