Βαγγέλης Χωραφάς
Εκπαιδεύτηκε ως ελεύθερη σκοπεύτρια, μια ειδικότητα που ακολούθησαν 2.484 γυναίκες, από τις οποίες επιβίωσαν στο τέλος του πολέμου, περίπου 500. Η δράση της ξεκίνησε από τον Απρίλιο 1944, όταν και ανέλαβε την διοίκηση μιας διμοιρίας ελεύθερων σκοπευτριών.
Η Ρόζα Σάνινα δεν ήταν η πιο επιτυχημένη από τις ελεύθερες σκοπεύτριες του Κόκκινου Στρατού. Ο τίτλος αυτός ανήκει στην Λουντμίλα Παβλιτσένκο, ή αλλιώς Κυρία Θάνατος, με 309 επιβεβαιωμένους θανάτους. Υπήρχαν και πολλές άλλες με μεγάλες επιτυχίες, αλλά αυτό που χαρακτήριζε την Ρόζα Σάνινα ήταν η αποφασιστικότητα της, η θέληση της να εμπλέκεται στις μάχες και η ανυποχώρητη στάση της.
Κατά την διάρκεια του πολέμου κρατούσε ημερολόγιο-το οποίο εκδόθηκε το 1965- και έγραφε συχνά επιστολές. Μέσα από αυτά, ανιχνεύεται η προσωπικότητα της. Ας δούμε κάποια σημεία.
Την πρώτη φορά που σκότωσε έναν Γερμανό, κατέρρευσε μέσα στο χαράκωμα ψιθυρίζοντας «σκότωσα έναν άνθρωπο, έναν άνθρωπο…». Οι συμπολεμίστριες της την επανάφεραν φωνάζοντας «Ναι, σκότωσες έναν φασίστα». Από εκεί και πέρα συνέχισε την πορεία της αυξάνοντας την πολεμική της εμπειρία. Και έτσι έφτασε αργότερα να περιγράφει το πώς επιτέθηκε ο εχθρός στο χαράκωμα τους, στο οποίο υπήρχαν δώδεκα ελεύθερες σκοπεύτριες: «περίπου πενήντα αποκτηνωμένοι Ναζί επιτέθηκαν κραυγάζοντας άγρια στα χαρακώματα μας. Μερικοί σκοτώθηκαν από τις εύστοχες βολές μας, τους άλλους τους αποτελειώσαμε με τις ξιφολόγχες, τις χειροβομβίδες και τα φτυάρια μας, πήραμε και κάποιους αιχμάλωτους…».
Έγραφε ότι «Στη μάχη δε φοβάμαι τίποτα. Εδώ δε φοβήθηκα ένα τανκ το οποίο πέρασε πάνω από το κεφάλι μου. Και όμως, είμαι ακόμα εδώ». Στα γράμματα της εξομολογούνταν «…θέλω να πηγαίνω όπου είναι η πιο σκληρή μάχη».
Οι συμπολεμίστριες της θυμούνται «Δεν άφηνε κανέναν να την προσβάλλει. Ήταν σιωπηλή, ήσυχη, αλλά αν κάποιος την πείραζε, τότε έρχονταν πρόσωπο με πρόσωπο, έβαζε τα χέρια της στην μέση, άνοιγε τα μάτια της και άρχιζε να μιλάει πολύ δυνατά». Ο διοικητής του συντάγματος της θυμάται «Ήταν υπερήφανη και πολύ σοβαρή. Η Ρόζα ήξερε πώς να σταθεί. Ειλικρινά, πολλοί άνδρες την φοβούνταν…».
Αργότερα έγραφε «Συχνά αναρωτιέμαι πως εμείς, τα κορίτσια του στρατού, θα γυρίσουμε στα σπίτια μας από τον πόλεμο. Πως θα ανακάμψουμε. Έχω πολλές αμφιβολίες, παρά το γεγονός ότι ρισκάραμε τις ζωές μας και πολλές από εμάς πέθαναν στις μάχες για την πατρίδα».
Στο τέλος Νοεμβρίου έκανε σχέδια για το μέλλον «Μισώ τους φασίστες και τους σκοτώνω εν ψυχρώ. Αυτό είναι το νόημα της ζωής μου τώρα. Το μέλλον μου είναι αβέβαιο. Οι προοπτικές. Πρώτον να επιστρέψω στο ινστιτούτο και δεύτερον, αν αποτύχει το πρώτο, θα αφοσιωθώ ολοκληρωτικά στην ανατροφή των ορφανών του πολέμου».
Δεν πρόλαβε να υλοποιήσει τα όνειρα της. Στις 27 Ιανουαρίου 1945 τραυματίσθηκε θανάσιμα και πέθανε στις 28 Ιανουαρίου.
Η «Πιστή Κόρη της Πατρίδας», όπως την αποκαλούσαν, ήταν μόλις 20 ετών.
---