Andrey Mihayloff - pravda.ru / Παρουσίαση Freepen.gr
"Η καταστροφή που σημειώθηκε την ίδια μέρα ταυτόχρονα σε τρεις σειρές των υπεράκτιων αγωγών φυσικού αερίου του συστήματος Nord Stream είναι άνευ προηγουμένου", αναφέρει η ανακοίνωση. "Ο χρόνος που θα απαιτούνταν για την αποκατάσταση της υποδομής μεταφοράς αερίου είναι ακόμη αδύνατο να εκτιμηθεί».
Σεισμολόγοι στη Δανία και τη Σουηδία κατέγραψαν ισχυρές εκρήξεις στις περιοχές όπου υπήρχαν διαρροές από τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream.
Ο Nord Stream είναι ένας αγωγός εξαγωγής φυσικού αερίου από τη Ρωσία στην Ευρώπη που διασχίζει τη Βαλτική Θάλασσα. Ο αγωγός κατασκευάστηκε σε αποκλειστικές οικονομικές ζώνες της Ρωσίας, της Φινλανδίας, της Σουηδίας, της Δανίας και της Γερμανίας. Εκτείνεται επίσης μέσω των χωρικών υδάτων της Ρωσίας, της Δανίας και της Γερμανίας.
Η χωρητικότητα των δύο χορδών υπολογίζεται σε 55 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. Το μήκος του συστήματος είναι 1.224 χλμ. Ο διαχειριστής του Nord Stream είναι η Nord Stream AG. Η Nord Stream ελέγχεται κυρίως από τη ρωσική Gazprom (51%), τη γερμανική Wintershall Dea και την E.ON — 15,5% η καθεμία, τη Δανική Gasunie και τη γαλλική Engie — 9% η καθεμία.
Η επένδυση στο έργο εκτιμήθηκε στα 7,4 δισ. ευρώ. Η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου στη Βαλτική Θάλασσα ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2010. Τον Νοέμβριο του 2011 τέθηκε σε λειτουργία η πρώτη χορδή του Nord Stream. Η δεύτερη τέθηκε σε λειτουργία τον Οκτώβριο του 2012.
Το καλοκαίρι του 2022, ο όγκος μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream μειώθηκε στο 20% της μέγιστης χωρητικότητάς του — από 167 εκατομμύρια σε 35 εκατομμύρια κυβικά μέτρα την ημέρα. Η Gazprom εξήγησε το πρόβλημα με τις δυσκολίες επιστροφής των αεριοστροβίλων από τον Καναδά, όπου είχαν υποβληθεί σε τεχνική συντήρηση. Οι καναδικές αρχές δεν ήθελαν να επιστρέψουν τους στρόβιλους λόγω αντιρωσικών κυρώσεων. Η μονάδα τελικά παραδόθηκε στη Γερμανία, αλλά η Gazprom αρνήθηκε να δεχτεί τον στρόβιλο χωρίς αποδεικτικά έγγραφα που θα αποδείκνυαν ότι οι κυρώσεις δεν θα επηρεάσουν περαιτέρω τη μεταφορά και τις επισκευές. Στα τέλη Αυγούστου, η Gazprom σταμάτησε εντελώς τις προμήθειες μέσω του αγωγού για να επισκευάσει τη μοναδική εναπομείνασα μονάδα άντλησης φυσικού αερίου στο σταθμό συμπίεσης Portovaya. Ο Nord Stream έπρεπε να ξεκινήσει στις 3 Σεπτεμβρίου, αλλά την προηγούμενη μέρα, η Gazprom ανακοίνωσε διαρροή πετρελαίου στη μονάδα. Η μεταφορά φυσικού αερίου σταμάτησε επ' αόριστον.
Η κατασκευή του Nord Stream 2 χωρητικότητας περίπου 55 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων και μήκους άνω των 1.200 χλμ. ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2018. Ο αγωγός ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2021, παρά τις αμερικανικές κυρώσεις. Τον περασμένο Οκτώβριο, μία από τις χορδές του αγωγού φυσικού αερίου γέμισε με τεχνικό αέριο. Μέχρι το τέλος του έτους, και οι δύο σωλήνες γέμισαν με τεχνικό αέριο. Ωστόσο, το σύστημα δεν τέθηκε ποτέ σε λειτουργία καθώς η Γερμανία ανέστειλε την πιστοποίησή του αφού η Μόσχα αναγνώρισε την ανεξαρτησία των δημοκρατιών DPR και LPR στο Donbas.
Το έργο κατασκευάστηκε με τη βοήθεια των Ευρωπαίων εταίρων της Gazprom, αλλά η Gazprom έχει τον 100% έλεγχο του. Οι ευρωπαίοι εταίροι παρείχαν το 50% της χρηματοδότησης με τη μορφή δανείων. Ο προϋπολογισμός του έργου υπολογίστηκε σε 9,5 δισ. ευρώ. Τον Μάρτιο του 2022, ένας από τους εταίρους της Gazprom, ο Wintershall Dea, διέγραψε επενδύσεις περίπου 1 δισεκατομμυρίου ευρώ στο έργο κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2.
Σύμφωνα με την Nord Stream 2 AG, το ατύχημα σημειώθηκε στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Δανίας νοτιοανατολικά του νησιού Bornholm.
