 |
Фото: Adam Schultz/White House/Planet Pix via ZUMA Press Wire/ТАСС |
Προς το παρόν, ο Μπάιντεν είναι ο ηγέτης που απέτρεψε έναν πόλεμο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η σύνοδος κορυφής θα ακολουθηθεί από ταχεία αποκλιμάκωση: όχι έως ότου η Μόσχα δει νέα βήματα που θα γίνουν από την Ουάσιγκτον για την Ουκρανία. Πρώτα και κύρια, αυτό σημαίνει πρόοδο στην εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ.
Alexander Baunov - carnegiemoscow.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Στην εικονική σύνοδο κορυφής αυτής της εβδομάδας για την Ουκρανία με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, στόχος του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν ήταν να μεταφέρει την ευθύνη για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ με στόχο τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία από τους Ευρωπαίους και τους Ουκρανούς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για να ενθαρρύνει τον Μπάιντεν να αποδεχθεί αυτή την ευθύνη, η Ρωσία έχει οργανώσει στρατιωτικές ασκήσεις κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας, με αρκετά στρατεύματα να συγκεντρώνονται εκεί για να εξαπολύσουν επίθεση. Καθώς ο Πούτιν αναζητά μια τελική φόρμουλα για τη διαμόρφωση του μετασοβιετικού χώρου, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: εάν οι συμφωνίες του Μινσκ δεν εφαρμόζονται, η εναλλακτική είναι η στρατιωτική δύναμη.
Τον Οκτώβριο, ο εκπρόσωπος του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, είπε πως για να βοηθήσουν στην επίλυση της σύγκρουσης, οι Ηνωμένες Πολιτείες δε χρειάζεται απαραίτητα να συμμετέχουν στο Format της Νορμανδίας για συνομιλίες (αποτελείται από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τη Γαλλία και τη Γερμανία), δεδομένου ότι αυτή το Format είναι αυτάρκες. Ένας άλλος τρόπος ερμηνείας αυτού είναι ότι η Μόσχα δεν βλέπει την ανάγκη να συμμετάσχουν οι Ευρωπαίοι σε οποιαδήποτε σοβαρή συζήτηση για την Ουκρανία, καθώς πιστεύει πως οποιαδήποτε τέτοια συνομιλία πρέπει να γίνει απευθείας μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον.
Αυτός ήταν επίσης ο τρόπος σκέψης πίσω από την αμφιλεγόμενη δημοσίευση εμπιστευτικής αλληλογραφίας του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών για την Ουκρανία μεταξύ του επικεφαλής του υπουργείου, Σεργκέι Λαβρόφ, και των Γάλλων και Γερμανών συναδέλφων του: η Μόσχα δείχνει ότι δεν υπάρχει τίποτα να συζητηθεί με τους υποστηρικτές της Ουκρανίας και πως οι συνομιλίες πρέπει να γίνουν που απευθείας με τον προστάτη της Ουάσιγκτον.
Εξηγεί επίσης τις καταγγελίες του Λαβρόφ ότι η Ρωσία πρότεινε τη συμπερίληψη των Ηνωμένων Πολιτειών στο Format της Νορμανδίας, αλλά πως η Γερμανία και η Γαλλία αρνήθηκαν, καθώς και τις εκκλήσεις του Πούτιν για σταθερές εγγυήσεις ότι το ΝΑΤΟ δε θα επεκταθεί πιο ανατολικά: κάτι που μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να υποσχεθούν. Αν και αυτό μπορεί να μοιάζει με μια παράλογη διαπραγματευτική θέση τώρα, καθορίζει ξεκάθαρα τον στρατηγικό ορίζοντα των απαιτήσεων της Ρωσίας. Εάν ικανοποιηθούν αυτές οι απαιτήσεις, η Ρωσία παρουσιάζεται ως έτοιμη να υποσχεθεί προβλεψιμότητα και ασφάλεια. Με άλλα λόγια, το ζήτημα εδώ είναι οι συμφωνίες του Μινσκ με την ευρύτερη ερμηνεία τους: μια αλυσίδα ενεργειών και υποχρεώσεων που θα πρέπει να οδηγήσουν σε μια Ουκρανία φιλική και ουδέτερη, αλλά όχι απαραίτητα υποταγμένη στη Μόσχα: κάτι στα πρότυπα του σύγχρονου Καζακστάν.
