 |
| φωτογραφία τουρκική προεδρία |
Burak Bekdil - gatestoneinstitute.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Σε συνέντευξή του το Δεκέμβριο του 2019, ο τότε υποψήφιος για την προεδρία Μπάιντεν είπε πως ο Ερντογάν πρέπει να εκδιωχθεί από την εξουσία μέσω μιας δημοκρατικής διαδικασίας και ότι η υποστήριξη προς την αντιπολίτευση ήταν ζωτικής σημασίας. Το ιστορικό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Τουρκίας έχει κατρακυλήσει από τότε. Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει δηλώσει πως εάν τα τουρκικά δικαστήρια συνεχίσουν να αγνοούν τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, θα ξεκινήσει διαδικασίες επί παραβάσει κατά της Τουρκίας στα τέλη Νοεμβρίου.
Παρόλα αυτά, στις 31 Οκτωβρίου, ο Μπάιντεν και ο Ερντογάν είχαν προφανώς μια συνάντηση 70 λεπτών σε «πολύ θετική ατμόσφαιρα» στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της G20 στη Ρώμη. Σύμφωνα με πληροφορίες, συμφώνησαν να σχηματίσουν έναν κοινό μηχανισμό για τη βελτίωση των δεσμών. «Κατά τη διάρκεια της συνάντησης», είπε ένας βοηθός του Ερντογάν στο συντάκτη «η διάλεξη του Μπάιντεν για τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν ξεπέρασε τα δύο λεπτά». Φαίνεται ότι μια αντιπροσωπεία των ΗΠΑ θα φτάσει σύντομα στην Άγκυρα για να εργαστεί σε αυτόν τον κοινό μηχανισμό.
Από το καλοκαίρι όλα στον άξονα Ουάσιγκτον-Άγκυρα φαίνεται να έχουν πάει στραβά. Κατά τη διάρκεια ακρόασης της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας τον Ιούλιο, Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί γερουσιαστές επέκριναν τις πολιτικές της τουρκικής κυβέρνησης και ζήτησαν περισσότερη δράση από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ από το Νιου Τζέρσεϊ και άλλοι γερουσιαστές εξέφρασαν ανησυχία για τις προσπάθειες της τουρκικής κυβέρνησης να απαγορεύσει το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP). «Είναι σαν να απαγόρευε ο Πρόεδρος Μπάιντεν να συμμετάσχει το Ρεπουμπλικανικό κόμμα», είπε ο Μενέντεζ.
Το Turkish Democracy Project (TDP) το Σεπτέμβριο κάλεσε τρεις αμερικανικές εταιρείες και μία γερμανική να διακόψουν τους δεσμούς με την Baykar Makina, της οποίας τα οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη TB2 έχουν γίνει όπλο επιλογής για καταπιεστικά καθεστώτα παγκοσμίως. Σύμφωνα με τον Πρέσβη Mark D. Wallace, Διευθύνοντα Σύμβουλο της TDP:
«Αρνούμενοι να διακόψουν τους δεσμούς με την Τουρκία ενόψει των άμεσων αποδείξεων για τα εγκλήματα που διαπράττει το καθεστώς Ερντογάν χρησιμοποιώντας τα προϊόντα τους, αυτές οι εταιρείες αποδεικνύουν πως δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις ηθικές ή νομικές συνέπειες των πράξεών τους. Οι νομοθέτες πρέπει να το λάβουν υπόψη λογαριασμοί στον καθορισμό του τρόπου με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίζονται αυτές οι εταιρείες».
Πριν από αυτό, ένας συνασπισμός 27 μελών του Κογκρέσου των ΗΠΑ είχε υπογράψει μια επιστολή λέγοντας ότι οι μεταφορές τεχνολογίας όπως αυτές που αυτές οι εταιρείες δείχνουν πως η Τουρκία συνεχίζει να παραβιάζει ξεκάθαρα τους όρους των κυρώσεων CAATSA (Countering America's Adversaries Through Sanctions Act).
Τον Οκτώβριο, Αμερικανοί νομοθέτες πρότειναν νομοθεσία που θα απαιτούσε από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να διερευνήσει εάν μια τουρκική υπερεθνικιστική ομάδα με δεσμούς με την τουρκική κυβέρνηση, τους Γκρίζους Λύκους, θα έπρεπε να χαρακτηριστεί Ξένη Τρομοκρατική Οργάνωση. Οι Γκρίζοι Λύκοι συνδέονται στενά με το Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος, τον πιο ένθερμο πολιτικό σύμμαχο του Ερντογάν.
