 |
| Crimea, Russia. - Sputnik / Konstantin Mihalchevskiy |
Scott Ritter - rt.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ συναντήθηκε με τον Αμερικανό ομόλογό του, Υπουργό Εξωτερικών, Antony Blinken, στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, κατά τη διάρκεια συνόδου κορυφής του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, για να συζητήσουν την αυξανόμενη κρίση γύρω από την Ουκρανία. Οι δύο διπλωμάτες θα αναφέρουν τα αποτελέσματα των συζητήσεών τους στους αντίστοιχους ηγέτες τους, με τον Blinken να σημειώνει σε συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν και ο Ρώσος Πρόεδρος Πούτιν «μπορεί να έχουν την ευκαιρία να μιλήσουν απευθείας στο εγγύς μέλλον».
Μέχρι εκείνην την στιγμή, σημείωσε ο Μπλίνκεν, το βάρος είχε η Ρωσία να εκτονώσει την κατάσταση σχετικά με την Ουκρανία. «Τώρα εναπόκειται στη Ρωσία να αποκλιμακώσει τις τρέχουσες εντάσεις», δήλωσε ο Blinken, «αντιστρέφοντας την πρόσφατη συσσώρευση στρατευμάτων, επιστρέφοντας τις δυνάμεις σε κανονικές θέσεις εν καιρώ ειρήνης και αποφεύγοντας περαιτέρω εκφοβισμό και προσπάθειες αποσταθεροποίησης της Ουκρανίας».
Ενώ τα σχόλια του Blinken φαίνεται να υπογραμμίζουν τη σοβαρότητα της κατάστασης, η πραγματικότητα είναι πως η τρέχουσα ασάφεια σχετικά με τους ισχυρισμούς για κινήσεις ρωσικών στρατευμάτων κατά μήκος των συνόρων της με την Ουκρανία είναι κάτι περισσότερο από φουρτούνα σε μια τσαγιέρα, ένας πόλεμος λέξεων που οδηγείται από την Ουάσιγκτον και τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης. Εν τω μεταξύ, το Κίεβο φαίνεται τώρα να προσπαθεί να υποβαθμίσει την κατάσταση, καθώς ο πρόεδρος Volodymyr Zelensky δεν ανέφερε την υποτιθέμενη συσσώρευση στρατευμάτων στην ετήσια ομιλία του στο κοινοβούλιο και παραδέχτηκε ότι οι άμεσες συνομιλίες με τη Ρωσία είναι απαραίτητες «για να σταματήσει ο πόλεμος».
Η τρέχουσα κρίση ξεκίνησε με δημοσιεύματα των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης που ισχυρίστηκαν πως Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν προειδοποιήσει τους Ευρωπαίους ομολόγους τους ότι η Ρωσία μπορεί να σχεδιάζει εισβολή στην Ουκρανία. Κλιμακώθηκε περαιτέρω στις 20 Νοεμβρίου, όταν ο ταξίαρχος Kirill Budanov, επικεφαλής της υπηρεσίας αμυντικών πληροφοριών της Ουκρανίας, ενημέρωσε τα μέλη του Τύπου πως η Ρωσία είχε συγκεντρώσει περισσότερους από 92.000 στρατιώτες κατά μήκος των συνόρων της και ετοιμαζόταν να εισβάλει από τα τέλη Ιανουαρίου έως τις αρχές Φεβρουαρίου.
Όταν πιέστηκε να δώσει λεπτομέρειες σχετικά με αυτήν τη συγκέντρωση, η Ουκρανία τραγούδησε μια διαφορετική μελωδία, σημειώνοντας ότι η Μόσχα είχε κρατήσει περίπου 90.000 στρατιώτες «όχι μακριά» από τα σύνορα Ρωσίας-Ουκρανίας μετά την ολοκλήρωση των εκπαιδευτικών ασκήσεων που διεξήχθησαν το φθινόπωρο. Συγκεκριμένα, σημείωσε το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας, μονάδες της 41ης Στρατιάς Συνδυασμένων Όπλων της Ρωσίας παρατηρήθηκαν σε φρουρά κοντά στην πόλη Yelnya, περίπου 160 μίλια (257 χιλιόμετρα) βόρεια των συνόρων. Ουκρανοί αξιωματούχοι κατηγόρησαν επίσης τη Ρωσία πως έχει αναπτύξει περισσότερους από 2.000 στρατιώτες στην περιοχή του Ντονμπάς για την υποστήριξη των φιλορωσικών πολιτοφυλακών.
