 |
| Το "Moskva" ("Moscow") (πρώην "Slava", που σημαίνει "Δόξα") είναι το ηγετικό πλοίο της κατηγορίας καταδρομικών κατευθυνόμενων πυραύλων Project 1164 Atlant στο Ρωσικό Ναυτικό. Αυτό το πολεμικό πλοίο χρησιμοποιήθηκε στον πόλεμο Ρωσίας-Γεωργίας το 2008. Μαύρη Θάλασσα. Κόλπος Σεβαστούπολης. Αυτή η φωτογραφία τραβήχτηκε από βάρκα. |
Η Ουκρανία επιτέθηκε στο ρωσικό ναυτικό που καθόταν στο λιμάνι με drones. Η ιστορία λέει ότι έπρεπε να περιμένουμε μια τέτοια κίνηση: οι ναυτικοί πάντα φοβόντουσαν τις επιθέσεις στο λιμάνι. Η προοπτική των πλοίων να δέχονται επίθεση αγκυροβολημένα, ενώ είναι ως επί το πλείστον αβοήθητα, αντιπροσωπεύει απειλή όχι μόνο για την ακεραιότητα του στόλου, αλλά και για τα νεύρα της ναυτικής ισχύος.
Ρόμπερτ Φάρλεϊ - 19fortyfive.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Ενώ τα παραδείγματα επιθέσεων στο λιμάνι αφθονούν σε όλη την ιστορία (συμπεριλαμβανομένου τουλάχιστον ενός περιστατικού στον Πελοποννησιακό πόλεμο και αρκετών στους Ναπολεόντειους Πολέμους), ένας συνδυασμός τεχνολογικών και δογματικών καινοτομιών συνωμότησαν για να τις καταστήσουν πιο περίπλοκες τον 20ό αιώνα. Πράγματι, στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο οι επιθέσεις στα λιμάνια έγιναν αρκετά σπάνιες λόγω ενός συνδυασμού άμυνας, όπως ασύρματος, αεροπορική αναγνώριση, υποβρύχια μικρής εμβέλειας, τορπιλοβάρκες και ωκεάνιες νάρκες. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ωστόσο, οι ναυτικοί τακτικοί σχεδίασαν αρκετούς καινοτόμους τρόπους για να επιτεθούν στα εχθρικά πλοία στα πιο ευάλωτα σημεία τους.
Στον απόηχο της ουκρανικής επίθεσης στη Σεβαστούπολη , αξίζει να επανεξετάσουμε την εξέλιξη των επιθέσεων στο λιμάνι.
Υποβρύχιο
Η πρώτη και πιο αξιοσημείωτη επίθεση στο λιμάνι με υποβρύχιο έλαβε χώρα στις 14 Οκτωβρίου 1939 μετά τη διείσδυση του U-47 (με επικεφαλής τον φημισμένο καπετάνιο Gunther Prien) στη βρετανική ναυτική βάση στο Scapa Flow. Χρησιμοποιώντας πληροφορίες που συλλέγονται από αεροσκάφη και άλλα υποβρύχια, ο Prien μπήκε στη βάση γύρω στα μεσάνυχτα μέσα από ένα κενό στη βρετανική άμυνα. Αφού εντόπισε ένα βρετανικό θωρηκτό (το HMS Royal Oak, όπως συνέβη), το U-47 εκτόξευσε επτά τορπίλες σε τρις βολές. Τέσσερις τορπίλες χτύπησαν το θωρηκτό και το Royal Oak βυθίστηκε σε περίπου 15 λεπτά, παίρνοντας μαζί του 835 άνδρες. Ο Prien δραπέτευσε και έτυχε υποδοχής ενός ήρωα στη Γερμανία, μόνο για να πεθάνει σε περιπολία το Μάρτιο του 1941. Κατά τη διάρκεια του υπόλοιπου πολέμου, αμερικανικά και ιαπωνικά υποβρύχια πραγματοποίησαν αρκετές επιθέσεις στο λιμάνι (τα ιαπωνικά σκάφη συμμετείχαν στο Περλ Χάρμπορ), αλλά δεν πέτυχαν θεαματικά αποτελέσματα. Οι νάρκες, τα αεροσκάφη και τα υποβρύχια εμπόδια έκαναν τέτοιες επιχειρήσεις επικίνδυνες.
