Του Κωνσταντίνου Κούσαντα, αντιστρατήγου ε.α.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια της εμπιστοσύνης της κοινής γνώμης πολιτών προς τον θεσμό της Πολιτικής Προστασίας. Επιτακτική είναι η ανάγκη για την άμεση σχεδίαση μίας νέας Ολοκληρωμένης Προσέγγισης (comprehensive approach) Πολιτικής Προστασίας, με την εμπλοκή όλων των συναρμόδιων φορέων.
1. Η απομάκρυνση φυσικών προσώπων που λαμβάνουν αποφάσεις, ενώ δεν έχουν σχέση με την πολιτική προστασία είναι επιβεβλημένη, λόγω έλλειψης πρακτικής εμπειρίας στη διοίκηση, τον έλεγχο και την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών.
2. Η διαχείριση εκτάκτων αναγκών χαρακτηρίζεται από την πολυπλοκότητά της, και επομένως το Υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής & Πολιτικής Προστασίας θα πρέπει να αναδιοργανωθεί άμεσα κυρίως στην διαδικασίας λήψεως έγκαιρων και σωστών αποφάσεων των υπευθύνων.
3. Οι Ένοπλες Δυνάμεις που διαθέτουν ειδικά τμήματα, σύμφωνα με τα σχέδια του ΓΕΕΘΑ και της Πολιτικής Προστασίας, συντεταγμένα, με συστήματα επικοινωνιών, ιεραρχία στην Διοίκηση και τον έλεγχο, με μέσα εξειδικευμένα και εκπαιδευμένο προσωπικό, θα πρέπει να τελούν υπό προειδοποίηση από την Πολιτική Προστασία για την άμεση μετακίνηση και χρησιμοποίησή τους. Δυστυχώς η Πολιτική Προστασία φαίνεται να αιτείται την διάθεσή τους καθυστερημένα όταν το ενδεχόμενο εμπλοκής τους φθάσει σε οριακό σημείο και οι καταστροφές έχουν ξεφύγει.
4. Η διαχείριση των εκτάκτων αναγκών απαιτεί ευρύ φάσμα συντονισμού, συνεργασίας και συνέργειας που θα πρέπει να αναπτυχθεί μεταξύ όλων των συναρμόδιων υπουργείων, περιφερειών, δήμων, ιδιωτικό τομέα, κοινωνικούς φορείς, εθελοντικές οργανώσεις, ιδιωτικούς φορείς και την κοινωνία των πολιτών, που όλοι είναι απαραίτητοι για ένα επιτυχές αποτέλεσμα.
5. Η έλλειψη άσκησης εσωτερικού ελέγχου είναι πασιφανής από τους ΟΤΑ και ΔΕΚΟ σε έργα πρόληψης των καιρικών φαινόμενων. Πολλές περιφέρειες και δήμοι είτε δεν διαθέτουν τις οικονομικές πιστώσεις είτε συγκεκριμένοι υπεύθυνοι υπάλληλοι δεν κάνουν έλεγχο. Πολλές φορές δεν υπάρχει εσωτερικός εποπτικός έλεγχος μέσα στους ΟΤΑ και ΔΕΚΟ από τους προϊστάμενους των υπηρεσιών αυτών για την πρόληψη των φαινομένων.
6. Η εκτέλεση περιοδικών ασκήσεων και συνεκπαιδεύσεων μεταξύ όλων των εμπλεκομένων θα πρέπει να διεξάγεται σε πραγματικές περιοχές υπό το δυσμενέστερο σενάριο και υπό τις δυσμενέστερες καιρικές συνθήκες ή σε περιοχές που έχουν ομοιότητα. Οι υφιστάμενες μέθοδοι συνεκπαίδευσης και ασκήσεων δίνουν την απαραίτητη εμπειρία σε θέματα προσαρμογής ειδικών καταστάσεων, ώστε να εντοπισθούν τυχόν αδυναμίες και σφάλματα από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
7. Όλες οι πληροφορίες των εκτάκτων αναγκών που προκύπτουν από την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας θα πρέπει να λαμβάνονται μεταξύ όλων των δρώντων στον ίδιο χρόνο, ώστε να ενισχύουν την ικανότητα λήψης άμεσων έξυπνων αποφάσεων.
8. Η χρησιμοποίηση ενός κοινού προηγμένου δικτύου επικοινωνιών είναι επιβεβλημένο σε στρατηγικό και επιχειρησιακό επίπεδο τουλάχιστον από όλους τους συμμετέχοντες. Εάν διέθετε κοινό δίκτυο επικοινωνίας η Αττική Οδός, θα μπορούσε να μην επιτρέψει την είσοδο αυτοκινήτων κατά την πρόσφατη χιονόπτωση με αποτέλεσμα των αποκλεισμό τους, δεδομένου ότι ήδη πολλές άλλες οδικές περιοχές της Αττικής είχαν κλείσει από την σφοδρότητα του φαινομένου.
9. Οι εθελοντικές οργανώσεις οι οποίες διαθέτουν αξιόλογους ενεργούς πολίτες από τις τοπικές κοινωνίες θα πρέπει να αξιοποιηθούν διότι γνωρίζουν τις περιοχές και διαθέτουν συνήθως εκπαίδευση, ειδικό εξοπλισμό και μέσα. Οι περιφέρεια και οι δήμοι μπορούν να τους εντάξουν στα σχέδια εκτάκτων αναγκών καθόσον διαθέτουν συνοχή, επικοινωνίες και μεθόδους προσέγγισης των περιοχών που πλήττονται.
10. Σε όλες τις περιπτώσεις των καταστροφών, η έλλειψη συμμετοχής σημαντικών δρώντων από τη Πολιτική Προστασία, η κακή εκτίμηση της κατάστασης, η μη προτεραιοποίηση περιοχών που είχαν άμεση ανάγκη, επιδείνωσαν την διαδικασία διαχείρισης της έκτακτης ανάγκης.