 |
| jorono / pixabay |
James M. Dorsey - The Times of Israel - Παρουσίαση Freepen.gr
Προς το παρόν, οι Καζάκοι δε χρειάζεται να ανησυχούν αμέσως για τις κινήσεις των ρωσικών στρατευμάτων. Αυτό που τους αναστατώνει είναι τα χρόνια ρωσικής ρητορικής, με αιχμή τα επανειλημμένα σχόλια του κ. Πούτιν, τονίζοντας την ιδεολογική παρά την πτυχή της ασφάλειας της συσσώρευσης κατά της Ουκρανίας και των λεκτικών επιθέσεων στο Καζακστάν.
Στην ετήσια συνέντευξη Τύπου του, ο κ. Πούτιν χρησιμοποίησε μια άσχετη ερώτηση που έθεσε η τηλεόραση του Καζακστάν τον περασμένο μήνα για να υπενθυμίσει στο κοινό του πως «το Καζακστάν είναι μια ρωσόφωνη χώρα με όλη τη σημασία της λέξης».
Η αναφορά του κ. Πούτιν στη "ρωσόφωνη χώρα" ήρθε ως απάντηση σε ορισμένους Καζακστάν ακτιβιστές που πίεζαν τα ρωσικά που κληρονόμησαν από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης να πάρουν τη δεύτερη θέση μετά το Καζακικά ως κύρια γλώσσα της χώρας.
Οι Ρώσοι εθνικιστές έχουν απαντήσει σθεναρά σε οποιαδήποτε πρόταση αλλαγής του καθεστώτος των Ρώσων στη δημοκρατία της Κεντρικής Ασίας.
«Δυστυχώς, στην Ασία, μόνο η γλώσσα της εξουσίας είναι καλά κατανοητή. (Η Ρωσία) δεν χρειάζεται να επιδείξει τη δύναμή της, αλλά πρέπει να δείξει την ικανότητά της να την εφαρμόσει. Οι αδύναμοι δε γίνονται σεβαστοί. Όπως είπε ο Αλέξανδρος Γ', σύμμαχοι της Ρωσίας είναι ο στρατός και το ναυτικό της. Δυστυχώς, δεν έχουμε άλλους φυσικούς συμμάχους», δήλωσε ο Alexander Boroday, πρώην ηγέτης των αυτονομιστών στο Ντόνετσκ της Ουκρανίας που έγινε μέλος του ρωσικού κοινοβουλίου.
Οι παρατηρήσεις του κ. Boroday ήταν μέρος ενός εξελισσόμενου πολέμου λέξεων. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ανέφερε πως η ξενοφοβία είχε πυροδοτήσει αρκετές επιθέσεις σε ρωσόφωνους στο Καζακστάν.
Το Καζακστάν μοιράζεται σύνορα μήκους 6.846 χιλιομέτρων με τη Ρωσία, το δεύτερο μεγαλύτερο σύνορο στον κόσμο. Η χώρα φιλοξενεί μια ρωσική μειονότητα που αντιπροσωπεύει το 20 τοις εκατό του πληθυσμού. Οι εθνοτικά Ρώσοι στο μανίκι τους την ενσυναίσθησή τους για την πατρίδα.
Η Dariga Nazabayeva, μέλος του κοινοβουλίου του Καζακστάν και κόρη του πρώην προέδρου Nursultan Nazarbayev, η οποία έχει στενή σχέση με τον κ. Πούτιν, απάντησε ότι «περιπτώσεις ξενοφοβίας συμβαίνουν μερικές φορές και στη Ρωσία».
Ο κ. Πούτιν έδειξε τη φιλία του με τον κ. Ναζαρμπάγιεφ όταν έστειλε γιατρούς να θεραπεύσουν τον πρώην ηγέτη του Καζακστάν μετά τη μόλυνση από τον Covid-19.
