Από: analyst.gr - Βασίλης Βιλιάρδος
Ανάλυση
Εισαγωγικά, η Ελλάδα καταστράφηκε (και καταστρέφεται) από πρωθυπουργούς που δεν γνώριζαν οικονομικά, που εμπιστεύθηκαν ανίκανους υπουργούς οικονομικών με ελλιπείς γνώσεις και που τοποθετούσαν τον πολιτικό λαϊκισμό ή/και την κομματική σκοπιμότητα, πριν από τον οικονομικό ορθολογισμό – ενώ είτε μας αρέσει, είτε όχι, από την Οικονομία μίας χώρας εξαρτάται η Υγεία, η Παιδεία, η Άμυνα, η Ασφάλεια κοκ., γενικότερα η ευημερία της.
Στα πλαίσια αυτά, η σημερινή συνέντευξη του πρωθυπουργού ήταν μεν εντελώς απογοητευτική, αλλά αναμενόμενη – αφού έχει χάσει την αυτοπεποίθηση του. Εύλογα, αφού τα λάθη της κυβέρνησης του είναι τεράστια – ενώ δεν καλύπτονται με ισχυρισμούς που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα, στο επίσημο προπαγανδιστικό κανάλι του κόμματος του.
Για παράδειγμα, επέμενε στις δηλώσεις του υπουργού οικονομικών, σύμφωνα με τις οποίες αυξήθηκε το διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων – όταν όφειλε να γνωρίζει πως η ονομαστική άνοδος του οφείλεται στις επιδοτήσεις που δόθηκαν με δανεικά, ενώ παρ’ όλα αυτά τα πραγματικά διαθέσιμα εισοδήματα των Ελλήνων μειώθηκαν
(α) από τις εξωπραγματικές τιμές της ενέργειας που οφείλονται κυρίως σε καθαρά δικά του λάθη (ανάλυση) και
(β) από τον πληθωρισμό που αυξάνεται με ιλιγγιώδη ρυθμό.
Το ίδιο ισχύει επίσης για τις μειώσεις των φορολογικών συντελεστών που ανακοινώνει κάθε φορά – όταν αυτό που μετράει είναι οι φόροι και όχι οι συντελεστές τους. Για παράδειγμα, ο ίδιος συντελεστής ΦΠΑ 24%, σε μία τιμή των 10 € σημαίνει φόρο 2,40 €, ενώ όταν αυξηθεί η τιμή στα 20 €, σημαίνει φόρο 4,80 € – σημειώνοντας πως όλοι γνωρίζουμε ότι, ο πληθωρισμός είναι συνώνυμος με την κρυφή φορολόγηση. Με ένα άλλο παράδειγμα, όταν μειώνεται ο συντελεστής του ΕΝΦΙΑ αλλά αυξάνονται οι αντικειμενικές αξίες, τότε οι φόροι είτε παραμένουν ως έχουν, είτε κλιμακώνονται – ενώ ασφαλώς ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας άδικος φόρος και πρέπει να καταργηθεί.
Ισχύει επί πλέον για τις καταθέσεις, αφού αυτό που μετράει είναι οι αποταμιεύσεις των Πολιτών – όπου αποταμιεύσεις είναι οι καταθέσεις σε όρους αγοραστικής αξίας, τα σπίτια και τα υπόλοιπα περιουσιακά τους στοιχεία. Όταν λοιπόν η πραγματική αξία των καταθέσεων μειώνεται κατακόρυφα από τον πληθωρισμό, τα επιτόκια καταθέσεων είναι σχεδόν μηδενικά και η ιδιοκατοίκηση έχει περιορισθεί από το 85% στο 75%, γεγονός που σημαίνει ότι πουλήθηκαν σπίτια και έγιναν καταθέσεις, τότε αυτού του είδους οι ισχυρισμοί είναι ανόητοι, αναληθείς και προπαγανδιστικοί.
Η επόμενη αναφορά του ήταν στο βασικό μισθό, όπου η αξιωματική αντιπολίτευση ζητάει την άνοδο του στα 800 € – απορώντας γιατί όχι στα 900 € ή στα 1.200 €, εάν ήταν απλά θέμα μίας πολιτικής απόφασης. Εν προκειμένω, ο πρωθυπουργός τοποθετήθηκε εναντίον, με επιχείρημα το ότι δεν θα το άντεχαν οι επιχειρήσεις και θα έκλειναν. Το σωστό όμως θα ήταν να πει πως η άνοδος των μισθών είναι συνάρτηση δύο παραγόντων (α) του πληθωρισμού και (β) της παραγωγικότητας των εργαζομένων.
