Νότης Μαριάς, Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ- Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, Καθηγητής
Θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην
Ευρωβουλευτής, notismarias@gmail.com
Oι συνομιλίες επικεντρώθηκαν στη διμερή ατζέντα και στην εμπορική και οικονομική συνεργασία, με τον Πρόεδρο της Κίνας να θέτει ως στόχο την αύξηση του διμερούς εμπορίου των δύο πλευρών στα 250 δις δολάρια από 140 δις δολάρια που ήταν το 2021 (http://en.kremlin.ru/events 4/2/2022). Από την πλευρά του ο Πούτιν ενόψει των αναμενόμενων κυρώσεων της Δύσης και της συνακόλουθης μείωσης των ρωσικών διαθεσίμων σε δολάρια και ευρώ, ζήτησε την «προώθηση της χρήσης εθνικών νομισμάτων σε αμοιβαίους διακανονισμούς, κάτι που υποστήριξε η κινεζική πλευρά» Οι δύο πλευρές «συζήτησαν επίσης τη διμερή στρατιωτικο-τεχνική συνεργασία» καθώς και «τη διεθνή κατάσταση και τα περιφερειακά ζητήματα, ιδίως τις συνθήκες γύρω από τις εγγυήσεις ασφαλείας που προτείνει η Ρωσική Ομοσπονδία».
Από τις 15 οικονομικές συμφωνίες που υπογράφτηκαν 3 αφορούν την ενέργεια (www.globaltimes.cn 5/2/2022) δημιουργώντας μια Κινεζο-Ρωσική ενεργειακή συμμαχία στο πεδίο το φυσικού αερίου διάρκειας 30 ετών (www.euractiv.com 7/2/2022). Περιλαμβάνουν αγοραπωλησία ρωσικού «φυσικού αερίου μέσω της οδού της Άπω Ανατολής» και αγοραπωλησία ρωσικού «αργού πετρελαίου για παράδοση σε διυλιστήρια πετρελαίου στη Δυτική Κίνα». Οι παραπάνω ενεργειακές συμφωνίες ύψους 117,5 δις δολαρίων (www.reuters.com 4/2/2022) θα είναι πληρωτέες σε ευρώ.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η μακροσκελέστατη Κοινή Δήλωση «της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας σχετικά με τις διεθνείς σχέσεις που εισέρχονται σε μια νέα εποχή και την παγκόσμια αειφόρο ανάπτυξη», συνολικής εκτάσεως 5.364 λέξεων στα αγγλικά, η οποία υπογράφτηκε στο Πεκίνο στις 4 Φεβρουαρίου 2022 (http://en.kremlin.ru).
Στο Προοίμιο της Κοινής Δήλωσης Μόσχα και Πεκίνο αφού αναφέρονται «στην πολυπολικότητα, στην οικονομική παγκοσμιοποίηση και στον μετασχηματισμό της αρχιτεκτονικής της παγκόσμιας διακυβέρνησης και της παγκόσμιας τάξης», επισημαίνουν με νόημα ότι πλέον «έχει εμφανιστεί μια τάση για ανακατανομή της εξουσίας στον κόσμο και η διεθνής κοινότητα επιδεικνύει μια αυξανόμενη ζήτηση για Ηγεσία με στόχο την ειρηνική και σταδιακή ανάπτυξη», καταδεικνύοντας με τον τρόπο αυτόν την ιστορική ανεπάρκεια της αμερικανικής ηγεσίας ιδίως σε μια φάση που «η διεθνής και περιφερειακή κατάσταση ασφάλειας περιπλέκεται και ο αριθμός των παγκόσμιων προκλήσεων και απειλών αυξάνεται καθημερινά».
