Τελευταίως, έχει αναπτυχθεί έντονη κριτική για τις κυβερνητικές επιδόσεις στην προσπάθεια ενισχύσεως της αμυντικής ικανότητος της χώρας μέσω εξοπλιστικών προγραμμάτων. Η κριτική δημοσιευμάτων και εκπομπών, εντοπίζεται σε δύο βασικά στοιχεία:
Από: doureios.com / Σάββας Δ. Βλάσσης
α) την έλλειψη ισχυρών βιομηχανικών και άλλων επιστροφών υπέρ της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας και της εθνικής οικονομίας γενικότερα.
β) την μη εφαρμογή διαδικασιών, με υπονοούμενα περί εξυπηρετήσεως συμφερόντων.
Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει δόση αληθείας αλλά υπάρχουν και απαντήσεις, που δικαιολογούν στον έναν ή τον άλλον βαθμό (όχι απολύτως επαρκώς πάντως) την στάση αυτή.
Αξιοπρόσεκτο ότι, πολιτικώς και ουσιωδώς, είναι ότι η ασκηθείσα κριτική προέρχεται κατά βάση από τον πολιτικό χώρο και πρόσωπα της προηγουμένης καταστάσεως, που επέδειξε χαρακτηριστική αδράνεια στο συγκεκριμένο πεδίο. Η κριτική δεν εκτοξεύεται από μια πλευρά με επιδειχθέν έργο κι επομένως με την “έξωθεν καλή μαρτυρία” αλλά απλώς προς “αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση”. Η αξιωματική αντιπολίτευση αντιδρά αντανακλαστικά στην προ καιρού τελεσίδικη απόρριψη της ιδέας περί πρόωρων εκλογών από τον πρωθυπουργό, μια μάλλον συνετή απόφαση. Έκτοτε, προστέθηκε η επιδίωξη πολιτικής εκμεταλλεύσεως της αισθήσεως που προκάλεσε η υπόθεση των παρακολουθήσεων από την ΕΥΠ.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και δύο παράπλευρες πτυχές που προέκυψαν σε αυτόν τον “πόλεμο”, δηλαδή η στοχοποίηση του Α/ΓΕΕΘΑ και η έντονη εμφάνιση στο προσκήνιο αποστράτων που εκδηλώνονται πολιτικώς με την αντιπολίτευση και συνεισφέρουν στην ασκουμένη κριτική, προσδίδοντας σε αυτήν κάποια αίσθηση τεχνοκρατικής αύρας. Η πρώτη περίπτωση είναι απλώς χυδαία ενώ η δεύτερη έχει έντονα κωμικοτραγικά στοιχεία, λόγω της εμφανίσεως αποστράτων με επικής ελαφρότητας απόψεις που σημαίνουν άγνοια ή απλώς σκόπιμη παραπληροφόρηση του κοινού, ελέω κομματικών και προσωπικών σκοπών.
Το ποιοτικό χαρακτηριστικό που έχει προκύψει από αυτές τις δημόσιες τοποθετήσεις προσώπων που θεωρούνται επαΐοντες, είναι ότι στην μανία τους να επικρίνουν κάθε κυβερνητική προσπάθεια στους εξοπλισμούς, εκφράζονται ανεύθυνα. Όταν η αντιπολίτευση πρωτοστατεί με το σύνθημα περί δήθεν αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νήσων, εξ αφορμής της αποσύρσεως μερικών ρωσικών τενεκέδων που απέμεναν σε αυτές, και απόστρατοι χαμηλού κύρους και αποδοχής από τους ίδιους τους συναδέλφους τους, συντάσσονται και διαβρώνουν το φρόνημα της κοινής γνώμης, έχουμε μια θλιβερή κατάσταση.
Τις ημέρες αυτές, στην κριτική για την κυβέρνηση προστέθηκε και η… αμαρτία της διαφαινόμενης αναβολής της αποφάσεως επιλογής νέας κορβέτας για το Πολεμικό Ναυτικό. Η κυβέρνηση κατηγορείται επειδή δήθεν βάζει φρένο στους εξοπλισμούς. Βεβαίως μερικές ημέρες πριν, είχαμε ακούσει τον πρώην ΥΕΘΑ και Α/ΓΕΕΘΑ Ευάγγελο Αποστολάκη να κατηγορεί την κυβέρνηση για αλόγιστο… ράλυ εξοπλισμών, κερδίζοντας επαξίως τα χειροκροτήματα του τουρκικού κοινού.
