Παύλος Αντωνόπουλος, ανεξάρτητος γεωπολιτικός αναλυτής - infobrics.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Αυτό που δεν αναμενόταν αμέσως όμως ήταν οι απαιτήσεις που θα είχε η Τουρκία, συμπεριλαμβανομένης της παράδοσης ατόμων που ισχυρίζεται ότι είναι τρομοκράτες στο πλαίσιο μιας επικείμενης εισβολής σε εδάφη που ελέγχονται από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) υπό την ηγεσία των Κούρδων.
Όπως είπε ο βουλευτής του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP) της Τουρκίας Hişyar Özsoy σε συνέντευξή του στο Πρακτορείο Mezopotamya, η Φινλανδία και η Σουηδία έχουν τώρα επίσης το δικό τους κουρδικό ζήτημα να αντιμετωπίσουν. Για παράδειγμα, η Σουηδία έχει μια μικρή κουρδική κοινότητα περίπου 100.000 ατόμων, στην οποία σημαντικό μέρος είναι πολιτικοί πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. Η Άγκυρα απαιτεί να επιστραφούν για να αντιμετωπίσουν κατηγορίες για τρομοκρατία, καθώς οι αντιτρομοκρατικοί νόμοι στη Σκανδιναβία, κατά την άποψή τους, είναι πολύ χαλαροί.
Θα υποκύψουν η Σουηδία και η Φινλανδία σε τέτοιες τουρκικές πιέσεις για χάρη της ένταξης στο ΝΑΤΟ, υπονομεύοντας έτσι τις δικές τους αξίες και αρχές;
Ο Δανός βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Κόκκινη και Πράσινη Συμμαχία έγραψε στο Twitter: «Έτσι η Σουηδία και η Φινλανδία θέλουν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ επειδή αισθάνονται ότι πιέζονται από μια καταπιεστική Ρωσία που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο. Αλλά για να ενταχθούν πρέπει να υποταχθούν στις απαιτήσεις του Ερντογάν που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και καταπιέζει το λαό του. Δεν μπορείτε να το φτιάξετε αυτό το χάλι!»
Σύμφωνα με ένα μνημόνιο που υπογράφηκε στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στις 28 Ιουνίου, η Φινλανδία και η Σουηδία συμφώνησαν να αντιμετωπίσουν «τα εκκρεμή αιτήματα απέλασης ή έκδοσης υπόπτων για τρομοκρατία από την Τουρκία γρήγορα και διεξοδικά», με «διμερή νομικά πλαίσια για τη διευκόλυνση της έκδοσης». Η Τουρκία απαιτεί την παράδοση ατόμων που πιστεύει ότι συνδέονται με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) και το συριακό παράρτημά του, τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), που ηγούνται των SDF. Ζητούν επίσης την παράδοση των υποστηρικτών του εξόριστου Τούρκου κληρικού Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος κατηγορείται από τον Ερντογάν για την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.
Σύμφωνα με τον Murat Yeşiltaş της φιλοκυβερνητικής δεξαμενής σκέψης Seta, εάν απορριφθούν τα αιτήματα της Άγκυρας, θα μπορούσε να αποσύρει την υποστήριξή της για την ένταξη των σκανδιναβικών εθνών στο ΝΑΤΟ. Έχοντας υπόψη ότι τα κοινοβούλια και στις 30 χώρες του ΝΑΤΟ θα πρέπει να εγκρίνουν τη Σουηδία και τη Φινλανδία ως μέλη, οι Τούρκοι νομοθέτες θα μπορούσαν να εμποδίσουν την ένταξή τους, όπως εξήγησε ο Yeşiltaş, εάν αισθανθούν πως παραβιάζεται η «αξιοπρέπεια του τουρκικού κοινοβουλίου».
