Του Andrew Korybko - oneworld.press / Παρουσίαση Freepen.gr
Η ειδική και προνομιακή στρατηγική συνεργασία τους οδήγησε φυσικά την Ινδία να εισάγει περισσότερο πετρέλαιο με έκπτωση από τη Ρωσία, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα η χώρα αυτή να γίνει ο τέταρτος μεγαλύτερος προμηθευτής αυτού του κράτους της Νότιας Ασίας σε σύγκριση με την κατάστασή του ως το δέκατο μεγαλύτερο μόλις δύο μήνες πριν. Η Ρωσία απέστειλε επίσης πετρέλαιο στη Σρι Λάνκα, η οποία νωρίτερα είχε ξεμείνει εντελώς από καύσιμα λόγω της χειρότερης οικονομικής κρίσης της που αντιμετώπισε ποτέ, και έτσι βοήθησε αναπόφευκτα στην σταθεροποίηση του ταχέως επιδεινούμενου βιοτικού επιπέδου του λαού αυτού του νησιωτικού έθνους. Ο υπουργός Ενέργειας ανακοίνωσε επίσης ότι επιδιώκει άλλη μια αποστολή αυτού του πόρου από τη Ρωσία, καθώς επίσης άνθρακα και ντίζελ.
Το κοντινό Μπαγκλαντές προσφέρθηκε επίσης να αγοράσει πιθανώς με έκπτωση πετρέλαιο από τη Ρωσία, γεγονός που υποδηλώνει ότι αυτή η ευρασιατική Μεγάλη Δύναμη εκμεταλλεύεται το καθεστώς της πετρελαϊκής υπερδύναμης και τις κυρώσεις της Δύσης υπό την ηγεσία των ΗΠΑ που επιβλήθηκαν εναντίον αυτής της βιομηχανίας για να επεκτείνει την επιρροή της σε ολόκληρη τη Νότια Ασία μέσω «ενεργειακής διπλωματίας». Αυτή η έννοια αναφέρεται στη χρήση της ενέργειας για την επίτευξη πολιτικών μερισμάτων, σε αυτήν την περίπτωση πιθανότατα επιβραβεύοντας αυτές τις τρεις χώρες επειδή δεν την καταψήφισαν στον ΟΗΕ. Η Μόσχα πιθανώς οραματίζεται επίσης να επεκτείνει πιο ολοκληρωμένα την επιρροή της στην ελίτ της μέσω αυτών των μέσων, καθώς η εισαγωγή πετρελαίου με έκπτωση μπορεί να βοηθήσει στην σταθεροποίηση των οικονομιών τους και έτσι να προλάβει την πολιτική αναταραχή.
Το περίεργο είναι το Πακιστάν, του οποίου ο πρώην πρωθυπουργός ισχυρίστηκε πως εκδιώχθηκε στις αρχές Απριλίου ως μέρος μιας ενορχηστρωμένης από τις ΗΠΑ συνωμοσίας αλλαγής καθεστώτος για να τον τιμωρήσει για την ανεξάρτητη εξωτερική του πολιτική, ιδιαίτερα τη ρωσική διάστασή της. Σύμφωνα με τον ίδιο, η χώρα του βρισκόταν πολύ κοντά στη λήψη πετρελαίου με έκπτωση από το νέο της εταίρο, αν και οι νέες αρχές που τον αντικατέστησαν αρνήθηκαν ότι κάποια τέτοια συμφωνία ήταν ποτέ στα σκαριά. Ωστόσο, είπαν επίσης πρόσφατα ότι δε θα απέκλειαν ούτε τις εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία, πιθανότατα λόγω των πιεστικών συνθηκών που προκλήθηκαν από μια από τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις τους.
Το Πακιστάν, όπως και οι άλλες τρεις χώρες της Νότιας Ασίας που έχουν ήδη αναφερθεί, αρνήθηκε επίσης να καταψηφίσει τη Ρωσία στον ΟΗΕ λόγω της πολιτικής του για ουδετερότητα αρχών έναντι της συνεχιζόμενης ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης της Μόσχας στην Ουκρανία. Όπως και να έχει, η αβεβαιότητα περιβάλλει τη θέση της νέας κυβέρνησης απέναντι σε αυτήν τη σύγκρουση, λαμβάνοντας υπόψη πόσο πρόθυμη είναι να επαναφέρει τους δεσμούς της με τον Αμερικανό αντίπαλο της Ρωσίας, ο οποίος αναμενόμενα θα προτιμούσε το Πακιστάν να συμμετάσχει στη Δύση υπό την ηγεσία των ΗΠΑ για να καταδικάσει δημόσια τη Μόσχα και στη συνέχεια να της επιβάλει κυρώσεις. Σε κάθε περίπτωση, εξακολουθεί να αποτελεί θετική εξέλιξη το γεγονός πως η νέα κυβέρνηση μόλις κατέληξε σε συμφωνία να εισάγει σιτάρι από τη Ρωσία, ακόμη κι αν δεν είναι σαφές εάν είναι με τους ίδιους όρους που επιδίωξε ο Imran Khan.
