Lucas Leiroz, ερευνητής στις Κοινωνικές Επιστήμες στο
Rural Federal University του Ρίο ντε Τζανέιρο, γεωπολιτικός σύμβουλος - southfront.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ρωσίας στον ΟΗΕ, Vasily Nebenzia, δήλωσε στις 25 Μαΐου ότι οι εισαγωγείς των ΗΠΑ αυξάνουν σημαντικά τις αγορές τους συριακού σιταριού, συνεχίζοντας την στρατηγική της χώρας για μεγιστοποίηση των εισαγωγών από περιοχές σε κρίση και συγκρούσεις, όπως η Συρία και η Ουκρανία. Εκτός από τα σιτηρά, εισάγεται πετρέλαιο σε μεγάλη κλίμακα, από περιοχές στις οποίες η νόμιμη συριακή κυβέρνηση δεν έχει κανέναν έλεγχο.
Αυτά ήταν μερικά από τα λόγια του: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να λεηλατούν τους φυσικούς και γεωργικούς πόρους που ανήκουν στο συριακό λαό (…) [Οι ΗΠΑ] επεκτείνουν το παράνομο εμπόριο σε συριακά σιτηρά και πετρέλαιο και τα διακινούν λαθραία εκτός των συνόρων (…) , λεηλατώντας το συριακό σιτάρι και πετρέλαιο, που αποτελούν τη βάση για την αντιμετώπιση της ενεργειακής και επισιτιστικής κρίσης». Στην ομιλία του τόνισε επίσης την τρέχουσα κατάσταση των κατεχομένων από τις ΗΠΑ περιοχών από τις οποίες εισάγονται πετρέλαιο και σιτάρι, δηλώνοντας πως «οι άμαχοι στις περιοχές που κατέχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες στη Συρία ζουν κάτω από απαράδεκτες ανθρωπιστικές συνθήκες και δεν υπάρχει καμία ευθύνη για εγκλήματα».
Αυτή η κατάσταση στη Συρία, αν και εντείνεται τώρα καθώς ο κόσμος πλησιάζει σε μια παγκόσμια κρίση εφοδιασμού, ξεκίνησε πριν από πολλά χρόνια. Για δύο δεκαετίες, η Συρία ήταν η μόνη αραβική χώρα που ήταν αυτάρκης σε σιτάρι, διατηρώντας επίσης υψηλό πλεόνασμα που της εξασφάλιζε εξαγωγική ικανότητα. Το 2007, οι φυτείες σιταριού κατέλαβαν καλλιέργειες συνολικής έκτασης 1,7 εκατομμυρίων εκταρίων και παρήγαγαν συνολικό όγκο άνω των τεσσάρων εκατομμυρίων τόνων σιτηρών. Η κατάσταση άρχισε να επιδεινώνεται ως αποτέλεσμα του πολέμου που χρηματοδοτήθηκε από τη Δύση ενάντια στη νόμιμη κυβέρνηση. Το 2012, ένα χρόνο μετά την έναρξη της σύγκρουσης, η Συρία αναγκάστηκε για πρώτη φορά να εισάγει αλεύρι σίτου. Και από τότε η χώρα έχει καταστεί απολύτως εξαρτημένη από τις εισαγωγές σιτηρών για την επισιτιστική της ασφάλεια.
Καθώς ο πόλεμος κλιμακώθηκε, η συριακή κυβέρνηση έχασε τον έλεγχο ορισμένων από τις κύριες περιοχές παραγωγής σιταριού, οι οποίες τέθηκαν υπό τον έλεγχο παραστρατιωτικών ομάδων των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Μετά τη μη εξουσιοδοτημένη επέμβαση των ΗΠΑ, αμερικανικά στρατεύματα αναπτύχθηκαν σε αυτές τις ζώνες και εξασφάλισαν την άμεση ροή εμπορευμάτων από τη Συρία, με αποτέλεσμα η συριακή κυβέρνηση να χάσει σχεδόν ολόκληρη την παραγωγή της. Σε κάθε περιοχή που προχωρούσαν οι αντάρτικες δυνάμεις, απαγορεύτηκε στους ντόπιους αγρότες να πουλήσουν τα σιτηρά τους στην κυβέρνηση σε περιφερειακές αγροτικές αγορές. Όλη η παραγωγή κατασχέθηκε από αμερικανικές και παραστρατιωτικές δυνάμεις και στη συνέχεια στάλθηκε αμέσως στο εξωτερικό. Ανάλογη διαδικασία συνέβη και με το πετρέλαιο, του οποίου οι περιοχές παραγωγής ήταν ειδικός στόχος της αμερικανικής κατοχής.
