Ονόματα ανθρώπων που φυλακίστηκαν στην Κομμουνιστική Αλβανία στο Μουσείο Μυστικής Παρακολούθησης, γνωστό και ως Σπίτι των Φύλλων στα Τίρανα της Αλβανίας. Φωτογραφία: BIRN. |
Freepen.gr - Μια συμφωνία συνεργασίας που αποσκοπεί στην ενίσχυση των προσπαθειών για την εύρεση των λειψάνων χιλιάδων ανθρώπων που χάθηκαν υπό το κατασταλτικό κομμουνιστικό καθεστώς της Αλβανίας υπέγραψαν την Πέμπτη ο αρχηγός της κρατικής αστυνομίας, Γλέντις Νάνο, και η Γκεντιάνα Σούλα, πρόεδρος της Αρχής Πληροφοριών για Πρώην Έγγραφα Κρατικής Ασφάλειας, AIDSSH.
Το AIDSSH ανέφερε σε ανακοίνωσή του πως σκοπός της συμφωνίας είναι ο συντονισμός των δραστηριοτήτων των δύο ιδρυμάτων και η ενίσχυση της συνεργασίας για τη διασφάλιση μιας δίκαιης νομικής διαδικασίας αναγνώρισης και ανάκτησης των σορών όσων εξαφανίστηκαν ή εκτελέστηκαν κατά την κομμουνιστική περίοδο.
«Το δικαίωμα των μελών της οικογένειας να γνωρίζουν τη μοίρα των συγγενών τους είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα που δεν υπόκειται σε περιορισμούς, όπως η εξαναγκαστική εξαφάνιση είναι έγκλημα που δεν έχει περιορισμένο νόμο, αλλά διαρκεί μέχρι να προσδιοριστεί η μοίρα και η τοποθεσία του θύματος, και αναγνωρίζει την υποχρέωση και την ευθύνη του κράτους να διερευνά αποτελεσματικά, σε συμμόρφωση με την εγχώρια νομοθεσία και τις διεθνείς πράξεις που έχουν κυρωθεί από το νόμο», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Η συμφωνία ήρθε μετά από νομικές αλλαγές το 2020 που επιτρέπουν στο AIDSSH να συνεργάζεται επίσημα με κρατικούς θεσμούς για να εντοπίσει τα λείψανα εκείνων που εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής κυριαρχίας από το 1946 έως το 1991.
Τα ονόματα περίπου 6.000 ανθρώπων που εκτελέστηκαν, αναγνωρίστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Όμως το πού βρίσκονται πολλοί από αυτούς παραμένει άγνωστο.
Το 2018, η Διεθνής Επιτροπή για τους Αγνοουμένους, ICMP ξεκίνησε τη διαδικασία αναζήτησης των λειψάνων τους μετά από οκτώ χρόνια διαπραγματεύσεων με την αλβανική κυβέρνηση.
Δύο ομαδικοί τάφους από την κομμουνιστική εποχή εντοπίστηκαν στις περιοχές Dajti και Ballsh το Σεπτέμβριο του 2018 και η ICMP και το Ινστιτούτο για την Ένταξη Πολιτικά Διωκόμενων Προσώπων της Αλβανίας υπέβαλαν αίτημα για την ανασκαφή τους.
Στη συνέχεια όμως η διαδικασία σταμάτησε και δεν έχουν ξεκινήσει ανασκαφές.
«Οι εισαγγελικές αρχές δεν έχουν εκδώσει εντολές για ανασκαφή, επικαλούμενη έλλειψη οικονομικών πόρων για την κάλυψη του κόστους που θα προέκυπτε από την πρόσληψη τεχνικών εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου Νομικής Ιατρικής [της Αλβανίας]», ανέφερε μια έκθεση της ICMP το Μάρτιο του περασμένου έτους.
Το AIDSSH ανέφερε σε ανακοίνωσή του πως σκοπός της συμφωνίας είναι ο συντονισμός των δραστηριοτήτων των δύο ιδρυμάτων και η ενίσχυση της συνεργασίας για τη διασφάλιση μιας δίκαιης νομικής διαδικασίας αναγνώρισης και ανάκτησης των σορών όσων εξαφανίστηκαν ή εκτελέστηκαν κατά την κομμουνιστική περίοδο.
«Το δικαίωμα των μελών της οικογένειας να γνωρίζουν τη μοίρα των συγγενών τους είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα που δεν υπόκειται σε περιορισμούς, όπως η εξαναγκαστική εξαφάνιση είναι έγκλημα που δεν έχει περιορισμένο νόμο, αλλά διαρκεί μέχρι να προσδιοριστεί η μοίρα και η τοποθεσία του θύματος, και αναγνωρίζει την υποχρέωση και την ευθύνη του κράτους να διερευνά αποτελεσματικά, σε συμμόρφωση με την εγχώρια νομοθεσία και τις διεθνείς πράξεις που έχουν κυρωθεί από το νόμο», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Η συμφωνία ήρθε μετά από νομικές αλλαγές το 2020 που επιτρέπουν στο AIDSSH να συνεργάζεται επίσημα με κρατικούς θεσμούς για να εντοπίσει τα λείψανα εκείνων που εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής κυριαρχίας από το 1946 έως το 1991.
Τα ονόματα περίπου 6.000 ανθρώπων που εκτελέστηκαν, αναγνωρίστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Όμως το πού βρίσκονται πολλοί από αυτούς παραμένει άγνωστο.
Το 2018, η Διεθνής Επιτροπή για τους Αγνοουμένους, ICMP ξεκίνησε τη διαδικασία αναζήτησης των λειψάνων τους μετά από οκτώ χρόνια διαπραγματεύσεων με την αλβανική κυβέρνηση.
Δύο ομαδικοί τάφους από την κομμουνιστική εποχή εντοπίστηκαν στις περιοχές Dajti και Ballsh το Σεπτέμβριο του 2018 και η ICMP και το Ινστιτούτο για την Ένταξη Πολιτικά Διωκόμενων Προσώπων της Αλβανίας υπέβαλαν αίτημα για την ανασκαφή τους.
Στη συνέχεια όμως η διαδικασία σταμάτησε και δεν έχουν ξεκινήσει ανασκαφές.
«Οι εισαγγελικές αρχές δεν έχουν εκδώσει εντολές για ανασκαφή, επικαλούμενη έλλειψη οικονομικών πόρων για την κάλυψη του κόστους που θα προέκυπτε από την πρόσληψη τεχνικών εμπειρογνωμόνων του Ινστιτούτου Νομικής Ιατρικής [της Αλβανίας]», ανέφερε μια έκθεση της ICMP το Μάρτιο του περασμένου έτους.
* με πληροφορίες από balkaninsight.com