Από: Μάριος Πούλλαδος - simerini.sigmalive.com
Οι
τελευταίες δημοσκοπήσεις στην Τουρκία δείχνουν το κόμμα της κεμαλικής
αντιπολίτευσης να πλησιάζει ή ακόμη και να ξεπερνά οριακά το ισλαμικό
ΑΚΡ. Ο Ερντογάν, που βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο, εξαιτίας της
κακοδιαχείρισης της οικονομίας της χώρας, αναζητεί τρόπους να
παρουσιάσει στο εσωτερικό ακροατήριο ένα success story. Ένα από τα πιο
δυνατά του χαρτιά, που συνδυάζει ανοίγματα στην εξωτερική πολιτική και
οικονομικά έσοδα, είναι η διπλωματία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών
(drones) Bayractar. Η εταιρεία Baykar έκανε το ντεμπούτο της το 2014, με
ένα πρωτότυπο του TB2, ενός αεροσκάφους σταθερών πτερύγων με έλικα,
αρκετά μεγάλου για να μεταφέρει πυρομαχικά. Εκείνη τη χρονιά, ο
Ερντογάν, ο οποίος αντιμετώπιζε όρια θητείας ως Πρωθυπουργός, κέρδισε
τις προεδρικές εκλογές. Οκτώ χρόνια μετά ο Τούρκος Πρόεδρος προσπαθεί να
κεφαλαιοποιήσει εμπορικές επωνυμίες που έχουν παγκόσμια εμβέλεια, όπως η
Turkish Airlines, αλλά και τα τουρκικά drones, για να επανεκλεγεί. Σε
αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία έχει αυξήσει τον αριθμό των διπλωματικών της
αποστολών σε 253 παγκοσμίως και σήμερα διαθέτει τον πέμπτο μεγαλύτερο
αριθμό διπλωματικών αποστολών στον κόσμο.
Δίκτυο εξαγωγών
Τα φονικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη TB2 της Baykar έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά στον πόλεμο της Ουκρανίας, επιτρέποντας στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας να αποκρούσουν την προέλαση της Ρωσίας προς την πρωτεύουσα, το Κίεβο. Είχαν προηγουμένως δοκιμαστεί με επιτυχία στη Λιβύη, αλλά και στον πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ κατά των αρμενικών δυνάμεων του Αρτσάχ. Πλέον διαφημίζονται παγκοσμίως ως το «αύριο» των πολεμικών επιχειρήσεων.
Μέχρι σήμερα η εταιρεία Baykar έχει υπογράψει συμφωνίες εξαγωγής drones με 23 χώρες. Αυτές περιλαμβάνουν τέσσερεις χώρες της Ασίας, οι οποίες πιστεύεται ότι είναι το Αζερμπαϊτζάν, το Τουρκμενιστάν, το Πακιστάν και το Κιργιστάν. Τα τουρκικά drones φαίνεται να είναι πλέον τα κορυφαία σε πωλήσεις παγκοσμίως, με τη λίστα των πελατών της να έχει ξεπεράσει τον αριθμό των χωρών στις οποίες όλοι οι Κινέζοι κατασκευαστές έχουν εξαγάγει μαζί. Πρόσφατα το Υπουργείο Άμυνας της Ρουμανίας έχει ζητήσει την έγκριση του κοινοβουλίου της χώρας προκειμένου να προχωρήσει στην αγορά συνολικά 18 τουρκικών Bayraktar TB2. Ανώνυμες πηγές, που επικαλέστηκε την Παρασκευή η Middle East Eye, αναφέρουν πως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για να κάνουν μια μεγάλη αγορά οπλισμένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών από τον Τούρκο παραγωγό Baykar.
Η Τουρκία
προσπαθεί να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με τα Ηνωμένα Αραβικά
Εμιράτα, μετά από 10 χρόνια πολιτικών συγκρούσεων μέσω αντιπροσώπων σε
μέρη όπως η Λιβύη, η Αίγυπτος και το Κέρας της Αφρικής. Οι δεσμοί
επιδεινώθηκαν περαιτέρω από τις κατηγορίες ότι τα Εμιράτα σχεδίαζαν να
ανατρέψουν την τουρκική κυβέρνηση και συμμετείχαν στην απόπειρα
πραξικοπήματος του 2016, έναν ισχυρισμό που τα ΗΑΕ αρνούνται.
«Στους ηττημένους χωρίς drones»
Πέρα από την πολιτική, υπάρχει και η οικονομική διάσταση στη «διπλωματία των drones». Μια σειρά από συμφωνίες υπογράφηκαν κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Ερντογάν στη Σερβία, τη μεγαλύτερη οικονομία στην περιοχή, και το Βελιγράδι ζήτησε την τουρκική βοήθεια με προγραμματισμένες παραδόσεις ηλεκτρικής ενέργειας από το Αζερμπαϊτζάν αυτόν το χειμώνα και εξέφρασε ενδιαφέρον για την αγορά μαχητικών Bayraktar.
