 |
| qimono / pixabay |
Όχι, δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Ο ΔΕΔΔΗΕ ανακοίνωσε πως η διαδικασία εγκατάστασης «έξυπνων» μετρητών κατανάλωσης ρεύματος μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης. Η ανακοίνωση παρουσιάζει και τις αλλαγές που θα προκύψουν από τη χρήση τους. Μεταξύ αυτών, «Θα υπάρχει η δυνατότητα εφαρμογής διαφορετικών τιμολογίων στη διάρκεια του 24ώρου, ανάλογα με τη διακύμανση του κόστους του ρεύματος...».
Η εξέλιξη αυτή δεν αποτελεί απόρροια της πρόσφατης ενεργειακής κρίσης. Γιατί, από το Νοέμβριο του 2020, με τις ενεργειακές τιμές στον πάτο, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, είχε αναφέρει σε ημερίδα της ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ρεύματος) πως «Η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας στις κατοικίες θα επιτρέψει στα νοικοκυριά να εξοικονομούν χρήματα προσαρμόζοντας την κατανάλωσή τους, ώστε να εκμεταλλεύονται τις χαμηλότερες τιμές που θα ισχύουν κάποιες ώρες της ημέρας, με την εφαρμογή ευέλικτης τιμολόγησης του ρεύματος».
Μάλιστα, εκείνη η ημερίδα είχε ένα περίεργο για την τότε εποχή θέμα. Θα το δούμε σε λίγο. Προς στιγμήν, έχει σημασία να προσεγγίσουμε το πώς φτάσαμε ως εδώ.
Το ρεύμα έπαψε να θεωρείται παροχή κοινής ωφέλειας, ύπουλα, εδώ και αρκετά χρόνια. Η αρχή έγινε με τη λεγόμενη μετοχοποίηση της ΔΕΗ. Το δημόσιο πούλησε μετοχές μίας κρατικής επιχείρησης μέσω του χρηματιστηρίου. Έκτοτε, η κατανάλωση ρεύματος από τις γιαγιάδες, τους παππούδες, εμάς, τις οικογένειές μας, τις επιχειρήσεις, μεταφράζεται σε κέρδη για τους μετόχους της ΔΕΗ. Οι οποίοι μπορεί να ήταν ή να είναι όσοι διέθεταν ή διαθέτουν μετοχές, όπως επενδυτικά κεφάλαια, αλλά και ιδιώτες όπως κάποιοι από εμάς. Έτσι, πάψαμε να θεωρούμε το ρεύμα αγαθό και το μετατρέψαμε σε χρηματιστηριακό προϊόν, μέρισμα, μετοχή. Ταυτόχρονα, κάναμε γαργάρα τις έκτακτες αποδοχές των κομματικά διορισμένων στελεχών της. Όσοι δε, από εμάς αγοράσαμε μετοχές της, ουσιαστικά πληρώσαμε δεύτερη φορά την αξία της, αφού δώσαμε χρήματα για να γίνουμε μέτοχοι σε έναν οργανισμό στον οποίο είχαμε ήδη μερίδιο, αφού μιλάμε για κρατικό οργανισμό. Εν ολίγοις, τα σκάσαμε διπλά. Παράλληλα, οι δημόσιοι οργανισμοί, μετονομάστηκαν σε δημόσιες επιχειρήσεις και φάγαμε το παραμύθι ότι είναι κάτι ξένο προς εμάς, εκτός εάν κατέχουμε μετοχές τους. Επιπλέον, σημαντικό ρόλο στη γενική αποδοχή των μετοχοποιήσεων και μετέπειτα ιδιωτικοποιήσεων των δημοσίων οργανισμών, διαδραμάτισαν δύο καλοδουλεμένα σχέδια. Πρώτον, η απαξίωσή τους. Οι κυβερνώντες δικαιολογούσαν το ξεπούλημά τους με το επιχείρημα ότι το κράτος δεν μπορεί να κάνει τον επιχειρηματία. Μόνο που πίσω από το αόριστα άχρηστο κράτος-επιχειρηματία ήταν οι ανίκανοι προσωποποιημένοι κυβερνώντες που διοικούσαν τους οργανισμούς. Δεύτερον, με το ψευδεπίγραφο άνοιγμα-απελευθέρωση των αγορών. Δηλαδή με τη μετατροπή των κρατικών μονοπωλίων σε ιδιωτικά ολιγοπώλια-τραστ.
Όσον αφορά τους «έξυπνους» μετρητές κατανάλωσης ρεύματος, τα δεδομένα συνηγορούν πως θα αποτελέσουν την αρχή μίας σειράς παρόμοιων εξελίξεων. Άλλωστε, ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, βαδίζουν εδώ και χρόνια πάνω στα χρηματιστηριακά χνάρια που χάραξε η ΔΕΗ, ενώ το νερό ακολουθεί πιστά τη διαδικασία αποδόμησης του κοινωφελούς χαρακτήρα του ρεύματος. Όσο πιο πολύ νερό πίνεις τόσο καλύτερο μέρισμα απολαμβάνουν οι μέτοχοι. Το οποίο νερό, για να φτάσει στα σπίτια μας περνάει από μία σειρά τεχνικών διεργασιών και διαδικασιών που απαιτούν … αρκετή ενέργεια. Να σου λοιπόν η «δικαιολογία», αρχικά για κάποιες αυξήσεις στα τιμολόγια ύδρευσης και μετέπειτα, πιθανότατα, για τοποθέτηση και «έξυπνων» μετρητών κατανάλωσης νερού.
