Η εφαρμογή της πλήρους άρσης του εμπάργκο όπλων προς την Κύπρο από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την 1η Οκτωβρίου, αναμενόμενα, εκνεύρισε τον τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος υπογράμμισε ότι «δεν αποδεχόμαστε την απόφαση των ΗΠΑ για άρση του εμπάργκο όπλων στην ‘Ε/Κ διοίκηση’». Λίγες ημέρες αργότερα, τόνιζε ότι «πρέπει να διασφαλίσουμε τη ‘βόρεια’ Κύπρο από όλες τις πλευρές, σε όλα τα επίπεδα» και ανέφερε ότι «τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και τα drone μας βρίσκονται εκεί [στην Κύπρο] όταν κανείς δεν το υποψιάζεται […] είναι δικαίωμά μας», καταλήγοντας, ότι σε περίπτωση ανάγκης «μόλις απογειωθούν τα αεροπλάνα μας, βρίσκονται ήδη αμέσως στη ‘βόρεια’ Κύπρο».
Από: doureios.com / Γράφει ο Δρ. Πέτρος Σαββίδης*
Η αποκωδικοποίηση των δηλώσεων Ερντογάν για τα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας –στο πλαίσιο της πολεμικής ρητορικής κατά της Ελλάδας και της επαναλαμβανόμενης απειλής “bir gece ansızın gelebiliriz“, ότι η Τουρκία μπορεί να έλθει ξαφνικά μια νύκτα στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου– θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, όπως άλλωστε και το τουρκικό αφήγημα της αποστρατιωτικοποίησης των νήσων του Αιγαίου, με λογική και ψυχραιμία. Άλλωστε, η απειλή ότι «θα έρθουμε ξαφνικά νύκτα» εμφανίστηκε τον Απρίλιο του 2017, όταν ο Ερτνογάν –αναφερόμενος σε μια επιχείρηση του τουρκικού στρατού στη περιοχή Sinjar του βορείου Ιράκ κατά των κουρδικών δυνάμεων– ανέφερε ότι «κανένα παιγνίδι δεν παίζεται με αυτό το έθνος. Ο καθένας θα το δει. Γνωρίζουμε τι θα κάνουμε όταν έρθει η ώρα. Μπορούμε να έρθουμε ξαφνικά μια νύκτα».
H υστερική υπερπροβολή της τουρκικής ρητορικής και των αυθαίρετων τουρκικών διεκδικήσεων κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, εκ μέρους των ελλαδικών και κυπριακών ΜΜΕ και ΜΚΔ, μεγιστοποιεί την αποτελεσματικότητα των τουρκικών υβριδικών επιχειρήσεων παραπληροφόρησης και εκφοβισμού, τις οποίες καθοδηγεί ο ίδιος ο τούρκος πρόεδρος και η τουρκική πολιτική ηγεσία. Η δημιουργία αίσθησης ανασφάλειας και φόβου στον αντίπαλο, αποτελεί μείζον στόχο των τουρκικών υβριδικών παρεμβολών, οι οποίες, ενώ θα έπρεπε να τυγχάνουν αυστηρής κρατικής διαχείρισης από την Αθήνα και τη Λευκωσία, δυστυχώς διαχέονται, στην στοχοποιημένη ελληνική κοινή γνώμη, διαμέσου δημοσιογραφικών και διαδικτυακών αναλύσεων, με τη συμβολή διαφόρων «ειδικών» που προέρχονται, κυρίως, από την αποστρατεία, τον ακαδημαϊκό χώρο και την πολιτική.
Οι λεονταρισμοί της Άγκυρας εναντίον της Κύπρου, μετά την άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων, άρχισε να εκδηλώνεται στο επιχειρησιακό πεδίο με αυξημένη αεροπορική παρουσία στα κατεχόμενα αεροδρόμια. Ενώ, προηγουμένως, τα αεροσκάφη ναυτικής περιπολίας ΑΤR P-72-600T MPA του τουρκικού Ναυτικού εκτελούσαν θαλάσσιες περιπολίες εντός του FIR Αθηνών και Λευκωσίας, από το αεροδρόμιο Nτάλαμαν (όπως η πτήση του TCB-752 με κωδικό κλήσης TURNA35 στις 7 Οκτωβρίου), στις 10 Οκτωβρίου 2022 πραγματοποιήθηκε αντίστοιχη αποστολή θαλάσσιας επιτήρησης εντός του FIR Λευκωσίας με απογείωση του TCB-752 (κωδικός κλήσης ΤURNA35) από το κατεχόμενο αεροδρόμιο Τύμπου. Η χρησιμοποίηση της κατεχόμενης Κύπρου, ως βάσης εξόρμησης των συγκεκριμένων αεροσκαφών, για αποστολές ναυτικής επιτήρησης στην Ανατολική Μεσόγειο, καταγράφεται για πρώτη φορά.
