Μετά την υπογραφή της συμφωνίας με την Γαλλία κυρίως και την οικονομική κρίση που υπάρχει στην Τουρκία η Ελληνική εξωτερική πολιτική (με τα μάτια στο εσωτερικό) υπερβάλλει στην προβολή στρατιωτικών ασκήσεων (διεθνών και εγχώριων) καθώς και στην επίκληση των αμυντικών δυνατοτήτων που ΘΑ αναπτύξουμε και ο πρωθυπουργός και ο ΥπΕξ δεν χάνουν ευκαιρία για να στείλουν μηνύματα στην Τουρκία.
Του Στέλιου Φενέκου
υποναυάρχου ε.α. - προέδρου Κοινωνίας Αξιών
Τελευταία, ο πρωθυπουργός έθεσε κατ επανάληψη ως αιχμή του δόρατος το ζήτημα της απόσυρσης του "casus belli" από την Τουρκία.
Πολλές φορές στο παρελθόν έχω προτείνει την στρατηγική «και στα μικρά γενναίοι», επισημαίνοντας ότι δεν πρέπει να αφήνουμε καμία τουρκική πρόκληση αναπάντητη, αρκεί να είναι σωστά δομημένη, οπωσδήποτε θεμελιωμένη νομικά και με πολιτική έκφραση χωρίς υπερβολές, απειλές και παλληκαρισμούς.
Και μάλιστα με επίταση εκεί που πρέπει και όταν πρέπει (π.χ. στα συμβούλια κορυφής για τις κυρώσεις προς την Τουρκία, στον ΟΗΕ απαντώντας στις προκλήσεις της και στις θέσεις που προβάλλει εκεί κλπ).
Όχι όμως σε κάθε συναντήσεις και επισκέψεις υπουργών και πρωθυπουργών, που εξυπηρετούν άλλο στόχο εξωτερικής πολιτικής.
Οι αμυντικές δυνατότητες είναι αναγκαίες ώστε να δημιουργούν την αναγκαία αποτροπή (φόβο πρωτίστως) για να πιάσουν τόπο οι διπλωματικές ενέργειες.
Όμως η υπερ-προβολή τους κάνει κακό.
Στρατιωτικοποιεί την διπλωματία και την ίδια την πολιτική.
Και οπωσδήποτε θα πρέπει να αναμένουμε ότι η Τουρκία δεν θα χάσει την ευκαιρία να απαντήσει με τον ίδιο τρόπο, διαστρεβλώνοντας τις προθέσεις μας και παρουσιάζοντάς μας ως φιλοπόλεμους και απειλητικούς. Και μπορούμε με βεβαιότητα να περιμένουμε ότι θα βρει και ευήκοα ώτα σε κάποιες άλλες χώρες (στους εξοπλισμούς, στην υποστήριξη κλπ).
Η δε επικέντρωση της ρητορικής μας αυτήν την στιγμή στην άρση του casus belli εκ μέρους της Τουρκίας δημιουργεί τα παρακάτω εύλογα ερωτήματα:
1. Ο λόγος που έθεσε η Τουρκία το casus belli είναι για να μας αποτρέψει να επεκτείνουμε την χωρική μας θάλασσα στα 12 νμλ. Ο μ όνος λόγος συνεπώς που θα το απέσυρε οικειοθελώς, θα ήταν εάν εμείς είχαμε δεσμευθεί εγγράφως/με συμφωνία ότι δεν θα επεκτείνουμε μονομερώς την χωρική μας θάλασσα.
2. Αυτό σημαίνει ότι η οιαδήποτε δυνητική επέκταση της χωρικής μας θάλασσας θα προέκυπτε μόνο ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Σε καμία άλλη περίπτωση δεν θα συμφωνούσε η Τουρκία για απόσυρση του.
3. Εάν συνεπώς η Τουρκία αποσύρει το "casus belli", αυτό πάραυτα θα σηματοδοτεί και δική μας δέσμευση (φανερή), όσον αφορά τα χωρικά μας ύδατα.
4. Συνεπώς τι επιδιώκει ο κος Μητσοτάκης με την συνεχή επίκληση για άρση του "casus belli" από την Τουρκία;
5. Μήπως η στρατηγική μας είναι να πιεσθεί διεθνώς η Τουρκία για να συμφωνήσει στην άρση του, έχοντας η κυβέρνησή μας ταυτόχρονα την πρόθεση να παγώσει το ζήτημα των χωρικών υδάτων είτε να διαπραγματευθεί στην συνέχεια κάποια περιορισμένη επέκταση τους, όπως ενδεχομένως έχει συζητηθεί στις διερευνητικές;
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Εάν η συγκεκριμένη ρητορική είναι ενταγμένη σε μία ανάλογη στρατηγική, όπως προαναφέρθηκε πιο πάνω, και επιδιώκουμε έστω κάποια περιορισμένη επέκταση των χωρικών μας υδάτων, τότε καλώς τίθεται όπως τίθεται.
Εάν όμως δεν είναι έτσι και απλά αισθανόμαστε απελευθερωμένοι από την πίεση και προβάλλουμε συνεχώς την αμυντική μας ενίσχυση, τότε φοβάμαι ότι στρατιωτικοποιούμε την εξωτερική μας πολιτική για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης!
Και εάν η επίκλησή μας για άρση του "casus belli" είναι προσχηματική, τότε δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε βελτίωση.
Τότε ο μόνος τρόπος ανατροπής του θα είναι λόγω σταδιακής φθοράς και απαξίωσης "de facto" στο πεδίο, είτε μονομερώς και ως τετελεσμένο.