Όσον αφορά τώρα τον πληθωρισμό, ασφαλώς πρέπει να αυξηθούν οι μισθοί (και οι συντάξεις) ανάλογα. Εν τούτοις, πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν η παραγωγικότητα των εργαζομένων – η οποία στην Ελλάδα είναι απελπιστική, κυρίως λόγω του ότι δεν διενεργούνται επενδύσεις, παρά τα μεγάλα λόγια του υπουργού ανάπτυξης.
Ειδικότερα, το επενδυτικό κενό στην Ελλάδα υπερβαίνει τα 150 δις € – ενώ το υπουργείο ανάπτυξης ενέκρινε επενδυτικά σχέδια ύψους μόλις 8,1 δις € έως σήμερα, σύμφωνα με τον ίδιο τον υπουργό. Από την άλλη πλευρά, το απόθεμα των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα, αυτό που μετράει δηλαδή, μειώθηκε το 2020 σε χαμηλότερο επίπεδο από το 2007 – παρά το ότι αυξανόταν από το 2015 έως το 2019 (πίνακας). Εκτός αυτού, οι άμεσες ξένες επενδύσεις μειώθηκαν το 2020 στα 3,572 δις $ – έναντι 5,019 δις $ το 2019.
Λόγω της αποεπένδυσης λοιπόν, η παραγωγικότητα των εργαζομένων ευρίσκεται σε διαρκή πτώση από την κρίση και μετά – ενώ, παρά το ότι το 2018 και το 2019 είχε αποκλιμακωθεί (πίνακας), το 2020 παρουσίασε ξανά μείωση κατά 4,13%. Η μείωση δε αυτή, δεν οφείλεται καθόλου στην πανδημία – αφού ο δείκτης προκύπτει από τη σύγκριση με το μέσον όρο της ΕΕ, οπότε η όποια επίδραση της πανδημίας εξαλείφεται κατά κάποιον τρόπο.
Ακόμη χειρότερα, η Ελλάδα εμφανίζει τη δεύτερη χειρότερη παραγωγικότητα στην ΕΕ, μετά τη Βουλγαρία – η οποία όμως βελτιώνεται συνεχώς και μάλλον θα μας ξεπεράσει. Για σύγκριση, η παραγωγικότητα των εργαζομένων στην Ιρλανδία είναι στο 218,4% της ΕΕ – όταν η δική μας στο 69,1%. Πώς λοιπόν να μην έχουν πολύ καλύτερους μισθούς οι εργαζόμενοι στην Ιρλανδία;
Με δεδομένο τώρα το ότι, η ανταγωνιστικότητα στην Ευρωζώνη δεν ρυθμίζεται από τις υποτιμήσεις ή ανατιμήσεις των νομισμάτων, αφού έχουν όλα τα κράτη κοινό το ευρώ, αλλά από το κόστος εργασίας ανά μονάδα παραγομένου προϊόντος, ενώ είναι συγκριτικό μέγεθος (ανάλυση), οι αυθαίρετες αναφορές σε ύψη μισθών είναι εντελώς ανόητες – δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Αντίθετα, η άνοδος των μισθών χωρίς την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, οπότε των εγχωρίων κυρίως επενδύσεων (με εξαίρεση την άνοδο στα ύψη του πληθωρισμού), θα ήταν καταστροφική για την Ελλάδα – ειδικά σε πληθωριστικές περιόδους.
Περαιτέρω, ακόμη πιο ανόητη είναι η αριστερή επιχειρηματολογία, σύμφωνα με την οποία η άνοδος των μισθών είναι de facto θετική, επειδή αυξάνει την κατανάλωση και το ΑΕΠ – κάτι που ισχύει μεν, αλλά μόνο για εκείνες τις χώρες που παράγουν και στις οποίες δεν ανήκει η Ελλάδα. Για να γίνει κατανοητό, οι συντελεστές του ΑΕΠ είναι οι εξής:
ΑΕΠ = Κατανάλωση + Ιδιωτικές Επενδύσεις + Δημόσιες Δαπάνες + Εμπορικό Ισοζύγιο (=εξαγωγές – εισαγωγές)
Εν προκειμένω, όταν αυξάνεται το διαθέσιμο εισόδημα (όχι απλά οι μισθοί, αφού μπορεί να αυξάνονται ονομαστικά, αλλά να μειώνεται η αγοραστική τους δύναμη από τον πληθωρισμό), αυξάνεται η κατανάλωση – οπότε θεωρητικά επίσης οι επενδύσεις για να την καλύψουν. Τελικά αυξάνεται το ΑΕΠ και από τους δύο αυτούς συντελεστές – κάτι που όμως δεν συμβαίνει στην Ελλάδα, επειδή αφενός μεν ο παραγωγικός της ιστός είναι διαλυμένος, αφετέρου δεν διενεργούνται ανάλογες επενδύσεις.
