 |
| Russian T-90 Tank. Image Credit: Creative Commons. |
Daniel Davies - 19fortyfive.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Αν και είναι απολύτως κατάλληλο για την Ουκρανία και τους υποστηρικτές της να γιορτάσουν αυτό το επίτευγμα, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι αυτό δεν σημαίνει πως ο πόλεμος έχει τελειώσει. Το αποτέλεσμα είναι ακόμη πολύ αναποφάσιστο, και πολλές μάχες εξακολουθούν.
Αναλυτικά η επίθεση
Στις 29 Αυγούστου, η Ουκρανία εξαπέλυσε την πολυαναμενόμενη επίθεσή της στην περιοχή Χερσώνα.
Η υπεροχή των στοιχείων υποδηλώνει πως η επίθεση της Ουκρανίας υπέστη μεγάλες απώλειες και πέτυχε περιορισμένα, εάν υπήρχαν, κέρδη.
Στο πλαίσιο της προετοιμασίας αυτής της πολυσυζητημένης επιχείρησης, η Ρωσία είχε στείλει πολλές ομάδες μάχης στην περιοχή της Χερσώνας για να ενισχύσουν τις θέσεις της, μερικές από τις οποίες μπορεί να προέρχονταν από την περιοχή του Χάρκοβο.
Στις 14 Αυγούστου, περίπου τρεις εβδομάδες πριν από την έναρξη της επίθεσης στο Χάρκοβο, το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW) ανέφερε ότι «οι ρωσικές δυνάμεις είναι πιθανό να δεσμεύσουν εθελοντικές μονάδες… στη γραμμή Izyum-Slovyansk και πιθανότατα να στερήσουν την προτεραιότητα του άξονα υπέρ της άμυνας θέσεις στη νότια Ουκρανία».
Αξιωματούχοι από τις Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις (UAF) είπαν στο ISW πως τα ρωσικά στρατεύματα κοντά στο Izyum «αναπτύχθηκαν στο Νότιο Άξονα σε μια προσπάθεια να υπερασπιστούν τα κατεχόμενα εδάφη στη δυτική Zaporizhzhia και στην Περιφέρεια Kherson. Τα ρωσικά στρατεύματα στην περιοχή του Χάρκοβο ήταν αραιά από τον Απρίλιο.
Ο Πούτιν ανακατευθύνει στρατεύματα, η Ουκρανία απαντά
Όταν ο Πούτιν έθεσε ως πρωταρχικό στόχο την κατάληψη του Ντονμπάς, το Κρεμλίνο διεξήγαγε αποστολές που είναι γνωστές ως «οικονομία δύναμης» στο βορρά γύρω από το Χάρκοβο και στο νότο κοντά στη Χερσώνα. Η πρόθεση των ρωσικών αποστολών στο βορρά και το νότο ήταν να χρησιμοποιήσουν όσο το δυνατόν λιγότερα στρατεύματα για να κρατήσουν δεσμευμένες τις UAF (Ενοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας) έτσι ώστε να μην μπορούν να μετακινήσουν περισσότερα στρατεύματα στο Donbas για να αντισταθούν στη ρωσική επίθεση εκεί. Στη συνέχεια, η Ρωσία αδυνάτισε ακόμη περισσότερο την άμυνά της στα τέλη Αυγούστου για να αναπτύξει περισσότερα στρατεύματα για να αμυνθεί ενάντια στη γνωστή επίθεση που θα ξεκινούσε κοντά στο Kherson.
Ο Ζελένσκι εκμεταλλεύτηκε αυτή την κίνηση και πιθανότατα εξαπάτησε σκόπιμα τις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών για να μετακινήσει στρατεύματα από την περιοχή του Χάρκοβο, πιστεύοντας ότι δεν υπήρχε κίνδυνος. Όπως αποδείχθηκε, αυτή η κίνηση ήταν τόσο καλή όσο και κακή για την Ουκρανία. Τα πρόσθετα ρωσικά στρατεύματα στη Χερσώνα φαίνεται ότι βοήθησαν τις δυνάμεις της Μόσχας να προκαλέσουν σοβαρές απώλειες στους Ουκρανούς επιτιθέμενους εκεί, αλλά αποδυνάμωσαν θανάσιμα τη ρωσική άμυνα στην περιοχή του Χάρκοβο.