Μη συνεπαρμένη από γεγονότα, η κυβέρνηση Μπάιντεν εξέφρασε την ανησυχία της για αυτό που αποκάλεσε τη «μεγάλη και ασυνήθιστη» στρατιωτική συσσώρευση της Ρωσίας κατά μήκος των συνόρων της με την Ουκρανία, σημειώνοντας πως αυτό το θέμα θα ήταν στην κορυφή της ατζέντας του Μπλίνκεν κατά τη διάρκεια των συναντήσεών του στη σύνοδο κορυφής των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στη Ρίγα της Λετονίας στις 30 Νοεμβρίου και την 1η Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με τον ανώτερο αξιωματούχο του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ σχετικά με αυτό το θέμα, τη Βοηθό Υπουργό Εξωτερικών για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις, Karen Donfried, «όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι και υπάρχει μια εργαλειοθήκη που περιλαμβάνει μια ολόκληρη σειρά των επιλογών». Ο Ντόνφριντ είπε στους δημοσιογράφους ότι ο Μπλίνκεν θα συζητούσε αυτές τις επιλογές με τους ομολόγους του στο ΝΑΤΟ ενώ βρισκόταν στη Ρίγα.
Μετά από αυτές τις συναντήσεις, ο Blinken μίλησε στο συγκεντρωμένο σώμα των εκπροσώπων του Τύπου. «Εμείς [το ΝΑΤΟ] δε γνωρίζουμε αν ο Πρόεδρος Πούτιν έχει πάρει την απόφαση να εισβάλει [στην Ουκρανία]», είπε. «Γνωρίζουμε ότι έχει τη δυνατότητα να το κάνει σε σύντομο χρονικό διάστημα, αν το αποφασίσει. Έτσι, παρά την αβεβαιότητα σχετικά με την πρόθεση και το χρονοδιάγραμμα, πρέπει να προετοιμαστούμε για όλα τα απρόβλεπτα, ενώ θα εργαστούμε για να φροντίσουμε ώστε η Ρωσία να αντιστρέψει την πορεία της».
Κανονικά, όταν ένας υπουργός Εξωτερικών μιλά για «όλα τα ενδεχόμενα», γίνεται αποδεκτό ως κωδικός για την πιθανότητα, ακόμη στρατιωτικής δράσης. Ο Blinken εξήγησε γρήγορα, ωστόσο, ότι δεν εννοούσε για κάτι τέτοιο. «Έχουμε καταστήσει σαφές στο Κρεμλίνο πως θα απαντήσουμε αποφασιστικά, συμπεριλαμβανομένης μιας σειράς οικονομικών μέτρων υψηλού αντίκτυπου που έχουμε αποφύγει να χρησιμοποιήσουμε στο παρελθόν», είπε, οδηγώντας σε εικασίες ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν το ενδεχόμενο αποκοπής της Ρωσίας από το σύστημα διεθνών συναλλαγών SWIFT. Αλλά αυτό έχει προταθεί ως πιθανή κύρωση από το 2014 για το φερόμενο ρόλο της Μόσχας στη σύγκρουση του Ντονμπάς. Έκτοτε, η Ρωσία έχει αναπτύξει μια εναλλακτική λύση στο SWIFT που ονομάζεται SPFS, καθώς και το δικό της σύστημα πληρωμών με κάρτα, το Mir.
«Δεν πρόκειται να διευκρινίσω σήμερα τις λεπτομέρειες», είπε ο Blinken. «Πιθανότατα, εν καιρώ, θα το μοιραστούμε αυτό με τη Μόσχα, ώστε να καταλάβουν πλήρως τι διακινδυνεύεται, ποιες θα ήταν οι συνέπειες εάν διαπράξουν περαιτέρω επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας. … Θα εργαστούμε για όλες τις λεπτομέρειες με τους εταίρους και τους συμμάχους μας».
Αναφερόμενος στο ΝΑΤΟ, ο Μπλίνκεν είπε: «Η ιδέα ότι η Ουκρανία αντιπροσωπεύει απειλή για τη Ρωσία ή, εν προκειμένω, πως το ΝΑΤΟ αντιπροσωπεύει απειλή για τη Ρωσία – είναι βαθιά λανθασμένη και παραπλανητική».
Βασιζόμενος σε αυτό το συναίσθημα, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το εάν οι στρατιωτικές επιλογές θα ήταν στο τραπέζι εάν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, σημείωσε: «Η Ουκρανία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ και επομένως δεν έχει τις ίδιες εγγυήσεις ασφαλείας με μέλη του ΝΑΤΟ, τα οποία έχουν δεσμευτεί να υπερασπιστούν το ένα το άλλο εάν ένα μέλος δεχθεί επίθεση».
Ωστόσο, είπε, η Ουκρανία θα μπορούσε να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ «όταν οι 30 σύμμαχοι συμφωνήσουν ότι η Ουκρανία πληροί τα πρότυπα του ΝΑΤΟ», προσθέτοντας πως αυτό είναι ένα θέμα «για να αποφασίσουν οι 30 σύμμαχοι και όχι η Ρωσία».
