M. K. BHADRAKUMAR - indianpunchline.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Η κληρονομιά της εξωτερικής πολιτικής του Νετανιάχου έχει ατονίσει - κυρίως, οι Συμφωνίες του Αβραάμ και η εξαιρετικά σημαντική σχέση του Ισραήλ με τη Ρωσία, οι οποίις επηρέασαν σημαντικά την σκληρή γειτονιά στην οποία πλοηγήθηκε με επιτυχία τα βασικά συμφέροντα του Ισραήλ.
Σίγουρα, η νέα πνοή στους παραπάνω δύο φορείς - τις Συμφωνίες του Αβραάμ (Σχέσεις Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας) και τις σχέσεις του Ισραήλ με τη Ρωσία - θα παραμείνουν κορυφαίες προτεραιότητες για τον Νετανιάχου. Ενώ οι σχέσεις Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας επηρεάζουν την περιφερειακή ασφάλεια, οι σχέσεις του Ισραήλ με τη Ρωσία θα έχουν εκτεταμένες συνέπειες για την ασφάλεια του Ισραήλ. Αυτό συμβαίνει για τρεις λόγους.
Πρώτον, ο Πούτιν βρίσκεται σε πόλεμο με τις ΗΠΑ και το δυτικό κόσμο που είναι οι παραδοσιακοί σύμμαχοι του Ισραήλ. Αλλά ο Νετανιάχου κάθε άλλο παρά ένας μονοδιάστατος άνθρωπος είναι. Εμπιστευτείτε τον για να μετατρέψει τις προκλήσεις σε νέες ευκαιρίες.
Δεύτερον, η επαναφορά στη σχέση με τη Μόσχα έχει μεγάλη παράπλευρη σημασία. Η Ρωσία έχει γίνει ένας πλήρης παράγοντας της Δυτικής Ασίας σήμερα και, αναμφισβήτητα, με συγκεκριμένους τρόπους καθιστά έναν πιο αποτελεσματικό περιφερειακό εταίρο για το Ισραήλ από τις ΗΠΑ. Η περιστολή των ΗΠΑ είναι προφανής και η επακόλουθη μείωση της ικανότητάς τους να ασκούν μόχλευση συμμάχων όπως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή η Αίγυπτος πλήττει τα ισραηλινά συμφέροντα.
Τρίτον, κατά τη διάρκεια αυτών των 18 μηνών που ο Νετανιάχου ήταν εκτός γραφείου, η Ρωσία και το Ιράν έχουν μετατρέψει τη δύσκολη σχέση τους σε μια οιονεί συμμαχία, χάρη στις κυρώσεις της Δύσης κατά της Μόσχας. Ο Νετανιάχου αισθάνεται την ανοησία της Δύσης που προσπαθεί να «σβήσει» τη Ρωσία.
Τα μέσα ενημέρωσης συζητούν μια πιθανή συμφωνία μεταξύ Μόσχας και Τεχεράνης για τα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη πολλαπλών χρήσεων Su-35 Super Flanker γενιάς 4+. Αυτό που δίνει μια ενδιαφέρουσα πινελιά είναι ότι η εμβάθυνση των στρατιωτικών δεσμών μεταξύ τους συμπίπτουν με την πρόθεση της Τεχεράνης να επεκτείνει το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου της. Το Ιράν φέρεται να πέτυχε τον εμπλουτισμό ουρανίου στο 60% στο εργοστάσιό εμπλουτισμού στο Fordow και φέρεται να ενημέρωσε τον ΔΟΑΕ πως είχε αρχίσει να εμπλουτίζει ουράνιο σε υψηλότερα επίπεδα.
Στη συνέχεια, υπάρχει η υποπλοκή της Συρίας όπου το Ισραήλ συνεχίζει να επιχειρεί στον εναέριο χώρο αυτής της χώρας, τον οποίο ελέγχει η Ρωσία, σε μεγάλο βαθμό λόγω της μυστικής συνεννόησης μεταξύ Νετανιάχου και Πούτιν, σύμφωνα με την οποία η Μόσχα συμφώνησε με τις ισραηλινές δραστηριότητες για τον περιορισμό του Ιράν και τις ομάδες πολιτοφυλακής του και την καταστολή τους, καθώς προσπαθούν να μετατρέψουν τη Συρία σε ένα ακόμη «μέτωπο αντίστασης» όπως ο Λίβανος ή η Γάζα.
Ωστόσο, είναι ο πόλεμος της Ουκρανίας που έχει αναβαθμίσει δραματικά τους στρατηγικούς δεσμούς Ρωσίας-Ιράν. Ο Νετανιάχου συνειδητοποιεί ότι η νεοσύστατη ρωσο-ιρανική οιονεί συμμαχία μπορεί να αντιμετωπιστεί εάν η ρωσική εξάρτηση από την ιρανική στρατιωτική τεχνολογία ανατραπεί.