Αλλά δεν σταματούν εκεί καθώς συνεχίζουν καρφώνοντας προφανώς τις ΗΠΑ τονίζοντας ότι «ορισμένοι παίκτες που εκπροσωπούν μόνο τη μειοψηφία σε διεθνή κλίμακα συνεχίζουν να υποστηρίζουν μονομερείς προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση διεθνών ζητημάτων και να καταφεύγουν στη βία. Παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών, παραβιάζοντας τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντά τους, και υποκινούν αντιθέσεις, διαφορές και αντιπαραθέσεις, εμποδίζοντας έτσι την ανάπτυξη και την πρόοδο της ανθρωπότητας, παρά την αντίθεση της διεθνούς κοινότητας».
Για τον λόγο αυτόν Μόσχα και Πεκίνο κάνοντας ρελάνς σε ΗΠΑ, ΕΕ και τους υπόλοιπους G7 καλούν όλα τα κράτη να προστατεύσουν «τη διεθνή αρχιτεκτονική που καθοδηγείται από τα Ηνωμένα Έθνη και τη διεθνή τάξη πραγμάτων που βασίζεται στο διεθνές δίκαιο».
Στο οικονομικό πεδίο Κίνα και Ρωσία εστιάζουν «στην οικοδόμηση της Ευρύτερης Ευρασιατικής Εταιρικής Σχέσης παράλληλα και σε συντονισμό» με την πρωτοβουλία Belt and Road «για την προώθηση της ανάπτυξης περιφερειακών ενώσεων καθώς και διμερών και πολυμερών διαδικασιών ολοκλήρωσης προς όφελος των λαών της Ευρασιατικής ηπείρου», ενώ παράλληλα «συμφώνησαν να συνεχίσουν τη συνεχή εντατικοποίηση της πρακτικής συνεργασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Αρκτικής».
Στο τρίτο μέρος της Κοινής Δήλωσης Μόσχα και Πεκίνο «επιβεβαιώνουν την ισχυρή αμοιβαία υποστήριξή τους για την προστασία των βασικών συμφερόντων τους, της κρατικής κυριαρχίας και της εδαφικής τους ακεραιότητας και αντιτίθενται στην ανάμειξη εξωτερικών δυνάμεων στις εσωτερικές τους υποθέσεις». Για τον λόγο αυτόν «η ρωσική πλευρά επιβεβαιώνει την υποστήριξή της στην αρχή της Μίας Κίνας, επιβεβαιώνει ότι η Ταϊβάν είναι αναπαλλοτρίωτο τμήμα της Κίνας και αντιτίθεται σε κάθε μορφή ανεξαρτησίας της Ταϊβάν».
Επιπλέον Κίνα και Ρωσία δηλώνουν ότι «αντιτίθενται στην περαιτέρω διεύρυνση του ΝΑΤΟ και καλούν τη Βορειοατλαντική Συμμαχία να εγκαταλείψει τις ιδεολογικοποιημένες ψυχροπολεμικές προσεγγίσεις της, να σεβαστεί την κυριαρχία, την ασφάλεια και τα συμφέροντα των άλλων χωρών, την ποικιλομορφία του πολιτισμικού, πολιτιστικού και ιστορικού τους υπόβαθρου» και να τηρήσει «δίκαιη και αντικειμενική στάση απέναντι στην ειρηνική ανάπτυξη άλλων κρατών».
Επίσης η Κίνα δηλώνει ότι υποστηρίζει τις ρωσικές προτάσεις για υιοθέτηση νομικά δεσμευτικών εγγυήσεων ασφάλειας στην Ευρώπη.
Επιπροσθέτως Κίνα και Ρωσία εξαπολύουν τα βέλη τους και κατά της Συμφωνίας AUKUS επισημαίνοντας ότι «αντιτίθενται στον σχηματισμό δομών κλειστού μπλοκ και αντίπαλων στρατοπέδων στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού».
Τέλος καρφώνουν τη Δύση που με κάθε ευκαιρία στηρίζει τις διάφορες απόπειρες για πορτοκαλί επαναστάσεις.
Με βάση λοιπόν τα παραπάνω δεν μπορεί κανείς πλέον να αποκλείσει μια ταυτόχρονη εμπλοκή επί του πεδίου τόσο σε Ουκρανία όσο και σε Ταϊβάν.