Αθανάσιος Ζούκης (απόφοιτος Ιστορίας Αρχαιολογίας με κατεύθυνση τη Νεότερη Ιστορία)
Ωστόσο, στις 8 Σεπτεμβρίου μεταφέρονται υπό άκρα μυστικότητα οι πρώτοι πυρηνικοί βαλλιστικοί πύραυλοι μέσα σε πλοία που ήταν ειδικά κατασκευασμένα για την μεταφορά μεγάλων κορμών ξυλείας. Η αύξηση των φορτηγών πλοίων που σημειώθηκε θορύβησε τους Αμερικανούς, παρά τη διαβεβαίωση του Νικίτα Χρουστσόφ ότι μέχρι το πέρας των ενδιάμεσων εκλογών του Νοεμβρίου για το Κογκρέσο, δεν θα διαταράσσονταν οι σχέσεις των δυο χωρών. Τον Οκτώβριο τα φορτία συνέχισαν να είναι εξίσου τακτικά, αλλά μετέφεραν εξοπλισμό μεγαλύτερων διαστάσεων. Η κυβέρνηση Κένεντι ανησυχούσε ιδιαίτερα για το ενδεχόμενο η Κούβα να μετατραπεί σε ένα οπλοστάσιο της ΕΣΣΔ. Αν και παρακολουθούσαν τα πλοία που μετέφεραν φορτία, δεν ήταν σε θέση να γνωρίζουν τι περιείχαν αυτά, με αποτέλεσμα να θεωρούν ότι ο εφοδιασμός της Κούβας γίνεται πραγματικά για αμυντικούς σκοπούς.
Η κορύφωση της έντασης ξεκινά όταν στις 14 Οκτωβρίου ένα αμερικανικό αναγνωριστικό σκάφος, τύπου U-2, κατάφερε να φωτογραφήσει εγκαταστάσεις πυραύλων υπό κατασκευή στο έδαφος της Κούβας. Ο κίνδυνος για τις ΗΠΑ ήταν πλέον υπαρκτός. Τότε, ο Κένεντι συνέστησε την Εκτελεστική Επιτροπή του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας (EXCOM), ένα ευέλικτο σώμα το οποίο περιελάμβανε τους πιο έμπιστους συνεργάτες του. Εδώ να τονίσουμε ότι ο κίνδυνος ήταν απόλυτα δικαιολογημένος, διότι μέσω της Κούβας μπορούσαν οι πύραυλοι να αντιμετωπίσουν ως έναν βαθμό την υπεροχή των Αμερικανών σε πυρηνικούς πυραύλους μεγάλης εμβέλειας, με την χρήση των δικών τους πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς. Επιπλέον είναι σίγουρο ότι η ατιμωρησία της ΕΣΣΔ θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στην παγκόσμια κοινότητα και θα αμαύρωνε το πρόσωπο των ΗΠΑ στις υπόλοιπες δυνάμεις του ΝΑΤΟ.
Εκτός από τον διεθνή αντίκτυπο ο Κένεντι είχε να λάβει υπόψη του τις πολιτικές επιταγές στο εσωτερικό της χώρας που υπαγόρευαν μια αποφασιστική δράση. Κατόπιν πολλών και μακρών συζητήσεων η EXCOM πρότεινε δύο λύσεις. Η πρώτη λύση ήταν αρχικά ο βομβαρδισμός των πυραύλων και στην συνέχεια μια μεγάλης αποβατική επιχείρηση με σκοπό τον τερματισμό της απειλής. Η λύση που προτιμήθηκε ήταν η δεύτερη, η οποία προέβλεπε την επιβολή ναυτικού αποκλεισμού της Κούβας, σε συνδυασμό με την αξίωση να αποσυρθούν οι πύραυλοι. Σε περίπτωση άρνησης της απόσυρσης θα ενεργοποιούνταν οι αεροπορικές επιδρομές και η ένοπλη εισβολή. Ο Πρόεδρος Κένεντι μίλησε την Δευτέρα 22 Οκτωβρίου στην τηλεόραση, ενημερώνοντας τον αμερικανικό λαό για την υπάρχουσα κατάσταση.
Ο Τζον Φ. Κένεντι στο διάγγελμα του στον αμερικανικό λαό
Στις 23 Οκτωβρίου ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών ενέκρινε τον αποκλεισμό ως μέτρο αυτοάμυνας του δυτικού ημισφαιρίου. Η επιβολή του αποκλεισμού ξεκίνησε την επόμενη ημέρα. Τα πλοία με την είσοδο τους σε μία ζώνη αποκλεισμού 800 μιλίων από τις ακτές της Κούβας θα αναγκάζονταν να σταματήσουν, προκειμένου να ελεγχθούν. Σε περίπτωση που μετέφεραν φορτίο που περιείχε οπλικά συστήματα ή στρατιωτικό υλικό θα απομακρύνονταν. Τα μέλη της EXCOM ενημερώθηκαν ότι τα πρώτα σοβιετικά πλοία είχαν ήδη σταματήσει και μερικά μάλιστα άλλαζαν την πορεία τους. Η άμεση και δυναμική αντίδραση της Αμερικανικής κυβέρνησης εξέπληξε τον Χρουστσόφ. Το γεγονός ότι τόσο η Τουρκία όσο και η Ιταλία διέθεταν αμερικανικούς πυραύλους Jupiter δικαιολογούσε την ύπαρξη σοβιετικών πυραύλων στην Κούβα.