Παρόλα αυτά, η ώθηση της Άγκυρας για έκδοση μπορεί να είναι μια στρατηγική επανεκλογής καθώς η δημοτικότητα του Ερντογάν συνεχίζει να μειώνεται ενόψει των μεγάλων οικονομικών προβλημάτων που δεν αντιμετωπίζονται. Αυτό εξηγεί επίσης γιατί είναι φαινομενικά προφανές ότι η Τουρκία πιέζει για μια μεγάλης κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση στη Βόρεια Συρία για να νικήσει τις SDF - για να αποσπάσει την προσοχή των πολιτών από εσωτερικά ζητήματα.
Ο Ερντογάν προειδοποιεί εδώ και μήνες πως η Άγκυρα θα στοχεύσει «τρομοκρατικές» κουρδικές πολιτοφυλακές σε τουλάχιστον δύο συριακές πόλεις κοντά στα τουρκικά σύνορα – το Ταλ Ριφάατ και τη Μάνμπιτζ. Ωστόσο, σε σπάνια ομοφωνία, η Ουάσιγκτον, η Μόσχα και η Τεχεράνη καταδίκασαν όλες το τουρκικό σχέδιο εισβολής σε περισσότερες πόλεις της Συρίας.
Με τα αντιμεταναστευτικά αισθήματα να συνεχίζουν να αυξάνονται στην Τουρκία εν μέσω νέων αφίξεων από τη Συρία, η ήττα των SDF έχει γίνει βασική προτεραιότητα ως μέσο για την επιστροφή των προσφύγων. Ο Ερντογάν ελπίζει να επανεγκαταστήσει Άραβες πρόσφυγες κοντά στα σύνορά του για να επιφέρει μια δημογραφική αλλαγή και να αποδυναμώσει το κουρδικό στοιχείο στην περιοχή που θα μπορούσε να σφυρηλατήσει με τη βία μια ανεξαρτησία.
Έχοντας υπόψη ότι ο Ερντογάν ετοιμάζεται για να επανεκλεγεί το 2023, η φαινομενικά επικείμενη τουρκική στρατιωτική επιχείρηση έρχεται εν μέσω οικονομικών δυσκολιών, ενεργειακών ανησυχιών, αντιμεταναστευτικού αισθήματος και αυξανόμενης βίας κατά των γυναικών. Ο Τούρκος πρόεδρος στο παρελθόν κατασκεύασε κρίσεις εξωτερικής πολιτικής για να κερδίσει ψήφους πριν από τις εκλογές, υποκινώντας υπερεθνικιστικά αισθήματα εναντίον των παραδοσιακών εχθρών της Τουρκίας, όπως η Ελλάδα, η Αρμενία και το Ισραήλ.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ερντογάν δεν έχει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και είναι σε συνασπισμό με το υπερεθνικιστικό και ρατσιστικό κόμμα MHP. Το MHP είναι η πολιτική πτέρυγα της υπερεθνικιστικής οργάνωσης Γκρίζοι Λύκοι που ιδρύθηκε από την αντικομμουνιστική επιχείρηση Gladio της CIA κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και είναι υπεύθυνη για διάφορες σφαγές εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων στην Τουρκία. Ο Ερντογάν ήταν ήδη εξτρεμιστής, αλλά ο συνασπισμός με το MHP ωθεί την Τουρκία σε νέα ύψη εξτρεμισμού.
Εξαιτίας αυτού, είναι σχεδόν εγγυημένο ότι το τουρκικό κοινοβούλιο δε θα εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ εάν δεν ικανοποιηθεί κάθε αίτημα του Ερντογάν – συμπεριλαμβανομένου του τερματισμού της υποστήριξής τους προς τους Κούρδους, κάτι που με τη σειρά του θα ανοίξει τον δρόμο για την Τουρκία να εισβάλει σε περισσότερες περιοχές της Βόρειας Συρίας με περιορισμένη αντίθεση ή καταδίκη καθώς οι δύο Σκανδιναβικές χώρες είναι φαινομενικά πρόθυμες να υποταχθούν στις απαιτήσεις του Ερντογάν που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και καταπιέζει το λαό του.