Συγκεντρώνοντας τα στρατεύματά της στα σύνορα της Ουκρανίας, η Ρωσία υπονοεί ότι η αποτυχία του Κιέβου να εφαρμόσει τις συμφωνίες του Μινσκ είναι ένα σημάδι πως θέλει να πάρει πίσω το Ντονμπάς με τη βία. Οι δυτικοί σύμμαχοι της Ουκρανίας δεν πιστεύουν ούτε για ένα λεπτό ότι το Κίεβο θα ξεκινούσε ένα τέτοιο απερίσκεπτο εγχείρημα, και αντίθετα το βλέπουν ως ένδειξη επικείμενης ρωσικής επιθετικότητας.
Οι Αμερικανοί δε θέλουν έναν πόλεμο στην Ευρώπη: θα μπορούσε να οδηγήσει στην ήττα της συμμάχου τους Ουκρανίας και στην ανάγκη να επιστρέψουν ταλαντευόμενοι στη Ρωσία. Η αδυναμία απάντησης με τη βία και η ανεπάρκεια περαιτέρω κυρώσεων θα έκανε την Αμερική να φαίνεται αδύναμη για δεύτερη φορά μέσα σε ένα χρόνο, μετά την αποχώρησή της από το Αφγανιστάν. Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι καλύτερο να εργαστούν για τις συμφωνίες του Μινσκ — ή άλλες συμφωνίες.
Κρίνοντας από το ρωσικό ανακοινωθέν για την προεδρική συνάντηση, καθώς και από τη συνέντευξη Τύπου που έδωσε ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν, Τζέικ Σάλιβαν, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πράγματι έτοιμες να πιέσουν για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ. Ωστόσο, ο Μπάιντεν δεν μπορεί απλώς να δεχτεί την ευθύνη για την εφαρμογή των συμφωνιών απλώς και μόνο επειδή το Κρεμλίνο είναι απογοητευμένο από τον Ουκρανό Πρόεδρο Volodymyr Zelensky και τους Ευρωπαίους: αυτό θα σήμαινε πως εκτελούσε τις επιθυμίες του Πούτιν και υποσχέθηκε να μην υποχωρήσει σε αυτόν. Από αυτήν την άποψη, η συγκέντρωση στρατευμάτων και η συζήτηση για επικείμενη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία είναι πολύ επίκαιρες.
Επειδή επιβεβαίωσε στον Πούτιν τη δέσμευση των ΗΠΑ να συμμετάσχουν στην επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, ο Μπάιντεν χρειάζεται κάτι ως αντάλλαγμα - όπως να δείξει στον κόσμο ότι κατάφερε να σταματήσει τον Πούτιν και να αποτρέψει έναν πόλεμο. Αυτό δεν είναι άθλιο κατόρθωμα και μια ισχυρή άμυνα ενάντια σε αυτούς που τον επέκριναν ακόμη και πως κάθισε με τον Πούτιν. Για το λόγο αυτό, μεταξύ άλλων, η ιδέα ενός επικείμενου πολέμου άρχισε να αποκτά τη δική της ζωή ακόμη και πριν από τη σύνοδο κορυφής και να επηρεάζει τόσο τη συμπεριφορά των εμπλεκόμενων μερών όσο και τα πραγματικά γεγονότα. Η πηγή αυτής της συζήτησης για έναν επερχόμενο πόλεμο είναι τα δυτικά μέσα ενημέρωσης, οι πολιτικοί και οι ειδικοί: όχι το Κρεμλίνο, το οποίο προτιμά να χρησιμοποιεί μυστικές ειδικές επιχειρήσεις για να επιτύχει τους στόχους του, παρά να κινητοποιεί ανοιχτά τα στρατεύματά του, που είναι περισσότερο ένας τρόπος ενίσχυσης των διαπραγματεύσεών του θέσεων.