Έχοντας συνοψίσει εν συντομία τις ενεργειακές σχέσεις αυτών των τεσσάρων χωρών με τη Ρωσία στο πλαίσιο του Νέου Ψυχρού Πολέμου, ήρθε τώρα η ώρα να μοιραστούμε μερικές διορατικές παρατηρήσεις. Πρώτον, η Ινδία είναι αναμφισβήτητα ο κορυφαίος εταίρος επιλογής της Ρωσίας στη Νότια Ασία για τους αμοιβαία συμπληρωματικούς μεγάλους στρατηγικούς λόγους που αναφέρθηκαν. Το Μπαγκλαντές φαίνεται να βρίσκεται κοντά στην εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου, πους δεν μπορεί να αποκλειστεί, καθώς αυτοί οι δύο είναι ιστορικοί εταίροι μεταξύ τους από την ίδρυση του πρώτου. Οι δύο χώρες των οποίων η προσέγγιση ξεχωρίζει περισσότερο είναι επομένως η Σρι Λάνκα και το Πακιστάν, οι οποίες βρίσκονται σε παρόμοια οικονομική κατάσταση αλλά έχουν λάβει διαφορετικές αποφάσεις για την εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου.
Η πρώτη που αναφέρθηκε είναι πρακτικά χρεοκοπημένη και ως εκ τούτου πιθανότατα σύντομα θα τεθεί υπό την ισχυρή επιρροή δυτικών διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων υπό την ηγεσία των ΗΠΑ που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προσδώσουν πολιτικά νήματα στη βοήθειά τους. Αυτό καθιστά ακόμη πιο εντυπωσιακό το γεγονός ότι η Σρι Λάνκα αψήφησε την κερδοσκοπική της πίεση αγοράζοντας γενναία πετρέλαιο από τη Ρωσία, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με την τρέχουσα πολιτική των νέων πακιστανικών αρχών. Αν και οι τελευταίες δεν το έχουν αποκλείσει, επίσης δεν έχουν κλείσει καμία συμφωνία, παρά το γεγονός πως ο πρώην πρωθυπουργός Khan ισχυρίστηκε ότι βρισκόταν πολύ κοντά στο να φτάσει σε αυτήν πριν από τη σκανδαλώδη ανατροπή του στις αρχές Απριλίου.
Η οικονομική κρίση του Πακιστάν δεν είναι τόσο κακή όσο της Σρι Λάνκα, αν και ζητά επίσης ενεργά βοήθεια από το ΔΝΤ, το οποίο σχεδόν σίγουρα θα συνδέσει πολιτικά νήματα σε οποιαδήποτε συμφωνία, ακόμα κι αν αυτά μεταφέρονται διακριτικά και δεν αναγνωρίζονται δημόσια. Τούτου λεχθέντος, δεν υπάρχουν επί του παρόντος κυρώσεις από τη Δύση υπό την ηγεσία των ΗΠΑ στην εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου, όπως επιβεβαίωσε η πρώην εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Τζεν Ψάκι τον Απρίλιο, όταν δήλωσε ότι «οι εισαγωγές ενέργειας δεν απαγορεύονται και δεν παραβιάζουν τις κυρώσεις μας. Αναγνωρίζουμε σίγουρα πως κάθε χώρα θα κάνει ένα βήμα προς το συμφέρον της». Ακόμα κι έτσι, κανείς δεν πρέπει να αμφιβάλλει ότι οι ΗΠΑ θα προτιμούσαν όλες οι χώρες να περιορίσουν και στη συνέχεια να διακόψουν το ενεργειακό τους εμπόριο με τη Ρωσία.