Αυτό απαιτεί τελικά να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία νωρίτερα παρά αργότερα και επίσης τη χαλάρωση των δυτικών κυρώσεων. Είναι βέβαιο πως ο πόλεμος δεν πρέπει να αφεθεί να έχει την τρέχουσα ακαθόριστη πορεία του. Εδώ ακριβώς μπορεί να αναμένεται ο Νετανιάχου να συγκεντρώσει τις τρομερές διπλωματικές του ικανότητες.
Τα σημάδια είναι ήδη εκεί. Αμέσως μετά την ανάληψη του νέου υπουργού Εξωτερικών στο υπουργικό συμβούλιο του Νετανιάχου, τη Δευτέρα, ο Έλι Κοέν δήλωσε ότι σχεδίαζε να έχει μια συνομιλία με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ στις 3 Ιανουαρίου.
Ο τρόπος με τον οποίο ο Κοέν πλαισίωσε αυτή την αφοπλιστικά απλή πρόταση κατά την εναρκτήρια ομιλία του (η οποία μεταδόθηκε ζωντανά από την υπηρεσία Τύπου του Υπουργείου Εξωτερικών του Ισραήλ) πρέπει να σημειωθεί προσεκτικά: «Αύριο, θα μιλήσω με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και αργότερα με άλλους ευρωπαίους υπουργούς».
Νωρίτερα, σε πρόσφατη ομιλία του, ο Κοέν άφησε να εννοηθεί πως στο θέμα της Ρωσίας και της Ουκρανίας, η κυβέρνηση Νετανιάχου θα είναι διακριτική στις δημόσιες δηλώσεις της, δείχνοντας μια σημαντική διόρθωση πορείας προς την εμπλοκή της Ρωσίας. Ο απερχόμενος Ισραηλινός πρωθυπουργός Yair Lapid είχε καταδικάσει δημόσια τη Ρωσία. Από τότε που ξεκίνησε η ρωσική επιχείρηση στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, ο Λάπιντ ως ΥΠΕΞ δεν μίλησε ούτε μια φορά με τον Λαβρόφ — ή με τον Πούτιν, ενώ ήταν προσωρινός πρωθυπουργός.
Ωστόσο, ακόμη και επί Lapid, οι πολιτικές του Ισραήλ υπέρ του Κιέβου δεν ξεπέρασαν πολύ τη ρητορική. Ο πρεσβευτής του Ισραήλ στο Κίεβο, Μάικλ Μπρόντσκι είπε πρόσφατα στην Washington Post ότι οι σχέσεις του Ισραήλ με τη Ρωσία δημιουργούν «όρια που δεν μπορούν να ξεπεραστούν». Ο Μπρόντσκι πρόσθεσε πως το Ισραήλ γνωρίζει την «απογοήτευση ορισμένων Ουκρανών Εβραίων», αλλά «καμία κυβέρνηση στο Ισραήλ δεν πρόκειται να θέσει σε κίνδυνο αυτό το συμφέρον [με τη Ρωσία] για κανέναν άλλον, συμπεριλαμβανομένων των Ουκρανών». Ο Μπρόντσκι σημείωσε επίσης ότι η κατάσταση του Ισραήλ είναι «εύθραυστη», καθώς δεν είναι μέρος του ΝΑΤΟ, και οι περισσότεροι Ουκρανοί Εβραίοι κατανοούν πως το Ισραήλ βρίσκεται σε «δύσκολη θέση».
Για το Ισραήλ, η Ρωσία δε μοιάζει με καμία χώρα. Οι ρωσόφωνοι αποτελούν το 15% του πληθυσμού του Ισραήλ. Είναι μια εκλογική περιφέρεια με επιρροή στην εσωτερική πολιτική του Ισραήλ και έχει συγγένεια με τον εβραϊκό πληθυσμό στη Ρωσία. Οι ρωσικές επενδύσεις στο Ισραήλ είναι μάλλον σημαντικές και είναι ανοιχτό μυστικό πως οι Ρώσοι ολιγάρχες έβλεπαν το Ισραήλ ως ένα σπίτι μακριά από το σπίτι.
Πραγματικά, οι ομφάλιες χορδές που συνδέουν τη ρωσική κουλτούρα και ιστορία με την Ιερουσαλήμ δεν μπορούν εύκολα να σπάσουν. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, η Μόσχα επανέλαβε το αίτημά της για ανάκτηση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στο Ισραήλ. Ο πρώην πρωθυπουργός Σεργκέι Στεπάσιν που χειρίζεται το θέμα ανακοίνωσε στη Μόσχα ότι η Ρωσία θα υποβάλει αξίωση στο Ισραηλινό δικαστήριο για την εκκλησία της Μαρίας της Μαγδαληνής, το Παρεκκλήσι της Αναλήψεως και την εκκλησία Viri Galilaei!