Ο Μπάιντεν βγήκε από αυτό ως ο ηγέτης που απέτρεψε έναν πόλεμο, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι η σύνοδος κορυφής θα ακολουθηθεί απαραίτητα από αποκλιμάκωση και επιστροφή των ρωσικών στρατευμάτων στους στρατώνες τους, όπως συνέβη την άνοιξη μετά τη συμφωνία για τη διεξαγωγή της συνόδου κορυφής της Γενεύης. Αυτή τη φορά, δεν είναι πιθανή η δραματική αποκλιμάκωση. Ο Μπάιντεν θα είναι ο ηγέτης που απέτρεψε έναν πόλεμο, αλλά όχι την απειλή πολέμου: όχι έως ότου η Μόσχα δει νέα βήματα από την Ουάσιγκτον για την Ουκρανία και ορατά σημάδια εργασίας για την εμπλοκή με τις ρωσικές ανησυχίες για την ασφάλεια. Βλέπουμε κάποια κίνηση εδώ, αφού ο Μπάιντεν πρότεινε μια ξεχωριστή συνάντηση για να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες της Ρωσίας για την ασφάλεια μεταξύ της Μόσχας και των πέντε μεγάλων συμμάχων του ΝΑΤΟ: μια ασυνήθιστη μορφή που μπορεί να αρέσει στη ρωσική ηγεσία, απουσία των πιο αδιάλλακτη μελών του ΝΑΤΟ από την Ανατολή Ευρώπη. Η ίδια η αναγνώριση τέτοιων ανησυχιών γύρω από την Ουκρανία στην περιγραφή της συνόδου κορυφής από τον Λευκό Οίκο δεν είναι χαρακτηριστική.
Γεγονός είναι ότι η Ουκρανία θα ήθελε να πιστεύει πως οι Ηνωμένες Πολιτείες δε βρίσκουν επίσης αποδεκτές τις συμφωνίες του Μινσκ. Ωστόσο, παρά την υποστήριξή της στο Κίεβο, η Ουάσιγκτον έχει επανειλημμένα πει ότι οι συμφωνίες είναι ο πιο σημαντικός και ουσιαστικά ο μόνος τρόπος επίλυσης της σύγκρουσης στην ανατολική Ουκρανία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν, χωρίς να χάσουν το πρόσωπό τους, να δώσουν δημόσιες διαβεβαιώσεις πως η Ουκρανία δε θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Οι προθέσεις της σε αυτό το θέμα μπορούν να προβλεφθούν μόνο από έμμεσα σημάδια για αρκετούς μήνες ή και χρόνια.
Για τη Μόσχα, η πρόοδος στην εφαρμογή των τμημάτων των συμφωνιών του Μινσκ που είναι πιο δυσάρεστα για το Κίεβο, μαζί με μια συζήτηση για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, θα έδειχνε ότι οι ανησυχίες της λαμβάνονται σοβαρά υπόψη, αντί να αγνοούνται με την ελπίδα πως θα εκραγούν. Το πρόβλημα είναι ότι το Κίεβο είναι έτοιμο να περιμένει μέχρι να τελειώσει κάθε νέα επιμονή στην εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ. Ακριβώς όπως η Δύση υπερεκτιμά την απόλυτη επιρροή του Πούτιν, η Μόσχα κάνει λάθος όταν βλέπει την Ουκρανία ως απλό δορυφόρο των ΗΠΑ. Η Δύση μπορεί να έχει πολλούς μοχλούς επιρροής στο Κίεβο, αλλά τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη σύγκρουση στο Ντονμπάς ως πηγή αντιρωσικής κινητοποίησης εντός της Ουκρανίας και τρόπο προσέλκυσης συμμάχων και συνεχούς πίεσης στη Μόσχα στις διεθνείς υποθέσεις.
