Andrea Muratore, Rédaction Strategika, 9-5-22 Source :
Μετάφραση : Μ. Στυλιανού
Παράξενος τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, πηγή φόβου για ηγέτες και αναλυτές σε όλο τον κόσμο ότι δεν ήταν απίθανος, εάν οι δύο βασικοί δυνητικοί υποψήφιοι συνεχίσουν να ανταλλάσσουν μεταξύ τους την πιο στρατηγική πρώτη ύλη για έναν πυρηνικό πόλεμο, τo ουράνιο. Παράξενες και αυτές οι κυρώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, εάν επιβάλουν εμπάργκο στη Ρωσία, σε εισαγωγές όπου η Ουάσιγκτον έχει αποκτήσει ανεξαρτησία και αυτάρκεια και που ξεχνάνε, τους τομείς όπου η Ουάσιγκτον είναι η πιο εύθραυστη. Αλλά η αντίδραση της Μόσχας είναι επίσης παράξενη, αποδεχόμενη αυτή την ανταλλαγή.
Η συνέχεια των προμηθειών ουρανίου από τη Ρωσία στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένα από τα λιγότερο γνωστά ζητήματα της τρέχουσας γεωστρατηγικής αντιπαλότητας μεταξύ Μόσχας και Δύσης, μιας αντιπαλότητας που έχει εκφυλιστεί σε έναν πλήρη πόλεμο εντολοδόχου κατά του Βλαντιμίρ Πούτιν με τον μαζικό επανεξοπλισμό της Ουκρανίας. Η Ουάσιγκτον έχει επιβάλει κυρώσεις για το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο, τον άνθρακα και άλλες πρώτες ύλες ρωσικής προέλευσης, αλλά όχι για το ουράνιο, το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για την πολιτική και στρατιωτική πυρηνική βιομηχανία της.
Το 2020, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι αμερικανοί παραγωγοί πυρηνικής ενέργειας αγόρασαν 22.180 τόνους ουρανίου. Όπως αναφέρει το StartMag, «Σύμφωνα με την Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας, τη στατιστική και αναλυτική υπηρεσία του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, η χώρα εισάγει το 22 τοις εκατό του ουρανίου της από τον Καναδά και το Καζακστάν και το 16 τοις εκατό από τη Ρωσία, ακολουθούμενη από την Αυστραλία (11 τοις εκατό), το Ουζμπεκιστάν (8 τοις εκατό) και τη Ναμίμπια (5 τοις εκατό). Το υπόλοιπο 14% προέρχεται από τις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες και πέντε άλλες χώρες. Συνεπώς, το μερίδιο της Ρωσίας στην προμήθεια ουρανίου είναι μεγαλύτερο από την εγχώρια παραγωγή των ΗΠΑ και «η παρουσία του Καζακστάν και του Ουζμπεκιστάν, οι οποίοι είναι στενοί σύμμαχοι του Κρεμλίνου και από κοινού προμηθεύουν τις Ηνωμένες Πολιτείες με το 46% του ουρανίου που χρειάζεται για τη λειτουργία των σταθμών παραγωγής ενέργειας, δεν είναι λιγότερο σημαντική». Οι εισαγωγές αυτές είναι απαραίτητες τόσο για την παροχή του ενός πέμπτου της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας όσο και για το στρατιωτικό πυρηνικό της πρόγραμμα.
Σύμφωνα με τον Ρεπουμπλικάνο γερουσιαστή Τζον Μπαράσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα δαπανήσουν σχεδόν ένα δισεκατομμύριο δολάρια το 2021 για να αγοράσουν ρωσικό ουράνιο. Σύμφωνα με τον Μπαράσο, ο αριθμός αυτός ενδέχεται να φτάσει τα 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια αυτό το έτος, και ως εκ τούτου φαίνεται ασήμαντος στα χαρτιά σε σύγκριση με τον λογαριασμό που καταβάλλουν καθημερινά οι ευρωπαϊκές χώρες για την αγορά ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου, το οποίο ισοδυναμεί με το ετήσιο ποσό που δαπανούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά όχι λιγότερο στρατηγικό. Το Μάρτιο, ο Μπαράσο ξεκίνησε νομοσχέδιο για την απαγόρευση των εισαγωγών από τη Ρωσία, προτείνοντας αντ' αυτού να ενισχύσει την παραγωγή στην πατρίδα του, το Γουαϊόμινγκ. Αυτή η προοπτική έχει θορυβήσει τους εκπροσώπους των τοπικών κοινοτήτων ιθαγενών, που έχουν ήδη απειληθεί από εξορυκτισμό στο παρελθόν, και εκτείνεται σε όλες τις συμμαχικές χώρες της Ουάσιγκτον.
