Το «κρυφό όπλο» του Πούτιν για τη ρωσική οικονομία

Την ίδια στιγμή που η αμυντική βιομηχανία δίνει ώθηση στη ρωσική βιομηχανία στηρίζοντας παράλληλα ολόκληρη την οικονομία, οι δυτικές κυρώσεις και οι εντάσεις στο πεδίο της ενέργειας επιβαρύνουν τα κρατικά ταμεία της χώρας, η οποία έχει ήδη περιορίσει τις ροές προς την Ευρώπη και πουλάει πετρέλαιο σε μειωμένη τιμή στην Κίνα, αλλά και στην Ινδία. [A.Ρ.]

Ωθηση στη βιομηχανική παραγωγή της Ρωσίας φαίνεται να δίνει ο πόλεμος, στηρίζοντας παράλληλα ολόκληρη την οικονομία, η οποία παρά τις κυρώσεις από τη Δύση, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ε.Ε., τη Βρετανία και άλλες χώρες συνεχίζει να καταγράφει καλύτερες επιδόσεις από το προσδοκώμενο. Παρά το γεγονός πως ο κλάδος της αμυντικής βιομηχανίας της χώρας λειτουργεί σε συνθήκες άκρας μυστικότητας, τα αποτελέσματα είναι ορατά κατά το εύρος των οικονομικών δεικτών. Ενδεικτικά, η παραγωγή «επεξεργασμένων μεταλλικών αγαθών», ενός δείκτη που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων βόμβες και όπλα, εκτινάχθηκε κατά σχεδόν 30% τον Ιούλιο σε ετήσια βάση, αφότου σημείωσε μεγάλη υποχώρηση τους αμέσως προηγούμενους μήνες. Επίσης, ακόμη ένας δείκτης της ρωσικής οικονομίας, υπό τον τίτλο «άλλα οχήματα και εξοπλισμός», στον οποίο περιλαμβάνονται πλοία, αεροσκάφη και στρατιωτικός εξοπλισμός, καταγράφει εξαιρετικές επιδόσεις.

Από: kathimerini.gr

«Η βιομηχανία θα είχε πολύ χειρότερες επιδόσεις εάν δεν υπήρχε ο πόλεμος», δήλωσε χαρακτηριστικά στο Bloomberg η Τατιάνα Ορλόβα, οικονομολόγος της Oxford Economics. Μάλιστα, η ανακατάληψη των πόλεων στην ευρύτερη περιοχή του Χαρκόβου ενέτεινε τις πιέσεις οι οποίες ασκούνται στη στρατιωτική βιομηχανία της Ρωσίας.

Ωστόσο, η τόνωση που προσφέρει αυτή η δραστηριότητα στην οικονομία της χώρας εν γένει εκτιμάται πως θα έχει εφήμερο χαρακτήρα, ιδίως εάν συνεχίσει να απαιτεί μεγάλο αριθμό εργαζομένων – εν τω μεταξύ, σημειωτέον, ακριβώς την ίδια στιγμή οι κυρώσεις των Δυτικών στερούν από τον κλάδο εξαρτήματα, τεχνογνωσία και τεχνολογία. Παράλληλα, οι εντάσεις στο πεδίο της ενέργειας εκτιμάται πως επιβαρύνουν τα κρατικά ταμεία της χώρας, η οποία έχει ήδη μειώσει τις ροές προς την Ευρώπη –άλλοτε ο μεγαλύτερος αγοραστής από τη Ρωσία– και πουλάει πετρέλαιο σε μειωμένη τιμή στην Κίνα αλλά και την Ινδία. Παρά το γεγονός πως η Ρωσία κινήθηκε πάρα πολύ γρήγορα τον Φεβρουάριο, ούτως ώστε να θωρακίσει την οικονομία της από το επερχόμενο σοκ της εισβολής της στην Ουκρανία, η προσαρμογή της βιομηχανικής παραγωγής στις απαιτήσεις του πολέμου έδειξε πως καθυστέρησε. Τον Ιούλιο ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έδωσε την έγκρισή του ούτως ώστε η κυβέρνηση της χώρας να αναλάβει εκτάκτως τον έλεγχο των επιχειρήσεων που ασχολούνται με τη στήριξη του στρατού, είτε αυξάνοντας την παραγωγή τους είτε προσθέτοντας επιπλέον ώρες λειτουργίας. Τον Μάιο, πάντως, η αμερικανική κυβέρνηση είχε ανακοινώσει πως δύο μεγάλα εργοστάσια παραγωγής αρμάτων μάχης στη Ρωσία είχαν σταματήσει να λειτουργούν λόγω των κυρώσεων. Ωστόσο, σύμφωνα με τον ρωσικό Τύπο, το ένα εξ αυτών όχι απλώς συνεχίζει να λειτουργεί, αλλά έχει μάλιστα ενισχύσει την παραγωγή του. Οι εργαζόμενοι στο τμήμα άμυνας έχουν πλέον 12ωρες βάρδιες και μπορούν εθελοντικά να καλύψουν οκτάωρες βάρδιες, κατά τη διάρκεια του Σαββάτου.

Θα πρέπει, ωστόσο, να επισημανθεί ότι τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας στη Ρωσία δεν επαρκούν ώστε να σχηματισθεί μια πραγματικά ολοκληρωμένη εικόνα της όλης κατάστασης. Επί παραδείγματι, η παραγωγή των εργοστασίων στη χώρα –ένας δείκτης-βαρόμετρο για την πορεία της ρωσικής οικονομίας εν γένει– συρρικνώθηκε ελαφρώς τον Ιούλιο. Ωστόσο, τον ίδιο μήνα το ΑΕΠ συρρικνώθηκε 4,3% σε ετήσια βάση. Εντούτοις, έρευνα από το Κέντρο Μακροοικονομικής Ανάλυσης και Βραχυπρόθεσμων Προβλέψεων διαπίστωσε πως η βιομηχανική παραγωγή συρρικνώθηκε 3,1% τον Ιούλιο σε ετήσια βάση και απέδωσε την απόκλιση από τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας στο ότι είχαν αποκλειστεί εκείνα τα θεωρούμενα ως απόρρητα. Ανεξαρτήτως των πρόσφατων οικονομικών δεικτών, δεν είναι σίγουρο ότι η Ρωσία μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της, ιδίως εάν οι μάχες στην Ουκρανία συνεχιστούν με μεγαλύτερη ένταση. Παράλληλα ενδέχεται να επιβαρυνθεί και ο προϋπολογισμός του κράτους. Σύμφωνα με τον Γιάνις Κλούγκε, αναλυτή της ρωσικής οικονομίας στο Γερμανικό Ινστιτούτο για Διεθνείς Σχέσεις και Θέματα Ασφαλείας, οι αμυντικές δαπάνες στο διάστημα από τον Ιανουάριο έως και τον Ιούλιο της φετινής χρονιάς ήταν κατά σχεδόν 20 δισ. δολάρια υψηλότερες σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2021. Υψηλόβαθμος αξιωματούχος εκτιμά πως οι αθροιστικές αμυντικές δαπάνες προμηθειών θα διογκωθούν κατά 700 δισ. ρούβλια, ήτοι 11 δισ. δολάρια φέτος, όταν το 2021 ο συνολικός αμυντικός προϋπολογισμός της Ρωσίας είχε ανέλθει στα 65,9 δισ. δολάρια.