Πυρά
Σε γενικές γραμμές, οι αιφνιδιαστικές επιθέσεις στο λιμάνι με πυρά δεν θα έπρεπε να είχαν λειτουργήσει κατά την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Τα αεροσκάφη και τα περιπολικά σκάφη θα πρέπει να αναφέρουν εχθρικά πλοία επιφανείας σε εμβέλεια, αφήνοντας χρόνο για να τεθούν σε εφαρμογή προετοιμασίες όπως νάρκες, αεροπορικές επιθέσεις και πυροβολικό ξηράς. Δυστυχώς για τους Γάλλους, ωστόσο, η αταξία της παράδοσης στις 22 Ιουνίου 1940 στους Γερμανούς άφησε τα αμυντικά τους σχέδια του λιμανιού σε σάλο. Στις 3 Ιουλίου 1940, μια βρετανική δύναμη που περιλαμβάνει τρία θωρηκτά, ένα αεροπλανοφόρο και πολλά μικρότερα σκάφη εμφανίστηκε κοντά στο λιμάνι του Mers El Kebir και προκάλεσε τον γαλλικό στόλο να παραδοθεί ή να αφοπλιστεί. Οι Γάλλοι, με τέσσερα θωρηκτά και αρκετά σύγχρονα αντιτορπιλικά, υποχώρησαν, οπότε οι Βρετανοί άνοιξαν πυρ. Ένα γαλλικό θωρηκτό βυθίστηκε και άλλα δύο υπέστησαν ζημιές, με την απώλεια περίπου 1.300 ανδρών. Η Επιχείρηση Καταπέλτης ήταν η πιο επιτυχημένη επίθεση στο λιμάνι που πραγματοποιήθηκε κυρίως με πυροβολισμούς πλοίων επιφανείας κατά τη διάρκεια του πολέμου, κυρίως επειδή τα ναυτικά ήταν εξαιρετικά προσεκτικά να ρισκάρουν τον επιφανειακό στόλο τους τόσο κοντά σε εχθρικές αεροπορικές βάσεις.
Αέρας
Ακόμη περισσότερο από το υποβρύχιο, η έλευση του αεροπλανοφόρου κατέστησε τα πλοία επιφανείας ευάλωτα ακόμη και στα αγκυροβόλια τους. Η πρώτη μεγάλη αεροπορική επίθεση σε εχθρικό στόλο σε άγκυρα έγινε στις 11 Νοεμβρίου 1940, όταν ένα μόνο βρετανικό αεροπλάνο εκτόξευσε είκοσι ένα βομβαρδιστικά τορπιλών Swordfish εναντίον της ιταλικής ναυτικής βάσης του Τάραντα. Η επίθεση αιφνιδίασε τους Ιταλούς, προκαλώντας ζημιές σε τρία ιταλικά θωρηκτά –δύο επέστρεψαν τελικά σε υπηρεσία– με ελάχιστες απώλειες από τη βρετανική πλευρά. Οι Βρετανοί θα έκαναν επιδρομές στις ιταλικές ναυτικές βάσεις αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του πολέμου, αν και με ελάχιστο αποτέλεσμα. Ωστόσο, την σκυτάλη πήραν οι Ιάπωνες, οι οποίοι πραγματοποίησαν τη μαζική αεροπορική επιδρομή στο Περλ Χάρμπορ, μαζί με αρκετές μικρότερες επιδρομές κατά τη διάρκεια του 1941 και του 1942. Το Περλ Χάρμπορ από μόνο του κατέστρεψε δύο θωρηκτά και υπέστησαν σοβαρές ζημιές πολλά άλλα. Αργότερα στον πόλεμο, οι τεράστιοι στόλοι μεταφορέων του Τρίτου και του Πέμπτου Στόλου του Ναυτικού των ΗΠΑ προκάλεσαν καταστροφή σε ιαπωνικά λιμάνια στον Ειρηνικό, βυθίζοντας πολλά βαριά πλοία.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ
Decima Flottiglia MAS (ή X Mas), μια άριστα εκπαιδευμένη μονάδα Ιταλών ναυτικών κομάντο, τρομοκρατούσε τη Μεσόγειο από το 1940 έως το 1943. Συνήθως λειτουργώντας τη νύχτα και χρησιμοποιώντας μια ποικιλία έξυπνων συστημάτων παράδοσης, οι βατραχάνθρωποι του X Mas κατάφεραν να προκαλέσουν ζημιές ή να καταστρέψουν πολλά πολεμικά πλοία του Βασιλικού Ναυτικού και πολλά εμπορικά πλοία πριν από την ανακωχή του 1943. Χρησιμοποιώντας μικροσκοπικά επανδρωμένα μηχανοκίνητα σκάφη, τραυμάτισαν θανάσιμα το βαρύ καταδρομικό HMS York στον κόλπο της Σούδας το 1940. Στα τέλη του 1941, βατραχάνθρωποι που χειρίζονταν «ανθρώπινες τορπίλες» (μικροσκοπικά μηχανοκίνητα υποβρύχια) προσάρτησαν νάρκες στο κύτος δύο θωρηκτών του Βασιλικού Ναυτικού, θέτοντας και τα δύο εκτός μάχης για σχεδόν ένα χρόνο.
