Από: antinews.gr
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη απέτυχε για μια ακόμη φορά να γίνει η Ελλάδα ενεργός παράγων στις λιβυκές υποθέσεις, αφήνοντας έτσι άπλετο χώρο στην Τουρκία να κινηθεί. Οι εξελίξεις στη Λιβύη, μια χώρα με στενότατους ιστορικούς δεσμούς με την Ελλάδα, όπως και το χτεσινό, νέο «ενεργειακό μνημόνιο», φαίνονταν από μακριά. Δε χρειαζόταν να είναι κανείς «Αϊνστάιν της Διπλωματίας» για να το καταλάβει.
Όλα, όμως, εδώ και μια διετία, δρομολογούνταν ερήμην της Αθήνας, η οποία για το μόνο που ενδιαφερόταν, ήταν η επικοινωνία και ουδόλως για την εξωτερική πολιτική. Έτσι, καταγράφεται μια ακόμη… αστοχία. Τι να κάνουμε! Σύνθετο και δύσκολο «άθλημα» η εξωτερική πολιτική. Και, εν πάση περιπτώσει, άλλο επικοινωνιακά πυροτεχνήματα και άλλο διπλωματία.
Έτσι, τώρα, η κυβέρνηση κινδυνεύει να… ναυαγήσει στα βαθιά νερά του Λιβυκού… Πελάγους. Η Άγκυρα θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί στο έπακρο τη συμφωνία που έκλεισε χτες με την κυβέρνηση – μαριονέτα – κουλουβάχατα της Τρίπολης. Και, βέβαια, ο κίνδυνος να ανοίξει ένα ακόμα «μέτωπο» εις βάρος της Ελλάδας κάτω από την Κρήτη είναι εμφανής.
Το Κάιρο και η Ανατολική Λιβύη
Μένει να φανεί κατά πόσον η Αίγυπτος θα σταθεί στο πλάι της Ελλάδας. Κάτι, πάντως, για το οποίο επιβάλλεται επιφυλακτικότητα, δεδομένου ότι το Κάιρο κοιτάζει τα δικά του στρατηγικά συμφέροντα. Ήδη, ως γνωστόν, έχουν ανοίξει κάποιοι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ Καΐρου και Άγκυρας, ενώ η Αίγυπτος δεν είναι a priori «εχθρική» στην εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη. Ουσιαστικά, Κάιρο και Άγκυρα «μοιράζουν τα χωράφια» τους στη Λιβύη.
Να σημειωθεί, επίσης, ότι η Τουρκία έχει ενισχύσει την παρουσία της στη χώρα τα τελευταία χρόνια, μέσα από αρκετές συμφωνίες, ενώ έχει στήσει γέφυρα συνεννόησης και με το «στρατόπεδο» της Ανατολικής Λιβύης, αυτό του «στρατάρχη» Χάφταρ. Μένει να φανεί κατά πόσον αυτές οι επαφές με την Α.Λιβύη θα έχουν θετικό αποτέλεσμα για την Άγκυρα.
Όσον αφορά το «στρατόπεδο» της Δυτικής Λιβύης, όπως έδειξε και η τελευταία συμφωνία, οι περισσότεροι από τους πολιτικούς που το αντιπροσωπεύουν, φαίνεται πως είτε είναι υποχείρια της Άγκυρας, είτε έχουν κάνει ντιλ μαζί της για την ισχυροποίηση της θέσης τους στο εσωτερικό της Λιβύης.
Προτεκτοράτο
Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι οι τουρκικές βλέψεις δεν περιορίζονται στο να «τσιγκλίσουν» την Ελλάδα κάτω από την Κρήτη και ανατολικά της μεγαλονήσου. Στόχος της Άγκυρας ουσιαστικά είναι η μετατροπή της Λιβύης σε τουρκικό προτεκτοράτο.
Εάν ληφθούν υπόψιν οι χτεσινές δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στην Τρίπολη, και η υποτακτικότητα την οποία επέδειξε η -άπειρη περί την εξωτερική πολιτική- Λίβυα υπουργός Εξωτερικών, που κατά τα άλλα, η ελληνική κυβέρνηση τη θεωρούσε «στενή σύμμαχο», οι στόχοι της Άγκυρας είναι:
1.Να εκμεταλλευτεί τους πλούσιους ενεργειακούς πόρους της Λιβύης προς όφελός της. Ειδικά, σε αυτή την περίοδο της διεθνούς ενεργειακής ανασφάλειας.