Η Ρωσία θα μπορούσε να είναι ικανοποιημένη με μια ουδέτερη, φιλική, δίγλωσση Ουκρανία, αλλά αυτό θα θεωρηθεί ως ταπεινωτικό βήμα προς τα πίσω από πολλούς στην Ουκρανία. Για το λόγο αυτό, ο κίνδυνος ανανέωσης των εχθροπραξιών στην ανατολική Ουκρανία είναι πολύ λιγότερο εικονικός από την προεδρική σύνοδο κορυφής. Η παράδοση της ευθύνης για τις συμφωνίες του Μινσκ στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η τελική προσπάθεια του Πούτιν να επιλύσει το ζήτημα της Ουκρανίας πριν από το 2024 —όταν λήξει η τρέχουσα θητεία του— εντός του υπάρχοντος νομικού πλαισίου. Εάν αυτό δεν λειτουργήσει, ο Πούτιν, ο οποίος εδραιώνει την πολιτική και ιστορική του κληρονομιά πριν από το 2024, θα αναζητήσει άλλους τρόπους επίλυσης της κρίσης στην Ουκρανία.
Φαίνεται ότι αυτό που θα καταφέρει να πετύχει στην Ουκρανία θα είναι ο καθοριστικός παράγοντας για το αν ο Πούτιν θα παραμείνει ή όχι μετά το 2024. Από τα λόγια του και ένα άρθρο για το θέμα, είναι ξεκάθαρο πως ο Πούτιν βλέπει τις σχέσεις με την Ουκρανία ως μέρος της ιστορικής του αποστολής. Αυτό δεν είναι κάτι που θέλει να αφήσει σε λιγότερο έμπειρα χέρια, ούτε να μοιραστεί τα εύσημα σε περίπτωση επιτυχίας.
Και σε περίπτωση αποτυχίας; Λοιπόν, εάν η νίκη δεν έχει επιτευχθεί ακόμη, ίσως δεν είναι η ώρα να παραιτηθεί.
* Αυτό το υλικό αποτελεί μέρος του έργου Ρωσία-ΕΕ: Προώθηση Ενημερωμένου Διαλόγου, που υποστηρίζεται από την Αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Ρωσία.
Alexander Baunov - carnegiemoscow.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Στην εικονική σύνοδο κορυφής αυτής της εβδομάδας για την Ουκρανία με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, στόχος του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν ήταν να μεταφέρει την ευθύνη για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ με στόχο τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία από τους Ευρωπαίους και τους Ουκρανούς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για να ενθαρρύνει τον Μπάιντεν να αποδεχθεί αυτή την ευθύνη, η Ρωσία έχει οργανώσει στρατιωτικές ασκήσεις κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας, με αρκετά στρατεύματα να συγκεντρώνονται εκεί για να εξαπολύσουν επίθεση. Καθώς ο Πούτιν αναζητά μια τελική φόρμουλα για τη διαμόρφωση του μετασοβιετικού χώρου, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: εάν οι συμφωνίες του Μινσκ δεν εφαρμόζονται, η εναλλακτική είναι η στρατιωτική δύναμη.
Τον Οκτώβριο, ο εκπρόσωπος του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, είπε πως για να βοηθήσουν στην επίλυση της σύγκρουσης, οι Ηνωμένες Πολιτείες δε χρειάζεται απαραίτητα να συμμετέχουν στο Format της Νορμανδίας για συνομιλίες (αποτελείται από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τη Γαλλία και τη Γερμανία), δεδομένου ότι αυτή το Format είναι αυτάρκες. Ένας άλλος τρόπος ερμηνείας αυτού είναι ότι η Μόσχα δεν βλέπει την ανάγκη να συμμετάσχουν οι Ευρωπαίοι σε οποιαδήποτε σοβαρή συζήτηση για την Ουκρανία, καθώς πιστεύει πως οποιαδήποτε τέτοια συνομιλία πρέπει να γίνει απευθείας μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον.