Η αποκωδικοποίηση των δηλώσεων Ερντογάν για τα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας –στο πλαίσιο της πολεμικής ρητορικής κατά της Ελλάδας και της επαναλαμβανόμενης απειλής “bir gece ansızın gelebiliriz“, ότι η Τουρκία μπορεί να έλθει ξαφνικά μια νύκτα στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου– θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, όπως άλλωστε και το τουρκικό αφήγημα της αποστρατιωτικοποίησης των νήσων του Αιγαίου, με λογική και ψυχραιμία. Άλλωστε, η απειλή ότι «θα έρθουμε ξαφνικά νύκτα» εμφανίστηκε τον Απρίλιο του 2017, όταν ο Ερτνογάν –αναφερόμενος σε μια επιχείρηση του τουρκικού στρατού στη περιοχή Sinjar του βορείου Ιράκ κατά των κουρδικών δυνάμεων– ανέφερε ότι «κανένα παιγνίδι δεν παίζεται με αυτό το έθνος. Ο καθένας θα το δει. Γνωρίζουμε τι θα κάνουμε όταν έρθει η ώρα. Μπορούμε να έρθουμε ξαφνικά μια νύκτα».
H υστερική υπερπροβολή της τουρκικής ρητορικής και των αυθαίρετων τουρκικών διεκδικήσεων κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, εκ μέρους των ελλαδικών και κυπριακών ΜΜΕ και ΜΚΔ, μεγιστοποιεί την αποτελεσματικότητα των τουρκικών υβριδικών επιχειρήσεων παραπληροφόρησης και εκφοβισμού, τις οποίες καθοδηγεί ο ίδιος ο τούρκος πρόεδρος και η τουρκική πολιτική ηγεσία. Η δημιουργία αίσθησης ανασφάλειας και φόβου στον αντίπαλο, αποτελεί μείζον στόχο των τουρκικών υβριδικών παρεμβολών, οι οποίες, ενώ θα έπρεπε να τυγχάνουν αυστηρής κρατικής διαχείρισης από την Αθήνα και τη Λευκωσία, δυστυχώς διαχέονται, στην στοχοποιημένη ελληνική κοινή γνώμη, διαμέσου δημοσιογραφικών και διαδικτυακών αναλύσεων, με τη συμβολή διαφόρων «ειδικών» που προέρχονται, κυρίως, από την αποστρατεία, τον ακαδημαϊκό χώρο και την πολιτική.
Οι λεονταρισμοί της Άγκυρας εναντίον της Κύπρου, μετά την άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων, άρχισε να εκδηλώνεται στο επιχειρησιακό πεδίο με αυξημένη αεροπορική παρουσία στα κατεχόμενα αεροδρόμια. Ενώ, προηγουμένως, τα αεροσκάφη ναυτικής περιπολίας ΑΤR P-72-600T MPA του τουρκικού Ναυτικού εκτελούσαν θαλάσσιες περιπολίες εντός του FIR Αθηνών και Λευκωσίας, από το αεροδρόμιο Nτάλαμαν (όπως η πτήση του TCB-752 με κωδικό κλήσης TURNA35 στις 7 Οκτωβρίου), στις 10 Οκτωβρίου 2022 πραγματοποιήθηκε αντίστοιχη αποστολή θαλάσσιας επιτήρησης εντός του FIR Λευκωσίας με απογείωση του TCB-752 (κωδικός κλήσης ΤURNA35) από το κατεχόμενο αεροδρόμιο Τύμπου. Η χρησιμοποίηση της κατεχόμενης Κύπρου, ως βάσης εξόρμησης των συγκεκριμένων αεροσκαφών, για αποστολές ναυτικής επιτήρησης στην Ανατολική Μεσόγειο, καταγράφεται για πρώτη φορά.