2.Να «στριμώξει» γεωπολιτικά την Ελλάδα, αμφισβητώντας με «πειρατικό» τρόπο τα ελληνικά δικαιώματα στην ΑΟΖ και την Υφαλοκρηπίδα.
3.Να είναι η Τουρκία που θα εκπαιδεύσει τον νέο λιβυκό στρατό. Κοντολογίς, να «παράγονται» στις στρατιωτικές ακαδημίες της Τουρκίας Λίβυοι αξιωματικοί, εμποτισμένοι με την τουρκική «ιδεολογία».
Αυτό, δηλαδή, που έκανε στο παρελθόν η Ελλάδα, ειδικά επί Καντάφι, να το κάνει τώρα η Τουρκία. Μια μέθοδος, μέσω της οποίας η γείτων θα έχει σε σημαντικό βαθμό τον έλεγχο των Ενόπλων Δυνάμεων της Λιβύης.
«Το μνημόνιο κατανόησης για την ασφάλεια και τη στρατιωτική συνεργασία αποτελεί σημαντικό ορόσημο στην πορεία προς τη σταθερότητα (σ.σ. στη Λιβύη)», είπε χτες ο Μ.Τσαβούσογλου. Και πρόσθεσε: «Θα συνεχίσουμε τη δουλειά μας, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι η Λιβύη διαθέτει τακτικό στρατό».
4.Να «δέσει» τη Λιβύη σε ένα τουρκικό σύστημα συναλλαγών με εθνικά νομίσματα (τουρκικό και λιβυκό).
«Ως Τουρκία -είπε ο Τσαβούσογλου- ενθαρρύνουμε το εμπόριο με τοπικά νομίσματα. Υπάρχουν χώρες με τις οποίες συναλλασσόμεθα σε εθνικά νομίσματα. Προσπαθούμε να το διευρύνουμε. Επομένως, γιατί να μην πραγματοποιείτε συναλλαγές σε εθνικά νομίσματα; Πάνω σε αυτό το θέμα συνεχίζουμε να δουλεύουμε».
Φέσι μέχρι τον αστράγαλο
Η σημαντικότητα της τελευταίας επίσκεψης Τσαβούσογλου στην Τρίπολη φαίνεται και από την εικόνα που παρουσίασε η πολυμελής τουρκική αντιπροσωπεία.
Εκτός του υπουργού Εξωτερικών, μετείχαν ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Φατίχ Ντονμέζ, ο υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, ο υπουργός Εμπορίου, Μεχμέτ Μους, ο διευθυντής Τύπου της Προεδρίας, Φαχρετίν Αλτούν και, βέβαια, το «δεξί χέρι» του Ερντογάν, ο εκπρόσωπος της Προεδρίας, Ιμπραχίμ Καλίν.
Η εικόνα που παρουσίασε η υπουργός Εξωτερικών της Λιβύης, Ναϊλά Μανγκούς (Najla Mangoush) δίπλα στον Τσαβούσογλου ήταν απογοητευτική. Δε βρήκε το θάρρος να πει ανοικτά στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών να μην μπλέκεται στα εσωτερικά της Λιβύης, και να του υπενθυμίσει ότι το μνημόνιο που υπέγραψε η Τρίπολη με την Άγκυρα στο τέλος του 2019, για την οριοθέτηση της δήθεν ΑΟΖ Τουρκίας – Λιβύης, είναι υπό εξέταση, ενώ αμφισβητείται ακόμα και εντός της Λιβύης.
Ψέλλιζε άλλα αντί άλλων και τελικώς ο Τσαβούσογλου της φόρεσε φέσι μέχρι τον αστράγαλο.
Η δήθεν ΑΟΖ
«Το μνημόνιο για τον καθορισμό περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας (σ.σ. τουρκο-λιβυκό μνημόνιο 2019) δεν έχει ακόμη ενεργοποιηθεί, καθώς αναμένει τις διαδικασίες έγκρισης του ΟΗΕ», είπε η Μανγκούς. Και συνέχισε: «Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία εγγραφής, θα επωφεληθούν και οι δύο χώρες. Ωστόσο, δεν έχουμε οριστικοποιήσει αυτό το θέμα ακόμα. Καθώς πρόκειται για τεχνικό ζήτημα, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται».