Επιστροφή στο παρόν
Από αυτές τις μεθόδους, οι ουκρανικές επιθέσεις στη Σεβαστούπολη περισσότερα μοιάζουν με αυτό το τελευταίο. Δεν είναι πλέον απαραίτητο για τους βατραχανθρώπους να διακινδυνεύουν τον εαυτό τους σε τέτοιες επιχειρήσεις, καθώς τα τηλεκατευθυνόμενα drones μπορούν να εντοπίσουν και να επιτεθούν απευθείας σε στόχους. Τα υποβρύχια μπορούν να παίξουν ρόλο σε τέτοιες επιθέσεις λειτουργώντας ως μητρικά πλοία σε υποθαλάσσια drones. Τα υποβρύχια μπορούν επίσης να εκτοξεύουν πυραύλους κρουζ και τορπίλες μεγάλου βεληνεκούς σε αγκυροβολημένα πλοία, ενώ τα αεροπλανοφόρα εξακολουθούν να διατηρούν την εντυπωσιακή ισχύ που μπορούν να ενεργοποιήσουν τις εχθρικές ναυτικές μονάδες (αν και η αεράμυνα των λιμανιών είναι πλέον τρομερή). Σε κάθε περίπτωση, οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούν τα ναυτικά για την άμυνα των λιμανιών και οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούν για να τους επιτεθούν, συνεχίζουν να εξελίσσονται ως απάντηση το ένα στο άλλο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλα τα μεγάλα ναυτικά θα μελετήσουν προσεκτικά την επίθεση της Ουκρανίας στη Σεβαστούπολη, ελπίζοντας να αποσπάσουν τα επιθετικά και αμυντικά μαθήματα.
Ρόμπερτ Φάρλεϊ - 19fortyfive.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Ενώ τα παραδείγματα επιθέσεων στο λιμάνι αφθονούν σε όλη την ιστορία (συμπεριλαμβανομένου τουλάχιστον ενός περιστατικού στον Πελοποννησιακό πόλεμο και αρκετών στους Ναπολεόντειους Πολέμους), ένας συνδυασμός τεχνολογικών και δογματικών καινοτομιών συνωμότησαν για να τις καταστήσουν πιο περίπλοκες τον 20ό αιώνα. Πράγματι, στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο οι επιθέσεις στα λιμάνια έγιναν αρκετά σπάνιες λόγω ενός συνδυασμού άμυνας, όπως ασύρματος, αεροπορική αναγνώριση, υποβρύχια μικρής εμβέλειας, τορπιλοβάρκες και ωκεάνιες νάρκες. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ωστόσο, οι ναυτικοί τακτικοί σχεδίασαν αρκετούς καινοτόμους τρόπους για να επιτεθούν στα εχθρικά πλοία στα πιο ευάλωτα σημεία τους.
Στον απόηχο της ουκρανικής επίθεσης στη Σεβαστούπολη , αξίζει να επανεξετάσουμε την εξέλιξη των επιθέσεων στο λιμάνι.
