υποναύαρχος ε.α. - πρόεδρος Κοινωνίας Αξιών
ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΗΣ “ΓΕΜΑΤΗΣ ΝΤΟΥΛΑΠΑΣ”
Όλοι μας το έχουμε βιώσει οδυνηρά, να έχουμε συμπιέσει μέσα σε μία ντουλάπα ρούχα ατάκτως ερριμμένα και όταν την ανοίγουμε να μας έρχονται όλα στο πρόσωπο, να μας πιάνει απελπισία γιατί αφενός θα πρέπει να τα ξεχωρίσουμε για να βρούμε αυτό που θέλουμε και αφετέρου γιατί θα πρέπει να διαχειριστούμε το χάος.
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με το πλήθος των ειδήσεων που διοχετεύεται στην Ελλάδα για την Τουρκία καθημερινά.
Μία ντουλάπα φίσκα με χρήσιμα και άχρηστα πράγματα, ακριβά και φτηνά, όμορφα και αδιάφορα, καθαρά και μη πετάγεται πάνω στους ακροατές, φέρνοντας απελπισία, αφού όχι μόνο τρομάζουν με τον όγκο πληροφορίας που πρέπει να διαχειριστούν αλλά και γιατί καταλήγουν να ξεδιαλύνουν αυτοί κατά πόσο κάτι είναι σημαντικό ή ασήμαντο, τι είναι χρήσιμο ή άχρηστο και να ξεχωρίσουν τα καθαρά από τα βρώμικα (προπαγάνδα) και να τα πετάξουν στο καλάθι των αχρήστων και των απλύτων.
Ακόμη και όταν δεν υπάρχουν σημαντικές ειδήσεις θα πρέπει να εφευρεθούν λένε κάποιοι κυνικά, για να συντηρηθεί το ενδιαφέρον του κοινού, δημιουργώντας έτσι κλίμα έντασης, κινδύνου και αβεβαιότητας, που αυξάνει το αίσθημα ανασφάλειας όλων μας.
Και προσωπικά το έχω δηλώσει πολλές φορές, ότι όλοι όσοι μετέχουμε σε συζητήσεις και εκδηλώσεις δημόσια, θα πρέπει να έχουμε τακτοποιήσει έγκαιρα την ντουλάπα, πολύ πριν την ανοίξουμε σε κοινή θέα, για να μπορούμε να βρούμε γρήγορα και κατάλληλα το τι θα «φορέσουμε» και τι όχι στις δημόσιες αυτές συζητήσεις που επηρεάζουν τους πολίτες.
Δεν είναι όλα όσα έχει μέσα η “ντουλάπα” σημαντικά, ούτε όλα είναι χρήσιμα και πολλά είναι ρυπαρά και εξόχως ακατάλληλα. Ακόμη χειρότερα εάν δεν τακτοποιήσουμε την ντουλάπα, εκτός από την χαοτική κατάσταση όλα θα τσαλακωθούν και θα χαλάσουν και τα καθαρά.
ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ “ΓΑΛΑΖΙΟΥ ΚΑΒΑΛΑΡΗ”
Το δεύτερο φαινόμενο είναι το σύνδρομο του “ΓΑΛΑΖΙΟΥ ΚΑΒΑΛΑΡΗ”, που αναφέρεται στο ρεύμα τέχνης από ομάδα καλλιτεχνών στο Μόναχο (αρχικά Ρώσων), όπου πολλά διαφορετικά άσχετα μεταξύ τους στοιχεία, από πολλές μορφές τεχνοτροπίας συνδέονταν μεταξύ τους, στην προσπάθεια να σχηματισθεί μία καινοτόμος εικαστική ολότητα.