Παίρνοντας τον λόγο, ο Μ.Τσαβούσογλου έσπευσε να τη… διορθώσει. «Νομίζω -είπε- ότι υπήρξε παρεξήγηση σχετικά με τη συμφωνία για τη θαλάσσια δικαιοδοσία. Είναι μια συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ δύο κυρίαρχων χωρών. Αυτή η συμφωνία είναι σε ισχύ. Επιπλέον, τόσο η Τουρκία όσο και η Λιβύη έχουν ενημερώσει τον ΟΗΕ ότι έχουμε υπογράψει τη συμφωνία.
Ο ΟΗΕ δεν είναι μηχανισμός επικύρωσης αυτής της συμφωνίας. Απλά, έχουμε ενημερώσει. Ως Τουρκία, έχουμε καταχωρήσει τις ζώνες θαλάσσιας δικαιοδοσίας μας στον ΟΗΕ. Τώρα, αυτό πρέπει να το κάνει η Λιβύη. Δηλαδή, πρέπει να καθορίσει την υφαλοκρηπίδα και τις ζώνες δικαιοδοσίας της και να τα καταγράψει στον ΟΗΕ».
Απλά, κατά τον Τσαβούσογλου, δηλαδή, η Τουρκία χαράσσει όπου γουστάρει τη γραμμή της Υφαλοκρηπίδας της, αδιαφορώντας εάν περνάει μέσα από την ελληνική (!).
Ενδιαφέρον έχει, επίσης, ότι ο Τσαβούσογλου άφησε να εννοηθεί ότι η Άγκυρα βρίσκεται και σε σχετικές … συνεννοήσεις με το «στρατόπεδο» της Ανατολικής Λιβύης. «Είναι θετικό ότι όλες οι πλευρές στη Λιβύη, με τις οποίες μάλιστα ήμασταν σε διαφορετικές πλευρές στο παρελθόν, υποστηρίζουν σθεναρά αυτή τη συμφωνία» (!). Κάτι τέτοιο, πάντως, μένει να αποδειχτεί στην πορεία. Χτες, η λιβυκή Βουλή (Ανατολική Λιβύη) κατήγγειλε ως παράνομη τη νέα συμφωνία Άγκυρας – Τρίπολης.
Μπροστά στην αντίδραση του Τσαβούσογλου, η Μανγκούς δεν τόλμησε να του πει ούτε καν ότι η λιβυκή Βουλή δεν έχει εγκρίνει το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο του ’19. «Θέλω να επισημάνω ένα μικρό (!) πράγμα. Λάθος το είπα. Εγγραφή, ήθελα να πω, και όχι έγκριση από τον ΟΗΕ. Εννοώ «εγγραφή από τη Λιβύη».
Και να σκεφτεί κανείς ότι, όταν είχε έλθει στη χώρα μας η Μανγκούς, η ελληνική κυβέρνηση την παρουσίαζε ως «κολλητή» της Αθήνας και, με νόημα οι Έλληνες παράγοντες εξήραν τις … αμερικανικές σπουδές της (!). Κούνια που τους κούναγε! Ούτε καν μπορούν να αντιληφθούν πως λειτουργεί η «πολιτική» στη Λιβύη και γενικότερα στη Μ.Ανατολή και τη Β.Αφρική.
Βέβαια, το γεγονός ότι έχει κατατεθεί στον ΟΗΕ ένα τέτοιο έγγραφο, δε σημαίνει ότι μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν Άγκυρα και Τρίπολη. Το γεγονός, όμως, ότι υπογράφτηκε από την τότε (2019) αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ «κυβέρνηση» της Τρίπολης και από την Άγκυρα, συνιστά διακρατική συμφωνία και ως εκ τούτου τα πράγματα δυσχεραίνονται.
Κάτι, όμως, που επ’ ουδενί σημαίνει ότι μπορούν να αγνοηθούν τα ελληνικά δικαιώματα. Σε αυτή την περίπτωση, το μίνιμουμ είναι η επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια στην περιοχή της Α.Μεσογείου και του Λιβυκού, και, πάντως, η προσφυγή στη διεθνή Διαιτησία.
