Τα ρούβλια του Πούτιν για το φυσικού αερίου διασφαλίζουν ότι η Δύση στηρίζει τη ρωσική οικονομία!

Collage: asia.nikkei.com

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε στις 23 Μαρτίου ότι οι πληρωμές φυσικού αερίου από τις λεγόμενες μη φιλικές χώρες θα γίνονται από εδώ και στο εξής σε ρούβλια. Τόνισε ωστόσο πως η Ρωσία θα συνεχίσει να προμηθεύει φυσικό αέριο σε άλλες χώρες σύμφωνα με τον όγκο και την τιμή που καθορίζεται σε προηγουμένως υπογεγραμμένες συμβάσεις. Καθώς οι δυτικές χώρες δυσκολεύουν τη Ρωσία στις συναλλαγές σε δολάρια, ευρώ και λίρες, δεν υπήρχε άλλη επιλογή από το εμπόριο φυσικού αερίου σε ρούβλια – κάτι που δε θα ωφελήσει τελικά μόνο τη Ρωσία μακροπρόθεσμα, αλλά και την Κίνα.

Παύλος Αντωνόπουλος, ανεξάρτητος γεωπολιτικός αναλυτής - infobrics.org / Παρουσίαση Freepen.gr

Πουλώντας φυσικό αέριο, πετρέλαιο και άλλα προϊόντα σε ρούβλια, περιορίζει ή ίσως αποκλείει εντελώς το πάγωμα των λογαριασμών της Gazprom, προστατεύοντας έτσι αυτά τα χρήματα από τις δυτικές κυρώσεις. Αλλά για να φτάσουν τα ρούβλια να πραγματοποιήσουν πληρωμές στην αρχή, οι λεγόμενες μη φιλικές χώρες θα πρέπει να πουλήσουν ξένο νόμισμα στο χρηματιστήριο. Με αυτόν τον τρόπο, τα έσοδα της Ρωσίας δε θα προέρχονται μόνο απευθείας από την Gazprom, αλλά και από τη ρωσική αγορά συναλλάγματος. Ελπίζεται ότι ένα τέτοιο μέτρο θα οδηγήσει σε ζήτηση σε ρούβλια, υποστηρίζοντας έτσι το ρωσικό νομισματικό σύστημα.

Το μεγαλύτερο ζήτημα που αντιμετωπίζει η Ρωσία είναι αν η Ευρώπη θα αγοράσει αντίθετα ενέργεια από αλλού, ακόμη και σε υψηλότερη τιμή. Ωστόσο, εκφράζει τις προθέσεις της Μόσχας να ανταποδώσει και να απαντήσει στις οικονομικές προκλήσεις που γίνονται από τη Δύση, ιδίως καθώς είναι πολύ πιθανό αυτή η πολιτική πληρωμών να οδηγήσει σε αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά.

Ως απάντηση στην στρατιωτική εκστρατεία της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι δυτικές χώρες ανακοίνωσαν μεγάλης κλίμακας κυρώσεις κατά της χώρας, κυρίως στον τραπεζικό τομέα και την προμήθεια προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Η Μόσχα αποκαλεί αυτά τα μέτρα οικονομικό πόλεμο και απαριθμεί 48 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Καναδά, των κρατών μελών της ΕΕ, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ουκρανίας, της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας, της Αυστραλίας και της Σιγκαπούρης ως «μη φιλικές χώρες».

Το 2021, αυτές οι εχθρικές χώρες πλήρωσαν περίπου 69 δισεκατομμύρια δολάρια για φυσικό αέριο από την Gazprom, τη ρωσική κρατική εταιρεία. Για να πραγματοποιήσουν παρόμοια κλίμακα πληρωμών φέτος, οι χώρες θα πρέπει να προμηθευτούν περίπου 6-7 τρισεκατομμύρια ρούβλια. Όπως εξήγησε η Quartz, μέχρι στιγμής, «τα περισσότερα από αυτά τα «εχθρικά έθνη» που αγοράζουν ρωσική ενέργεια έχουν λίγες επιλογές παρά να συνεχίσουν τις αγορές τους. Εάν η ζήτηση για ρούβλια αυξάνεται σταθερά ως αποτέλεσμα, η δραστική πτώση της αξίας του νομίσματος θα σταματήσει και μάλιστα θα αντιστραφεί. Μετά την ανακοίνωση του Πούτιν, το ρούβλι κέρδισε 7% έναντι του δολαρίου».

