 |
| ParentRap / Pixabay |
Κρινιώ Καλογερίδου
Θα απαντούσαν, το πιο πιθανό, σαν ''εργατοπατέρες'' του παρελθόντος που προσδοκούσαν να τους βλέπουν τα μέλη της ''κάστας'' τους σαν Μωησήδες με θαυματοποιό ικανότητα να τους βγάλουν από την έρημο και να τους οδηγήσουν στη Γη της Επαγγελίας.
Ευτυχώς όλα αυτά τα περί προσδοκιών ανήκουν στο παρελθόν, γιατί οι Έλληνες -- από την επιβολή των μνημονίων και εντεύθεν και ανεξάρτητα απ' τις κομματικές διαφορές τους -- είναι φορτωμένοι με πολυάριθμες συγκρούσεις, απογοητεύσεις και διαψεύσεις πολιτικών υποσχέσεων.
Υποσχέσεων που στηρίζονταν στην επιδεικτική ρητορεία η οποία τους καθιστούσε ανέκαθεν έρμαια της πολιτικής προπαγάνδας και, ως εκ τούτου, επιρρεπείς σε ψυχολογική και ιδεολογική χειραγώγηση. Χειραγώγηση που μετατρέπει τους πολίτες σε μαζανθρώπους και δι' αυτών επιφέρει συντριπτικά πλήγματα στους θεσμούς και τη Δημοκρατία.
Χειραγώγηση που μπολιάζει στον λαό το πλέγμα της κατωτερότητας του ποδηγετούμενου τον οποίο μετράνε οι ηγεσίες με ξένα μέτρα, για να νομίζει ότι μειονεκτεί και να αποκτήσει αντί για πρόσωπο και ταυτότητα προσωπείο πολιτικά και εθνικά ανελεύθερου και εξαρτημένου, όπως αυτό που περιγράφει ο Κώστας Αξελός στο έργο του ''Η μοίρα της σύγχρονης Ελλάδας''.
Και επειδή η ευτυχία είναι αδελφή της δυστυχίας, η πατρίδα μας διολίσθησε απνευστί στις επικίνδυνες κατηφοριές της ιστορίας που την πέρασαν απ' την εποχή της δόξας και των θριάμβων του ηρωικού παρελθόντος της στην εποχή της ''Ψωροκώσταινας'', η σύγχρονη έκδοση της οποίας την ταπείνωσε φοβερά.
Την ταπείνωσε γιατί την παρουσίαζε με ορθάνοιχτες τις πληγές της: Να ανεβαίνει την ανηφόρα επιβίωσης φορτωμένη με υπέρογκα χρέη και εν μέσω θυέλλης κοινωνικής, αφού η σταδιακή απονεύρωση της κοινωνικής συνείδησης προ της μνημονιακής περιόδου άφησε άοπλους τους Έλληνες στην οικονομική κρίση και κατάρρευση.
-- Ωστόσο μπορέσαμε και επιζήσαμε, γιατί είμαστε λαός αντοχής. έτοιμος να κατορθώσει το ακατόρθωτο και να αποδείξει πως η ''Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει!'', σας ακούω να λέτε με περηφάνια και συμφωνώ μαζί σας, αλλά...
- Δεν υπάρχει ''αλλά'', με διακόπτετε εκνευρισμένοι. Η χώρα που γέννησε τον πολιτισμό, τη φιλοσοφία, το ήθος και τις πανανθρώπινες αξίες και αρετές ''προώρισται να ζήση και θα ζήση'', όπως είπε ο Χαρίλαος Τρικούπης.
Προσπαθώ να απαντήσω στον φλογερό τόνο του πατριωτισμού σας με ήπιους αντίλογου, για να πω την άλλη μισή αλήθεια.
-- Ο τόπος μας είναι ευλογημένος, ποιος αντιλέγει, απ' τη στιγμή που γέννησε θεούς και ήρωες οι οποίοι διέγραψαν με την παρουσία τους ανεπανάληπτη τροχιά στην παγκόσμια Ιστορία. Όμως μέσα σ' αυτούς τους σπουδαίους υπήρχαν και μολυσματικά στοιχεία που έφτασαν να γίνουν Εφιάλτες και Πηλιογούσηδες...
Κι αυτή είναι η άλλη πλευρά της αλήθειας. Αυτή που θέλουμε να ξεχνάμε. Να ξεχνάμε πως φτηνές απομιμήσεις Ελλήνων έχουμε και στην εποχή μας. Είναι αυτοί που θυσιάζουν το ''εμείς'' στο ''εγώ'' από το οποίο καθοδηγούμενοι δηλητηριάζουν τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις δράσεις των υπολοίπων. Αυτή είναι η πραγματικότητα την οποία πολλοί, από εθνικό εγωισμό, αρνούνται να παραδεχτούν...
