Από: analyst.gr
Έχουμε φθάσει στο σημείο που οι αγορές επιβάλουν το στίγμα τους στις εκλεγμένες από τους λαούς κυβερνήσεις.
Έχουμε φθάσει στο σημείο που οι αγορές κατευθύνουν εκεί που εκείνες θέλουν την παγκόσμια οικονομία.
Αγορά με αγορά όμως έχει διαφορά.
Σήμερα η ισχυρότερη αγορά είναι η αγορά συναλλάγματος με ημερήσιο τζίρο της τάξεως άνω των 6,5 τρις δολαρίων.
Ακολουθούν οι αγορές παραγωγών, ομολόγων και μετοχών, εμπορευμάτων και χρυσού.
Στην ουσία και συμπεριλαμβάνοντας όλες τις παραπάνω αγορές θα λέγαμε ότι η ισχυρότερη παγκόσμια αγορά είναι η αγορά των χρηματοοικονομικών προϊόντων.
Σε αυτή μετέχουν εκατομμύρια συναλλασσόμενοι, όμως η βαρύτητα του καθενός είναι διαφορετική.
Μηδαμινή βαρύτητα έχει ο τομέας συναλλάγματος μιας επιχείρησης ή μιας περιφερειακής τράπεζας και διαφορετική βαρύτητα έχουν οι επενδυτικές τράπεζες των ΗΠΑ και τα κολοσσιαία κερδοσκοπικά κεφάλαια.
Στην ουσία οι χρηματοοικονομικές αγορές δεν είναι απρόσωπες, έχουν πρόσωπο και κυρίως έχουν ηγέτες.
Οι ηγέτες μπορεί να είναι νομικά πρόσωπα πλην όμως βρίσκονται σε αγαστή συνεργασία μεταξύ τους όταν θέλουν να επιβάλουν τον στόχο τους που δεν είναι άλλος από την μεγιστοποίηση των κερδών τους.
Το θέμα είναι η υπερβολικά μεγάλη ισχύ τους.
Δεν είναι δυνατόν οι κερδοσκόποι να επιβάλλονται στις ευνομούμενες κοινωνίες και στα εντεταλμένα όργανα των κρατών όπως στις κεντρικές τράπεζες.
Τα όσα λαμβάνουν χώρα στην Βρετανία αποδεικνύουν επαρκώς την δύναμη που έχουν οι αγορές έναντι των κυβερνήσεων αλλά και των κεντρικών τραπεζών.
Η κεντρική τράπεζα της Αγγλίας δημοσιοποίησε πρόγραμμα μείωσης του ενεργητικού της στα πλαίσια αντιστροφής του προγράμματος της ποσοτικής χαλάρωσης θέλοντας να δώσει το μήνυμα σύσφιξης της νομισματικής της πολιτικής και σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων να ελέγξει τον πληθωρισμό.
Από την άλλη πλευρά η νέα πρωθυπουργός της χώρας Λίζ Τράς ευθύς μόλις ανέλαβε τα καθήκοντα της δια μέσω του πρώην πλέον υπουργού οικονομικών Κάρτενγκ ανακοίνωσε μια σειρά φορολογικών περικοπών με στόχο την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας ενώ ταυτόχρονα δημοσιοποίησε πρόγραμμα στήριξης των νοικοκυριών για την κάλυψη μέρους της αύξησης των ενεργειακών προϊόντων.
Η Λίζ Τράς ανέλαβε την αρχηγία του Συντηρητικού κόμματος και την πρωθυπουργία της χώρας στις 5 Σεπτεμβρίου και ακριβώς 41 ημέρες μετά απέπεμψε τον υπουργό οικονομικών της και εγκατέλειψε το πρόγραμμα των φορολογικών μειώσεων με το οποίο είχε κερδίσει την εκλογή της.
