Ακούω σήμερα τους γνωστούς κομματικούς, χωρίς ρεαλισμό να αλλάζουν πάλι κέλυφος και να μιλάνε για τον ρόλο που παίζει η Τουρκία διεθνώς, για τον νέο της προσανατολισμό, ξεχνώντας ότι μέχρι πριν μερικές εβδομάδες υποστήριζαν ότι η Τουρκία καταρρέει όχι μόνο οικονομικά αλλά και γιατί είναι απομονωμένη διεθνώς λόγω της δικής μας υπερήφανης πολιτικής (παραπλανώντας τους πάντες, που τους θεωρούν αξιόπιστους λόγω της θέσεως ευθύνης που έχουν και των επιτροπών στις οποίες μετέχουν).
Του Στέλιου Φενέκου
υποναυάρχου ε.α. - προέδρου Κοινωνίας Αξιών
Σήμερα αποκαλύπτονται πάλι οι αντιφάσεις, αφού η Τουρκία παρά τα οικονομικά της προβλήματα δεν κατέρρευσε παρά τις πρόσθετες πιέσεις λόγω της διεθνούς κατάστασης, του πολέμου της Ουκρανίας, καμία διεθνή απομόνωση δεν υφίσταται, ούτε τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας εφαρμόζει ούτε και αντιδράει κάποιος γι αυτό, αντίθετα μάλιστα ενίσχυσε τον διεθνή της ρόλο.
Και φυσικά η δική μας πολιτική στο εξωτερικό και το εσωτερικό εξακολουθεί να είναι υπερήφανη και μοναδική για τους ίδιους κομματικούς, ώστε να μας διασφαλίζει μια ξεχωριστή θέση στο διεθνές περιβάλλον.
Για την αύξηση του πληθωρισμού που είχε μάλιστα ξεκινήσει πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, για την αύξηση των τιμών στην ενέργεια (που κι αυτή είχε ξεκινήσει πριν την εισβολή) για την αύξηση του κόστους χρήματος και τις πιέσεις στο δημόσιο χρέος της χώρας αλλά και του ιδιωτικού στις Τράπεζες (όλα αυτά είχαν ξεκινήσει πριν την εισβολή της Ρωσίας, όπως πολλές φορές είχε προειδοποιήσει έγκαιρα η «κοινωνία αξιών» για τις επερχόμενες αυτές αυξήσεις) δεν ακούμε κάποια ρεαλιστική θέση.
Αντίθετα διαπιστώνουμε ότι τα νούμερα τείνουν να ξεφύγουν περισσότερο, λόγω του ενεργειακού και των κυρώσεων στην Ρωσία, κι εμείς τείνουμε να γίνουμε μία κοινωνία που βασίζεται σε κατευναστικά επιδόματα, τα οποία επ’ ουδενί μπορούν να δώσουν ακόμη και βραχυπρόθεσμες λύσεις στις παθογένειες και στα προβλήματα, πόσο μάλλον μεσοπρόθεσμες λύσεις.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ
Η αδυναμία στους πυλώνες που μας οδήγησαν στα μνημόνια έχουν επανεμφανισθεί δριμύτερες: Χρέος, Έλλειμμα, Πληθωρισμός, Εμπορικό ισοζύγιο.
1. Πληθωρισμός: Στο 4, 8% είχε ανέβει ο πληθωρισμός Νοεμβρίου 2021, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ. Από τα επίσημα στοιχεία της προκύπτει ότι υπήρξε εκτίναξη 180,9% στο φυσικό αέριο έναντι του Νοεμβρίου του 2020, άνοδος 45,2% στο πετρέλαιο θέρμανσης και 37,8% στο ηλεκτρικό ρεύμα. Επίσης υπήρξαν μεγάλες αυξήσεις και σε βασικά τρόφιμα για τα νοικοκυριά. Συγκεκριμένα υπήρξε αύξηση 21,3% στις τιμές κρεάτων, 18,5% στο ελαιόλαδο και 11% στις πατάτες. Καύσιμα και λιπαντικά είχαν αυξηθεί τον Νοέμβριο κατά 24,9%, ξενοδοχεία κατά 12,8% και οι αεροπορικές μεταφορές κατά 12,8%.
2. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου: ανήλθε σε 2.944,3 εκατ. ευρώ έναντι 1.481,8 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 98,7% (χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 910,4 εκατ. ευρώ ή 84,5%).
3. Χρέος: Το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης στις 31.12.2021 ανήλθε σε: €388,3 δις.
4. Επιτόκια: Τα επιτόκια κυμαινόντουσαν μεταξύ 3,8-4 % για επιχειρηματικά δάνεια και 6,42 % τα επαγγελματικά, και 11, 04% (καταναλωτικά δάνεια) τον Ιανουάριο του 2022 πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία.
5. Από τα πρωτογενή πλεονάσματα στα πρωτογενή ελλείμματα: το πρωτογενές έλλειμμα το 2021 ήταν ακόμη μεγαλύτερο ως ποσοστό του ΑΕΠ από το 2020 (7,1% ΑΕΠ, δηλαδή 11,7 δις). Συγκεκριμένα ήταν 7,3% του ΑΕΠ το 2021 (10,9 δις ευρώ περίπου). Οι κυβερνητικές προβλέψεις στον προϋπολογισμό μιλάνε για 1,2% πρωτογενές έλλειμμα το τέλος του 2022, αλλά είναι προφανές πλέον ότι αυτό είναι “όνειρο θερινής νυκτός”.
6. Επενδύσεις: Αν και το 2021 υπήρξε αύξηση των επενδύσεων σε σχέση με το 2020, εν τούτοις η σύνθεση των επενδύσεων δεν προσφέρεται για μεγάλη αισιοδοξία. Συγκεκριμένα έχουμε τεράστια συγκέντρωση Ξένων Άμεσων Επενδύσεων στον τριτογενή τομέα των υπηρεσιών. Η τάση αυτή δημιουργήθηκε κυρίως από την συγκέντρωση επενδύσεων στη διαχείριση ακίνητης περιουσίας, τον τουρισμό, την ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας, την ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιών, και τις δραστηριότητες αποθήκευσης και μεταφορών (Δείτε το σχεδιάγραμμα). Και εκτός από την επενδυτική ανισορροπία είναι και πολύ ευάλωτη σε πολλές μορφές κρίσεων.
Το ποσοστό του δευτερογενούς τομέα είναι εξαιρετικά χαμηλό σε σύγκριση με τις δυνατότητες της χώρας. Το ίδιο ισχύει και για τον πρωτογενή τομέα, με πολύ μικρά ποσοστά ΞΑΕ, παρά τις άμεσες ανάγκες της ίδιας της χώρας.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Ακόμη κι αυτή η ανάπτυξη που το 2020 είχε πέσει κατά 9% του ΑΕΠ (από 183.3 δις ευρώ το 2019 σε 165,3 δις το 2020) περίπου, ανήλθε στο 6.7% του ΑΕΠ το 2021 (από 165.3 δις ευρώ το 2020 σε 182, 8 δις ευρώ το 2021) με πρόβλεψη να υπάρξει ανάπτυξη 4, 8% το 2022, πριν την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Όπως είναι αναμενόμενο η πρόβλεψη για το 2022 θα μειωθεί σημαντικά.
Είναι απορίας άξιον από που πηγάζει η αισιοδοξία της κυβέρνησης και των λαλίστατων μη ρεαλιστών κομματικών, για την ευρωστία της οικονομίας της χώρας και τις δημιουργούμενες προοπτικές μίας ισορροπημένης και σταθερής ανάπτυξης.
Φυσικά η δικαιολογία για όλα τα προβλήματα, τις παθογένειες τις αναποτελεσματικότητες και τις εσφαλμένες προβλέψεις υπάρχει: Ο Πόλεμος στην Ουκρανία και οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στην Ρωσία!