Υποβρύχιο
Η πρώτη και πιο αξιοσημείωτη επίθεση στο λιμάνι με υποβρύχιο έλαβε χώρα στις 14 Οκτωβρίου 1939 μετά τη διείσδυση του U-47 (με επικεφαλής τον φημισμένο καπετάνιο Gunther Prien) στη βρετανική ναυτική βάση στο Scapa Flow. Χρησιμοποιώντας πληροφορίες που συλλέγονται από αεροσκάφη και άλλα υποβρύχια, ο Prien μπήκε στη βάση γύρω στα μεσάνυχτα μέσα από ένα κενό στη βρετανική άμυνα. Αφού εντόπισε ένα βρετανικό θωρηκτό (το HMS Royal Oak, όπως συνέβη), το U-47 εκτόξευσε επτά τορπίλες σε τρις βολές. Τέσσερις τορπίλες χτύπησαν το θωρηκτό και το Royal Oak βυθίστηκε σε περίπου 15 λεπτά, παίρνοντας μαζί του 835 άνδρες. Ο Prien δραπέτευσε και έτυχε υποδοχής ενός ήρωα στη Γερμανία, μόνο για να πεθάνει σε περιπολία το Μάρτιο του 1941. Κατά τη διάρκεια του υπόλοιπου πολέμου, αμερικανικά και ιαπωνικά υποβρύχια πραγματοποίησαν αρκετές επιθέσεις στο λιμάνι (τα ιαπωνικά σκάφη συμμετείχαν στο Περλ Χάρμπορ), αλλά δεν πέτυχαν θεαματικά αποτελέσματα. Οι νάρκες, τα αεροσκάφη και τα υποβρύχια εμπόδια έκαναν τέτοιες επιχειρήσεις επικίνδυνες.
Πυρά
Σε γενικές γραμμές, οι αιφνιδιαστικές επιθέσεις στο λιμάνι με πυρά δεν θα έπρεπε να είχαν λειτουργήσει κατά την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Τα αεροσκάφη και τα περιπολικά σκάφη θα πρέπει να αναφέρουν εχθρικά πλοία επιφανείας σε εμβέλεια, αφήνοντας χρόνο για να τεθούν σε εφαρμογή προετοιμασίες όπως νάρκες, αεροπορικές επιθέσεις και πυροβολικό ξηράς. Δυστυχώς για τους Γάλλους, ωστόσο, η αταξία της παράδοσης στις 22 Ιουνίου 1940 στους Γερμανούς άφησε τα αμυντικά τους σχέδια του λιμανιού σε σάλο. Στις 3 Ιουλίου 1940, μια βρετανική δύναμη που περιλαμβάνει τρία θωρηκτά, ένα αεροπλανοφόρο και πολλά μικρότερα σκάφη εμφανίστηκε κοντά στο λιμάνι του Mers El Kebir και προκάλεσε τον γαλλικό στόλο να παραδοθεί ή να αφοπλιστεί. Οι Γάλλοι, με τέσσερα θωρηκτά και αρκετά σύγχρονα αντιτορπιλικά, υποχώρησαν, οπότε οι Βρετανοί άνοιξαν πυρ. Ένα γαλλικό θωρηκτό βυθίστηκε και άλλα δύο υπέστησαν ζημιές, με την απώλεια περίπου 1.300 ανδρών. Η Επιχείρηση Καταπέλτης ήταν η πιο επιτυχημένη επίθεση στο λιμάνι που πραγματοποιήθηκε κυρίως με πυροβολισμούς πλοίων επιφανείας κατά τη διάρκεια του πολέμου, κυρίως επειδή τα ναυτικά ήταν εξαιρετικά προσεκτικά να ρισκάρουν τον επιφανειακό στόλο τους τόσο κοντά σε εχθρικές αεροπορικές βάσεις.
