Από: analyst.gr
Μια δεκαετία μετά την αναγνώριση πως η αναχρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί από τις αγορές και άρα θα έπρεπε να επιτευχθεί μέσω μηχανισμών υποστήριξης βρισκόμαστε πάλι σε δυσχερή θέση.
Ο πληθωρισμός βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 30ετων με την ενέργεια να δίνει τον τόνο και να κατευθύνει ανοδικά τις τιμές.
Οι εισαγωγές αυξάνονται με υψηλούς ρυθμούς και το εμπορικό ισοζύγιο αποκτά τα ισχυρά αρνητικά χαρακτηριστικά του παρελθόντος που πιστεύαμε ότι είχαν εκλείψει.
Και επειδή ισχυρίζονται πολλοί ότι οι εισαγωγές αγαθών έχουν διογκωθεί λόγω των αυξημένων τιμών των καυσίμων από το ισοζύγιο πληρωμών του πρώτου 3μηνου εξάγεται το συμπέρασμα ότι μπορεί οι εισαγωγές καυσίμων να αυξήθηκαν στα 5,7 δις € σε σχέση με τα 2,8 δις € του αντίστοιχου τριμήνου του 2021, όμως οι εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν στα 14,3 δις € από τα 10,7 δις € του πρώτου τριμήνου του 2021.
Τα χρέη τόσο σε επίπεδο κράτους όσο και σε επίπεδο νοικοκυριών και επιχειρήσεων παραμένουν θηλιά για την ανάπτυξη και την ευημερία ενώ τείνουν ξανά να διαμορφώσουν ένα εκρηκτικό μείγμα ικανό να μεταβάλει ανά πασά στιγμή την ζώσα πραγματικότητα.
Η επιδοματική πολιτική για τον περιορισμό των απωλειών από τις αυξήσεις στα καύσιμα μάλλον δίνει λάθος μήνυμα αφού παρά την αύξηση των τιμών η κατανάλωση αυξάνεται πράγμα που πρέπει να οδηγήσει σε άλλο μείγμα αντιμετώπισης της κατάστασης.
Ίσως θα πρέπει να ληφθούν μέτρα μη οικονομικού χαρακτήρα όπως η θρυλούμενη απαγόρευση της κίνησης των αυτοκινήτων τις Κυριακές, η αύξηση ξανά του ποσοστού τηλεργασίας, κτλ.
Εκτός και εάν η αύξηση της κατανάλωσης δημιουργεί τον περίφημο δημοσιονομικό χώρο αναγκαία προϋπόθεση για την χρηματοδότηση της πολιτικής των επιδοτήσεων.
Όμως σε αυτή την περίπτωση ο φαύλος κύκλος που δημιουργείται απλά οδηγεί στην μεταφορά κεφαλαίων προς τους πετρελαιοπαραγωγούς καταρχάς και κατ’ επέκταση σε όλο το υπόλοιπο κύκλωμα από την διύλιση έως τις προμήθειες των λιανικών πωλήσεων.
Βεβαίως επειδή δεν είναι μόνο οι επιδοτούμενοι που ενισχύουν την ζήτηση που καταγράφεται στην κατανάλωση της βενζίνης αλλά και οι έχοντες χτίσει μια επίπλαστη αποταμιευτική ικανότητα από χρήματα που δόθηκαν για την στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων κατά την διετία που προηγήθηκε στα πλαίσια αντιμετώπισης της πανδημίας η πολιτική των επιδοτήσεων σε οριζόντια βάση θα πρέπει να επανεξετασθεί.
Από την επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους 8,3 δις € που αφορά 700 χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις μόνο τα 3 δις € θα επιστραφούν ενώ τα 5 δις € ενδεχόμενα αποτελούν την πρώτη ύλη στήριξης της καταναλωτικής έξαρσης που παρατηρείται μετά την ουσιαστική επανεκκίνηση της οικονομίας από τα lockdown της πανδημίας.
Παράλληλα η συσσώρευση καταθέσεων από τον ιδιωτικό τομέα που καταγράφηκε κατά την διάρκεια της πανδημίας αποτελεί άλλη μια ισχυρή παράμετρο εκδήλωσης υψηλής ζήτησης.
Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι και αυτή η παράμετρος οφείλονταν στα μέτρα δημοσιονομικής στήριξης και κυρίως αναβολής υποχρεώσεων προς τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία.
Από τον Δεκέμβριο του 2019 και έως τον Δεκέμβριο του 2021, δηλαδή την περίοδο της πανδημίας η μεταβολή των καταθέσεων για τα φυσικά πρόσωπα στα οποία συμπεριλαμβάνονται οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι ατομικές επιχειρήσεις ήταν της τάξεως των 19,7 δις € ενώ για τις επιχειρήσεις με νομική προσωπικότητα της τάξεως των 19,5 δις €.
Τα μέτρα αποστασιοποίησης δυσκόλευαν την κατανάλωση με αποτέλεσμα από τα 44 δις € που ενίσχυσαν τα εισοδήματα και τα έσοδα νοικοκυριών και επιχειρήσεων μόνο τα 4,8 δις € δαπανήθηκαν.
Στην βάση αυτή η επίπλαστη ρευστότητα και η ψευδαίσθηση χρήματος οδηγεί στην παρούσα φάση σε μη ορθολογικές αποφάσεις όπως το φαινόμενο που η αύξηση των τιμών της βενζίνης δεν περιόρισε στο ελάχιστο την κατανάλωση της, το αντίθετο μάλιστα, αφού οι ψευδαισθήσεις που προκαλεί η επιδοματική πολιτική καλύπτουν ακόμη και τις πιο σκληρές εκφάνσεις της τρέχουσας συγκυρίας.
ΛΕΚΚΑΣ ΣΑΡΑΝΤΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