Είναι πράγματι ενδιαφέρον, πρόσωπα τα οποία “βούλιαξαν” το Πολεμικό Ναυτικό ποντάροντας στον αέρα 500 εκατομμύρια για να αναστήσουν 4 αποσυρμένα αεροπλάνα P-3 αντί να εκσυγχρονίσουν τις φρεγάτες ΜΕΚΟ 200HN ενδεικτικώς, να παραδίδουν μαθήματα ορθολογισμού στις αποφάσεις εξοπλισμών. Και είναι ακόμη πιο ενδιαφέρον όταν τα ασκούντα κριτική πρόσωπα, επί εποχής τους -εποχή εξοπλιστικής ξηρασίας- ενέκριναν συμπτωματικώς προγράμματα μόνο μίας εταιρείας.
Για το πρόγραμμα κορβετών, αυτό που ισχύει είναι ότι επηρέασε η πρόσφατη εξέλιξη με την έγκριση του επενδυτικού προγράμματος των ναυπηγείων Ελευσίνας. Εάν επιδιώκεται η ανάθεση έργου στα ναυπηγεία, θα πρέπει όταν υπογραφεί η σύμβαση των κορβετών, ο ανάδοχος, να έχει συνομιλητή για να διαπραγματευθεί την ναυπήγηση κορβετών στην Ελλάδα. Η ανάληψη της νέας ιδιοκτησίας, είναι μία διαδικασία που θα απαιτήσει μερικούς μήνες ακόμη, επομένως δεν φαίνεται να υπάρχει περιθώριο αναθέσεως συμβάσεως μέχρι τις εκλογές.
Γιατί προηγουμένως η κυβέρνηση προσδιόριζε την ανακοίνωση της αποφάσεως το καλοκαίρι που πέρασε και μετά το φθινόπωρο; Ουδείς μπορούσε να προεξοφλήσει την κατάληξη της υποθέσεως με τα ναυπηγεία Ελευσίνας, οπότε το ΥΠΕΘΑ συνέχιζε κανονικά τις διαδικασίες. Εφόσον απερρίπτετο το σχέδιο διασώσεως των ναυπηγείων, η κυβέρνηση θα μπορούσε να προχωρήσει στην ανάθεση συμβάσεως με άλλη διευθέτηση.
Αυτό που δεν λένε όσοι περίπου πανηγυρίζουν που η κυβέρνηση δεν θα υπογράψει τώρα την σύμβαση κορβετών, είναι ότι οι δοκιμασίες για την οικονομία από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι σοβαρές και είναι φυσιολογικό να θέτουν περιορισμούς. Υπάρχει δηλαδή και αντικειμενική επιφυλακτικότητα. Ωστόσο, εκτίμησή μας είναι ότι οι εξοπλισμοί θα συνεχιστούν. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να μην το ρισκάρει με την εθνική άμυνα. Βεβαίως, όλο και κάτι στείρο και αντιπολιτευτικό θα βρουν να λένε πάλι οι επικριτές. Απλώς θα υποχρεωθούν να το κάνουν πιο σύντομα απ’ ότι ίσως περιμένουν.
Η άτυπη παρατεταμένη προεκλογική περίοδος, είναι μια συνθήκη που και αυτή ενισχύει την εκτόξευση πυρών εξ αφορμής των εξοπλιστικών προγραμμάτων. Δεν υπάρχουν καλύτερες συνθήκες για παραγωγικές πρωτοβουλίες από τον πρωθυπουργό και τον ΥΕΘΑ, ώστε να κλείσουν τα στόματα όσων επικρίνουν την έλλειψη σοβαρών επιστροφών (μεταξύ αυτών και εμείς) και την ενίσχυση της εγχώριας αναπτύξεως αμυντικών προϊόντων μέσα από την θέσπιση συνολικής εθνικής πολιτικής. Θα χρειαστεί τόλμη, τομές, αντικατάσταση ανεπαρκών προσώπων και αξιοκρατική επιλογή νέων, δημιουργία νέων κρατικών σχημάτων και θεσμών.