Σχολιάζοντας την υπόθεση, ο Taleb Ibrahim, Σύρος πολιτικός αναλυτής και αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών της Δαμασκού, δήλωσε: «Οι ΗΠΑ ξεκίνησαν τη μεγάλη οργανωμένη ληστεία στη Συρία πριν από πέντε χρόνια. Οι περιοχές όπου κλέβουν πετρέλαιο και σιτηρά είναι τα πιο παραγωγικά μέρη της Συρίας, για παράδειγμα τα ανατολικά μέρη της Συρίας όπου οι ΗΠΑ δημιούργησαν τις παράνομες στρατιωτικές βάσεις παρέχουν στους Σύριους το 90% των προϊόντων πετρελαίου και το 80% των σιτηρών. Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ επέβαλαν βαριές κυρώσεις στη Συρία για να εμποδίσουν τη συριακή κυβέρνηση να εισάγει τα πιο σημαντικά είδη ανάγκης για τον συριακό λαό, κάτι που είναι έγκλημα πολέμου, όπως αυτό που είχε συμβεί στο Ιράκ, τη Λιβύη, την Κούβα, τη Βόρεια Κορέα και άλλα χώρες (…) Οι δυτικές χώρες τραβούν όλο τον κόσμο σε μια διεθνή πείνα, δεν τους ενδιαφέρουν ανθρωπιστικά ζητήματα».
Είναι σημαντικό να σημειωθεί πώς αυτοί οι ισχυρισμοί έρχονται σε μια περίοδο ιδιαίτερης ανησυχίας για την παγκόσμια προσφορά τροφίμων. Η σύγκρουση στην Ουκρανία βλάπτει το παγκόσμιο εμπόριο σιτηρών και λιπασμάτων, εκτός από μια σειρά κυρώσεων που επιβλήθηκαν από τη Δύση που εμποδίζουν τη ροή κεφαλαίων και αγαθών. Καθώς η ουκρανική κυβέρνηση, ηττημένη στρατιωτικά και οικονομικά χρεοκοπημένη, επιμένει να προχωρήσει τον αγώνα, η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο επικίνδυνη.
Σε αυτό το πλαίσιο, ένας πραγματικός παγκόσμιος αγώνας για τα τρόφιμα βρίσκεται σε άνοδο, με τις χώρες να επιδιώκουν να αποθηκεύουν σιτηρά για να διασφαλίσουν την επισιτιστική ασφάλεια μακροπρόθεσμα. Η Δύση, υπό αυτή την έννοια, ενήργησε με έναν μάλλον περίπλοκο τρόπο, τηρώντας μια ληστρική εισαγωγή ουκρανικών σιτηρών σε αντάλλαγμα για στρατιωτική βοήθεια στη σύγκρουση. Τόνοι ουκρανικού σιταριού εξάγονται καθημερινά στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ενώ ο πληθυσμός της χώρας και οι ίδιοι οι στρατιώτες υποφέρουν από αυξανόμενη πείνα.
Ο Nebenzia σχολίασε επίσης αυτό το θέμα στην ομιλία του: «Σιτηρά μεταφέρονται από την Ουκρανία ενεργά χρησιμοποιώντας σιδηρόδρομους και χρησιμοποιώντας φορτηγίδες στο Δούναβη, αλλά πού πάει αυτό; Έχουμε λόγους να υποπτευόμαστε ότι αυτό το σιτάρι δεν χρησιμοποιείται για να ταΐσει τους πεινασμένους στον Παγκόσμιο Νότο, αλλά αποθηκεύεται σε αποθήκες σιτηρών σε πολλές διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες».
Καθώς η κατάσταση τείνει να χειροτερέψει ακόμη περισσότερο τους επόμενους μήνες, είναι επείγον να γίνει το θέμα διεθνές πρόβλημα και η Δύση να υποχρεωθεί από τον ΟΗΕ να εντάξει τις μεθόδους της για την απόκτηση σιτηρών στους κανονισμούς που ισχύουν για κάθε περίπτωση. Είναι παράνομο για τις ΗΠΑ να εισάγουν συριακά σιτηρά χωρίς άδεια από τη συριακή κυβέρνηση, όπως είναι παράνομο για τον Ζελένσκι να υπογράφει συμφωνίες για αυθαίρετη εξαγωγή σιτηρών με αντάλλαγμα όπλα. Είτε οι διεθνείς οργανισμοί αναλάβουν τον έλεγχο της κατάστασης, είτε η παράλειψή τους θα προκαλέσει παγκόσμια πείνα.