Ως εκ τούτου, η άνοδος του διαθεσίμου εισοδήματος, οδηγεί στην αύξηση των εισαγωγών και του εμπορικού ελλείμματος – γεγονός που σημαίνει πως μπορεί μεν να αυξάνεται ο πρώτος συντελεστής του ΑΕΠ, η κατανάλωση, αλλά μειώνεται ο τελευταίος. Το εμπορικό ισοζύγιο δηλαδή, οι εξαγωγές μείον τις εισαγωγές, όπου το έλλειμμα του το 2021 αυξήθηκε κατά 33,8% – ενώ μόνο το Δεκέμβρη κατά 79%! (πηγή).
Ακριβώς για το λόγο αυτό η όποια ανάπτυξη στην Ελλάδα, όπως του 2021, η οποία δυστυχώς επετεύχθη με τη σπατάλη 43,3 δις € με δανεικά, αυξάνοντας το χρέος μας, δεν είναι βιώσιμη – μεταξύ άλλων επειδή εκτοξεύει στα ύψη το εξωτερικό μας χρέος (στα 540 δις € το τρίτο τρίμηνο του 2021 από 400 δις € στις αρχές του 2019) και καθιστά μη εφικτή τη χρηματοδότηση του.
Ειδικά όσον αφορά τις επιδοτήσεις που δόθηκαν για καταναλωτικούς και όχι για επενδυτικούς σκοπούς, προφανώς πυροδοτούν τις πληθωριστικές πιέσεις, όπως επίσης η όποια άνοδος των μισθών – ενώ η μη επιστροφή της επιστρεπτέας προκαταβολής ύψους 8,3 δις € (5,5 δις € οι πρώτες τέσσερις και 2,8 δις € οι υπόλοιπες τρεις) σε μεγάλο βαθμό, θα αυξήσει επί πλέον το έλλειμμα και το χρέος μας που θα πληρωθεί μέσω των φόρων (πολύ πιθανόν επίσης ένα μεγάλο μέρος των εγγυήσεων ύψους 23 δις € που δόθηκαν ξανά στις τράπεζες, με τα προγράμματα Ηρακλής – ανάλυση).
Επίλογος
Κλείνοντας ο ισχυρισμός της κυβέρνησης, σύμφωνα με τον οποίο ο στόχος της είναι η μείωση του δείκτη «Χρέους/ΑΕΠ» μέσω της ανόδου του ΑΕΠ, είναι εντελώς ανόητος υπό τις παραπάνω συνθήκες – παραστατικά δε, είναι σαν μία επιχείρηση να επιδιώκει την άνοδο του τζίρου της με ζημίες που καλύπτει με δανεικά, αυξάνοντας τα χρέη της, για να μειώσει τα χρέη της σε σχέση με το ΑΕΠ της!
Προφανώς δεν υπάρχει επιχειρηματίας τόσο ανόητος, ούτε τράπεζες βέβαια που θα τον δάνειζαν – εκτός εάν είχαν πολλαπλάσιες εγγυήσεις και επεδίωκαν, μέσω των δανείων, να του πάρουν ότι έχει και δεν έχει. Υπενθυμίζουμε εδώ πως στο Υπερταμείο (ΕΕΣΥΠ) έχουν μεταφερθεί όλα μας τα περιουσιακά στοιχεία, επίσης τα ενεργειακά μας αποθέματα, ως εγγύηση για τα χρέη μας – γεγονός που σημαίνει ότι, με τα χρέη μας να αυξάνονται συνεχώς, σύντομα δεν θα απομείνει τίποτα στην ιδιοκτησία μας.
Μέσω των φόρων δε, φανερών ή κρυφών όπως είναι ο πληθωρισμός, αργά ή γρήγορα θα μεταφερθεί και η ιδιωτική περιουσία των Ελλήνων στο δημόσιο (ΑΑΔΕ), ενώ από εκεί στους ξένους – εκτός εάν αλλάξει πολιτική η χώρα ή/και αντιδράσουν οι Πολίτες στη ληστεία τους, παύοντας να σκύβουν συνεχώς το κεφάλι.