α) την έλλειψη ισχυρών βιομηχανικών και άλλων επιστροφών υπέρ της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας και της εθνικής οικονομίας γενικότερα.
β) την μη εφαρμογή διαδικασιών, με υπονοούμενα περί εξυπηρετήσεως συμφερόντων.
Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει δόση αληθείας αλλά υπάρχουν και απαντήσεις, που δικαιολογούν στον έναν ή τον άλλον βαθμό (όχι απολύτως επαρκώς πάντως) την στάση αυτή.
Αξιοπρόσεκτο ότι, πολιτικώς και ουσιωδώς, είναι ότι η ασκηθείσα κριτική προέρχεται κατά βάση από τον πολιτικό χώρο και πρόσωπα της προηγουμένης καταστάσεως, που επέδειξε χαρακτηριστική αδράνεια στο συγκεκριμένο πεδίο. Η κριτική δεν εκτοξεύεται από μια πλευρά με επιδειχθέν έργο κι επομένως με την “έξωθεν καλή μαρτυρία” αλλά απλώς προς “αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση”. Η αξιωματική αντιπολίτευση αντιδρά αντανακλαστικά στην προ καιρού τελεσίδικη απόρριψη της ιδέας περί πρόωρων εκλογών από τον πρωθυπουργό, μια μάλλον συνετή απόφαση. Έκτοτε, προστέθηκε η επιδίωξη πολιτικής εκμεταλλεύσεως της αισθήσεως που προκάλεσε η υπόθεση των παρακολουθήσεων από την ΕΥΠ.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και δύο παράπλευρες πτυχές που προέκυψαν σε αυτόν τον “πόλεμο”, δηλαδή η στοχοποίηση του Α/ΓΕΕΘΑ και η έντονη εμφάνιση στο προσκήνιο αποστράτων που εκδηλώνονται πολιτικώς με την αντιπολίτευση και συνεισφέρουν στην ασκουμένη κριτική, προσδίδοντας σε αυτήν κάποια αίσθηση τεχνοκρατικής αύρας. Η πρώτη περίπτωση είναι απλώς χυδαία ενώ η δεύτερη έχει έντονα κωμικοτραγικά στοιχεία, λόγω της εμφανίσεως αποστράτων με επικής ελαφρότητας απόψεις που σημαίνουν άγνοια ή απλώς σκόπιμη παραπληροφόρηση του κοινού, ελέω κομματικών και προσωπικών σκοπών.
Το ποιοτικό χαρακτηριστικό που έχει προκύψει από αυτές τις δημόσιες τοποθετήσεις προσώπων που θεωρούνται επαΐοντες, είναι ότι στην μανία τους να επικρίνουν κάθε κυβερνητική προσπάθεια στους εξοπλισμούς, εκφράζονται ανεύθυνα. Όταν η αντιπολίτευση πρωτοστατεί με το σύνθημα περί δήθεν αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νήσων, εξ αφορμής της αποσύρσεως μερικών ρωσικών τενεκέδων που απέμεναν σε αυτές, και απόστρατοι χαμηλού κύρους και αποδοχής από τους ίδιους τους συναδέλφους τους, συντάσσονται και διαβρώνουν το φρόνημα της κοινής γνώμης, έχουμε μια θλιβερή κατάσταση.
Τις ημέρες αυτές, στην κριτική για την κυβέρνηση προστέθηκε και η… αμαρτία της διαφαινόμενης αναβολής της αποφάσεως επιλογής νέας κορβέτας για το Πολεμικό Ναυτικό. Η κυβέρνηση κατηγορείται επειδή δήθεν βάζει φρένο στους εξοπλισμούς. Βεβαίως μερικές ημέρες πριν, είχαμε ακούσει τον πρώην ΥΕΘΑ και Α/ΓΕΕΘΑ Ευάγγελο Αποστολάκη να κατηγορεί την κυβέρνηση για αλόγιστο… ράλυ εξοπλισμών, κερδίζοντας επαξίως τα χειροκροτήματα του τουρκικού κοινού.