«Τα οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο σε όλες τις μελλοντικές συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός πιθανού πολέμου στα στενά της Ταϊβάν», δήλωσε στο Nikkei Asia ο επικεφαλής του κορυφαίου κατασκευαστή οπλισμένων drones της Τουρκίας. Ερωτηθείς μάλιστα σε μια συνέντευξη, εάν τα οπλισμένα drones μπορούν να παίξουν ρόλο σε μια πιθανή σύγκρουση μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Baykar Technology, Haluk Bayraktar (γαμπρός του Ερντογάν), είπε: «Είναι πλέον αδύνατο να έχουμε πόλεμο χωρίς drones» και όσοι δεν εκμεταλλεύονται τη δύναμη των drones θα είναι στην πλευρά των χαμένων μελλοντικών συγκρούσεων.
«Στην πραγματικότητα, τα drones είναι πιο αποτελεσματικά στην εύρεση στόχων στη θάλασσα σε σύγκριση με τη στεριά, επειδή υπάρχει μεγαλύτερη αντίθεση», είπε, εξηγώντας ότι είναι ευκολότερο για ένα drone να εντοπίσει έναν στόχο σε ένα περιβάλλον που αποτελείται μόνο από νερό και το αντικείμενο. Η Baykar βρίσκεται τώρα στη διαδικασία τοποθέτησης πυραύλων «Κρουζ» κατά των πλοίων στα προηγμένα drones Akinci.
Σχετικά με τη χρήση drones σε ενδεχόμενο έκτακτο περιστατικό στην Ταϊβάν, είπε ότι η εταιρεία του δεν είχε καμία επαφή με το νησί σχετικά με τις πωλήσεις drones. Ωστόσο, είπε ότι η Κίνα είναι ένας «παγκόσμιος παραγωγός drones» και ότι παρακολουθεί ειδήσεις σχετικά με την επιθετική χρήση drones από το Πεκίνο.
Ερωτηθείς,
εάν η Baykar θα σκεφτόταν να πουλήσει drones στην Ινδία, αντίπαλη του
Πακιστάν, ο Bayraktar απάντησε αρνητικά. «Ως εταιρική αρχή, είμαστε κατά
της ‘πολεμικής κερδοσκοπίας’ ή της πώλησης όπλων και στις δύο πλευρές
που βρίσκονται σε σύγκρουση», είπε. «Προτεραιότητά μας είναι να
μοιραστούμε τις δυνατότητές μας με αδελφές χώρες με τις οποίες έχουμε
στρατηγικές σχέσεις [με], φίλους, συμμάχους, μέλη του ΝΑΤΟ. Χώρες όπως
το Αζερμπαϊτζάν, το Πακιστάν, η Ουκρανία είναι η προτεραιότητά μας».
Περιορισμοί και προβλήματα
Σε όλην την πιο πάνω υπόθεση της διπλωματίας των drones υπάρχουν και κάποιοι περιορισμοί, καθώς οι εμπορικές συμφωνίες πώλησης μη επανδρωμένων αεροσκαφών προκαλούν και αντιπαραθέσεις. Από το 2017 οι Τούρκοι παραγωγοί πούλησαν drones σε σχεδόν δύο δωδεκάδες πελάτες σε μια ευρεία γεωγραφική περιοχή. Η εικόνα μιας drone-powered αναθεωρητικής Τουρκίας, που διαταράσσει τις περιφερειακές ισορροπίες, έχει δώσει κίνητρο σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Αίγυπτος, τα ΗΑΕ, η Κύπρος και η Γαλλία να σχηματίσουν μιαν άτυπη συμμαχία προκειμένου να αναχαιτίσουν την τουρκική επιθετικότητα.
Επίσης, όπως σημειώνουν Τούρκοι αναλυτές, δεν έχουν όλες οι χώρες που έχουν αγοράσει τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη το ίδιο βάθος σχέσεων και δέσμευσης ή δεν έχουν ενσωματώσει ολόκληρο το τεχνικό και τακτικό πακέτο. Μερικές έχουν αποκτήσει μόνο μικρούς αριθμούς συστημάτων. Τα παραδείγματα περιλαμβάνουν την Τυνησία, το Μαρόκο, την Αιθιοπία και τη Σομαλία. Αυτά τα κράτη μπορεί να μην κερδίζουν αποφασιστικά αποτελέσματα ενάντια σε έναν καλά εκπαιδευμένο ή αριθμητικά ανώτερο εχθρό, και μερικές φορές κάνουν λάθη. Για παράδειγμα, νωρίτερα αυτό το έτος, η Αιθιοπία βρέθηκε στο επίκεντρο της προσοχής, επειδή προκάλεσε απώλειες αμάχων με τα τουρκικής κατασκευής μη επανδρωμένα αεροσκάφη της, αν και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη πιστώθηκαν ότι τερμάτισαν μια επίθεση από τους αντάρτες Tigrayan. Τώρα η Τουρκία κατηγορείται ότι πούλησε οπλικά συστήματα που προκάλεσαν γενοκτονία σε αμάχους.