Ο Χρουστσόφ ήταν ήδη αποφασισμένος να υποχωρήσει. Λαμβάνει όμως στις 25-26 Οκτωβρίου μια λανθασμένη εν τέλει πληροφορία από την KGB, επιτροπή για την κρατική ασφάλεια, ότι οι Αμερικανοί ανά πάσα στιγμή πρόκειται να εισβάλουν στην Κούβα. Την επόμενη μέρα στέλνει μια συναισθηματικά φορτισμένη επιστολή προς τον Πρόεδρο των ΗΠΑ επισημαίνοντας του την απομάκρυνση των πυραύλων, εάν λάμβανε εγγυήσεις ότι οι ΗΠΑ δεν θα εισέβαλαν στην Κούβα. Αφού ανακαλύπτει ότι οι πληροφορίες που του έδωσαν ήταν λάθος, αλλάζει γνώμη συντάσσοντας μία δεύτερη επιστολή εντάσσοντας στην προτεινόμενη συμφωνία, την απομάκρυνση των πυραύλων Jupiter από την Τουρκία.
Η προοπτική της απόσυρσης των πυραύλων Jupiter εξεταζόταν έντονα από τον Κένεντι. Ωστόσο, στέλνει μια προσωπική επιστολή στον Χρουστσόφ αποδεχόμενος τους όρους που είχαν προταθεί στην πρώτη επιστολή, χωρίς να αναφέρεται καθόλου στους πυραύλους που ήταν εγκατεστημένοι στην Τουρκία. Σε μία συνάντηση που είχε με έναν μικρό αριθμό συμβούλων στέλνει τον αδερφό του Ρόμπερτ Κένεντι στον πρέσβη της ΕΣΣΔ προτείνοντας του μία μυστική συμφωνία. Πιο συγκεκριμένα εκτός από την δημόσια δέσμευση τους να μην εισβάλουν στην Κούβα μπορούσαν παράλληλα να απομακρύνουν τους πυραύλους Jupiter από την Τουρκία, ως αντάλλαγμα για την απομάκρυνση των πυραύλων της Κούβας. Η συμφωνία θα παρέμενε μυστική και δεν θα δινόταν στον Τύπο από καμία από τις δύο πλευρές. Μετά την αποχώρηση των πυραύλων της ΕΣΣΔ , στις 20 Νοεμβρίου ο Κένεντι ανακοίνωσε την άρση του αποκλεισμού γύρω από την Κούβα. Η μυστική συμφωνία για απομάκρυνση των πυραύλων από την Τουρκία υλοποιήθηκε στις 25 Απριλίου 1963, βάζοντας έτσι τέλος στην κρίση που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ολόκληρη η ανθρωπότητα.
Τζον Φ. Κένεντι – Νικίτα Χρουστσόφ
Εξετάζοντας πλέον τα αποτελέσματα της πυραυλικής κρίσης του 1962 συμπεραίνουμε ότι δεν υπήρξε ξεκάθαρος νικητής. Είναι ξεκάθαρο ότι οι δυο ηγέτες ήθελαν να αποφύγουν τον πόλεμο, για αυτό άλλωστε πέτυχαν τις διεκδικήσεις τους όταν είχαν την δυνατότητα. Ο Χρουστσόφ από τη μια, μπορεί να μην κατόρθωσε να μεταβάλλει την παγκόσμια σκακιέρα προς όφελος της ΕΣΣΔ, ωστόσο απέφυγε την εισβολή των ΗΠΑ στην Κούβα και εν συνεχεία την απομάκρυνση των πυραύλων από την Τουρκία. Ο Κένεντι από την άλλη, μετά το φιάσκο με την εισβολή στον Κόλπο τον Χοίρων, ενίσχυσε εκ νέου την υπεροχή της χώρας του ως την μοναδική παγκόσμια δύναμη. Τα όσα συνέβησαν το 1962 αποτελούν ένα χρήσιμο οδηγό για να κατανοήσουμε πως σκέφτονται οι ηγέτες δυο υπερδυνάμεων όταν καλούνται να πάρουν κρίσιμες αποφάσεις, σε μια εποχή που πυραυλική κρίση της Κούβας φαντάζει πιο επίκαιρη από ποτέ.