Στα τέλη Οκτωβρίου, ο Ερντογάν διέταξε 10 πρεσβευτές στην Άγκυρα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από τις ΗΠΑ, τη Γερμανία και τη Γαλλία, να κηρυχθούν personae non gratae. Η διαταγή ακολούθησε δήλωση των απεσταλμένων που ζητούσαν την επείγουσα απελευθέρωση του ακτιβιστή Osman Kavala, ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή για περισσότερα από τέσσερα χρόνια ενώ υποτίθεται πως βρίσκεται υπό έρευνα για συμμετοχή σε διαδηλώσεις και απόπειρα πραξικοπήματος, αν και δεν έχει καταδικαστεί ποτέ.
Ο Ερντογάν υπαναχώρησε μόνο αφού η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Άγκυρα δήλωσε:
«Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με τη Δήλωση της 18ης Οκτωβρίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες σημειώνουν ότι διατηρούν τη συμμόρφωσή τους με το άρθρο 41 της Σύμβασης της Βιέννης για τις διπλωματικές σχέσεις».
Το άρθρο 41 ορίζει ότι δεν πρέπει να παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών.
Όταν οι διμερείς σχέσεις φαινόταν να μετακινούνται από το ένα χαμηλό σημείο στο άλλο, ο Ερντογάν συγκλόνισε τον κόσμο λέγοντας πως η κυβέρνηση των ΗΠΑ πρότεινε να πουλήσει στην Τουρκία μια παρτίδα 40 μαχητικών αεροσκαφών F-16 Block 70 -- ένας ισχυρισμός που γρήγορα μετατράπηκε σε παζλ. Στις 23 Οκτωβρίου, την επομένη του ισχυρισμού του Ερντογάν, ο εκπρόσωπος Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν κάνει καμία οικονομική προσφορά για το αίτημα της Τουρκίας να αγοράσει πολεμικά αεροσκάφη F-16. Στις 15 Νοεμβρίου, ωστόσο, ένας ανώτερος διπλωμάτης των ΗΠΑ είπε στον συντάκτη του παρόντος ότι όλο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το Πεντάγωνο και ο Λευκός Οίκος «συμφώνησαν να ενθαρρύνουν την πώληση F-16 στην Τουρκία, αλλά δεν μπορούσαν να εγγυηθούν την έγκριση του Κογκρέσου».
Δύο ημέρες μετά από αυτό, στις 17 Νοεμβρίου, το Υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας ανέφερε σε δήλωση πως μια συνάντηση υψηλού επιπέδου μεταξύ στρατιωτικών αντιπροσωπειών, που πραγματοποιήθηκε στην Ουάσιγκτον, ήταν «θετική και εποικοδομητική». Προφανώς, οι συνομιλίες για τα F-16 θα συνεχιστούν, με τον Μπάιντεν να αγνοεί το Κογκρέσο.
Τόσο οι Δημοκρατικοί όσο και οι Ρεπουμπλικάνοι Αμερικανοί νομοθέτες προέτρεψαν την κυβέρνηση Μπάιντεν να μην πουλήσει μαχητικά αεροσκάφη F-16 στην Τουρκία και δήλωσαν ότι είναι βέβαιοι πως το Κογκρέσο θα εμπόδιζε τέτοιες εξαγωγές. Σε επιστολή της 25ης Οκτωβρίου προς τον Μπάιντεν και τον Υπουργό Εξωτερικών Antony Blinken, 11 μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων ανέφεραν «μια βαθιά ανησυχία» σχετικά με πρόσφατες αναφορές ότι η Τουρκία ενδέχεται να αγοράσει 40 νέα Lockheed Martin F-16 και 80 κιτ εκσυγχρονισμού F-16 .
Ο πρεσβευτής της Τουρκίας στις ΗΠΑ, Murat Mercan, ένας εξαιρετικά επιδέξιος διπλωμάτης, είπε σε μια ομιλία του στις 27 Οκτωβρίου:
«Η αυξημένη συνεισφορά της Τουρκίας στις προσπάθειες της διατλαντικής κοινότητας ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για μια πρόσφατα καθορισμένη σχέση συμμαχίας μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία μπορεί ακόμα να λειτουργεί υπό ακραία πίεση, ανεξάρτητα από το ποιες είναι οι αποκλίνουσες απόψεις».
Κάτι δεν πάει καλά με αυτόν τον γρίφο Μπάιντεν. Είναι ο Μπάιντεν ο υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των οικουμενικών δημοκρατικών αξιών που ισχυρίζεται ότι είναι; Ή μήπως είναι ένας δυσάρεστος απατεώνας με μια απογοητευτική ψεύτικη δημοκρατική ατζέντα;