Όταν τα ουκρανικά στρατεύματα συγκλόνισαν τους Ρώσους υπερασπιστές στην αρχή της επίθεσης στο Χάρκοβο, οι Ρώσοι άρχισαν να παραδίδουν γρήγορα εδάφη. Όχι μόνο είχαν λίγα στρατεύματα στην περιοχή, αλλά αυτά τα στρατεύματα ήταν κυρίως εθελοντές. Η Μόσχα άρχισε να στέλνει μανιωδώς ενισχύσεις για να προσπαθήσει να ανακόψει την παλίρροια, αλλά η Ουκρανία προχώρησε γρηγορότερα από ό,τι η Ρωσία μπορούσε να στείλει ενισχύσεις στη θέση της. Η ρωσική ηγεσία βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα αίνιγμα: να διατάξει τα στρατεύματά της να διεκδικήσουν κάθε μέτρο εδάφους σε μια προσπάθεια να κερδίσουν χρόνο για να φτάσουν οι ενισχύσεις ή να εκκενώσουν την περιοχή και να διατηρήσουν το ανθρώπινο δυναμικό της για μελλοντικές μάχες.
Επέλεξαν το δεύτερο. Η Ρωσία όχι μόνο παρέδωσε το Izyum χωρίς μάχη, αλλά αργότερα εκκένωσε σχεδόν ολόκληρη την περιοχή που κατέλαβε βόρεια του Χάρκοβο μέχρι τα ρωσικά σύνορα, έως και 3.000 συνολικά τετραγωνικά χιλιόμετρα πίσω υπό ουκρανικό έλεγχο. Πολλοί στη Δύση χαιρετίζουν αυτή την κίνηση καθώς αποδεικνύει πως η Ουκρανία βρίσκεται σε καλό δρόμο για να κερδίσει τον πόλεμο και μπορεί ακόμη και να οδηγήσει στην πτώση του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ένα μικρό πλαίσιο μπορεί να είναι χρήσιμο πριν κάνετε τέτοιες σαρωτικές κρίσεις.
Πολύ νωρίς για να διεκδικήσει τη νίκη
Θα επαναλάβω, είναι απολύτως κατανοητό και σκόπιμο για την Ουκρανία και τους πολλούς δυτικούς υποστηρικτές της να γιορτάζουν αυτή την ανεπιφύλακτη επιτυχία βόρεια του Χάρκοβο. Αλλά είναι επίσης απαραίτητο να καταλάβουμε ότι πρόκειται για πόλεμο, όχι για μάχη. Η απώλεια του Izyum και του εδάφους βόρεια του Kharkiv δε σηματοδοτεί το τέλος της Ρωσίας περισσότερο από τις διαδοχικές απώλειες της Mariupol, του Severodonetsk και του Lysychansk που σήμαναν πως η Ουκρανία είχε χάσει τον πόλεμο. Αυτές οι απώλειες ήταν σημαντικές και δαπανηρές για την Ουκρανία, και αυτή η σημερινή νίκη από το Κίεβο είναι σημαντική και δαπανηρή για τη Ρωσία. Όμως ο πόλεμος συνεχίζεται.
Η Ρωσία εξακολουθεί να έχει πλεονέκτημα στο πυροβολικό, τους πυραύλους και την αεροπορία. Έχουν ακόμα περισσότερα τανκς και τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού. Και τα στρατεύματα του Πούτιν εξακολουθούν να ελέγχουν σχεδόν το ένα πέμπτο της ουκρανικής επικράτειας. Επιπλέον, η Ουκρανία πιθανότατα έχει δαπανήσει το μεγαλύτερο μέρος της κρουστικής της δύναμης σε αυτές τις δίδυμες επιθέσεις, υπέστη πολλές απώλειες και θα χρειαστεί σημαντική αναπλήρωση και αντικαταστάσεις πριν μπορέσει να προχωρήσει πολύ περισσότερο (υπάρχουν αναφορές ότι μια μικρότερη ουκρανική επίθεση μπορεί να πλησιάζει στο Ugledar [νοτιοδυτικά του Ντόνετσκ] αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει υλοποιηθεί τίποτε).