Αυτός ήταν επίσης ο τρόπος σκέψης πίσω από την αμφιλεγόμενη δημοσίευση εμπιστευτικής αλληλογραφίας του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών για την Ουκρανία μεταξύ του επικεφαλής του υπουργείου, Σεργκέι Λαβρόφ, και των Γάλλων και Γερμανών συναδέλφων του: η Μόσχα δείχνει ότι δεν υπάρχει τίποτα να συζητηθεί με τους υποστηρικτές της Ουκρανίας και πως οι συνομιλίες πρέπει να γίνουν που απευθείας με τον προστάτη της Ουάσιγκτον.
Εξηγεί επίσης τις καταγγελίες του Λαβρόφ ότι η Ρωσία πρότεινε τη συμπερίληψη των Ηνωμένων Πολιτειών στο Format της Νορμανδίας, αλλά πως η Γερμανία και η Γαλλία αρνήθηκαν, καθώς και τις εκκλήσεις του Πούτιν για σταθερές εγγυήσεις ότι το ΝΑΤΟ δε θα επεκταθεί πιο ανατολικά: κάτι που μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να υποσχεθούν. Αν και αυτό μπορεί να μοιάζει με μια παράλογη διαπραγματευτική θέση τώρα, καθορίζει ξεκάθαρα τον στρατηγικό ορίζοντα των απαιτήσεων της Ρωσίας. Εάν ικανοποιηθούν αυτές οι απαιτήσεις, η Ρωσία παρουσιάζεται ως έτοιμη να υποσχεθεί προβλεψιμότητα και ασφάλεια. Με άλλα λόγια, το ζήτημα εδώ είναι οι συμφωνίες του Μινσκ με την ευρύτερη ερμηνεία τους: μια αλυσίδα ενεργειών και υποχρεώσεων που θα πρέπει να οδηγήσουν σε μια Ουκρανία φιλική και ουδέτερη, αλλά όχι απαραίτητα υποταγμένη στη Μόσχα: κάτι στα πρότυπα του σύγχρονου Καζακστάν.
Συγκεντρώνοντας τα στρατεύματά της στα σύνορα της Ουκρανίας, η Ρωσία υπονοεί ότι η αποτυχία του Κιέβου να εφαρμόσει τις συμφωνίες του Μινσκ είναι ένα σημάδι πως θέλει να πάρει πίσω το Ντονμπάς με τη βία. Οι δυτικοί σύμμαχοι της Ουκρανίας δεν πιστεύουν ούτε για ένα λεπτό ότι το Κίεβο θα ξεκινούσε ένα τέτοιο απερίσκεπτο εγχείρημα, και αντίθετα το βλέπουν ως ένδειξη επικείμενης ρωσικής επιθετικότητας.
Οι Αμερικανοί δε θέλουν έναν πόλεμο στην Ευρώπη: θα μπορούσε να οδηγήσει στην ήττα της συμμάχου τους Ουκρανίας και στην ανάγκη να επιστρέψουν ταλαντευόμενοι στη Ρωσία. Η αδυναμία απάντησης με τη βία και η ανεπάρκεια περαιτέρω κυρώσεων θα έκανε την Αμερική να φαίνεται αδύναμη για δεύτερη φορά μέσα σε ένα χρόνο, μετά την αποχώρησή της από το Αφγανιστάν. Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι καλύτερο να εργαστούν για τις συμφωνίες του Μινσκ — ή άλλες συμφωνίες.
Κρίνοντας από το ρωσικό ανακοινωθέν για την προεδρική συνάντηση, καθώς και από τη συνέντευξη Τύπου που έδωσε ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν, Τζέικ Σάλιβαν, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πράγματι έτοιμες να πιέσουν για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ. Ωστόσο, ο Μπάιντεν δεν μπορεί απλώς να δεχτεί την ευθύνη για την εφαρμογή των συμφωνιών απλώς και μόνο επειδή το Κρεμλίνο είναι απογοητευμένο από τον Ουκρανό Πρόεδρο Volodymyr Zelensky και τους Ευρωπαίους: αυτό θα σήμαινε πως εκτελούσε τις επιθυμίες του Πούτιν και υποσχέθηκε να μην υποχωρήσει σε αυτόν. Από αυτήν την άποψη, η συγκέντρωση στρατευμάτων και η συζήτηση για επικείμενη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία είναι πολύ επίκαιρες.