Με αυτή την κατανόηση κατά νου γιατί η νέα φιλική προς τις ΗΠΑ κυβέρνηση του Πακιστάν μπορεί να είναι απρόθυμη να εισάγει πετρέλαιο από τη Ρωσία από φόβο ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επιβραδύνει το ρυθμό της αναμενόμενης επαναφοράς της με τις ΗΠΑ, αλλά ταυτόχρονα, θα έπρεπε επίσης πρέπει να επισημανθεί πως πήγε ενάντια στην υποτιθέμενη δυσαρέσκεια του παραδοσιακού εταίρου της, ανακοινώνοντας απλώς τη συμφωνία εισαγωγής σίτου από τη Ρωσία (η οποία επίσης δεν έχει κυρωθεί, αλλά οι ΗΠΑ πιθανότατα δε θέλουν ακόμη να το αγοράσουν άλλοι). Αυτό δείχνει ότι υπάρχει η πολιτική βούληση να αψηφήσουμε τις προτιμήσεις της Αμερικής για τους εταίρους της για την επιδίωξη αντικειμενικών εθνικών συμφερόντων που σχετίζονται με τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και ίσως σύντομα επίσης και της ενεργειακής ασφάλειας.
Το θέμα των σχέσεων με τη Ρωσία έχει πολιτικοποιηθεί περισσότερο στο Πακιστάν παρά οπουδήποτε αλλού στη Νότια Ασία και ίσως στον Παγκόσμιο Νότο ευρύτερα λόγω των δεσμών της πρώην κυβέρνησης με αυτή την ευρασιατική Μεγάλη Δύναμη που βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής της κρίσης μετά τους ισχυρισμούς του Imran Khan. Αυτό καθιστά την εγχώρια και διεθνή κατάσταση εκεί μοναδική σε σύγκριση με τους περιφερειακούς ομολόγους τους, οι οποίοι ενώ πιθανότατα πιέζονται επίσης από τις ΗΠΑ να αποστασιοποιηθούν από τη Ρωσία από κάθε άποψη, δεν έχουν το θέμα των δεσμών τους με αυτήν να είναι ένας από τους λόγους γιατί σχεδόν έφτασαν στο κατώφλι του εμφυλίου πολέμου την περασμένη εβδομάδα, όπως αυτό που λίγο έλειψε να συμβεί στο Πακιστάν.
Αυτό που δείχνουν όλα αυτά είναι ότι πιθανότατα υπάρχουν πολιτικές σκέψεις πίσω από το γιατί το Πακιστάν δεν έχει ακόμη συνάψει συμφωνία εισαγωγής πετρελαίου με τη Ρωσία παρά την κοντινή, παρόμοια πίεση από τις ΗΠΑ, πολύ φτωχότερη και ως εκ τούτου συγκριτικά ασθενέστερη Σρι Λάνκα το έχει ήδη πράξει, παρόλο που είναι προς τα αντικειμενικά εθνικά συμφέροντα του Πακιστάν να διασφαλίσει την αξιόπιστη προμήθεια πετρελαίου πιθανώς με έκπτωση για λόγους ενεργειακής ασφάλειας. Κρίνοντας από την τελευταία του συμφωνία για το σιτάρι με τη Ρωσία, ωστόσο, το Πακιστάν θα μπορούσε τελικά να αναγκαστεί από τις πιεστικές οικονομικές συνθήκες να προχωρήσει σε μια ενεργειακή συμφωνία, παρά τη δυσαρέσκεια του παραδοσιακού Αμερικανού εταίρου του αν συμβεί αυτό.
Για να συνοψίσουμε τη γεωπολιτική της ρωσικής ενέργειας στη Νότια Ασία, η Ινδία είναι πολύ μπροστά από τους γείτονές της στο να αψηφά τις ξένες πιέσεις να αποστασιοποιηθεί από τη Μόσχα, ενώ η Σρι Λάνκα ακολούθησε εκπληκτικά τα βήματά της. Το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν παραμένουν στα όρια, αν και το πρώτο δεν αντιμετωπίζει την ίδια πίεση όπως το δεύτερο για να κρατηθεί σε απόσταση αναπνοής από τη Ρωσία. Αυτό υποδηλώνει πως ό,τι κάνει η Ντάκα θα είναι μια ανεξάρτητη απόφαση, ενώ η δυνητικά συνεχιζόμενη απροθυμία του Ισλαμαμπάντ να εισάγει αυτόν τον πόρο από τη Μόσχα θα ενίσχυε τις εικασίες ότι αυτό οφείλεται στην επιρροή της Ουάσιγκτον. Αντίθετα, η κατάληξη σε μια συμφωνία για το πετρέλαιο με τη Ρωσία θα υποδηλώνει υψηλότερο βαθμό αυτονομίας στην εξωτερική πολιτική.