Ο Πούτιν ζήτησε επίσης τον τερματισμό της δικαστικής διαμάχης που εμποδίζει τη μεταφορά της εκκλησίας του Αλεξάντερ Νιέφσκι στην Παλιά Πόλη, μετά τις δεσμεύσεις που ανέλαβε ο Μπενιαμίν Νετανιάχου κατά την προηγούμενη θητεία του ως πρωθυπουργού. Είναι ευνόητο πως τέτοιες απαιτήσεις αποτελούν μέρος της εσωτερικής ρωσικής πολιτικής επίσης.
Το Κρεμλίνο αισθάνεται ενθουσιασμένο που ο Νετανιάχου επέστρεψε στο διπλωματικό κύκλωμα. Αυτό που είναι πιο ευχάριστο θα είναι ότι, σε αντίθεση με την προηγούμενη ισραηλινή κυβέρνηση, ο Νετανιάχου δε θα αποδεχθεί παθητικά έναν δευτερεύοντα ρόλο στη συνεργασία ΗΠΑ-Ισραήλ.
Ο Νετανιάχου έχει εκτεταμένη δικτύωση με αμερικανικές ελίτ και δε θα διστάσει να τη χρησιμοποιήσει εάν διακυβεύονται τα συμφέροντα του Ισραήλ. Και, χωρίς αμφιβολία, το Ισραήλ είναι ενδιαφερόμενος στην κρίση της Ουκρανίας και τα ισραηλινά συμφέροντα εξυπηρετούνται καλά δημιουργώντας χώρο για να ξεκινήσουν ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Μόσχας και Κιέβου.
Ο Νετανιάχου έχει τα αυτιά του Πούτιν και μπορεί να παίξει ρόλο και για την κυβέρνηση Μπάιντεν, όπως κανένας άλλος δυτικός ηγέτης δεν μπορεί να παίξει σήμερα. Από την άλλη πλευρά, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μετατρέπεται σε ατμίζον ηφαίστειο και μπορεί να έρθει πολύ σύντομα ένα σημείο που ο Νετανιάχου θα αναγκαστεί να δράσει. Και αυτό θα μπορούσε να συμβεί το έτος των εκλογών του 2024, κάτι που η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έχει την πολυτέλεια να δει να συμβαίνει. Αρκεί να πούμε ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία και η βόμβα του Ιράν ενώνονται στους γοφούς, όπως λέγαμε.
Ο Πούτιν είπε σε μήνυμα προς τον Νετανιάχου την Πέμπτη: «Στη Ρωσία, εκτιμούμε πολύ την προσωπική και μακροχρόνια συνεισφορά σας στην ενίσχυση των φιλικών σχέσεων μεταξύ των χωρών μας». Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε πως είναι «έτοιμο για εποικοδομητική συνεργασία» με το Ισραήλ για «να ξεκαθαρίσει το κλίμα στη Μέση Ανατολή και τη διεθνή σκηνή γενικότερα».
Στις 22 Δεκεμβρίου, ο Πούτιν τηλεφώνησε στον Νετανιάχου για να τον συγχαρεί για τη νίκη του στις εκλογές και τη σύσταση νέας κυβέρνησης, ενώ το γραφείο του Νετανιάχου αποκάλυψε σε δήλωση πως η συνομιλία περιστράφηκε κυρίως γύρω από τη σύγκρουση στην Ουκρανία. Ο Νετανιάχου είπε στον Πούτιν ότι ελπίζει να βρεθεί μια λύση για τον τερματισμό των εχθροπραξιών το συντομότερο δυνατό.
Ο Νετανιάχου είπε επίσης στον Πούτιν ότι είναι αποφασισμένος να εμποδίσει το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα και να περιορίσει τις προσπάθειες της Τεχεράνης να δημιουργήσει στρατιωτική παρουσία στο Λίβανο και τη Συρία κατά μήκος των βόρειων συνόρων του Ισραήλ.
Σίγουρα, ο Πούτιν είναι όλο αυτιά και μάτια για τον Νετανιάχου. Το θέμα είναι πως η Μόσχα κερδίζει εάν επανεμφανιστεί η διπλωματία στο ζήτημα της ερημιάς της Ουκρανίας. Ασφαλώς, απέχει πολύ από το να απολαμβάνει η Ρωσία την καταστροφή της Ουκρανίας ή τις θλίψεις του αδελφικού λαού.