Επειδή επιβεβαίωσε στον Πούτιν τη δέσμευση των ΗΠΑ να συμμετάσχουν στην επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, ο Μπάιντεν χρειάζεται κάτι ως αντάλλαγμα - όπως να δείξει στον κόσμο ότι κατάφερε να σταματήσει τον Πούτιν και να αποτρέψει έναν πόλεμο. Αυτό δεν είναι άθλιο κατόρθωμα και μια ισχυρή άμυνα ενάντια σε αυτούς που τον επέκριναν ακόμη και πως κάθισε με τον Πούτιν. Για το λόγο αυτό, μεταξύ άλλων, η ιδέα ενός επικείμενου πολέμου άρχισε να αποκτά τη δική της ζωή ακόμη και πριν από τη σύνοδο κορυφής και να επηρεάζει τόσο τη συμπεριφορά των εμπλεκόμενων μερών όσο και τα πραγματικά γεγονότα. Η πηγή αυτής της συζήτησης για έναν επερχόμενο πόλεμο είναι τα δυτικά μέσα ενημέρωσης, οι πολιτικοί και οι ειδικοί: όχι το Κρεμλίνο, το οποίο προτιμά να χρησιμοποιεί μυστικές ειδικές επιχειρήσεις για να επιτύχει τους στόχους του, παρά να κινητοποιεί ανοιχτά τα στρατεύματά του, που είναι περισσότερο ένας τρόπος ενίσχυσης των διαπραγματεύσεών του θέσεων.
Ο Μπάιντεν βγήκε από αυτό ως ο ηγέτης που απέτρεψε έναν πόλεμο, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι η σύνοδος κορυφής θα ακολουθηθεί απαραίτητα από αποκλιμάκωση και επιστροφή των ρωσικών στρατευμάτων στους στρατώνες τους, όπως συνέβη την άνοιξη μετά τη συμφωνία για τη διεξαγωγή της συνόδου κορυφής της Γενεύης. Αυτή τη φορά, δεν είναι πιθανή η δραματική αποκλιμάκωση. Ο Μπάιντεν θα είναι ο ηγέτης που απέτρεψε έναν πόλεμο, αλλά όχι την απειλή πολέμου: όχι έως ότου η Μόσχα δει νέα βήματα από την Ουάσιγκτον για την Ουκρανία και ορατά σημάδια εργασίας για την εμπλοκή με τις ρωσικές ανησυχίες για την ασφάλεια. Βλέπουμε κάποια κίνηση εδώ, αφού ο Μπάιντεν πρότεινε μια ξεχωριστή συνάντηση για να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες της Ρωσίας για την ασφάλεια μεταξύ της Μόσχας και των πέντε μεγάλων συμμάχων του ΝΑΤΟ: μια ασυνήθιστη μορφή που μπορεί να αρέσει στη ρωσική ηγεσία, απουσία των πιο αδιάλλακτη μελών του ΝΑΤΟ από την Ανατολή Ευρώπη. Η ίδια η αναγνώριση τέτοιων ανησυχιών γύρω από την Ουκρανία στην περιγραφή της συνόδου κορυφής από τον Λευκό Οίκο δεν είναι χαρακτηριστική.