Κατά της Ελλάδας
Σε ερώτηση που ετέθη, σύμφωνα με την οποία τουλάχιστον η Ελλάδα και η Γαλλία διαφωνούν με το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο του 2019, ο Μ.Τσαβούσογλου συνέχισε στο ίδιο απαράδεκτο τουρκικό μήκος κύματος, λες και η όποια δραστηριοποίηση της Τουρκίας κάτω από την Κρήτη δεν αφορά την Ελλάδα.
Ιδού πως απάντησε: «Οι συμφωνίες που υπογράψαμε στο παρελθόν και αυτές που υπογράψαμε τώρα, είναι μεταξύ δύο κυρίαρχων κρατών. Κατά συνέπεια, τρίτες χώρες δεν έχουν δικαίωμα να παρεμβαίνουν. Δεν έχει σημασία τι πιστεύουν. Αυτά τα κράτη δεν πρέπει να ξεχνούν ότι η Λιβύη είναι ένα κυρίαρχο κράτος. Θα πρέπει να σταματήσουν να ανακατεύονται, με την αρνητική έννοια, στις εσωτερικές υποθέσεις της Λιβύης».
Εσωτερική υπόθεση για τον Τσαβούσογλου, λοιπόν, η ελληνική ΑΟΖ και Υφαλοκρηπίδα κάτω από την Κρήτη και ανατολικά της. Να αναμένεται, άραγε, οσονούπω και… άφιξη τουρκικού ερευνητικού σκάφους εκεί, συνοδεία, βέβαια, του τουρκικού πολεμικού στόλου;
Πετρέλαιο – φυσικό αέριο
Η χτεσινή συμφωνία Άγκυρας – Τρίπολης αφορά το πετρέλαιο. Ο τομέας του φυσικού αερίου, στον οποίο επίσης είναι πλούσια η Λιβύη, όπως ισχυρίστηκαν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών, είναι υπό επεξεργασία.
«Η συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες που μόλις υπογράψαμε, στοχεύει στη συνεργασία τουρκικών και λιβυκών εταιρειών», είπε ο Μ.Τσαβούσογλου. Και πρόσθεσε: «Προβλέπει έρευνες και γεωτρήσεις στη στεριά και στη θάλασσα, και στις ζώνες θαλάσσιας δικαιοδοσίας μας. Είναι win-win (σ.σ. αμοιβαία επωφελής). Η συμφωνία για το φυσικό αέριο είναι υπό διαπραγμάτευση.
Το μνημόνιο που αφορά τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες διασφαλίζει τα κοινά μας συμφέροντα. Είναι μια συμφωνία που εγγυάται τα δικαιώματα της Λιβύης και των Λίβυων. Τα δικαιώματα της Τουρκίας και του τουρκικού λαού. Αυτό το αποδέχονται και οι Λίβυοι αδελφοί μου από όλα τα κοινωνικά στρώματα».
Από τη μεριά της, η Μανγκούς ανέφερε: «Το μνημόνιο συμφωνίας που προβλέπεται να υπογραφεί για το φυσικό αέριο είναι ένα τεχνικό μνημόνιο συνεννόησης και δε μπορέσαμε ακόμη να εξετάσουμε τα άρθρα του. Αναμένεται να υπογραφεί μεταξύ του υπουργείου Ενέργειας και Φυσικών Πόρων και του υπουργείου Πετρελαίου της Λιβύης».
Διάσκεψη Ερντογάν
Τέλος, ο Μ.Τσαβούσογλου επανέφερε στο τραπέζι την πρόταση που έχει κάνει εδώ και τουλάχιστον μια διετία ο Ταγίπ Ερντογάν -και- προς την ΕΕ για σύγκληση Διάσκεψης χωρών της Ανατολικής Μεσογείου.
Στόχος της τουρκικής πλευράς είναι να «νομιμοποιήσει» το μερίδιό της στην ενεργειακή πίτα της Μεσογείου, και βέβαια στην Κύπρο. Μάλιστα, είχε φτάσει στο σημείο να προτείνει τη συμμετοχή στη Διάσκεψη ενός «μη κράτους». Των κατεχόμενων εδαφών της Κύπρου.
Έως τώρα, συναντούσε την άρνηση τόσο της ΕΕ όσο και των περισσότερων κρατών της Ανατολικής Μεσογείου. Τώρα ο Τσαβούσογλου ισχυρίζεται ότι «αναμένουμε μια θετική απάντηση από την ΕΕ γι’ αυτό το θέμα».