Μάλιστα για να υπάρχει και ο αυθορμητισμός και η τυχαιότητα στις επιλογές, κάποιοι δίπλωναν έναν καμβά στα τέσσερα, όπου σε κάθε μεριά διαφορετικοί καλλιτέχνες ζωγράφιζαν ότι ήθελαν, χωρίς να ξέρουν τι έφτιαξε ο άλλος στην άλλη πλευρά και μετά τον άνοιγαν, εκθέτοντας έτσι ως όλον ένα σύνολο άσχετων συχνά μεταξύ τους θεμάτων και τεχνοτροπιών.
Το ίδιο συμβαίνει και με την σύνδεση πολλών διαφορετικών θεμάτων και ειδήσεων σε πολλές αναλύσεις για τα Ελληνοτουρκικά, όπου άσχετα μεταξύ τους πράγματα συνδέονται με βάση κάποιες ομοιότητες που μπορεί να παρουσιάζουν ή που εφευρίσκονται, δημιουργώντας ένα χαοτικό πραγματικά εικαστικό αποτέλεσμα, τόσο όσον αφορά το θέμα όσο και την ενότητα των στοιχείων του.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Φυσικά και υπάρχουν ιδιαίτεροι παράγοντες που ευνοούν την ύπαρξη αυτών των συνδρόμων, κυρίως από την Τουρκική πλευρά που φροντίζει να μας τροφοδοτεί με πλήθος ειδήσεων και προπαγάνδας, καθώς και από την ανάγκη για ταχύτητα και αμεσότητα στην προβολή της κάθε είδησης από τα ΜΜΕ.
Αυτό ως αποτέλεσμα δημιουργεί συχνά την ανάγκη να παρουσιάζονται οι ειδήσεις ανεπεξέργαστα δημόσια, να γίνονται ερμηνείες και αναλύσεις της στιγμής και να συνδέονται άσχετα στοιχεία μεταξύ τους, στην προσπάθεια να αξιοποιηθούν όλα αυτά στις αναλύσεις για να δημιουργηθεί ενδιαφέρον στο ακροατήριο.
Τα δύο αυτά σύνδρομα (μαζί και με κάποια άλλα που θα προσπαθήσω να σχηματοποιήσω σύντομα) κυριαρχούν στις αναλύσεις για τα Εθνικά θέματα και δυστυχώς κινδυνεύουμε από αυτά όλοι όσοι μετέχουμε σε δημόσιους διαλόγους για αυτά τα θέματα και κυρίως για τα Ελληνοτουρκικά.
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με το πλήθος των ειδήσεων που διοχετεύεται στην Ελλάδα για την Τουρκία καθημερινά.
Μία ντουλάπα φίσκα με χρήσιμα και άχρηστα πράγματα, ακριβά και φτηνά, όμορφα και αδιάφορα, καθαρά και μη πετάγεται πάνω στους ακροατές, φέρνοντας απελπισία, αφού όχι μόνο τρομάζουν με τον όγκο πληροφορίας που πρέπει να διαχειριστούν αλλά και γιατί καταλήγουν να ξεδιαλύνουν αυτοί κατά πόσο κάτι είναι σημαντικό ή ασήμαντο, τι είναι χρήσιμο ή άχρηστο και να ξεχωρίσουν τα καθαρά από τα βρώμικα (προπαγάνδα) και να τα πετάξουν στο καλάθι των αχρήστων και των απλύτων.
Ακόμη και όταν δεν υπάρχουν σημαντικές ειδήσεις θα πρέπει να εφευρεθούν λένε κάποιοι κυνικά, για να συντηρηθεί το ενδιαφέρον του κοινού, δημιουργώντας έτσι κλίμα έντασης, κινδύνου και αβεβαιότητας, που αυξάνει το αίσθημα ανασφάλειας όλων μας.
Και προσωπικά το έχω δηλώσει πολλές φορές, ότι όλοι όσοι μετέχουμε σε συζητήσεις και εκδηλώσεις δημόσια, θα πρέπει να έχουμε τακτοποιήσει έγκαιρα την ντουλάπα, πολύ πριν την ανοίξουμε σε κοινή θέα, για να μπορούμε να βρούμε γρήγορα και κατάλληλα το τι θα «φορέσουμε» και τι όχι στις δημόσιες αυτές συζητήσεις που επηρεάζουν τους πολίτες.
