 |
| Collage: historyofyesterday.com |
Παύλος Αντωνόπουλος, ανεξάρτητος γεωπολιτικός αναλυτής - infobrics.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Παρά το γεγονός ότι η Ουκρανία προσχώρησε στη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων ως μη πυρηνικό κράτος το 1994, η Ουκρανία άρχισε αμέσως την Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) για να σχηματίσει την τεχνολογική βάση για την πιθανή δημιουργία των δικών της πυρηνικών όπλων. Ωστόσο, η μεγαλύτερη ώθηση για πυρηνικά όπλα ήταν μετά το πραξικόπημα του Μαϊντάν του 2014 και την άνοδο του Πέτρο Ποροσένκο στην προεδρία.
Σύμφωνα με τη ρωσική Υπηρεσία Εξωτερικών Πληροφοριών, η Ε&Α της Ουκρανίας για τη δημιουργία πυρηνικού εκρηκτικού μηχανισμού (NED), που θα μπορούσε αργότερα να χρησιμοποιηθεί στο σχεδιασμό πυρηνικών κεφαλών, διεξήχθη τόσο σε κατευθύνσεις ουρανίου όσο και πλουτωνίου. Δεδομένου του σημαντικού ρόλου της Ουκρανίας στην Ε&Α κατά τη σοβιετική εποχή, η επιστημονική κοινότητα της χώρας έχει τις δυνατότητες και το δυναμικό της βιομηχανίας να επιτύχει αυτόν τον στόχο. Επιπλέον, προκειμένου να επιταχυνθεί η Ε&Α, η Ουκρανία έλαβε πλουτώνιο της απαιτούμενης ποιότητας από το εξωτερικό.
Ο βασικός ρόλος στη δημιουργία των NED ανατέθηκε στο Εθνικό Επιστημονικό Κέντρο "Kharkov Institute of Physics and Technology". Η πειραματική βάση που είναι διαθέσιμη εκεί καθιστά δυνατή την έρευνα πυρηνικών υλικών, συμπεριλαμβανομένων των συγκροτημάτων αναλωμένων καυσίμων αντιδραστήρων, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή πλουτωνίου για όπλα. Το Ινστιτούτο Πυρηνικής Έρευνας και το Ινστιτούτο Οργανικής Χημείας στο Κίεβο παρείχαν βοήθεια στο Κέντρο για την ανάπτυξη μεθόδων για τον διαχωρισμό ισοτόπων πυρηνικών υλικών.
Το Ινστιτούτο για Προβλήματα Πυρηνικής Ασφάλειας στο Τσερνόμπιλ, καθώς και το Κρατικό Επιστημονικό και Τεχνικό Κέντρο για την Πυρηνική και Ακτινοβόλο Ασφάλεια στο Κίεβο, συμμετείχαν επίσης σε αυτή την εργασία. Αξίζει να σημειωθεί η χρήση του πυρηνικού σταθμού του Τσερνομπίλ ως τοποθεσίας για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων. Εκεί, αν κρίνουμε από τις διαθέσιμες πληροφορίες, ήταν σε εξέλιξη οι εργασίες για τον διαχωρισμό του πλουτωνίου και την κατασκευή μιας «βρώμικης» βόμβας. Η αυξημένη ακτινοβολία στο Τσερνόμπιλ μετά την περιβόητη καταστροφή του 1986 έκρυψε την έρευνα και το έργο της Ουκρανίας.
Οι υπάλληλοι του Εθνικού Πολυτεχνείου της Οδησσού έχουν σημαντική εμπειρία στη μαθηματική μοντελοποίηση της κινητικής των θερμοπυρηνικών αντιδράσεων, όπως και τα εξειδικευμένα τμήματα του Εθνικού Πανεπιστημίου του Κιέβου, που φέρει το όνομα του II Taras Shevchenko. Επιπλέον, το Ινστιτούτο Φυσικής και Τεχνολογίας Υλικών και Κραμάτων της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών ειδικεύεται στη μοντελοποίηση υπολογιστών υδροδυναμικής. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στη δημιουργία ειδικών κραμάτων, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Ινστιτούτο Ηλεκτρικής Συγκόλλησης και το Ινστιτούτο Φυσικής Μετάλλων GV Kurdyumova.
