Μπουράκ Μπεκτίλ - Gatestone Institute / Παρουσίαση Freepen.gr
"Καλώς ή κακώς, η Τουρκία είναι σύμμαχος του ΝΑΤΟ και θα παραμείνει. Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η παγκόσμια πολιτική εξελίσσεται ταχύτατα προς μια απρόβλεπτη κατεύθυνση. Οι ΗΠΑ έχουν, επομένως, συμφέρον από την Τουρκία να διατηρήσει μια ισχυρή αεροπορία" έγραψε ο Henri J. Barkey, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Lehigh University. Κατά ειρωνικό τρόπο, τα τουρκικά δικαστήρια αναφέρουν τον Barkey, πρώην μέλος του επιτελείου σχεδιασμού πολιτικής του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, ως τον βασικό πράκτορα της CIA πίσω από το αποτυχημένο πραξικόπημα κατά της κυβέρνησης του Ερντογάν τον Ιούλιο του 2016. Ο Barkey, στην Τουρκία, είναι καταζητούμενος.
Η Δύση μπορεί να δει ξεκάθαρα τη «μη βοηθητική» συμπεριφορά της Τουρκίας -- όπως βλέπει αυτή πολλών χωρών -- αλλά την αποσιωπά.
Η Τουρκία, ως απάντηση στην στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία, απείχε από την ψηφοφορία για την αναστολή της ένταξης της Ρωσίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης που εδρεύει στο Στρασβούργο, η Δύση την απέκρουσε.
Καθώς οι δυτικές κυβερνήσεις στόχευαν τον Ρόμαν Αμπράμοβιτς και αρκετούς άλλους Ρώσους ολιγάρχες με κυρώσεις για να απομονώσουν τον Πούτιν και τους συμμάχους του, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι «Οι Ρώσοι ολιγάρχες είναι ευπρόσδεκτοι στην Τουρκία».
Η Ρωσία συνεχίζει να χρησιμοποιεί τον τουρκικό εναέριο χώρο τόσο ελεύθερα σαν να μην είχε εισβάλει ποτέ στην Ουκρανία.
Πιο πρόσφατα, η κυβέρνηση του Ερντογάν δήλωσε ότι δε θα στηρίξει τα σχέδια της Ουάσιγκτον να δημιουργήσει ειδικές δυνάμεις ανάπτυξης του ΝΑΤΟ στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας για να περιορίσει τη Ρωσία. Η ιδέα προτάθηκε πέρυσι από τον υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν, με τη συμμετοχή των παραθαλάσσιων χωρών της Μαύρης Θάλασσας που είναι μέλη του ΝΑΤΟ: Τουρκία, Ρουμανία και Βουλγαρία. «Η Τουρκία επιδιώκει να χρησιμοποιήσει διπλωματικές οδούς εκτός της Σύμβασης του Μοντρέ και να πείσει για να κρατήσει τους συμμάχους του ΝΑΤΟ μακριά από τη Μαύρη Θάλασσα», δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ.
Πιο πρόσφατα, ο κορυφαίος αξιωματούχος αμυντικών προμηθειών της Τουρκίας, ο υφυπουργός Άμυνας Ismail Demir, δήλωσε ότι η αγορά μιας δεύτερης παρτίδας των ρωσικών πυραύλων εδάφους-αέρος S-400 ήταν στην ημερήσια διάταξη:
«Η Τουρκία σκέφτεται και κινείται [για τη δεύτερη παρτίδα] και είναι ανένδοτη ότι θα αγοράσει το δεύτερο σύστημα, ανεξάρτητα από το τι λέει η Αμερική, η Τουρκία συνεχίζει να εφαρμόζει την ίδια απόφαση που πάρθηκε στην αρχή [της διαδικασίας για την αγορά του ] S-400."
Το 2019, η Τουρκία ανακοίνωσε πως θα γίνει ο πρώτος σύμμαχος του ΝΑΤΟ που θα αναπτύξει ένα ρωσικής κατασκευής σύστημα αεράμυνας και αντιπυραυλικής άμυνας, ενάντια στους κανόνες του ΝΑΤΟ, οι οποίοι απαιτούν από όλα τα μέλη να χρησιμοποιούν τα ίδια οπλικά συστήματα. Η Τουρκία πλήρωσε 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια για τους S-400. Η κίνηση κόστισε την αναστολή της ένταξής της στην Τουρκία στο πολυεθνικό πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών F-35 υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
Η Τουρκία έχει επίσης στοχοποιηθεί από τον νόμο για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής μέσω κυρώσεων (CAATSA). Με αυτά τα 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια ήδη στα ρωσικά ταμεία, η Τουρκία, φοβούμενη περαιτέρω αμερικανικές κυρώσεις, δεν μπόρεσε να αποσυσκευάσει και να αναπτύξει τους S-400. Αυτή η σκόνη με τις ΗΠΑ σηκώθηκε πριν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία. Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όταν κάθε υγιής χώρα απέχει από την καλωδίωση έστω και μερικών λεπτών στη Ρωσία, η «σύμμαχος» του ΝΑΤΟ η Τουρκία εξακολουθεί να μιλά για την αγορά ενός δεύτερου συστήματος S-400.
Το αποτέλεσμα; Οι ΗΠΑ κατευνάζουν περαιτέρω τον Ερντογάν.
Τον Ιανουάριο, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν εξέπληξε τους εταίρους του αγωγού EastMed, Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρο, αποσύροντας απότομα την υποστήριξη των ΗΠΑ για τον αγωγό, εμποδίζοντας έτσι το διαφοροποιημένο ενεργειακό εφοδιασμό στην Ευρώπη και διασφαλίζοντας ακόμη μεγαλύτερα έσοδα από πετρέλαιο για τη Ρωσία και την πολεμική της μηχανή. Ο Λευκός Οίκος ισχυρίστηκε πως το έργο των 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων ήταν αντίθετο με τους «κλιματικούς στόχους» του.