Γεγονός είναι ότι η Ουκρανία θα ήθελε να πιστεύει πως οι Ηνωμένες Πολιτείες δε βρίσκουν επίσης αποδεκτές τις συμφωνίες του Μινσκ. Ωστόσο, παρά την υποστήριξή της στο Κίεβο, η Ουάσιγκτον έχει επανειλημμένα πει ότι οι συμφωνίες είναι ο πιο σημαντικός και ουσιαστικά ο μόνος τρόπος επίλυσης της σύγκρουσης στην ανατολική Ουκρανία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν, χωρίς να χάσουν το πρόσωπό τους, να δώσουν δημόσιες διαβεβαιώσεις πως η Ουκρανία δε θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Οι προθέσεις της σε αυτό το θέμα μπορούν να προβλεφθούν μόνο από έμμεσα σημάδια για αρκετούς μήνες ή και χρόνια.
Για τη Μόσχα, η πρόοδος στην εφαρμογή των τμημάτων των συμφωνιών του Μινσκ που είναι πιο δυσάρεστα για το Κίεβο, μαζί με μια συζήτηση για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, θα έδειχνε ότι οι ανησυχίες της λαμβάνονται σοβαρά υπόψη, αντί να αγνοούνται με την ελπίδα πως θα εκραγούν. Το πρόβλημα είναι ότι το Κίεβο είναι έτοιμο να περιμένει μέχρι να τελειώσει κάθε νέα επιμονή στην εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ. Ακριβώς όπως η Δύση υπερεκτιμά την απόλυτη επιρροή του Πούτιν, η Μόσχα κάνει λάθος όταν βλέπει την Ουκρανία ως απλό δορυφόρο των ΗΠΑ. Η Δύση μπορεί να έχει πολλούς μοχλούς επιρροής στο Κίεβο, αλλά τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη σύγκρουση στο Ντονμπάς ως πηγή αντιρωσικής κινητοποίησης εντός της Ουκρανίας και τρόπο προσέλκυσης συμμάχων και συνεχούς πίεσης στη Μόσχα στις διεθνείς υποθέσεις.
Η Ρωσία θα μπορούσε να είναι ικανοποιημένη με μια ουδέτερη, φιλική, δίγλωσση Ουκρανία, αλλά αυτό θα θεωρηθεί ως ταπεινωτικό βήμα προς τα πίσω από πολλούς στην Ουκρανία. Για το λόγο αυτό, ο κίνδυνος ανανέωσης των εχθροπραξιών στην ανατολική Ουκρανία είναι πολύ λιγότερο εικονικός από την προεδρική σύνοδο κορυφής. Η παράδοση της ευθύνης για τις συμφωνίες του Μινσκ στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η τελική προσπάθεια του Πούτιν να επιλύσει το ζήτημα της Ουκρανίας πριν από το 2024 —όταν λήξει η τρέχουσα θητεία του— εντός του υπάρχοντος νομικού πλαισίου. Εάν αυτό δεν λειτουργήσει, ο Πούτιν, ο οποίος εδραιώνει την πολιτική και ιστορική του κληρονομιά πριν από το 2024, θα αναζητήσει άλλους τρόπους επίλυσης της κρίσης στην Ουκρανία.
Φαίνεται ότι αυτό που θα καταφέρει να πετύχει στην Ουκρανία θα είναι ο καθοριστικός παράγοντας για το αν ο Πούτιν θα παραμείνει ή όχι μετά το 2024. Από τα λόγια του και ένα άρθρο για το θέμα, είναι ξεκάθαρο πως ο Πούτιν βλέπει τις σχέσεις με την Ουκρανία ως μέρος της ιστορικής του αποστολής. Αυτό δεν είναι κάτι που θέλει να αφήσει σε λιγότερο έμπειρα χέρια, ούτε να μοιραστεί τα εύσημα σε περίπτωση επιτυχίας.
Και σε περίπτωση αποτυχίας; Λοιπόν, εάν η νίκη δεν έχει επιτευχθεί ακόμη, ίσως δεν είναι η ώρα να παραιτηθεί.
* Αυτό το υλικό αποτελεί μέρος του έργου Ρωσία-ΕΕ: Προώθηση Ενημερωμένου Διαλόγου, που υποστηρίζεται από την Αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Ρωσία.