Το σχόλιο του κ. Boroday ήταν το τελευταίο σχόλιο των τελευταίων ετών από ακροδεξιούς, υπερεθνικιστές ιδεολόγους που ζητούσαν εναλλακτικά την επιστροφή της ρωσικής κυριαρχίας στην Κεντρική Ασία και τη διάσπαση του Καζακστάν. Τα σχόλια αποτελούν τη μουσική υπόκρουση των δηλώσεων του κ. Πούτιν.
«Μπορεί κανείς να χαρακτηρίσει το να αποκαλεί τους Ρώσους στο Καζακστάν ως διασπορά ως πολιτικό λάθος, γιατί αυτά είναι τα εδάφη μας που έχουν απομακρυνθεί προσωρινά από τη Ρωσία», είπε ο Πάβελ Σπέροφ, πρώην υπερεθνικιστής μέλος του ρωσικού κοινοβουλίου ενώ ήταν ακόμη βουλευτής. . «Τα σύνορα δεν είναι αιώνια. Θα επιστρέψουμε στα σύνορα του ρωσικού κράτους», πρόσθεσε.
Μια ανεπίσημη δημοσκόπηση στο Ridder, μια κατεξοχήν ρωσική πόλη εξόρυξης άνθρακα στα σύνορα του ανατολικού Καζακστάν με τη Ρωσία, έδειξε πριν από αρκετά χρόνια ότι έως και τα τρία τέταρτα του κυρίως ρωσικού πληθυσμού της πόλης προτιμούσαν να γίνουν μέρος της Ρωσίας.
Ο κ. Πούτιν προκάλεσε για πρώτη φορά μια ανατριχίλα στο Καζακστάν πριν από επτά χρόνια, όταν ένας φοιτητής σε συνέντευξη Τύπου τον ρώτησε εννέα μήνες μετά την προσάρτηση της Κριμαίας εάν το Καζακστάν διακινδύνευε μια μοίρα παρόμοια με αυτή της Ουκρανίας.
Απηχώντας μια ευρέως διαδεδομένη αντίληψη μεταξύ των Ρώσων πως η Ρωσία είχε εκπολιτίσει τις νομαδικές στέπες της κεντρικής Ασίας, ο κ. Πούτιν σημείωσε ότι ο τότε πρόεδρος Nazarbayev, το αφεντικό του κομμουνιστικού κόμματος του Καζακστάν της σοβιετικής εποχής, είχε «επιτελέσει ένα μοναδικό κατόρθωμα: δημιούργησε ένα κράτος σε μια περιοχή όπου δεν υπήρξε ποτέ κράτος. Οι Καζάκοι δεν είχαν ποτέ δικό τους κράτος και το δημιούργησε».
Ο κ. Πούτιν συνέχισε λέγοντας πως η ένταξη του Καζακστάν στην πέντε εθνών, μετασοβιετική Ευρασιατική Οικονομική Ένωση «τους βοηθά να παραμείνουν στον λεγόμενο "μεγαλύτερο ρωσικό κόσμο", ο οποίος είναι μέρος του παγκόσμιου πολιτισμού».
Επικαλούμενος την έννοια του ρωσικού κόσμου, μια ενημερωμένη εκδοχή μιας έννοιας που ενστερνιζόταν από αρχαίες πηγές που έβλεπαν τον ελληνικό, τον ρωμαϊκό και τον βυζαντινό κόσμο ως χώρους που δεν ορίζονται από σύνορα αλλά από πολιτιστική και οικονομική επιρροή, ο κ. Πούτιν εξέφρασε την άποψή του για τη Ρωσία ως πολιτισμικό παρά ως εθνικό κράτος.
Ο κ. Πούτιν υιοθέτησε για πρώτη φορά την ιδέα λέγοντας σε μια διάσκεψη της Ρωσικής Διασποράς το 2001 ότι «η έννοια του Ρωσικού Κόσμου εκτείνεται μακριά από τα γεωγραφικά σύνορα της Ρωσίας και πάντα μακριά από τα σύνορα της ρωσικής εθνότητας».