Ως εκ τούτων προτείνω πάντα να μην αντιδρούμε προσχηματικά, επιφανειακά, χωρίς συντονισμό, προετοιμασία και στρατηγική στα κρίσιμα αυτά εθνικά θέματα, γιατί τότε αυτοεγκλωβιζόματε, καταστρέφοντας είτε αδρανοποιώντας δυνητικές επιλογές!
Του Στέλιου Φενέκου
υποναυάρχου ε.α. - προέδρου Κοινωνίας Αξιών
Τελευταία, ο πρωθυπουργός έθεσε κατ επανάληψη ως αιχμή του δόρατος το ζήτημα της απόσυρσης του "casus belli" από την Τουρκία.
Πολλές φορές στο παρελθόν έχω προτείνει την στρατηγική «και στα μικρά γενναίοι», επισημαίνοντας ότι δεν πρέπει να αφήνουμε καμία τουρκική πρόκληση αναπάντητη, αρκεί να είναι σωστά δομημένη, οπωσδήποτε θεμελιωμένη νομικά και με πολιτική έκφραση χωρίς υπερβολές, απειλές και παλληκαρισμούς.
Και μάλιστα με επίταση εκεί που πρέπει και όταν πρέπει (π.χ. στα συμβούλια κορυφής για τις κυρώσεις προς την Τουρκία, στον ΟΗΕ απαντώντας στις προκλήσεις της και στις θέσεις που προβάλλει εκεί κλπ).
Όχι όμως σε κάθε συναντήσεις και επισκέψεις υπουργών και πρωθυπουργών, που εξυπηρετούν άλλο στόχο εξωτερικής πολιτικής.
Οι αμυντικές δυνατότητες είναι αναγκαίες ώστε να δημιουργούν την αναγκαία αποτροπή (φόβο πρωτίστως) για να πιάσουν τόπο οι διπλωματικές ενέργειες.
Όμως η υπερ-προβολή τους κάνει κακό.
Στρατιωτικοποιεί την διπλωματία και την ίδια την πολιτική.
Και οπωσδήποτε θα πρέπει να αναμένουμε ότι η Τουρκία δεν θα χάσει την ευκαιρία να απαντήσει με τον ίδιο τρόπο, διαστρεβλώνοντας τις προθέσεις μας και παρουσιάζοντάς μας ως φιλοπόλεμους και απειλητικούς. Και μπορούμε με βεβαιότητα να περιμένουμε ότι θα βρει και ευήκοα ώτα σε κάποιες άλλες χώρες (στους εξοπλισμούς, στην υποστήριξη κλπ).
Η δε επικέντρωση της ρητορικής μας αυτήν την στιγμή στην άρση του casus belli εκ μέρους της Τουρκίας δημιουργεί τα παρακάτω εύλογα ερωτήματα:
1. Ο λόγος που έθεσε η Τουρκία το casus belli είναι για να μας αποτρέψει να επεκτείνουμε την χωρική μας θάλασσα στα 12 νμλ. Ο μ όνος λόγος συνεπώς που θα το απέσυρε οικειοθελώς, θα ήταν εάν εμείς είχαμε δεσμευθεί εγγράφως/με συμφωνία ότι δεν θα επεκτείνουμε μονομερώς την χωρική μας θάλασσα.
2. Αυτό σημαίνει ότι η οιαδήποτε δυνητική επέκταση της χωρικής μας θάλασσας θα προέκυπτε μόνο ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Σε καμία άλλη περίπτωση δεν θα συμφωνούσε η Τουρκία για απόσυρση του.
3. Εάν συνεπώς η Τουρκία αποσύρει το "casus belli", αυτό πάραυτα θα σηματοδοτεί και δική μας δέσμευση (φανερή), όσον αφορά τα χωρικά μας ύδατα.
4. Συνεπώς τι επιδιώκει ο κος Μητσοτάκης με την συνεχή επίκληση για άρση του "casus belli" από την Τουρκία;
5. Μήπως η στρατηγική μας είναι να πιεσθεί διεθνώς η Τουρκία για να συμφωνήσει στην άρση του, έχοντας η κυβέρνησή μας ταυτόχρονα την πρόθεση να παγώσει το ζήτημα των χωρικών υδάτων είτε να διαπραγματευθεί στην συνέχεια κάποια περιορισμένη επέκταση τους, όπως ενδεχομένως έχει συζητηθεί στις διερευνητικές;
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Εάν η συγκεκριμένη ρητορική είναι ενταγμένη σε μία ανάλογη στρατηγική, όπως προαναφέρθηκε πιο πάνω, και επιδιώκουμε έστω κάποια περιορισμένη επέκταση των χωρικών μας υδάτων, τότε καλώς τίθεται όπως τίθεται.
Εάν όμως δεν είναι έτσι και απλά αισθανόμαστε απελευθερωμένοι από την πίεση και προβάλλουμε συνεχώς την αμυντική μας ενίσχυση, τότε φοβάμαι ότι στρατιωτικοποιούμε την εξωτερική μας πολιτική για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης!
Και εάν η επίκλησή μας για άρση του "casus belli" είναι προσχηματική, τότε δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε βελτίωση.
Τότε ο μόνος τρόπος ανατροπής του θα είναι λόγω σταδιακής φθοράς και απαξίωσης "de facto" στο πεδίο, είτε μονομερώς και ως τετελεσμένο.
Ως εκ τούτων προτείνω πάντα να μην αντιδρούμε προσχηματικά, επιφανειακά, χωρίς συντονισμό, προετοιμασία και στρατηγική στα κρίσιμα αυτά εθνικά θέματα, γιατί τότε αυτοεγκλωβιζόματε, καταστρέφοντας είτε αδρανοποιώντας δυνητικές επιλογές!