Η Ουκρανία κρατά το έδαφος της
Ο Ζελένσκι φαίνεται να κατανοεί ότι η μάχη ήταν σημαντική και ουσιαστική, αλλά όχι καθοριστική. «Οι επόμενες 90 ημέρες», είπε, «θα είναι πιο κρίσιμες από 30 χρόνια ανεξαρτησίας της Ουκρανίας». Η υποστήριξη «για την Ουκρανία στον πόλεμο πρέπει να διατηρηθεί», συνέχισε, διευκρινίζοντας τη συνεχιζόμενη ανάγκη για «όπλα, πυρομαχικά και οικονομικά μέσα». Το αν η Δύση θα συνεχίσει να παρέχει σημαντικές ποσότητες και από τις τρεις αυτές απαιτήσεις μακροπρόθεσμα είναι ένα ανοιχτό ερώτημα.
Όπως έγραψα πρόσφατα σε αυτές τις σελίδες, υπάρχουν σκληροί αντίθετοι άνεμοι για την Ευρώπη αυτόν τον χειμώνα, καθώς πιθανότατα θα υπάρξουν σημαντικές προκλήσεις με την ενέργεια, τη δυνητική κατανομή ενέργειας και την αυξανόμενη πιθανότητα ύφεσης. Το αν η Δύση θα μπορέσει να συνεχίσει να προμηθεύει τους τύπους και τους όγκους που είναι απαραίτητοι για να μπορέσει η Ουκρανία να συνεχίσει να σημειώνει επιθετική πρόοδο είναι αβέβαιο. Αυτό που είναι ακόμα πιο αβέβαιο: η επόμενη κίνηση του Πούτιν.
Ποια είναι η επόμενη κίνηση του Πούτιν;
Ένα από τα προβλήματα που οι πληθωρικοί Δυτικοί αδυνατούν να εξετάσουν είναι τι θα κάνει η Ρωσία ως απάντηση σε αυτή την ήττα στην περιοχή του Χάρκοβο. Παραμένει πιθανό, αν και απίθανο ο Πούτιν να συνεχίσει χωρίς αλλαγές και να προσπαθήσει να εμμείνει στο αρχικό του σχέδιο για την κατάληψη του Ντονμπάς και να μην κάνει καμία αλλαγή. Για παράδειγμα, μια πιθανότητα είναι πως ο Πούτιν θα καταλήξει τελικά στο συμπέρασμα ότι η κινητοποίηση της χώρας του για πλήρη επιστράτευση εν καιρώ πολέμου είναι απαραίτητη. Αν και μια τέτοια κίνηση ενέχει σημαντικό κίνδυνο για τον Ρώσο ηγέτη, η έναρξη μιας επιστράτευσης εν καιρώ πολέμου καθιστά επίσης πιθανό ότι η Ρωσία θα μπορούσε να δημιουργήσει σημαντική νέα μαχητική δύναμη αργότερα το 2023 και να κατακλύσει την Ουκρανία με τεράστια μάζα – κάτι που αποτελεί πολύ μέρος της ρωσικής κληρονομιάς του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο πως ο Πούτιν θα ακολουθήσει αυτόν το δρόμο.
Ωστόσο, ένα πράγμα φαίνεται αναπόφευκτο: ο Πούτιν έθεσε σε μεγάλο κίνδυνο την πολιτική του ζωή για να ξεκινήσει αυτόν τον πόλεμο, και φαίνεται απίθανο στο άκρο να σταθεί παθητικά και να επιτρέψει στις δυνάμεις του να αποσπαστούν σιγά σιγά από την Ουκρανία, επιβάλλοντας μια μεγάλη (και πιθανώς μοιραία) ήττα πάνω του χωρίς να κάνει προσαρμογές για να προσπαθήσει να ανακτήσει την πρωτοβουλία. Όπως έδειξε ο Πούτιν στην προσέγγισή του στον πόλεμο της Τσετσενίας, υπάρχουν λίγα πράγματα που δε θα κάνει όταν αισθάνεται ότι είναι απαραίτητο να κερδίσει στο πεδίο της μάχης.
Δεδομένων των έξι και πλέον μηνών σφαγής που επιβλήθηκε στην Ουκρανία από τον εισβάλλοντα ρωσικό στρατό, είναι απολύτως κατάλληλο και λογικό να γιορτάσουμε τη μεγάλη νίκη της Ουκρανίας βόρεια του Χάρκοβο. Αλλά αυτός είναι πόλεμος και φοβάμαι πως θα υπάρξουν πολύ περισσότεροι θάνατοι και καταστροφές – και περισσότερες επιτυχίες και αποτυχίες από κάθε πλευρά – προτού τελειώσει επιτέλους αυτή η σύγκρουση.