Στις 10 Οκτωβρίου, για πρώτη φορά αεροσκάφος ΑΤR P-72-600T MPA του τουρκικού Ναυτικού απογειώθηκε από το κατεχόμενο αεροδρόμιο Τύμπου για αποστολή ναυτικής επιτήρησης στην Ανατολική Μεσόγειο εντός των FIR Λευκωσίας και Αθηνών. [Φωτογραφία: Aegean Hawk/Flightradar24]
Αυξημένη δραστηριότητα εμφανίστηκε και στο τομέα των μη επανδρωμένων εναέριων αποστολών με αεροχήματα Bayraktar ΤΒ2, που εδρεύουν στο κατεχόμενο αεροδρόμιο Λευκονοίκου. Συγκεκριμένα, στις 12 Οκτωβρίου παρατηρήθηκαν ταυτόχρονες πτήσεις δύο μη επανδρωμένων αεροχημάτων Bayraktar ΤΒ2 από το συγκεκριμένο αεροδρόμιο. Ένα αερόχημα με κωδικό αναμεταδότη 00000004 διενήργησε πτήση στον θαλάσσιο χώρο βορείως των κατεχομένων ενώ ένα δεύτερο αερόχημα με κωδικό αναμεταδότη 00000007 εκτέλεσε πτήση στον κόλπο Αμμοχώστου και υπεράνω τον κατεχομένων εδαφών. Να σημειωθεί ότι και στις δύο περιπτώσεις τα εναέρια μέσα που χρησιμοποιήθηκαν είναι μη αμερικανικής προέλευσης· τα μεν ΑΤR P-72-600T MPA είναι ιταλογαλλικής κατασκευής ενώ τα Bayraktar ΤΒ2 τουρκικής.
Η αναδυόμενη αναβάθμιση της τουρκικής αεροπορικής παρουσίας στην Ανατολική Μεσόγειο σε αποστολές θαλάσσιας επιτήρησης, με βάσεις εξόρμησης τα κατεχόμενα αεροδρόμια Τύμπου και Λευκονοίκου, αναδεικνύει την απουσία αντίστοιχων αεροπορικών μέσων ναυτικής επιτήρησης εκ μέρους της Εθνικής Φρουράς. Ενώ η απόκτηση των ισραηλινών μη επανδρωμένων αεροχημάτων Aeronautics Aerostar από την 470 ΜΜΕΑ έχει συμπληρώσει ένα σημαντικό κενό στον τομέα της εναέριας επιτήρησης της κυπριακής ΑΟΖ και του FIR Λευκωσίας, η απουσία ικανών δικινητήριων, ελικοφόρων, αεροσκαφών ΜPA αποτελεί σημαντικό επιχειρησιακό και πολιτικό μειονέκτημα για την Κυπριακή Δημοκρατία. Ακόμα και η μικρή Μάλτα διαθέτει, για αποστολές ναυτικής επιτήρησης του FIR της, ένα βρετανικό ΒΝ-2 Ιslander και τρία αμερικανικά Super King Air B200 εξοπλισμένα με ραντάρ ναυτικής επιτήρησης.
Η μη “επίδειξη σημαίας” από τη Δημοκρατία εντός του FIR της και υπεράνω της ΑΟΖ της, επιτρέπει την αξιοποίηση αυτού του σημαντικού κενού από την Τουρκία με βάσεις εξόρμησης από τα κατεχόμενα εδάφη. Στο πλαίσιο δε των τουρκικών προσπαθειών αναβάθμισης του ρόλου του ψευδοκράτους και της προσπάθειας επιβολής λύσης δυο κρατών, δεν πρέπει να θεωρείται απίθανη η διάθεση ενός αεροσκάφους ΑΤR P-72-600T MPA και μικρού αριθμού αεροχημάτων Bayraktar TB2 στην Διοίκηση Μονάδας Αεροπορίας (Havacilik Birlik Komutanligi) της τουρκοκυπριακής Διοίκησης Δυνάμεων Ασφαλείας (ΔΔΑ) του ψευδοκράτους, ώστε να αρχίσει να εμφανίζεται ότι ασκεί δικαιοδοσίες και κυριαρχικά δικαιώματα, υποκλέπτοντας τα από τη Δημοκρατία.
*Επίτιμος επιστημονικός ερευνητής στο Κέντρο Μελετών Ασφάλειας και Πληροφοριών του Πανεπιστημίου Buckingham (BUCSIS) του Ηνωμένου Βασιλείου.