Όμως ο στρουθοκαμηλισμός δεν είναι λύση, όπως δεν είναι λύση η ωραιοποίηση και η ψευδαίσθηση. Δεν είναι λύση να νομίζουμε πως μπορούμε να αναβιώσουμε τα θετικά προγενέστερης εποχής στην οποία ζήσαμε ή ευχόμαστε να είχαμε ζήσει, αν και γνωρίζουμε καλά ότι δεν έχουμε τη δυνατότητα να ζήσουμε έξω απ' την εποχή στην οποία γεννηθήκαμε.
Είμαστε τέκνα του καιρού μας με τα καλά και τα άσχημα που αυτός γέννησε. Που γεννήσαμε εμείς στην ουσία, γιατί δικά μας είναι τα επιτεύγματα, δικές μας και οι αθλιότητας που ''χτίσαμε'' με δόλο και πανουργία.
''Χτίσαμε'' για να διευκολύνουμε την υπονόμευση της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας μας, που άφησαν ανενεργά τα ερείσματα μέσα μας σε σημείο να παρασυρθούμε και να μην μπορούμε να αντισταθούμε ψελλίζοντας έστω ένα ασυμβίβαστο ''όχι''...
Σας ακούω να υψώνετε φωνή διαμαρτυρίας επιρρίπτοντας τις ευθύνες στον παθητικό κομφορμισμό και την μονίμως πάσχουσα παιδεία μας. Στον παθητικό κομφορμισμό γιατί επιτρέπει να εκδηλωθούν ακραίες τάσεις που φιμώνουν τη λαϊκή βούληση και οδηγούν στη μαζοποίηση και την πνευματική και ηθική στασιμότητα.
Και στην παιδεία γιατί δεν γαλουχεί ελευθερόφρονες πολίτες, αλλά υποταγμένους στις συμβάσεις της κοινωνίας και της Πολιτείας, με αποτέλεσμα οι νέοι να αποδέχονται άκριτα τα κοινωνικά πρότυπα και τους κρατικούς παρεμβατισμούς και σταδιακά να χάνουν την αυτενέργειά τους, με συνέπεια εξελικτικά να μαζοποιούνται.
-- Καλά όλα αυτά, θα σας έλεγα. αλλά αφήνετε απέξω την χρέος των ατόμων στις ολότητες. Γιατί δεν προάγουν αυτές μόνο την Ιστορία, αλλά συλλειτουργούν με τα άτομα. Άτομα και ολότητες μαζί μοιράζονται τις ευθύνες. Άρα όσο ένοχες είναι οι ολότητες (κοινωνία-πολιτεία), τόσο ένοχα είναι και τα άτομα (οι πολίτες) που τις συγκροτούν...
Τώρα θα μου πείτε, και με το δίκιο σας, ότι τα άτομα δεν ασκούν εξουσία, για να έχουν τις ίδιες ευθύνες με τις ολότητες (κοινωνικούς/αυτοδιοικητικούς και κρατικούς φορείς). Ωστόσο με την ψήφο τους δίνουν δύναμη σε αυτές. Έτσι δημιουργείται το κομφούζιο που θέλει την πολιτεία να συνθλίβει τα άτομα και αυτά να λειτουργούν συμφεροντολογικά σε βάρος των συμφερόντων της πολιτείας.
Η απουσία πολιτικής παιδείας είναι εμφανής. Στη διδακτέα ύλη των σχολικών τάξεων περνάει σχεδόν απαρατήρητη η παρουσία της πολιτικής παιδείας και της πολιτικής συμπεριφοράς (σ.σ το βιβλίο της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής δεν επαρκεί για να προετοιμάσει τους μαθητές για τον αυριανό ρόλο τους ως πολίτες, αφού η διδασκαλία του περιορίζεται στην Γ' Γυμνασίου).
Έτσι η βασική κατευθυντήρια γραμμή της Εκπαίδευσης που θα έπρεπε να εδράζεται στην ''πολιτική γραμματική'' του Μακρυγιάννη (''Είμαστε στο ''εμείς'' και όχι στο ''εγώ'') δεν δίνεται στα αυριανά μέλη της κοινωνίας.
Κι ύστερα αναρωτιόμαστε γιατί οι Έλληνες δεν αγαπούν την ευθύνη και δεν νιώθουν την ανάγκη να κατανοήσουν ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί το πόσο σημαντική είναι η δική τους συμπεριφορά ως πολιτών, για να γίνει καλύτερο το κοινωνικό σύνολο και το ελληνικό κράτος.
Προφανώς ο λόγος του Καζαντζάκη ''Να αγαπάς την ευθύνη, να λες εγώ μονάχος μου θα σώσω τον κόσμο κι αν χαθεί θα φταίω εγώ'' τους αφήνει ασυγκίνητους...