Written by Paul Antonopoulos, independent geopolitical analyst, South Front, 3-6-22
Μετάφραση: Μ. Στυλιανού
Η παράδοση του εργοστασίου Azovstal στη Μαριούπολη στις 20 Μαΐου ήταν μια σημαντική νίκη για τις ρωσικές δυνάμεις, καθώς όχι μόνο απέκτησαν τον έλεγχο μιας μεγάλης πόλης του λιμανιού, αλλά συμβολικά έδιωξαν το νεοναζιστικό τάγμα Azov από τη βάση του. Αν και οι καταναλωτές των δυτικών κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης βομβαρδίστηκαν με ισχυρισμούς εγκλημάτων πολέμου που διαπράχθηκαν από Ρώσους στρατιώτες, όπως το Θέατρο Δράμας Μαριούπολη (στο οποίο οι κάτοικοι της περιοχής προειδοποίησαν για επιχείρηση ψευδούς σημαίας της Ουκρανίας ημέρες νωρίτερα), είχαν αγνοήσει εντελώς τα εγκλήματα και τις διώξεις που αντιμετώπιζαν οι μη ουκρανόφωνοι, συμπεριλαμβανομένων των Ελλήνων υπηκόων.
Η Μαριούπολη και τα γύρω χωριά φιλοξενούν 100.000-120.000 Έλληνες υπηκόους, οι οποίοι είναι Ρωσόφωνοι. Μόνο ένας μικρός αριθμός είναι σήμερα ικανός είτε στην Κριμαία-Μαριούπολη να μιλάει ελληνικά είτε στα σύγχρονα τυποποιημένα ελληνικά. Η Μαριούπολη είναι μια πόλη που ιδρύθηκε το 1778 από τους Έλληνες της Κριμαίας μετά από πρόσκληση της Αικατερίνης της Μεγάλης Να επανεγκατασταθούν εδάφη που είχαν κατακτηθεί από τους Οθωμανούς Τούρκους και να γλιτώσουν από τις διώξεις στην τότε Μουσουλμανική Κριμαία. Ένα δεύτερο κύμα Ελλήνων μεταναστών έφτασε στην περιοχή της Αζοφικής από τον Πόντο για να γλιτώσει από την οθωμανική τουρκική γενοκτονία το 1913-1923.
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι οι Έλληνες είχαν αποικίσει για πρώτη φορά την Κριμαία τον 7ο αιώνα π.Χ., περισσότερο από μιάμιση χιλιετία πριν φτάσουν οι Σλάβοι στα μέσα του 10ου αιώνα μετά την κατάκτηση της χερσονήσου από τον πρίγκιπα Σβιατόσλαβ Α' του Κιέβου, οι ουκρανικές αρχές αρνούνται να αναγνωρίσουν τους Έλληνες ως αυτόχθονη ομάδα στην Ουκρανία. Αν και η πραγματικότητα είναι ότι η Κριμαία είναι πλέον μέρος της Ρωσίας, το Κίεβο συνεχίζει να την αναγνωρίζει ως κατεχόμενη περιοχή, και με τη σειρά της ο χαρακτηρισμός των Ελλήνων ως μη αυτοχθόνων σημαίνει ότι δεν μπορούσαν να έχουν πρόσβαση στους ίδιους πόρους με άλλες εθνοτικές ομάδες που έχουν χαρακτηριστεί αυτόχθονες. Αυτό καθιστά ακόμη πιο δύσκολη τη διατήρηση της γλώσσας, του πολιτισμού και της ταυτότητας.
Το γεγονός ότι οι Έλληνες της Μαριούπολης είναι φυσικοί ρώσοι ομιλητές και τα χωριά τους ψήφισαν στην πλειοψηφία τους για να ενταχθούν στη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ το 2014, τους κόστισε να διώκονται από το ουκρανικό κράτος και τους εκτελεστές του Τάγματος Αζόφ. Υπενθυμίζεται ότι στις 14 Φεβρουαρίου, μόλις 10 ημέρες πριν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, ένας Έλληνας σκοτώθηκε και ένας άλλος τραυματίστηκε σε πυροβολισμούς από το Τάγμα Αζόφ επειδή μιλούσαν ρωσικά μεταξύ τους στο χωριό Γρανίτνα. Πριν από την έναρξη της ρωσικής επιχείρησης, αυτή ήταν η γραμμή επαφής μεταξύ των ουκρανικών και ρωσικών δυνάμεων, και όπως πολλά από τα άλλα ελληνικά χωριά, είχε ψηφίσει υπέρ της ένταξης στο DPR.
Μια γυναίκα από την ελληνική πλειοψηφική πόλη Sartana, 17 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Μαριούπολης, δήλωσε στον Αμερικανό δημοσιογράφο Patrick Lancaster ότι αναγκάστηκαν να υπομείνουν την ουκρανοποίηση και δεν μπορούσαν να μιλήσουν ρωσικά δημόσια, εκτός αν ήθελαν να διακινδυνεύσουν πρόστιμο.