Η Τουρκία, από την αρχή, βρισκόταν εντελώς έξω από το έργο EastMed. Η Τουρκία διεκδικεί μέρος του φυσικού αερίου στα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά όχι ως ισότιμος εταίρος. Όσον αφορά την ΕΕ και τον EastMed: Η νέα ώθηση της Ευρώπης για διαφοροποίηση από την ενέργεια της Ρωσίας αναζωογόνησε τις συζητήσεις για τον EastMed. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξακολουθεί να επιμένει να γνωρίζει περισσότερα για την εμπορική βιωσιμότητα του αγωγού EastMed πριν δώσει την τελική ευλογία της.
Τον Απρίλιο, η υφυπουργός Πολιτικών Υποθέσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Βικτόρια Νούλαντ βρέθηκε στην Άγκυρα για να υπογράψει μια ασαφή νέα στρατηγική αντίληψη με την Τουρκία. Οι παρατηρητές λένε πως η ιδέα μπορεί να προσφέρει το πλαίσιο κάτω από το οποίο μπορούν να προωθηθούν θετικές αλλαγές στις διμερείς σχέσεις. «Εάν λειτουργήσει, αυτό είναι μια νίκη τόσο για το Κογκρέσο όσο και για το Λευκό Οίκο», έγραψε ο Barkey στο The Arab Weekly σημειώνοντας πως «αν οι ΗΠΑ αρνούνταν να πουλήσουν μαχητικά αεροσκάφη, ο Ερντογάν θα τα προμηθευτεί απλώς από τη Ρωσία».
Επίσης, τον Απρίλιο, σε μια ανακοίνωσή του, ένας ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε στην αλληλογραφία του Κογκρέσου ότι η [πιθανή] πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία θα «εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των ΗΠΑ και θα ενίσχυε την ενότητα του ΝΑΤΟ».
«Η κυβέρνηση πιστεύει ότι υπάρχουν, ωστόσο, επιτακτικά μακροπρόθεσμα συμφέροντα για τη συμμαχία του ΝΑΤΟ και για την εθνική ασφάλεια, τα οικονομικά και εμπορικά συμφέροντα των ΗΠΑ που υποστηρίζονται από τους κατάλληλους αμυντικούς εμπορικούς δεσμούς των ΗΠΑ με την Τουρκία», έγραψε ο Naz Durakoğlu, ανώτατος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για νομοθετικές υποθέσεις, στον βουλευτή Frank Pallone, ο οποίος προεδρεύει της Επιτροπής Ενέργειας και Εμπορίου της Βουλής.
Πιο πρόσφατα, ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν είπε πως οι ξένες στρατιωτικές πωλήσεις σε βασικούς εταίρους της Ουάσιγκτον όπως η Τουρκία και η Ινδία θα πρέπει να επιταχυνθούν και να αρθούν τα γραφειοκρατικά εμπόδια.
Ερωτηθείς κατά τη διάρκεια μιας κατάθεσης στο Κογκρέσο τι μπορεί να κάνει η κυβέρνηση Μπάιντεν «για να μειώσει τη γραφειοκρατία για να βοηθήσει τη δουλειά μας με τους συμμάχους μας όπως η Τουρκία και η Ινδία», ο Μπλίνκεν είπε στην Επιτροπή Πιστώσεων της Βουλής:
"Πιστεύω πως μπορούμε και πρέπει να πάμε καλύτερα στις πωλήσεις, ιδιαίτερα στην ταχύτητα με την οποία είμαστε σε θέση να κάνουμε πράγματα, να αναθεωρούμε τις καταστάσεις. Νομίζω ότι αυτό μας αφορά στην εκτελεστική εξουσία. Είναι επίσης στο Κογκρέσο"
Ο κατευνασμός της Δύσης, δυστυχώς, μόνο θα ενθαρρύνει τον Ερντογάν και θα τον ωθήσει περαιτέρω στη ρωσική τροχιά, τόσο πολιτικά ως μυστικό σύμμαχο όσο και στρατιωτικά ως πελάτης κρίσιμων οπλικών συστημάτων. Ο Ερντογάν παίζει εδώ και καιρό το παλιό ανατολίτικο παιχνίδι πώλησης χαλιών: φέρνει τους πιθανούς αγοραστές τον ένα εναντίον του άλλου για να πάρει την καλύτερη τιμή -- η Τουρκία ελπίζει να πουληθεί στον πλειοδότη.
Ο κατευνασμός της Δύσης απλώς θα ενθαρρύνει περαιτέρω τον Ερντογάν να συνεχίσει να τον εκβιάζει: Εάν δεν μου πουλήσετε F-35 ή F-16, θα αγοράσω μαχητικά αεροσκάφη από τη Ρωσία. Στη συνέχεια ο Ερντογάν στρέφεται στον Πούτιν: Είμαι ο άνθρωπός σου στο ΝΑΤΟ. Εάν δε θέλετε να γίνω πραγματικός σύμμαχος του ΝΑΤΟ, πρέπει να μου δώσετε κάτι. Το διπλό παιχνίδι του Ερντογάν πρέπει να σταματήσει. Γι' αυτό χρειάζεται ένα αποφασιστικό δυτικό μπλοκ που θα του υπενθυμίζει ότι δε θα πάρει αυτό που θέλει από τους (θεωρητικούς) συμμάχους του στη Δύση εκβιάζοντάς τους.