«Μια προκαταρκτική εκτίμηση δείχνει ότι η διαρροή σημειώθηκε σε έναν από τους δύο κλάδους του Nord Stream 2 στη δανική οικονομική ζώνη νοτιοανατολικά του Bornholm <…>, από όπου διαρρέει το φυσικό αέριο», ανέφερε σε δήλωση η Δανική Ναυτιλιακή Αρχή.
Η Δανική Ναυτιλιακή Αρχή δήλωσε πως δεν υπήρχαν απειλές για την ασφάλεια που να σχετίζονται με διαρροή αερίου εκτός αυτής της ζώνης αποκλεισμού.
Αργά το βράδυ της 26ης Σεπτεμβρίου, ο φορέας εκμετάλλευσης Nord Stream ανακοίνωσε πτώση πίεσης και στις δύο χορδές του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream. Το πρωί της 27ης Σεπτεμβρίου, η Nord Stream είπε πως η φυσική ζημιά που προκλήθηκε στον αγωγό οδήγησε σε παραβιάσεις της στεγανότητας του αγωγού φυσικού αερίου.
Οι ειδικοί συζητούν δύο πιθανούς λόγους για τις "υποτιθέμενες επιθέσεις", είπε η Tagesspiegel. Πρώτον, ζημιά στους αγωγούς θα μπορούσε να προκληθεί από ουκρανικές δυνάμεις ή δυνάμεις που συνδέονται με την Ουκρανία. Η Ουκρανία έχει το δικό της σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου και πάντα ήταν αντίθετη στην κατασκευή του Nord Stream.
Μια άλλη εκδοχή λέει ότι ήταν η Ρωσία που διεξήγαγε μια επιχείρηση προβοκάτσιας για να προκαλέσει πρόσθετη αβεβαιότητα και να ωθήσει τις τιμές του φυσικού αερίου υψηλότερα ώστε να επιδεινώσει περαιτέρω την ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση, έγραψε η Tagesspiegel.
Το Spiegel, αναφερόμενο στις πηγές του, έγραψε πως πριν από λίγες εβδομάδες, οι Ηνωμένες Πολιτείες προειδοποίησαν το Βερολίνο για πιθανές επιθέσεις σε αγωγούς φυσικού αερίου στη Βαλτική Θάλασσα. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το Βερολίνο έλαβε μήνυμα από την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών των ΗΠΑ το καλοκαίρι.
Εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης είπε στο Spiegel ότι το υπουργικό συμβούλιο δε σχολιάζει κανένα θέμα που σχετίζεται με δεδομένα πληροφοριών ή δραστηριότητες ειδικών υπηρεσιών.
Η υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας Αν Λίντε δήλωσε στις 27 Σεπτεμβρίου πως η ζημιά στους αγωγούς προκλήθηκε από εκρήξεις.
«Διαρροές φυσικού αερίου στο Nord Stream και Nord Stream 2 στις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες της Δανίας και της Σουηδίας σημειώθηκαν ως αποτέλεσμα εκρήξεων που πιθανότατα προκλήθηκαν από δολιοφθορά», είπε ο υπουργός προσθέτοντας πως οι σουηδικές αρχές συνεχίζουν να συλλέγουν πληροφορίες για το ατύχημα, τις πιθανές αιτίες του, τους υπεύθυνους και τα κίνητρα.
Η Μόσχα δεν αποκλείει ότι η ζημιά στους αγωγούς προκλήθηκε ως αποτέλεσμα εσκεμμένων και στοχευμένων επιθέσεων.
«Αυτά είναι πολύ ανησυχητικά νέα», είπε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.
Ο επικεφαλής της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Josep Borrell δήλωσε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα υποστηρίξει «οποιαδήποτε έρευνα για να διαπιστωθούν τα αίτια του ατυχήματος.
Τα ατυχήματα στους αγωγούς Nord Stream δεν θα επηρεάσουν τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη και τη Δανία, καθώς κανένας από τους αγωγούς φυσικού αερίου δε λειτουργούσε, ανέφερε η Δανική Υπηρεσία Ενέργειας. Ο Nord Stream 2 δε λειτούργησε ποτέ, ενώ οι προμήθειες μέσω του Nord Stream έχουν ανασταλεί από το Σεπτέμβριο.
Σύμφωνα με αναλυτές της επενδυτικής τράπεζας Sinara Sinara, οι επισκευές στο Nord Stream ενδέχεται να διαρκέσουν μήνες. Οι κυρώσεις καθιστούν αδύνατες όλες τις απαραίτητες επισκευές εκτός εάν τα μέρη καταλήξουν σε οριστική απόφαση. Η Ευρώπη μπορεί να περάσει τη χειμερινή περίοδο θέρμανσης εξοικονομώντας και μειώνοντας την κατανάλωση φυσικού αερίου ενώ αγοράζει υγροποιημένο φυσικό αέριο. Χωρίς τους σωλήνες της Gazprom, οι χειμώνες στην Ευρώπη δε θα είναι ποτέ εύκολοι και ζεστοί.
Περισσότερο από το ήμισυ του φυσικού αερίου από τους κατεστραμμένους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream και Nord Stream 2 έχει ήδη διαρρεύσει. Το υπόλοιπο φυσικό αέριο θα εξαντληθεί μέχρι το τέλος της εβδομάδας, 2 Οκτωβρίου, ανέφερε η Δανική Υπηρεσία Ενέργειας.