ΣΗΜ: Σε όλα αυτά δεν συνυπολογίσαμε τις αυξημένες υποχρεώσεις μας στην αύξηση του Π/Υ του ΝΑΤΟ για το 2022-23 (στα 500 εκατ. το υπολογίζω για την χώρα μας), ούτε τα λοιπά εξοπλιστικά προγράμματα που είναι σε εξέλιξη και όσα έχουν αναγγελθεί για την επόμενη τριετία.
Του Στέλιου Φενέκου
υποναυάρχου ε.α. - προέδρου Κοινωνίας Αξιών
Σήμερα αποκαλύπτονται πάλι οι αντιφάσεις, αφού η Τουρκία παρά τα οικονομικά της προβλήματα δεν κατέρρευσε παρά τις πρόσθετες πιέσεις λόγω της διεθνούς κατάστασης, του πολέμου της Ουκρανίας, καμία διεθνή απομόνωση δεν υφίσταται, ούτε τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας εφαρμόζει ούτε και αντιδράει κάποιος γι αυτό, αντίθετα μάλιστα ενίσχυσε τον διεθνή της ρόλο.
Και φυσικά η δική μας πολιτική στο εξωτερικό και το εσωτερικό εξακολουθεί να είναι υπερήφανη και μοναδική για τους ίδιους κομματικούς, ώστε να μας διασφαλίζει μια ξεχωριστή θέση στο διεθνές περιβάλλον.
Για την αύξηση του πληθωρισμού που είχε μάλιστα ξεκινήσει πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, για την αύξηση των τιμών στην ενέργεια (που κι αυτή είχε ξεκινήσει πριν την εισβολή) για την αύξηση του κόστους χρήματος και τις πιέσεις στο δημόσιο χρέος της χώρας αλλά και του ιδιωτικού στις Τράπεζες (όλα αυτά είχαν ξεκινήσει πριν την εισβολή της Ρωσίας, όπως πολλές φορές είχε προειδοποιήσει έγκαιρα η «κοινωνία αξιών» για τις επερχόμενες αυτές αυξήσεις) δεν ακούμε κάποια ρεαλιστική θέση.
Αντίθετα διαπιστώνουμε ότι τα νούμερα τείνουν να ξεφύγουν περισσότερο, λόγω του ενεργειακού και των κυρώσεων στην Ρωσία, κι εμείς τείνουμε να γίνουμε μία κοινωνία που βασίζεται σε κατευναστικά επιδόματα, τα οποία επ’ ουδενί μπορούν να δώσουν ακόμη και βραχυπρόθεσμες λύσεις στις παθογένειες και στα προβλήματα, πόσο μάλλον μεσοπρόθεσμες λύσεις.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ
Η αδυναμία στους πυλώνες που μας οδήγησαν στα μνημόνια έχουν επανεμφανισθεί δριμύτερες: Χρέος, Έλλειμμα, Πληθωρισμός, Εμπορικό ισοζύγιο.
1. Πληθωρισμός: Στο 4, 8% είχε ανέβει ο πληθωρισμός Νοεμβρίου 2021, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ. Από τα επίσημα στοιχεία της προκύπτει ότι υπήρξε εκτίναξη 180,9% στο φυσικό αέριο έναντι του Νοεμβρίου του 2020, άνοδος 45,2% στο πετρέλαιο θέρμανσης και 37,8% στο ηλεκτρικό ρεύμα. Επίσης υπήρξαν μεγάλες αυξήσεις και σε βασικά τρόφιμα για τα νοικοκυριά. Συγκεκριμένα υπήρξε αύξηση 21,3% στις τιμές κρεάτων, 18,5% στο ελαιόλαδο και 11% στις πατάτες. Καύσιμα και λιπαντικά είχαν αυξηθεί τον Νοέμβριο κατά 24,9%, ξενοδοχεία κατά 12,8% και οι αεροπορικές μεταφορές κατά 12,8%.
2. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου: ανήλθε σε 2.944,3 εκατ. ευρώ έναντι 1.481,8 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 98,7% (χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 910,4 εκατ. ευρώ ή 84,5%).
