 |
| Μaxim SHIΡΕΝΚΟV / ΡΟΟL / ΑFΡ |
Μια πιο ισορροπημένη παγκόσμια τάξη είναι προς τα συμφέροντα της Ρωσίας και η μόνη χώρα με το ειδικό βάρος για να την οδηγήσει είναι η Κίνα. Αυτό γίνεται πλήρως κατανοητό στη Μόσχα.
Του Διευθυντή Προγράμματος Valdai Club, Timofey Bordachev - RT.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Η τρέχουσα θέση της Κίνας στα συμφέροντα της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας καθορίζεται από δύο παράγοντες. Πρώτον, λόγω της γεωπολιτικής της θέσης, της σχετικής έλλειψης πόρων και της δομής του εξωτερικού εμπορίου της, το Πεκίνο δεν μπορεί να θεωρηθεί ως πιθανή πρόκληση για τη Μόσχα – ακόμη και μακροπρόθεσμα.
Δεύτερον, η Κίνα είναι ο αντικειμενικός σύμμαχος της Ρωσίας στην προσπάθεια διάλυσης του νεο-αποικιακού συστήματος που χτίστηκε από τις δυτικές χώρες –με επικεφαλής τις ΗΠΑ– μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, το οποίο διασφαλίζει την προνομιακή τους θέση στις παγκόσμιες υποθέσεις. Αυτό σημαίνει πως μια de facto συμμαχία μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου είναι πλέον η πιο δικαιολογημένη στρατηγική. Αυτό δεν αφορά μόνο την επιβίωση, αλλά σχετίζεται επίσης με την ανάγκη αντιμετώπισης τομέων όπου η Ρωσία πρέπει να αναπτυχθεί και να ενισχύσει τη θέση της στη διεθνή σκηνή.
Η προσέγγιση μεταξύ Κίνας και Ρωσίας οφείλεται σε διάφορους λόγους. Η πολιτική ηγεσία στο Πεκίνο υποστηρίζει τη Μόσχα ειλικρινά – αυτό επιβεβαιώνεται από παραδείγματα συνεργασίας στο νέο περιβάλλον.
Δεν πρέπει να περιμένουμε από μεγάλες κινεζικές εταιρείες να εκτεθούν σε κυρώσεις των ΗΠΑ για να στηρίξουν τη Ρωσία. Αλλά την ίδια στιγμή, δεν έχουμε κανένα λόγο να φοβόμαστε πως η βασική προσέγγιση του Πεκίνου για την αξιολόγηση των ενεργειών της Μόσχας στην Ουκρανία θα αλλάξει λόγω του τι συμβαίνει στο πεδίο της μάχης ή λόγω της αμερικανικής πίεσης ή δωροδοκίας.
Τα τελευταία 50 χρόνια η Κίνα έχει γίνει λιγότερο εξαρτημένη από καλές σχέσεις με τη Δύση: η διαδικασία ανοίγματος αγορών για τα αγαθά της και προσέλκυσης επενδύσεων και τεχνολογίας έχει ολοκληρωθεί. Έτσι, η περαιτέρω ανάπτυξη της χώρας και η εδραίωση της εξουσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος απαιτεί τώρα μια σταδιακή ρήξη των δεσμών που σχηματίστηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 και την ανεξάρτητη είσοδό της στην παγκόσμια σκηνή ως πηγής και διανομέα πλούτου.
Οι σχέσεις της Κίνας με τις ΗΠΑ έχουν πλέον ανταγωνιστικό χαρακτήρα, ενώ δεν υπάρχει προφανής λόγος για αντιπαράθεση με τη Ρωσία.
Με γεωπολιτικούς όρους, η Κίνα αντιπροσωπεύει τα πιο αξιόπιστα «νώτα» για την πολιτική αποκατάστασης της επιρροής της Μόσχας σε τμήματα της Ανατολικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, του Υπερκαύκασου και της Κεντρικής Ασίας. Επιπλέον, το Πεκίνο είναι πλέον η μόνη εναλλακτική πηγή αναπτυξιακών κεφαλαίων εκτός Δύσης για τα μικρά και μεσαία κράτη της Ευρασίας. Αυτό, ωστόσο, προϋποθέτει τη διατήρηση μιας ορισμένης πολιτικής τάξης εκεί, η οποία θα μπορούσε φυσικά να καταστραφεί από τις ΗΠΑ και τις χώρες στην τροχιά τους.
Υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι η προσέγγιση Κίνας-Ρωσίας ήταν ένας από τους παράγοντες που ενθάρρυναν την Ουάσιγκτον να βάζει ολοένα και περισσότερο τον τροχό των συμφερόντων της Μόσχας στην Ευρώπη, κάτι που τελικά οδήγησε στην κρίση της Ουκρανίας.
Επιπλέον, δεν πρέπει να λησμονείται ότι η σταδιακή ενίσχυση των δεσμών μεταξύ Πεκίνου, Μόσχας και Βερολίνου θα ήταν πραγματικός γεωπολιτικός εφιάλτης για την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο. Ωστόσο, αυτή η προοπτική –που κάποτε ήταν δυνατή– φαίνεται τώρα πολύ απίθανη λόγω της θέσης της Γερμανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι των ΗΠΑ.
Για την ίδια την Κίνα, ο συνδυασμός της παράκτιας και της ηπειρωτικής της θέσης σημαίνει επίσης την ανάγκη να ενισχύσει τα μετόπισθεν της απέναντι στις συνεχείς απειλές για τους θαλάσσιους δρόμους της. Η Ρωσία δεν πρέπει να ανησυχεί για την πιθανότητα πως η Κίνα θα μπορέσει να αναλάβει ένα μεγάλο μέρος των παγκόσμιων οικονομικών, μεταφορών και συστημάτων εφοδιαστικής.
Δεν μπορούμε να περιμένουμε σημαντικές αλλαγές στη δομή των εμπορικών σχέσεων της Ρωσίας στο εξωτερικό τα επόμενα χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι η Κίνα δε θα γίνει ο ανταγωνιστής της όσον αφορά την πρόσβαση στις αγορές άλλων χωρών.
Είναι επίσης σαφές πως η άσκηση αποφασιστικής επιρροής στους διεθνείς θεσμούς είναι ένα εργαλείο με το οποίο οι δυνάμεις διαμορφώνουν ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον για τον εαυτό τους στην παγκόσμια οικονομία και το πολιτικό σύστημα.
Η Κίνα είναι απίθανο να αποτελέσει εξαίρεση, αν και υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις ότι η ηγεσία της δεν θα είναι τόσο αυταρχική όσο αυτή των ΗΠΑ. Επίσης, η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της – παρά τα εσωτερικά τους προβλήματα – είναι απίθανο να χάσουν εντελώς τη θέση τους.
Με άλλα λόγια, από τη σκοπιά της Ρωσίας, η αυξημένη κινεζική παρουσία στις διεθνείς υποθέσεις δημιουργεί τις θεμελιώδεις προϋποθέσεις για να σπάσει το μονοπώλιο της Δύσης, αλλά δεν απειλεί ένα νέο μονοπολικό κέντρο της παγκόσμιας οικονομίας και πολιτικής. Ως εκ τούτου, ο κινεζικός παράγοντας χρησιμεύει πλέον ως βασικό επιχείρημα υπέρ της διαμόρφωσης μιας πιο ισορροπημένης διεθνούς τάξης, η οποία είναι πλήρως προς το συμφέρον της Ρωσίας.
* Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά από το Profile.ru