Του Γεωργίου Θ. Κωσταρέλλου
myshoun / pixabay
Ωφέλιμες Επισημάνσεις για τους δανειολήπτες Ελβετικού Φράγκου
Μετά την έκδοση της με αριθ. 4/2019 απόφασης της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου έκλεισε οριστικά η υπόθεση των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο. Η δικαστική αυτή απόφαση έκρινε ότι ο όρος των δανειακών συμβάσεων για αποπληρωμή σε ευρώ με βάση την τρέχουσα ισοτιμία του Ελβετικού Φράγκου με το Ευρώ κατά την ημέρα εξόφλησης είναι δηλωτικός όρος και ως εκ τούτου δεν μπορεί καν να ελεγχθεί στο αν είναι καταχρηστικός ή όχι ώστε να μπορεί να ακυρωθεί. Δεν ελέγχεται δηλαδή καν αν είναι καταχρηστικός ή όχι. Τούτο έχει έτσι επειδή ο τέτοιος όρος αποπληρωμής στην δανειακή σύμβαση με το συγκεκριμένο περιεχόμενο απλώς επαναλαμβάνει διάταξη του Αστικού Κώδικα (άρθρο 291 Α.Κ.) και ως εκ τούτου δεν μπορεί να ελεγχθεί ως προς τη νομιμότητά του. Ουσιαστικά ο Αρειος Πάγος αποφαίνεται ότι δεν μπορεί να ελεγχθεί ο νομοθέτης.
Από: capital.gr
Η δικαστική αυτή απόφαση είναι καθοριστική, μοιραία για τους δανειολήπτες επειδή υιοθετεί την άποψη των τραπεζών, ότι δηλαδή ο επίμαχος όρος δεν είναι καταχρηστικός και ως εκ τούτου αφαιρεί το δικαίωμα των δανειοληπτών να ζητήσουν τον επανακαθορισμό των δόσεών τους στην αρχική ισοτιμία ελβετικού φράγκου και ευρώ και την εξόφλησή του με την ισοτιμία μεταξύ των δύο νομισμάτων οποία αυτή ήταν κατά την στιγμή της σύναψης του δανείου. Η δικαίωση των τραπεζών και η απόρριψη των επιχειρημάτων των δανειοληπτών ματαιώνει τις ελπίδες τους για ελάφρυνση αφού τα κατώτερα δικαστήρια θα κληθούν να εκδώσουν αποφάσεις σύμφωνες κατά περιεχόμενο με αυτή της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου.
Ετσι, βάσει της συγκεκριμένης αυτής απόφασης οι δανειολήπτες θα πρέπει να αποπληρώσουν τα δάνειά τους με βάση την τρέχουσα ισοτιμία και όχι εκείνη που ίσχυε κατά τον χρόνο κατάρτισης της σύμβασης με την τράπεζα. Η υπόθεση αφορά περίπου 65.000-70.000 δανειολήπτες, που έχουν λάβει δάνεια ονομαστικής αξίας περί τα 7 δισ. ευρώ.
Ολως επιγραμματικά μερικές αιτίες της τέτοιας συντριβής είναι οι εξής:
1ον) Η σύνταξη και υποβολή στο δικαστήριο σχοινοτενών (1.600-2000 σελίδες) συλλογικών αγωγών απετέλεσε δίκοπο μαχαίρι για τους δανειολήπτες, όπως και απεδείχθη ότι ήταν αναμενόμενο να αποδειχθεί. Η απλή Λογική επιτάσσει ότι το ορθόν θα ήταν να έχουν συνταχθεί ατομικές αγωγές σε όλα τα αρμόδια δικαστήρια της Χώρας και όχι συλλογικές αγωγές, όπου η δύναμη των τραπεζών επί των οργάνων του κράτους είναι ισχυροτάτη, όπως και απεδείχθη ότι έτσι έγινε.
2ον) Επί του καθαρώς νομικού πεδίου το άρθρο 291 Α.Κ. είναι ξεκάθαρο και αυτός απλά εφαρμόστηκε.