Είναι πράγματι ενδιαφέρον, πρόσωπα τα οποία “βούλιαξαν” το Πολεμικό Ναυτικό ποντάροντας στον αέρα 500 εκατομμύρια για να αναστήσουν 4 αποσυρμένα αεροπλάνα P-3 αντί να εκσυγχρονίσουν τις φρεγάτες ΜΕΚΟ 200HN ενδεικτικώς, να παραδίδουν μαθήματα ορθολογισμού στις αποφάσεις εξοπλισμών. Και είναι ακόμη πιο ενδιαφέρον όταν τα ασκούντα κριτική πρόσωπα, επί εποχής τους -εποχή εξοπλιστικής ξηρασίας- ενέκριναν συμπτωματικώς προγράμματα μόνο μίας εταιρείας.
Για το πρόγραμμα κορβετών, αυτό που ισχύει είναι ότι επηρέασε η πρόσφατη εξέλιξη με την έγκριση του επενδυτικού προγράμματος των ναυπηγείων Ελευσίνας. Εάν επιδιώκεται η ανάθεση έργου στα ναυπηγεία, θα πρέπει όταν υπογραφεί η σύμβαση των κορβετών, ο ανάδοχος, να έχει συνομιλητή για να διαπραγματευθεί την ναυπήγηση κορβετών στην Ελλάδα. Η ανάληψη της νέας ιδιοκτησίας, είναι μία διαδικασία που θα απαιτήσει μερικούς μήνες ακόμη, επομένως δεν φαίνεται να υπάρχει περιθώριο αναθέσεως συμβάσεως μέχρι τις εκλογές.
Γιατί προηγουμένως η κυβέρνηση προσδιόριζε την ανακοίνωση της αποφάσεως το καλοκαίρι που πέρασε και μετά το φθινόπωρο; Ουδείς μπορούσε να προεξοφλήσει την κατάληξη της υποθέσεως με τα ναυπηγεία Ελευσίνας, οπότε το ΥΠΕΘΑ συνέχιζε κανονικά τις διαδικασίες. Εφόσον απερρίπτετο το σχέδιο διασώσεως των ναυπηγείων, η κυβέρνηση θα μπορούσε να προχωρήσει στην ανάθεση συμβάσεως με άλλη διευθέτηση.
Αυτό που δεν λένε όσοι περίπου πανηγυρίζουν που η κυβέρνηση δεν θα υπογράψει τώρα την σύμβαση κορβετών, είναι ότι οι δοκιμασίες για την οικονομία από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι σοβαρές και είναι φυσιολογικό να θέτουν περιορισμούς. Υπάρχει δηλαδή και αντικειμενική επιφυλακτικότητα. Ωστόσο, εκτίμησή μας είναι ότι οι εξοπλισμοί θα συνεχιστούν. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να μην το ρισκάρει με την εθνική άμυνα. Βεβαίως, όλο και κάτι στείρο και αντιπολιτευτικό θα βρουν να λένε πάλι οι επικριτές. Απλώς θα υποχρεωθούν να το κάνουν πιο σύντομα απ’ ότι ίσως περιμένουν.
Η άτυπη παρατεταμένη προεκλογική περίοδος, είναι μια συνθήκη που και αυτή ενισχύει την εκτόξευση πυρών εξ αφορμής των εξοπλιστικών προγραμμάτων. Δεν υπάρχουν καλύτερες συνθήκες για παραγωγικές πρωτοβουλίες από τον πρωθυπουργό και τον ΥΕΘΑ, ώστε να κλείσουν τα στόματα όσων επικρίνουν την έλλειψη σοβαρών επιστροφών (μεταξύ αυτών και εμείς) και την ενίσχυση της εγχώριας αναπτύξεως αμυντικών προϊόντων μέσα από την θέσπιση συνολικής εθνικής πολιτικής. Θα χρειαστεί τόλμη, τομές, αντικατάσταση ανεπαρκών προσώπων και αξιοκρατική επιλογή νέων, δημιουργία νέων κρατικών σχημάτων και θεσμών.