Τα τελευταία χρόνια, η Ουκρανία έχει εντείνει την εξερεύνηση υφιστάμενων ορυχείων ουρανίου, καθώς και την ανάπτυξη πολλά υποσχόμενων κοιτασμάτων ουρανίου στις περιοχές Mykolaiv, Dnepropetrovsk και Kirovograd. Ταυτόχρονα, συνήφθησαν συμβάσεις με ξένες εταιρείες για να βοηθήσουν την Ουκρανία να δημιουργήσει τον δικό της εμπλουτισμό ουρανίου. Από αυτή την άποψη, είναι αξιοσημείωτο ότι το υδρομεταλλουργικό εργοστάσιο στο Zhovti Vody επεξεργάζεται ήδη συμπύκνωμα οξειδίου του ουρανίου από μετάλλευμα που εξορύσσεται στην Ουκρανία, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη διαδικασία εμπλουτισμού ουρανίου σε φυγοκεντρητές αερίου χωρίς πρόσθετη επεξεργασία και καθαρισμό.
Ταυτόχρονα, στην Ουκρανία ήταν σε εξέλιξη εργασίες για τον εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων όπλων και τη δημιουργία νέου πυραύλου που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πυρηνικά όπλα. Υπενθυμίζεται ότι τον Δεκέμβριο του 2013 επετεύχθη συμφωνία συνεργασίας με την Τουρκία στον τομέα των πυραύλων, συγκεκριμένα με τις ουκρανικές εταιρείες πυραύλων και διαστημικών πυραύλων Yuzhmashzavod και Yuzhnoye Design Bureau, που προηγουμένως συμμετείχαν στην κατασκευή του πυρηνικού οπλοστασίου της Σοβιετικής Ένωσης. Ο κύριος στόχος αυτής της συνεργασίας είναι η δημιουργία ενός κινητού συγκροτήματος εξοπλισμένου με βαλλιστικό πύραυλο στερεού καυσίμου με βεληνεκές έως και 1.500 km.
Η Yuzhmashzavod αναπτύσσει επίσης το κινητό επίγειο πυραυλικό σύστημα Grom-2 (Thunder-2). Η έκδοση εξαγωγής του μπορεί να φτάσει έως και 500 km. Από το 2017, το βεληνεκές πυραύλων Alibey λειτουργεί στην περιοχή της Οδησσού για τη διεξαγωγή πτήσεων τεχνολογίας πυραύλων.
Έχοντας εφαρμόσει πυρηνικά και πυραυλικά προγράμματα για δεκαετίες, η Ουκρανία έχει δημιουργήσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την κατασκευή των δικών της πυρηνικών όπλων. Συγκεκριμένα, έχουν σημειωθεί σημαντικά επιτεύγματα στη μοντελοποίηση των πυρηνικών αλυσιδωτών αντιδράσεων και του διαχωρισμού ισοτόπων των σχάσιμων υλικών. Το Κίεβο ήταν κοντά στη δημιουργία ενός πυρηνικού εκρηκτικού μηχανισμού με βάση το πλουτώνιο αποκτώντας τον από αποθηκευμένα αναλωμένα πυρηνικά καύσιμα. Ουσιαστικά, οι Ουκρανοί ειδικοί θα μπορούσαν να κατασκευάσουν μια τέτοια συσκευή σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, ίσως μόνο σε μήνες.
Φαίνεται επίσης ότι όταν ξεκίνησε η Ρωσική Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση, η ουκρανική ηγεσία κατέστρεψε ή μετέφερε όλη την πολύτιμη τεκμηρίωση που ήταν αποθηκευμένη σε επιστημονικά κέντρα στο Κίεβο και στο Χάρκοβο στο Εθνικό Πανεπιστήμιο "Lviv Polytechnic". Αυτό έγινε, μεταξύ άλλων, για να αρνηθούν τις κατηγορίες για την παρουσία ενός οπλισμένου στοιχείου του λεγόμενου ειρηνικού πυρηνικού προγράμματος της Ουκρανίας.
Με αυτόν τον τρόπο, αν και η Δύση χλευάζει την ιδέα της αποστολής της Ρωσίας να αποστρατιωτικοποιήσει την Ουκρανία, τα στοιχεία του προγράμματος πυρηνικών όπλων της χώρας θα αποκαλυφθούν περαιτέρω καθώς περισσότερες λεπτομέρειες, έγγραφα και εγκαταστάσεις τίθενται υπό ρωσικό έλεγχο. Με το Κίεβο φαινομενικά πρόθυμο να διαπραγματευτεί για το καθεστώς ουδετερότητάς του, μαζί με την εξάρθρωση του προγράμματος πυρηνικών όπλων της χώρας από τη Ρωσία, θα διασφαλίσει πως η Ουκρανία στη μεταπολεμική περίοδο δεν θα είναι η αιχμή του δόρατος του ΝΑΤΟ εναντίον της Μόσχας, σταθεροποιώντας έτσι μια κατάσταση που είναι εξαιρετικά ασταθής και βίαιη από το 2014.