Μεταξύ της μη αναγνώρισης ως αυτόχθονος μειονότητας, της αναγκαστικής ουκρανοποίησης και ακόμη και της δολοφονίας, οι Έλληνες της Μαριούπολης έχουν υποφέρει πάρα πολύ κάτω από το τάγμα Azov, ωστόσο τα δυτικά μέσα ενημέρωσης έχουν παραμείνει σχεδόν σιωπηλά, ή στο μέγιστο δεν επικρίνουν τις ρατσιστικές πολιτικές του Κιέβου. Αν και το δυτικό ακροατήριο βομβαρδίστηκε με σκηνές από τη μάχη της Μαριούπολης, συμπεριλαμβανομένων των ανεπιβεβαίωτες ισχυρισμών της ελληνικής κυβέρνησης ότι η ρωσική πολεμική αεροπορία βομβάρδισε ελληνικά χωριά, έχει υπάρξει σχεδόν σιωπή τώρα για την τρέχουσα κατάσταση στην πόλη του λιμανιού και τα περίχωρά της.
Καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων βρίσκεται τώρα σε εδάφη που ελέγχονται από ρωσικές δυνάμεις, η ζωή έχει ξαναρχίσει όσο το δυνατόν πιο φυσιολογικά για όσους ζουν κοντά σε εμπόλεμη ζώνη. Τα σχολεία στη Σαρτάνα λειτουργούν και πάλι και οι άνθρωποι προσπαθούν να ξαναρχίσουν τις δραστηριότητές τους κανονικά. Αυτό που είναι σίγουρο όμως είναι ότι οι ρατσιστικές δολοφονίες μόνο και μόνο επειδή μιλούσαν ρωσικά ή οποιαδήποτε άλλη γλώσσα εκτός από τα ουκρανικά έχουν φτάσει στο τέλος τους.
Με τους Έλληνες της Μαριούπολης να αποτελούν πλέον μέρος του DPR, η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται σε αίνιγμα καθώς υποσχέθηκε να μην εγκαταλείψει ποτέ την αυτοκέφαλη κοινότητα, αλλά ταυτόχρονα συμφώνησε σχεδόν σε κάθε αντιρωσική κύρωση και αίτημα της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών. Αυτό καθιστά την επαναλειτουργία του Ελληνικού Προξενείου στη Μαριούπολη εξαρτώμενη από την καλή θέληση της διοίκησης του DPR.
Μόλις στις 31 Μαΐου ανακοινώθηκε ότι τα οχήματα μάχης πεζικού ΒΜΛ-1 της Ανατολικής Γερμανίας θα σταλούν στην Ουκρανία, ώστε το Βερολίνο να μπορέσει να αντικαταστήσει τον στόλο της Ελλάδας με τεθωρακισμένα οχήματα Marder γερμανικής καταγωγής. Καθώς η Αθήνα συνεχίζει την εχθρική πολιτική της, μειώνει την πιθανότητα οποιασδήποτε ρωσικής καλής θέλησης, ώστε η ελληνική κοινότητα να μπορέσει να παραμείνει συνδεδεμένη με το ελληνικό κράτος μέσω του προξενείου.
Το σχέδιο μεταφοράς των BMP-1 στην Ουκρανία για άλλη μια φορά δημιούργησε οργή στην Ελλάδα, καθώς η ανακοίνωση δεν έγινε από τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατά τη διάρκεια της κοινής δήλωσής του με τον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σολτς, αλλά μάλλον από τον ίδιο τον Γερμανό ηγέτη. Οι Έλληνες κατήγγειλαν τη δειλία του Μητσοτάκη να μην έχει κάνει ο ίδιος την ανακοίνωση – έχοντας κατά νου ότι πάνω από το 70% των Ελλήνων σε δημοσκόπηση θέλουν η Αθήνα να έχει μια ουδέτερη πολιτική απέναντι στον πόλεμο.
Παρά τις διώξεις των Ελλήνων από το 2014, ενώ ζούσαν υπό την εξουσία του Κιέβου και του Τάγματος των Αζοβ, η ελληνική κυβέρνηση έμεινε σχεδόν σιωπηλή σε αυτό, δημοσιεύοντας μόνο περιοδικές δηλώσεις που υπαινίσσονται προς την Ουκρανία ότι πρέπει να βελτιώσει τα δικαιώματα των μειονοτήτων και πουθενά κοντά στον ίδιο βαθμό κριτικής προς τη Ρωσία.
Η Ελλάδα τους μήνες που προηγήθηκαν του πολέμου έκανε ισχυρές προσπάθειες να έχει ήπια επιρροή στη Μαριούπολη, κάτι που θα μπορούσε να συνεχιστεί αν υπήρχε αποδοχή ότι το σύνολο του Ντόνετσκ θα ήταν υπό τον πλήρη ρωσικό έλεγχο. Η σκληρή πραγματικότητα για την Αθήνα είναι ότι αν και οι Έλληνες της Μαριούπολης θα αποσυνδεθούν από την Ελλάδα, θα ζήσουν σε ένα πολύ ασφαλέστερο περιβάλλον και με σεβασμό στην ταυτότητα και τη γλώσσα τους, όπως δείχνει η εμπειρία και για τους οι Έλληνες της Κριμαίας της, της Σταυρούπολης και του Κρασνοντάρ.