 |
| Ζhou Μu/Χinhua via ΑΡ |
Του Ramzy Baroud - gulfnews.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Η συνάντηση ήταν σημαντική όχι μόνο λόγω της χρονικής της ώρας ή του γεγονότος ότι επιβεβαίωσε τους αυξανόμενους δεσμούς μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου, αλλά και λόγω του αποφασιστικού πολιτικού λόγου που διατύπωσαν οι δύο κορυφαίοι διπλωμάτες.
Στο Huangshan, δεν υπήρχε χώρος για ασάφεια. Ο Λαβρόφ μίλησε για μια νέα «παγκόσμια τάξη», υποστηρίζοντας πως ο κόσμος τώρα «ζει μια πολύ σοβαρή φάση στην ιστορία των διεθνών σχέσεων» σε σχέση με την κλιμακούμενη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας/ΝΑΤΟ.
«Εμείς, μαζί με εσάς (την Κίνα) και με τους συμπαθούντες μας», πρόσθεσε ο Λαβρόφ με βεβαιότητα, «θα προχωρήσουμε προς μια πολυπολική, δίκαιη, δημοκρατική παγκόσμια τάξη».
Η συνεργασία δεν έχει όρια
Από την πλευρά του, ο Wang Yi επανέλαβε τη θέση της χώρας του σχετικά με τις σχέσεις της με τη Ρωσία και τη Δύση με ακριβή λόγια, μερικά από τα οποία χρησιμοποιήθηκαν πριν στη συνάντηση της 4ης Φεβρουαρίου μεταξύ του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Κινέζου ομολόγου του, Xi Jinping. «Η συνεργασία Κίνας-Ρωσίας δεν έχει όρια… Η προσπάθειά μας για ειρήνη δεν έχει όρια, η υποστήριξη της ασφάλειας δεν έχει όρια, η αντίθεσή μας στην ηγεμονία δεν έχει όρια», είπε ο Wang.
Όσοι παρακολουθούν την εξέλιξη του πολιτικού λόγου Ρωσίας-Κίνας, ακόμη και πριν από την έναρξη του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας στις 24 Φεβρουαρίου, θα παρατηρήσουν ότι η γλώσσα που χρησιμοποιείται αντικαθιστά τη γλώσσα μιας περιφερειακής σύγκρουσης, στην επιθυμία να επιφέρει την αναδιάταξη του κόσμου συνολικά.
Αν και η ετοιμότητα να πιέσει κατά της δυτικής τάξης υπό την ηγεσία των ΗΠΑ είναι εγγενής στους πολιτικούς στόχους και των δύο χωρών, σπάνια η Μόσχα και το Πεκίνο προχώρησαν μπροστά στην αμφισβήτηση της δυτικής κυριαρχίας, όπως συμβαίνει σήμερα. Το γεγονός ότι η Κίνα αρνήθηκε να υποστηρίξει τις δυτικές οικονομικές κυρώσεις, να καταδικάσει ή να απομονώσει τη Ρωσία είναι ενδεικτικό της κινεζικής πολιτικής μελλοντικής σκέψης.
Επιπλέον, το Πεκίνο και η Μόσχα σαφώς δε βασίζουν τη μελλοντική τους σχέση μόνο στην έκβαση του πολέμου στην Ουκρανία. Αυτό που εργάζονται για να επιτύχουν είναι μια μακροπρόθεσμη πολιτική στρατηγική που ελπίζουν πως θα οδηγήσει τελικά σε έναν πολυπολικό κόσμο.
Τα κίνητρα της Ρωσίας πίσω από την πολυπόθητη αλλαγή παραδείγματος είναι προφανή: αντίσταση στην ανατολική επέκταση του ΝΑΤΟ, επιβεβαίωση εκ νέου ως παγκόσμια δύναμη και απελευθέρωση από την κληρονομιά της μετασοβιετικής Ένωσης. Η Κίνα, επίσης, έχει μια περιφερειακή και παγκόσμια ατζέντα. Αν και οι φιλοδοξίες της Κίνας συνδέονται εν μέρει με διαφορετικές γεωπολιτικές σφαίρες - Θάλασσα της Νότιας και Ανατολικής Κίνας και η περιοχή Ινδο-Ειρηνικού - πολλά από τα παράπονα και τις προτεραιότητες του Πεκίνου επικαλύπτονται με εκείνα της Μόσχας.