3ον) Ανεφέρθη το θέμα της επιθετικής εμπορικής πρακτικής των τραπεζών εις βάρος των δανειοληπτών στο θέμα του ελβετικού φράγκου όμως αυτό για να το αποδείξει ο δανειολήπτης θα έπρεπε να προσκομίσει κάποιους μάρτυρες οι οποίοι θα ανέφεραν ακριβώς τι και έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της συμβάσεως ενώ εξ αντιθέτου η τράπεζα θα είχε δύο υπαλλήλους της τραπέζης ως μάρτυρες της εναντίον τους. Παρακάμπτοντας την εύλογη αμφιβολία που οιοσδήποτε μπορεί να έχει για την αποτελεσματικότητα αυτού του ισχυρισμού ένεκεν των περιστάσεων που όλοι μας γνωρίζουμε και άσχετα με την αλήθεια αυτού, που είναι πρόδηλη μέν ουδέποτε όμως γίνεται δεκτή από τα δικαστήρια, ο τέτοιος ισχυρισμός είναι ξεκρέμαστος επειδή δεν απαντά στα εξής κρίσιμα και στοιχειώδη ερωτήματα που έρχονται στο μυαλό του δικαστού, όταν ήλθε να κρίνει τον ισχυρισμό αυτόν, που είναι τα εξής: "Οφειλέτη, ναι μέν έλαβε χώρα η επιθετική πρακτική της τράπεζας εναντίον σου. Εδώ και 5 χρόνια όμως που έχεις να πληρώσεις τη δόση τώρα σκέφτηκες να μας το πεις;" " εάν το Ελβετικό Φράγκο είχε υποτιμηθεί έναντι του ευρώ και είχες βγει εσύ κερδισμένος κατά το διάφορο θα ασκούσες αγωγή κατά της τράπεζας;;;". Αυτά τα αυτονόητα λογικά ερωτήματα δεν ελήφθησαν υπ΄ όψει προτού κατατεθούν οι σχετικές αγωγές του Ελβετικού Φράγκου!!!
Το ερώτημα που προκύπτει τώρα
Τι μέλλει γενέσθαι λοιπόν για τους δανειολήπτες αυτούς που έχασαν την υπόθεσή τους καθώς επίσης για όσους άλλους αναμένεται μετά βεβαιότητος ότι θα απορριφθεί η αγωγή τους καθώς ακόμα και για όσους δεν έχει εκδοθεί ακόμα διαταγή πληρωμής εις βάρος τους;;; Εκλεισε δηλαδή το ζήτημα ή υπάρχει ακόμη οδός σωτηρίας τους;
Στα ερωτήματα αυτά έχοντας ως γνώμονα τον κείμενο νόμο και επειδή το ζήτημα αυτό είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για τους 65.000-70.000 δανειολήπτες Ελβετικού Φράγκου καθώς και για τις οικογένειές τους (μέλη των οποίων είναι συχνά εγγυητές των τέτοιων δανείων) θα πρέπει να ενημερωθούν ότι ακόμη και μετά την αποτυχία τους στον Αρειο Πάγο υπάρχει σωτηρία επειδή η εν λόγω με αριθ. 4/2019 απόφαση της Ολομελείας του Αρείου Πάγου έκρινε αποκλειστικά και μόνον επί του θέματος της εξόφλησης του δανείου Ελβετικού Φράγκου με την τιμή ισοτιμίας Ελβ. Φράγκου με το Ευρώ, δηλαδή η εν λόγω δικαστική απόφαση αποτελεί δεδικασμένο μόνον επί του όρου της αποπληρωμής και όχι επί άλλων νομικών βάσεων οι οποίες, μετά από παρατήρησή μου, δεν τέθηκαν στα δικαστήρια και οι οποίες νομικές βάσεις κάλλιστα μπορούν να τεθούν τώρα με σκοπό την εξάλειψη μέρους του χρέους κατά ποσοστό περίπου 40% (σαράντα τοις εκατό) καθώς επίσης και πιθανόν ορισμένων ποσών τόκων. Εκ των ανωτέρω αναφερθέντων γίνεται κατανοητό ότι ευθύς εξ αρχής οι τέτοιες αγωγές ήσαν εκ των προτέρων καταδικασμένες για τους προαναφερθέντες και για άλλους λόγους.
Αυτό που είναι το ζητούμενο με το παρόν είναι η συστράτευση όσων περισσότερων δανειοληπτών/εγγυητών δανείων Ελβετικού Φράγκου για να ξεκινήσουν έκαστος ατομικά τη δική του μάχη κατά της δανείστριας τραπέζης του (όχι με άσκηση ομαδικής αγωγής) με σκοπό να διασώσει ο καθένας το δικό του σπίτι.
* Ο κ. Γεώργιος Θ. Κωσταρέλλος είναι Δικηγόρος