Το πρακτορείο εξήγησε επίσης πως «εάν οι δυτικές κυβερνήσεις επιδιώξουν αυτές τις οδούς, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας δε χρειάζεται να ξοδέψει τα δικά της αποθέματα σε δολάρια και ευρώ για να στηρίξει το ρούβλι – κάτι που είναι εξίσου καλό, αφού πάνω από το ήμισυ των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Ρωσίας έχουν παγώσει από κυρώσεις».

Γερμανοί ειδικοί έχουν ήδη πει ότι τεχνικά, η πληρωμή σε ρούβλια είναι δυνατή, αλλά χρειάζεται χρόνος για να δημιουργηθούν ορισμένοι πρόσθετοι μηχανισμοί για τη διευκόλυνση της απόκτησης και της πληρωμής ρούβλια. Ωστόσο, η απόφαση των χωρών της ΕΕ δε θα εξαρτηθεί μόνο από τις τεχνικές πτυχές.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν πιθανότατα θα συνεχίσει να πείθει την ΕΕ να εγκαταλείψει τις ρωσικές πηγές ενέργειας, παρόλο που αυτό είναι πρακτικά αδύνατο παρά τις αμερικανικές διαβεβαιώσεις. Ωστόσο, καθώς η Ευρώπη δεν μπορεί να αποκοπεί ρεαλιστικά από τη ρωσική ενέργεια βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, η αμερικανική πρόταση θα οδηγήσει μόνο σε μια αποδυναμωμένη ευρωπαϊκή οικονομία καθώς αναπόφευκτα θα πληρώσει υπέρογκες τιμές για εναλλακτικές πηγές ενέργειας.

 

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs, Γιαν Χάτζιους προειδοποίησε, σύμφωνα με τους FT, πως η ευρωπαϊκή απαγόρευση των ρωσικών εισαγωγών ενέργειας θα προκαλέσει πλήγμα 2,2% στην παραγωγή και θα πυροδοτήσει ύφεση στην ευρωζώνη. Επιπλέον, ο καγκελάριος του Ηνωμένου Βασιλείου Rishi Sunak είπε στους συναδέλφους του ότι το χτύπημα θα ήταν μεγαλύτερο και θα προκαλούσε γρήγορα μια κάμψη ύψους 70 δισεκατομμυρίων λιρών ή 3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεδομένων των στενών δεσμών του με την οικονομία της ηπειρωτικής Ευρώπης.

Αυτό έρχεται καθώς η Ρωσία ανακοίνωσε ότι θα διαφοροποιήσει τις προμήθειες πετρελαίου και φυσικού αερίου της εάν οι δυτικές χώρες αρνηθούν εντελώς να εισάγουν. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για αυτό, οι ρωσικές εταιρείες έχουν αναπτύξει νέα σχέδια εφοδιαστικής. Αν και η Ρωσία αναμφίβολα θα κερδίσει λιγότερα, θα μπορέσει να ανοικοδομήσει τη βιομηχανία πετρελαίου και την ευρύτερη οικονομία για να μην εξαρτάται τόσο πολύ από τη Δύση.

Με αυτόν τον τρόπο δε θα ωφεληθεί μόνο το ρούβλι, αλλά και το κινεζικό γουάν. Αφού η Δύση πάγωσε τα αποθέματα χρυσού και συναλλάγματος της Ρωσίας, πολλοί ειδικοί είδαν το κινεζικό γουάν ως εναλλακτική λύση στο δολάριο. Το νόμισμα της Κίνας συσχετίζεται με τη συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου στο 97%, που σημαίνει ότι εάν το δολάριο αυξηθεί έναντι του ρουβλίου, τότε θα αυξηθεί και το γιουάν. Ουσιαστικά αυτό σημαίνει ότι το γιουάν είναι επί του παρόντος σχεδόν μια πλήρης αντικατάσταση του δολαρίου.

Όπως εξήγησε η Quartz, οι ΗΠΑ και η ΕΕ μπορεί στη συνέχεια να χρειαστεί να πραγματοποιήσουν πληρωμές σε ρούβλια μέσω ενός τρίτου, ενδιάμεσου νομίσματος όπως το γιουάν. Ουσιαστικά, η ρωσική ζήτηση για ρούβλια για πετρέλαιο και φυσικό αέριο θα σταθεροποιήσει το ρωσικό νόμισμα, ενώ παράλληλα θα στηρίξει το γιουάν, αποδυναμώνοντας έτσι τις κυρώσεις.