Η Σλοβακία, για παράδειγμα, όπως αναφέρει η EURACTIV, παράγει σχεδόν το ήμισυ της ηλεκτρικής της ενέργειας από τους δύο πυρηνικούς σταθμούς της, οι οποίοι διαχειρίζονται συνολικά έξι αντιδραστήρες, υπενθυμίζει η Formiche, «από την TVEL, θυγατρική της ρωσικής κρατικής εταιρείας Rosatom». Η Ουγγαρία έχει επίσης συνάψει συμφωνίες με τη Rosatom για την κατασκευή πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Από τη Μέση Ανατολή έως την Αφρική, αρκετά κράτη, από τη Σαουδική Αραβία έως την Αίγυπτο, βασίζονται στη ρωσική πυρηνική τεχνολογία.
Το ειδικό βάρος αυτού του δισεκατομμυρίου εισαγωγών από τις ΗΠΑ είναι συγκρίσιμο με αυτό του ημερήσιου λογαριασμού της Ευρώπης. Αυτό που δείχνει τη στρατηγική σημασία και την πρόβλεψη της Μόσχας, η οποία κυριαρχεί σε αυτήν την αγορά, είναι το γεγονός ότι η Ρωσία είναι αναπόφευκτη όχι μόνο για την παρουσία της στον εξορυκτικό τομέα – που κατέχει το 6% των παγκόσμιων αποθεμάτων – αλλά και για την προστιθέμενη αξία που μπορεί να αποφέρει στον χαμηλού κόστους εμπλουτισμό της πρώτης ύλης. Η Ρωσία είναι το έθνος με τη μεγαλύτερη ικανότητα εμπλουτισμού, με περίπου το 43% της παγκόσμιας επιχειρησιακής ικανότητας στην κατοχή της,σύμφωνα με την Παγκόσμια Πυρηνική Ένωση: Περισσότερο από τη Γαλλία, τη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες και το Ηνωμένο Βασίλειο μαζί.
Για άλλη μια φορά, η παγκοσμιοποίηση και η αναζήτηση του χαμηλότερου κόστους στις βιομηχανικές διαδικασίες έχουν επηρεάσει τις Ηνωμένες Πολιτείες σε ένα στρατηγικό υλικό, πράγμα που σημαίνει ότι εάν ενισχυθούν οι κυρώσεις, το όπλο της διακοπής των εξαγωγών ουρανίου θα ήταν ένα αντίμετρο που θα μπορούσε μόνο να κάνει τη Ρωσία ευτυχισμένη. Αυτό θα επηρέαζε τόσο την ικανότητα παραγωγής ενέργειας των ΗΠΑ όσο και το στρατιωτικό πυρηνικό της σύστημα, δεδομένων των συνεπειών για την παραγωγή πλουτωνίου. Το ίδιο το γεγονός ότι οι κυρώσεις για τις εξαγωγές ουρανίου δεν έχουν ακόμη επιβληθεί από τη Ρωσία δείχνει ότι δεν έχει ακόμη επιτευχθεί ένα σημαντικό βήμα προς το χάος στις διμερείς σχέσεις. Και αυτά είναι καλά νέα: μια σπάνια περίπτωση βιομηχανικής και εμπορικής αλληλεξάρτησης ικανής να αναχαιτίσει το γεωπολιτικό χάος. Αλλά δεν είναι σαφές πόσο θα διαρκέσει αυτό, σε μια φάση συνεχούς κλιμάκωσης.
Εικονογράφηση: πλουτώνιο