Βέβαια, ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ θεωρούνται blue chips (καλές μετοχές). Μάλιστα, όπως λέγεται στην χρηματιστηριακή πιάτσα, η ΔΕΗ «έτρεξε» τον τελευταίο χρόνο. «Έτρεξε», μία ιπποδρομιακή έκφραση που αφομοίωσαν τα Golden Boys. Με τη διαφορά ό,τι οι χαρακτηριζόμενοι «Αλογομούρηδες» του ιπποδρόμου έτρωγαν την περιουσία τους, ενώ ειδικά οι παλαιοί τιμούσαν τα παντελόνια που φοράγανε. Τώρα, τα Αλογομουράκια Boys κονομάνε στα σίγουρα από τα χρήματα των νοικοκυριών, το υστέρημά μας δηλαδή, χωρίς να ρισκάρουν τίποτα δικό τους.
Παράλληλα, προωθείται η δόλια αληθοφάνεια πως με τους «έξυπνους» μετρητές θα εξοικονομούμε χρήματα. Γιατί πράγματι, με το ενεργειακό κόστος στα ύψη, όντως θα εξοικονομούμε χρήματα αν προσαρμόζουμε «σωστά» την κατανάλωση ρεύματος. Βέβαια, το πολιτικό κατεστημένο χρεώνει την ενεργειακή κρίση στον Πούτιν, ενώ η αλήθεια είναι ό,τι η άνοδος των τιμών των ενεργειακών προϊόντων ξεκίνησε στις αρχές του καλοκαιριού του 2021, εντάθηκε το φθινόπωρο και το χειμώνα του 2021 και απλά κορυφώθηκε την άνοιξη του 2022 με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Τα ίδια ισχύουν και για το σιτάρι, καθώς και για άλλα αγαθά και πρώτες ύλες.
Εδώ, κολλάει να πιάσουμε το θέμα της ημερίδας της ΡΑΕ.
Εκείνη η ημερίδα, τον Νοέμβριο του 2020, είχε θέμα την … ενεργειακή φτώχεια. Ναι, κάτι το παντελώς άκαιρο για την τότε εποχή, καθώς οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και του πετρελαίου βρίσκονταν κοντά σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα σε σχέση με το γενικό επίπεδο τιμών καταναλωτή, κάτι που δείκνυε ενεργειακή υπερεπάρκεια. Αν η ημερίδα ήταν τυχαία ή όχι ας το κρίνει ο καθένας. Τα δε θέματα που διοργανώνουν οι δημόσιοι φορείς, συνήθως, υποδεικνύονται από όργανα της Ε.Ε.
Ενώ λοιπόν, διοργανώθηκε ημερίδα για την ενεργειακή φτώχεια, προγραμματίστηκε η περαιτέρω αύξηση της ενεργειακής μας εξάρτησης από το εισαγόμενο φυσικό αέριο, το κόστος και η διαθεσιμότητα του οποίου είναι άκρως απρόβλεπτα και μεταβλητά. Απόδειξη τα όσα ζούμε. Παράλληλα, συνέχισαν να κλείνουν λιγνιτικές μας μονάδες, που διαθέτουν σχετικά προβλέψιμα σταθερό και μη εισαγόμενο κόστος, ενώ υφίσταται υπερεπάρκεια εγχώριου λιγνίτη. Ευτυχώς, που δεν πρόλαβαν να τις κλείσουν όλες. Γιατί, τους τελευταίους μήνες το κόστος παραγωγής στις εναπομείνασες λιγνιτικές μας μονάδες είναι φτηνότερο από εκείνων που καίνε εισαγόμενο φυσικό αέριο, συμπεριλαμβάνοντας το κόστος της ρήτρας εκπομπής καυσαερίων. Παρόλα αυτά, το βάρος της ενεργειακού μείγματος της πατρίδας μας εξακολουθεί να δίνεται στο εισαγόμενο φυσικό αέριο, με τα σχεδόν αποδεδειγμένα εγχώρια κοιτάσματα να παραμένουν στο βυθό της θάλασσας. Παράλληλα, τόσο στην Ε.Ε. όσο και στη χώρα μας τα πολιτικά Golden Boys έπλεαν στη φαντασίωση της πράσινης ενεργειακής μετάβασης. Ίσως, τα όνειρα να τους φύτεψε δάκτυλος του Πούτιν.
Και δύο κερασάκια.
Οι ρήτρες αναπροσαρμογής, δηλαδή η μεταβλητή χρέωση του ρεύματος για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, υιοθετήθηκαν πριν την εμφάνιση της ενεργειακής κρίσης. Περίεργο;
Οι δε «έξυπνοι» μετρητές θα τιμολογούν σε ζωντανό χρόνο, ακολουθώντας την εξέλιξη της τιμής της ενέργειας. Δηλαδή ουσιαστικά αλλά και πρακτικά θα αφομοιώσουν τη ρήτρα αναπροσαρμογής. Μάλιστα, το θέμα της εγκατάστασης των «έξυπνων» μετρητών κατανάλωσης ρεύματος παίζει από το 2014. Δηλαδή από εποχή συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και μετά ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Μαργέλης Κωνσταντίνος
Άγιος Πέτρος, Λευκάδας
17η Ιουνίου 2022
www.eksadaktylos.gr
Πηγές:
https://www.energia.gr/article/190622/deddhe-epta-etaireies-ekdhlosan-endiaferon-gia-toys-exypnoys-metrhtes-ayrio-h-aposfragish-ton-prosforon
https://www.newmoney.gr/roh/palmos-oikonomias/epixeiriseis/deddie-erchonte-75-ekatommiria-exipni-metrites-pou-fernoun-epanastasi-stin-diachirisi-tis-ilektrikis-energias/
https://www.aftodioikisi.gr/oikonomia/exypnoi-metrites-reymatos-tha-mpoyn-se-ola-ta-spitia-pos-tha-leitoyrgoyn/