Εκτός από τα άμεσα οικονομικά συμφέροντα μεταξύ της Ρωσίας και της Κίνας, οι οποίες μοιράζονται τεράστιες και αναπτυσσόμενες αγορές, αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις: και οι δύο ελπίζουν να αποκτήσουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε πλωτές οδούς και να απωθήσουν τις αμερικανικές-δυτικές στρατιωτικές προόδους σε ορισμένους από τις περισσότερους σημαντικούς εμπορικούς δρόμους.
Κορυφαίες στρατηγικές προτεραιότητες
Δεν ήταν έκπληξη το γεγονός ότι μία από τις κορυφαίες στρατηγικές προτεραιότητες της Ρωσίας από τον πόλεμο με την Ουκρανία είναι να διευρύνει την πρόσβασή της στη Μαύρη Θάλασσα, έναν σημαντικό εμπορικό κόμβο με σημαντικό ποσοστό του παγκόσμιου εμπορίου, ειδικά σε σιτάρι και άλλες βασικές προμήθειες τροφίμων.
Όπως η Ρωσία, έτσι και η Κίνα εργάζεται για να ξεφύγει από την στρατιωτική ηγεμονία των ΗΠΑ, ιδιαίτερα στον Ινδο-Ειρηνικό. Η εκθετική άνοδος του κινεζικού στρατιωτικού προϋπολογισμού — που εκτιμάται πως θα αυξηθεί κατά 7,1% το 2022, μιλά για τον τρόπο με τον οποίο η Κίνα βλέπει το ρόλο της στις παγκόσμιες υποθέσεις, τώρα και στο μέλλον.
Ο εμπορικός πόλεμος των ΗΠΑ εναντίον της Κίνας, ο οποίος επιταχύνθηκε από τον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ήταν μια σαφής υπενθύμιση στο Πεκίνο ότι η παγκόσμια οικονομική ισχύς μπορεί να διασφαλιστεί μόνο μέσω ίσης στρατιωτικής ισχύος. Αυτή η συνειδητοποίηση εξηγεί την απόφαση της Κίνας να ανοίξει την πρώτη της υπερπόντια στρατιωτική βάση στο Τζιμπουτί, στο πολύ στρατηγικό Κέρας της Αφρικής, το 2017 και την τελευταία της στρατιωτική συμφωνία με τα νησιά του Σολομώντα στον Νότιο Ειρηνικό — μεταξύ άλλων περιοχών.
Ενώ τα κίνητρα της Ρωσίας και της Κίνας, όπως διατυπώνονται από κορυφαίους αξιωματούχους και στις δύο πλευρές είναι ξεκάθαρα —να προχωρήσουμε προς μια πολυπολική παγκόσμια τάξη πραγμάτων— οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους δεν υποκινούνται από ένα συγκεκριμένο, προοδευτικό πολιτικό δόγμα, όπως συνέβαινε συχνά στο παρελθόν.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πολύπλοκα συμφέροντα τόσο της Ρωσίας όσο και της Κίνας, και το γεγονός πως οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν τις ίδιες προκλήσεις, η κρίση στην Ουκρανία είναι πιθανότατα ένα προοίμιο μιας παρατεταμένης σύγκρουσης που θα εκδηλωθεί μέσω οικονομικών, πολιτικών και διπλωματικών πιέσεων, ακόμη και ξεκάθαρων πολέμων.
Αν και είναι πρόωρο να μιλήσουμε για το μέλλον αυτής της παγκόσμιας σύγκρουσης με βεβαιότητα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ζούμε τώρα σε μια νέα εποχή παγκόσμιων υποθέσεων, που είναι θεμελιωδώς διαφορετική από τις δεκαετίες που ακολούθησαν τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.
Εξίσου αλήθεια, γνωρίζουμε επίσης ότι τόσο η Κίνα όσο και η Ρωσία θα είναι σημαντικοί παίκτες στη διαμόρφωση αυτού του μέλλοντος, το οποίο θα μπορούσε να μας οδηγήσει «προς μια πολυπολική παγκόσμια τάξη».
* Ο Ramzy Baroud είναι δημοσιογράφος και συντάκτης. Είναι συγγραφέας έξι βιβλίων.