Από την πλευρά του, ο Λαβρόφ, μιλώντας πριν από τη συνάντησή του με τον Μπλίνκεν, δήλωσε: «Εμείς [η Ρωσία] έχουμε αντιμετωπίσει κατηγορίες για ασκήσεις από τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, τις οποίες η Ρωσία κρατά στο δικό της κυρίαρχο έδαφος, από χώρες που μετακινούν τεράστιο αριθμό στρατευμάτων και στρατιωτικό εξοπλισμό από την άλλη πλευρά του ωκεανού προς τα σύνορά μας». Ο υπουργός Εξωτερικών πρόσθεσε πως η Ρωσία, μακριά από το να επιδιώκει να προκαλέσει κρίση, έχει υποστηρίξει διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την Ουκρανία που επικεντρώνονται σε συμφωνίες και λύσεις που βασίζονται στη συναίνεση.
Ο Πρόεδρος Πούτιν, μιλώντας χωριστά, υπογράμμισε την πρόθεσή του να λάβει διαβεβαιώσεις ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επιδιώξει να επεκταθεί προς τα ανατολικά στην Ουκρανία ή να αναπτύξει όπλα κοντά στα σύνορα της Ρωσίας. Τέτοιες ενέργειες, σημείωσε, θα θεωρηθούν «κόκκινες γραμμές» από τη Ρωσία και θα απαντηθούν ως τέτοιες. Όταν ρωτήθηκε για τα σχόλια του Πούτιν, ο Blinken είπε πως θα θεωρούνταν «ένα κακόγουστο αστείο, αν τα πράγματα δεν ήταν τόσο σοβαρά».
Αλλά το πραγματικό αστείο είναι με τον Blinken, τον Stoltenberg και εκείνους που είναι υπεύθυνοι για τη διαμόρφωση του τι θεωρείται πολιτική σχετικά με το ΝΑΤΟ. Για να συνοψίσουμε την κατάσταση μέχρι σήμερα: αμερικανικά ΜΜΕ κατηγόρησαν τη Ρωσία ότι σχεδίαζε εισβολή, αναφέροντας ως απόδειξη την ύπαρξη φρουράς που βρισκόταν 160 μίλια βόρεια των συνόρων και το Κίεβο έπεσε στη φάκα. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ εξέφρασαν σοβαρές ανησυχίες για αυτή τη «συσσώρευση», σημειώνοντας πως η Ρωσία θα μπορούσε να εισβάλει στην Ουκρανία «σε σύντομο χρονικό διάστημα».
Στη συνέχεια, οι ΗΠΑ απείλησαν ότι «όλες οι επιλογές» ήταν «στο τραπέζι», προτού διευκρινίσουν ότι εξετάζονταν μόνο οικονομικές κυρώσεις. Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, αφού απηχούσε τις ανησυχίες των ΗΠΑ για την επιθετική στρατιωτική στάση της Ρωσίας, υπογράμμισε την πραγματικότητα πως, επειδή η Ουκρανία δεν ήταν μέλος της συμμαχίας, το στρατιωτικό μπλοκ δε θα υπερασπιστεί την Ουκρανία εάν η Ρωσία εισβάλει. Εν ολίγοις, το ΝΑΤΟ δε θα υπερασπιστεί την Ουκρανία από μια ρωσική εισβολή που υπάρχει μόνο στη φαντασία της Ουκρανίας, των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.
Τέλος, ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ θα συναντηθούν για να συζητήσουν αυτήν την «κρίση», συμφωνώντας να ρίξουν το θέμα στην αντίστοιχη αλυσίδα εντολών τους. Το αποτέλεσμα θα είναι μια τηλεφωνική διάσκεψη μεταξύ των Προέδρων Μπάιντεν και Πούτιν, κατά την οποία θα συζητηθεί το θέμα της διακοπής της επέκτασης του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία ως πιθανή λύση σε μια κρίση που κατασκεύασε η Δύση εξαρχής. Μιλώντας την Παρασκευή πριν από τις προγραμματισμένες συνομιλίες, ο Μπάιντεν δήλωσε ότι δε θα δεχόταν την προειδοποίηση των «κόκκινων γραμμών» της Μόσχας.
Κάποτε οι φοιτητές διεθνών σχέσεων θα ξύνουν τα κεφάλια τους, καθώς θα αναρωτιούνται τι περνούσαν από το μυαλό των υπευθύνων για την τρέχουσα κρίση. Σε κάθε άλλη περίσταση, αυτού του είδους η αφήγηση θα ήταν τροφή για σκοτεινή κωμωδία. Ωστόσο, οι παράλογοι φόβοι και οι σπασμωδικές αντιδράσεις που εμπλέκονται είναι πάρα πολύ πραγματικές και, ως εκ τούτου, αντιπροσωπεύουν μια κατάσταση που η Ρωσία απλά δεν μπορεί να αγνοήσει.