 |
| Peggy_Marco / pixabay |
Οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν περισσότερο από ένα τέταρτο στην Τσεχική Δημοκρατία τον Οκτώβριο. Αυτό δεν οφειλόταν μόνο στην εκτίναξη των τιμών της ενέργειας, αλλά και εν μέρει επειδή τα τσεχικά καταστήματα αντιγράφουν τις τιμές στη Γερμανία, η οποία επίσης γνώρισε εκρηκτική αύξηση στις τιμές των τροφίμων φέτος.
Τα στοιχεία δείχνουν πόσο κακός έχει γίνει ο πληθωρισμός των τροφίμων στην Τσεχία. Η χώρα γνώρισε τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση των τιμών της ζάχαρης στην Ευρώπη, τη δεύτερη μεγαλύτερη σε φυτικά έλαια και την τρίτη μεγαλύτερη αύξηση τιμών στο βούτυρο, το γάλα και το ψωμί.
Μέρος του προβλήματος είναι ότι οι Τσέχοι παραγωγοί συνέχισαν να εξάγουν πολλά από αυτά τα προϊόντα στο εξωτερικό, δημιουργώντας έλλειψη στο εσωτερικό και διατηρώντας τις τιμές υψηλές, σύμφωνα με το τσεχικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Seznamz Pravy. Η κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα αποκαλύπτει ορισμένα από τα μειονεκτήματα του ελεύθερου εμπορίου και της παγκοσμιοποίησης, όπου οι εταιρείες και οι παραγωγοί μπορούν συχνά να επωφεληθούν περισσότερο πουλώντας βασικά προϊόντα στο εξωτερικό παρά στο εσωτερικό.
Τον Οκτώβριο, τα στοιχεία της Eurostat έδειξαν ότι οι εγχώριες τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν κατά 26,7%, ο έβδομος ταχύτερος ρυθμός στην Ευρώπη μετά την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και τη Βουλγαρία. Ταυτόχρονα, η Τσεχία έχει τρόφιμα σε αφθονία από τη δική της παραγωγή, ή τουλάχιστον αρκετά για να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των εγχώριων αναγκών της .
Η αύξηση της τιμής της ζάχαρης κατά 100 τοις εκατό και του βουτύρου, του αλευριού και των φυτικών ελαίων κατά περισσότερο από 50 τοις εκατό, είναι δύσκολο να συγκριθεί στην Ευρώπη. Ο πληθωρισμός διατηρείται κυρίως κάτω από ένα ανεκτό επίπεδο από εισαγόμενα αγαθά, όπως ψάρια, λαχανικά, φρούτα και σοκολάτα, όπου η αύξηση των τιμών είναι κάτω από το όριο του 10 τοις εκατό σε σύγκριση με πέρυσι.
Ο Oldřich Reinbergr, πρώην διευθυντής της μεγαλύτερης εταιρείας ζάχαρης στην Τσεχία, Tereos TTD, εξήγησε την αύξηση της τιμής της ζάχαρης, που σημειώθηκε στις αρχές Οκτωβρίου σε όλα τα σούπερ μάρκετ. Είπε ότι τα παλιά συμβόλαια των εργοστασίων ζάχαρης για ενέργεια έχουν λήξει και τώρα πρέπει να αγοράσουν την ενέργεια για να παράγουν ζάχαρη σε υψηλότερη τιμή.
«Οι αγρότες αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα», είπε σε συνέντευξή του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Seznam Zprávy.
Ωστόσο, υπάρχει μια απλούστερη εξήγηση. Στις 4 Οκτωβρίου, όλα τα σούπερ μάρκετ στη Γερμανία αύξησαν την τιμή της ζάχαρης. Αντί για 80 λεπτά το κιλό ζήτησαν ξαφνικά 1,30€. Οι Τσέχοι λιανοπωλητές απλώς αντέγραψαν την τιμή των γειτόνων τους. Για τους εγχώριους πελάτες, αυτό έχει το μειονέκτημα πως πληρώνουν το ίδιο για τη ζάχαρη με τους πλούσιους Γερμανούς.
Αυτός δεν ήταν ο κανόνας για τα περισσότερα τρόφιμα μέχρι τώρα, επειδή σύμφωνα με τη Eurostat, οι Τσέχοι πλήρωναν λιγότερο από το 90 τοις εκατό του ευρωπαϊκού μέσου όρου για τρόφιμα πέρυσι. Επειδή ο φετινός πληθωρισμός έπληξε πιο έντονα την Τσεχία όσον αφορά τις τιμές των τροφίμων, οι τοπικές τιμές έφτασαν το 96% του μέσου όρου της ΕΕ. Η κατάσταση μπορεί να είναι ακόμη χειρότερη για τα τρόφιμα που παράγονται στην Τσεχική Δημοκρατία.
Λεπτομερείς στατιστικές εξωτερικού εμπορίου από τη Στατιστική Υπηρεσία της Τσεχίας δείχνουν πως κατά τη διάρκεια του έτους, οι τοπικοί παραγωγοί εκμεταλλεύτηκαν τα σημεία συμφόρησης στην προμήθεια ορισμένων τροφίμων, ιδίως στη νότια Ευρώπη, και άρχισαν να εξάγουν περισσότερο. Για παράδειγμα, οι προσωρινές ελλείψεις σε γειτονικές χώρες τους επέτρεψαν να αυξήσουν τις τιμές εξαγωγής για το σιτάρι και το ηλιέλαιο κατά 40% έως 50%. Λογικά ζητούσαν την ίδια τιμή από εγχώριους πελάτες. Σε άλλες περιπτώσεις, για παράδειγμα στην περίπτωση της ζάχαρης και των αυγών, αύξησαν τις εξαγωγικές ποσοστώσεις και έτσι περιόρισαν τα προσφερόμενα στην τσεχική αγορά.