Με την ανακοίνωση του προγράμματος φορολογικών μειώσεων σχεδόν αμέσως και με την αιτιολογία της μη αναφοράς στην χρηματοδότηση τους, η αγορά ομολόγων αντέδρασε βίαια με πώλησης βρετανικών κρατικών ομολόγων με αποτέλεσμα την εκτόξευση των αποδόσεων τους.
Η τράπεζα της Αγγλίας επενέβει άμεσα για την προστασία των συνταξιοδοτικών ταμείων αναστέλλοντας παράλληλα το πρόγραμμα μείωσης του ενεργητικού της .
Η νίκη των δυνάμεων της αγοράς είναι κάτι παραπάνω από εμφανής ειδικά στο σημείο που η τράπεζα της Αγγλίας εμφανίζεται να λειτουργεί κάτω από συνθήκες πανικού και με αντικρουόμενο τρόπο , αφού παράλληλα είχε ξεκινήσει να αυξάνει τα επιτόκια της θέλοντας να τιθασεύσει τον πληθωρισμό.
Η νίκη των δυνάμεων της αγοράς παίρνει διαστάσεις θριάμβου με την πλήρη υπαναχώρηση της νέας πρωθυπουργού η οποία θυσιάζοντας τον υπουργό οικονομικών και παίρνοντας πίσω τα μη επαρκώς δικαιολογημένα από πλευράς χρηματοδότησης μέτρα φορολογικών μειώσεων πιστεύει πως θα επέλθει ηρεμία στις αγορές.
Ηρεμία θα επέλθει για κάποιο διάστημα, όμως παράλληλα αποδεικνύεται πως σε καμία περίπτωση η Τράς δεν είναι Θάτσερ.
Η υποβολή νομιμοφροσύνης στα κελεύσματα των αγορών κάθε άλλο παρά ηγετικά προσόντα υποδηλώνει, ενώ ταυτόχρονα ανοίγει τον δρόμο για νέες πιέσεις από την πλευρά της κερδοσκοπίας.
Η κλιμάκωση της αμφισβήτησης της νέας πρωθυπουργού πρέπει να θεωρείται βέβαιη αφού η εμπιστοσύνη ως προς τις ικανότητες διοίκησης έχουν χαθεί οριστικά .
Η δε δήλωση του νέου υπουργού οικονομικών Τζέρεμι Χάντ με την ανάληψη των καθηκόντων του ότι « Αυτό που πρόκειται να κάνω, είναι να δείξω στις αγορές ότι μπορούμε να λογοδοτήσουμε σωστά για κάθε δεκάρα των φορολογούμενων μας σχεδίων και δαπανών» αποτελεί σαφέστατη δήλωση υποταγής αποδεικνύοντας ποιος πραγματικά κυβερνά στην Βρετανία.
Το θέμα επαναλαμβάνουμε είναι η υπερβολικά μεγάλη ισχύ των χρηματοοικονομικών αγορών, μια ισχύ που υπερβαίνει κάθε κρατική οντότητα, κάθε θεσμοθετημένη αρχή.
Αυτό πρέπει να αντιμετωπισθεί άμεσα και με ιδιαίτερα δεικτικό τρόπο προς όλους εκείνους που κερδοσκοπούν ασύστολα.
Η αντιμετώπιση είναι εύκολη αφού γνωρίζουμε τους ηγέτες και τις προδιαγραφές όλων εκείνων που σέρνουν τον χορό της απόλυτης κερδοσκοπίας.
Εκείνο που απουσιάζει είναι η πολιτική βούληση ίσως διότι ένα τμήμα του προϊόντος της κερδοσκοπίας στηρίζει την πολιτική επιβίωση των οργάνων της εκτελεστικής εξουσίας.
Εκεί πλέον προσκρούει κάθε προσπάθεια περιορισμού της ισχύος όσων με δέος ονομάζουμε ΄αγορές΄.
Από κει πρέπει να αρχίσουμε εάν θέλουμε να αλλάξουμε τα κακώς κείμενα.
ΛΕΚΚΑΣ ΣΑΡΑΝΤΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