Οι ηγέτες του Καζακστάν είχαν ακολουθήσει μια λεπτή γραμμή όταν απάντησαν στον κ. Πούτιν και την ακροδεξιά εθνικιστική χορωδία του. Σε ένα άρθρο, ο Πρόεδρος Kassym-Jomart Tokayev ζήτησε να διερευνηθεί ποιος ήταν υπεύθυνος για τον λιμό στις αρχές της δεκαετίας του 1930 που πυροδότησε την αναγκαστική σοβιετική κολεκτιβοποίηση και εγκατάσταση νομάδων. Έως και το ένα τρίτο του πληθυσμού του Καζακστάν πέθανε στο λιμό.
Η απάντηση του κ. Τοκάγιεφ ήταν σύμφωνη με τον προκάτοχό του, κ. Ναζαρμπάγιεφ, όταν αντέδρασε στην απόρριψη της ιστορίας του Καζακστάν από τον κ. Πούτιν.
Ο κ. Nazarbayev έσπευσε να ανακοινώσει τα σχέδια για τον εορτασμό της 550ης επετείου του Καζακικού Χανάτου που χρονολογείται από το 1465. «Το κράτος μας δεν προέκυψε από το μηδέν… Η κρατική ιδιότητα των Καζάκων χρονολογείται από εκείνη την εποχή», είπε ο κ. Nazarbayev. «Μπορεί να μην ήταν κράτος στη σύγχρονη αντίληψη αυτού του όρου, στα σημερινά σύνορα. … (Αλλά) είναι σημαντικό πως τα θεμέλια τέθηκαν τότε, και εμείς είμαστε ο λαός που συνεχίζουμε τα μεγάλα έργα των προγόνων μας».
Ο πρώην πρόεδρος δήλωσε δύο μήνες αργότερα στους εορτασμούς της Ημέρας της Ανεξαρτησίας του Καζακστάν πως «η ανεξαρτησία κατακτήθηκε σκληρά από πολλές γενιές των προγόνων μας, οι οποίοι υπερασπίστηκαν την ιερή γη μας με αίμα και ιδρώτα. Η ανεξαρτησία είναι η σταθερή απόφαση κάθε πολίτη να υπερασπιστεί το Καζακστάν, το σπίτι του και τη μητέρα πατρίδα μέχρι την τελευταία σταγόνα αίματος, όπως μας έχουν κληροδοτήσει οι ηρωικοί μας πρόγονοι».
Ορισμένοι αναλυτές προτείνουν πως ο 81χρονος κ. Nazarbayev μπορεί να είναι το τελευταίο οδόφραγμα που εμποδίζει μια ρωσο-καζακική αντιπαράθεση.
Σημειώνοντας ότι οι Ρώσοι ως ποσοστό του πληθυσμού του Καζακστάν μειώνονταν, η ανεξάρτητη εφημερίδα Novaya Gazeta επεσήμανε πως «η Ρωσία το καταλαβαίνει αυτό, αλλά δεν έχει τη διάθεση να παραχωρήσει εύκολα στην πρώην αποικία της το δικαίωμα να ζουν ως πολίτες στη χώρα που θέλουν».
Ο εκδότης της Novaya Gazeta, Ντμίτρι Μουράτοφ, τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης 2021 μαζί με τη Φιλιππινέζα δημοσιογράφο Maria Ressa.
Η εφημερίδα επικαλέστηκε τον μελετητή του Καζακστάν, Dosym Satpayev ο οποίος περιέγραψε τη σχέση Ρωσίας-Καζάκων ως σχέση «συζύγου και συζύγου πριν από το διαζύγιο. Ακόμα προσπαθούν να ζήσουν μαζί, αλλά οι μαύρες γάτες κάνουν ήδη κύκλους. Στο μέλλον, κάποιος πιθανότατα θα θελήσει να ξεκινήσει τη διαδικασία διαζυγίου, ενδεχομένως ειρηνικά ή ίσως συγκρουσιακά».