Αέρας
Ακόμη περισσότερο από το υποβρύχιο, η έλευση του αεροπλανοφόρου κατέστησε τα πλοία επιφανείας ευάλωτα ακόμη και στα αγκυροβόλια τους. Η πρώτη μεγάλη αεροπορική επίθεση σε εχθρικό στόλο σε άγκυρα έγινε στις 11 Νοεμβρίου 1940, όταν ένα μόνο βρετανικό αεροπλάνο εκτόξευσε είκοσι ένα βομβαρδιστικά τορπιλών Swordfish εναντίον της ιταλικής ναυτικής βάσης του Τάραντα. Η επίθεση αιφνιδίασε τους Ιταλούς, προκαλώντας ζημιές σε τρία ιταλικά θωρηκτά –δύο επέστρεψαν τελικά σε υπηρεσία– με ελάχιστες απώλειες από τη βρετανική πλευρά. Οι Βρετανοί θα έκαναν επιδρομές στις ιταλικές ναυτικές βάσεις αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του πολέμου, αν και με ελάχιστο αποτέλεσμα. Ωστόσο, την σκυτάλη πήραν οι Ιάπωνες, οι οποίοι πραγματοποίησαν τη μαζική αεροπορική επιδρομή στο Περλ Χάρμπορ, μαζί με αρκετές μικρότερες επιδρομές κατά τη διάρκεια του 1941 και του 1942. Το Περλ Χάρμπορ από μόνο του κατέστρεψε δύο θωρηκτά και υπέστησαν σοβαρές ζημιές πολλά άλλα. Αργότερα στον πόλεμο, οι τεράστιοι στόλοι μεταφορέων του Τρίτου και του Πέμπτου Στόλου του Ναυτικού των ΗΠΑ προκάλεσαν καταστροφή σε ιαπωνικά λιμάνια στον Ειρηνικό, βυθίζοντας πολλά βαριά πλοία.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ
Decima Flottiglia MAS (ή X Mas), μια άριστα εκπαιδευμένη μονάδα Ιταλών ναυτικών κομάντο, τρομοκρατούσε τη Μεσόγειο από το 1940 έως το 1943. Συνήθως λειτουργώντας τη νύχτα και χρησιμοποιώντας μια ποικιλία έξυπνων συστημάτων παράδοσης, οι βατραχάνθρωποι του X Mas κατάφεραν να προκαλέσουν ζημιές ή να καταστρέψουν πολλά πολεμικά πλοία του Βασιλικού Ναυτικού και πολλά εμπορικά πλοία πριν από την ανακωχή του 1943. Χρησιμοποιώντας μικροσκοπικά επανδρωμένα μηχανοκίνητα σκάφη, τραυμάτισαν θανάσιμα το βαρύ καταδρομικό HMS York στον κόλπο της Σούδας το 1940. Στα τέλη του 1941, βατραχάνθρωποι που χειρίζονταν «ανθρώπινες τορπίλες» (μικροσκοπικά μηχανοκίνητα υποβρύχια) προσάρτησαν νάρκες στο κύτος δύο θωρηκτών του Βασιλικού Ναυτικού, θέτοντας και τα δύο εκτός μάχης για σχεδόν ένα χρόνο.
Επιστροφή στο παρόν
Από αυτές τις μεθόδους, οι ουκρανικές επιθέσεις στη Σεβαστούπολη περισσότερα μοιάζουν με αυτό το τελευταίο. Δεν είναι πλέον απαραίτητο για τους βατραχανθρώπους να διακινδυνεύουν τον εαυτό τους σε τέτοιες επιχειρήσεις, καθώς τα τηλεκατευθυνόμενα drones μπορούν να εντοπίσουν και να επιτεθούν απευθείας σε στόχους. Τα υποβρύχια μπορούν να παίξουν ρόλο σε τέτοιες επιθέσεις λειτουργώντας ως μητρικά πλοία σε υποθαλάσσια drones. Τα υποβρύχια μπορούν επίσης να εκτοξεύουν πυραύλους κρουζ και τορπίλες μεγάλου βεληνεκούς σε αγκυροβολημένα πλοία, ενώ τα αεροπλανοφόρα εξακολουθούν να διατηρούν την εντυπωσιακή ισχύ που μπορούν να ενεργοποιήσουν τις εχθρικές ναυτικές μονάδες (αν και η αεράμυνα των λιμανιών είναι πλέον τρομερή). Σε κάθε περίπτωση, οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούν τα ναυτικά για την άμυνα των λιμανιών και οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούν για να τους επιτεθούν, συνεχίζουν να εξελίσσονται ως απάντηση το ένα στο άλλο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλα τα μεγάλα ναυτικά θα μελετήσουν προσεκτικά την επίθεση της Ουκρανίας στη Σεβαστούπολη, ελπίζοντας να αποσπάσουν τα επιθετικά και αμυντικά μαθήματα.