3. Χρέος: Το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης στις 31.12.2021 ανήλθε σε: €388,3 δις.
4. Επιτόκια: Τα επιτόκια κυμαινόντουσαν μεταξύ 3,8-4 % για επιχειρηματικά δάνεια και 6,42 % τα επαγγελματικά, και 11, 04% (καταναλωτικά δάνεια) τον Ιανουάριο του 2022 πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία.
5. Από τα πρωτογενή πλεονάσματα στα πρωτογενή ελλείμματα: το πρωτογενές έλλειμμα το 2021 ήταν ακόμη μεγαλύτερο ως ποσοστό του ΑΕΠ από το 2020 (7,1% ΑΕΠ, δηλαδή 11,7 δις). Συγκεκριμένα ήταν 7,3% του ΑΕΠ το 2021 (10,9 δις ευρώ περίπου). Οι κυβερνητικές προβλέψεις στον προϋπολογισμό μιλάνε για 1,2% πρωτογενές έλλειμμα το τέλος του 2022, αλλά είναι προφανές πλέον ότι αυτό είναι “όνειρο θερινής νυκτός”.
6. Επενδύσεις: Αν και το 2021 υπήρξε αύξηση των επενδύσεων σε σχέση με το 2020, εν τούτοις η σύνθεση των επενδύσεων δεν προσφέρεται για μεγάλη αισιοδοξία. Συγκεκριμένα έχουμε τεράστια συγκέντρωση Ξένων Άμεσων Επενδύσεων στον τριτογενή τομέα των υπηρεσιών. Η τάση αυτή δημιουργήθηκε κυρίως από την συγκέντρωση επενδύσεων στη διαχείριση ακίνητης περιουσίας, τον τουρισμό, την ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας, την ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιών, και τις δραστηριότητες αποθήκευσης και μεταφορών (Δείτε το σχεδιάγραμμα). Και εκτός από την επενδυτική ανισορροπία είναι και πολύ ευάλωτη σε πολλές μορφές κρίσεων.
Το ποσοστό του δευτερογενούς τομέα είναι εξαιρετικά χαμηλό σε σύγκριση με τις δυνατότητες της χώρας. Το ίδιο ισχύει και για τον πρωτογενή τομέα, με πολύ μικρά ποσοστά ΞΑΕ, παρά τις άμεσες ανάγκες της ίδιας της χώρας.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Ακόμη κι αυτή η ανάπτυξη που το 2020 είχε πέσει κατά 9% του ΑΕΠ (από 183.3 δις ευρώ το 2019 σε 165,3 δις το 2020) περίπου, ανήλθε στο 6.7% του ΑΕΠ το 2021 (από 165.3 δις ευρώ το 2020 σε 182, 8 δις ευρώ το 2021) με πρόβλεψη να υπάρξει ανάπτυξη 4, 8% το 2022, πριν την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Όπως είναι αναμενόμενο η πρόβλεψη για το 2022 θα μειωθεί σημαντικά.
Είναι απορίας άξιον από που πηγάζει η αισιοδοξία της κυβέρνησης και των λαλίστατων μη ρεαλιστών κομματικών, για την ευρωστία της οικονομίας της χώρας και τις δημιουργούμενες προοπτικές μίας ισορροπημένης και σταθερής ανάπτυξης.
Φυσικά η δικαιολογία για όλα τα προβλήματα, τις παθογένειες τις αναποτελεσματικότητες και τις εσφαλμένες προβλέψεις υπάρχει: Ο Πόλεμος στην Ουκρανία και οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στην Ρωσία!
ΣΗΜ: Σε όλα αυτά δεν συνυπολογίσαμε τις αυξημένες υποχρεώσεις μας στην αύξηση του Π/Υ του ΝΑΤΟ για το 2022-23 (στα 500 εκατ. το υπολογίζω για την χώρα μας), ούτε τα λοιπά εξοπλιστικά προγράμματα που είναι σε εξέλιξη και όσα έχουν αναγγελθεί για την επόμενη τριετία.