Δεν είναι όλα όσα έχει μέσα η “ντουλάπα” σημαντικά, ούτε όλα είναι χρήσιμα και πολλά είναι ρυπαρά και εξόχως ακατάλληλα. Ακόμη χειρότερα εάν δεν τακτοποιήσουμε την ντουλάπα, εκτός από την χαοτική κατάσταση όλα θα τσαλακωθούν και θα χαλάσουν και τα καθαρά.
ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ “ΓΑΛΑΖΙΟΥ ΚΑΒΑΛΑΡΗ”
Το δεύτερο φαινόμενο είναι το σύνδρομο του “ΓΑΛΑΖΙΟΥ ΚΑΒΑΛΑΡΗ”, που αναφέρεται στο ρεύμα τέχνης από ομάδα καλλιτεχνών στο Μόναχο (αρχικά Ρώσων), όπου πολλά διαφορετικά άσχετα μεταξύ τους στοιχεία, από πολλές μορφές τεχνοτροπίας συνδέονταν μεταξύ τους, στην προσπάθεια να σχηματισθεί μία καινοτόμος εικαστική ολότητα.
Μάλιστα για να υπάρχει και ο αυθορμητισμός και η τυχαιότητα στις επιλογές, κάποιοι δίπλωναν έναν καμβά στα τέσσερα, όπου σε κάθε μεριά διαφορετικοί καλλιτέχνες ζωγράφιζαν ότι ήθελαν, χωρίς να ξέρουν τι έφτιαξε ο άλλος στην άλλη πλευρά και μετά τον άνοιγαν, εκθέτοντας έτσι ως όλον ένα σύνολο άσχετων συχνά μεταξύ τους θεμάτων και τεχνοτροπιών.
Το ίδιο συμβαίνει και με την σύνδεση πολλών διαφορετικών θεμάτων και ειδήσεων σε πολλές αναλύσεις για τα Ελληνοτουρκικά, όπου άσχετα μεταξύ τους πράγματα συνδέονται με βάση κάποιες ομοιότητες που μπορεί να παρουσιάζουν ή που εφευρίσκονται, δημιουργώντας ένα χαοτικό πραγματικά εικαστικό αποτέλεσμα, τόσο όσον αφορά το θέμα όσο και την ενότητα των στοιχείων του.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Φυσικά και υπάρχουν ιδιαίτεροι παράγοντες που ευνοούν την ύπαρξη αυτών των συνδρόμων, κυρίως από την Τουρκική πλευρά που φροντίζει να μας τροφοδοτεί με πλήθος ειδήσεων και προπαγάνδας, καθώς και από την ανάγκη για ταχύτητα και αμεσότητα στην προβολή της κάθε είδησης από τα ΜΜΕ.
Αυτό ως αποτέλεσμα δημιουργεί συχνά την ανάγκη να παρουσιάζονται οι ειδήσεις ανεπεξέργαστα δημόσια, να γίνονται ερμηνείες και αναλύσεις της στιγμής και να συνδέονται άσχετα στοιχεία μεταξύ τους, στην προσπάθεια να αξιοποιηθούν όλα αυτά στις αναλύσεις για να δημιουργηθεί ενδιαφέρον στο ακροατήριο.
Τα δύο αυτά σύνδρομα (μαζί και με κάποια άλλα που θα προσπαθήσω να σχηματοποιήσω σύντομα) κυριαρχούν στις αναλύσεις για τα Εθνικά θέματα και δυστυχώς κινδυνεύουμε από αυτά όλοι όσοι μετέχουμε σε δημόσιους διαλόγους για αυτά τα θέματα και κυρίως για τα Ελληνοτουρκικά.