 |
| Public domain |
Pepe Escobar - strategic-culture.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Οι ερωτήσεις: κατά τη διάρκεια του δείπνου, έθεσα στον πίνακα την ανάλυσή τους για την απάντηση του κράτους στους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία και πώς ο Πρόεδρος Ερντογάν μπορεί να εργαλειοποιήσει αυτό που θα συμβεί στη συνέχεια για να δημιουργήσει την εκστρατεία δημοσίων σχέσεων του ενόψει των επόμενων εκλογών.
Μετά τη συνομιλία μας, δεν επιβεβαιώθηκε ακόμη επίσημα εάν οι επόμενες προεδρικές εκλογές θα διεξαχθούν το Μάιο ή τον Ιούνιο του 2023.
Έτσι, το σκηνικό έχει διαμορφωθεί για μια άνευ επεξεργασίας άσκηση άμεσης δημοκρατίας, με μερικές εκπληκτικές απαντήσεις και πολύ πιο διαφωτιστικές από ό,τι μπορεί να γυρίζουν τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης και τα think tanks. Ένας από τους συμμετέχοντες επινόησε τον οριστικό νεολογισμό για αυτό με το οποίο θα ασχοληθεί ο Ερντογάν τις επόμενες εβδομάδες και μήνες: Διπλωματία των Σεισμών.
Σύμφωνα με μελετητές και γεωλόγους, ο αριθμός των θανάτων μπορεί να φτάσει τους 150.000. Δεν υπάρχει καμία ευθύνη. Χωρίς επαγγελματισμό. Καμία οργάνωση. Κανένας συντονισμός. Κατά τη διάρκεια του σεισμού του 1999, σε τρεις με τέσσερις ώρες οι Τούρκοι στρατιωτικοί ήταν στην περιοχή. Αυτή τη φορά, δυστυχώς, τους πήρε σχεδόν δύο μέρες. Ο πρόεδρος Ερντογάν προσπάθησε να κάνει ένα είδος προεκλογικής εκστρατείας. Θα λειτουργήσει πριν τις εκλογές; Αυτή τη φορά, δεν είναι τόσο τυχερός».
«Οι άνθρωποι ήθελαν βοήθεια και δεν υπήρχε βοήθεια. Μετά από 48 ώρες, υπήρχαν μόνο 300 με 400 στρατιώτες εκεί, τίποτα άλλο. Γιατί ο Ερντογάν φοβόταν τόσο πολύ να τους καλέσει, σε αντίθεση με το 1999. Για τους Τούρκους, στην αντίληψή τους, το κράτος είναι πολύ σημαντικό. Δεν σκέφτονται την κυβέρνηση. Δεν μπορούσαν να δουν την παρουσία του κράτους. Η Τουρκία έγινε σαν μια Μικρή Αμερική. Είναι πάντα θέμα δημοσίων σχέσεων. Το AKP το γνωρίζει καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο πολιτικό κόμμα. Είναι σαν το αμερικανικό πολιτικό κατεστημένο. Εάν έχουν αρκετά ισχυρά PR και αναφέρουν το όνομα του προέδρου σε κάθε δελτίο τύπου τους, πιστεύουν πως αυτό θα κατευνάσει τον κόσμο. Δεν θα είναι εύκολο για την κυβέρνηση τώρα να κατευνάσει το κυρίαρχο συναίσθημα. Θα προσπαθήσουν να αναβάλουν τις εκλογές ή, το δεύτερο σενάριο, το συντομότερο δυνατό, θα προσπαθήσουν να οργανώσουν εκλογές με τη βοήθεια αυτού του PR.
«Επιτρέψτε μου να διαφωνήσω ελαφρώς. Όσον αφορά την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών σε αυτή τη χώρα, αρχικά αυτό που έχετε είναι οι άνθρωποι να ουρλιάζουν για αυτό, να εκφράζουν τα παράπονά τους κατά της κυβέρνησης ή του κράτους. Βασικά ενάντια στην έλλειψη ανταπόκρισης από την κυβέρνηση. Είναι κακοφωνία. Η κυβέρνηση λέει, «απαντήσαμε την κατάλληλη στιγμή, αλλά εξαιτίας αυτού και του άλλου, η αντιπολίτευση διαμαρτύρεται χωρίς να γνωρίζει όλα τα γεγονότα». Το δεύτερο σημείο είναι ότι η κυβέρνηση ελέγχει τώρα την κατάσταση. Και έχει δώσει τόσες πολλές υποσχέσεις: χτίζει σπίτια, βάζει χρήματα στις τσέπες των ανθρώπων. Έτσι, ο κόσμος κοιτάζει τώρα την κυβέρνηση. Ο κόσμος πιστεύει πως ο Ερντογάν μπορεί να πάει να ζητήσει από πλούσιους Άραβες να βάλουν χρήματα σε αυτήν την καταστροφή. Μερικοί από τους πρώην μαθητές μου έχουν συνεργαστεί με ΜΚΟ και κυβερνητικά ιδρύματα για την αντιμετώπιση καταστροφών. Αυτό μου λένε. Λένε ότι η κυβέρνηση έχει καλύψει το χαμένο έδαφος. Επειδή υπάρχουν τόσες πολλές υποσχέσεις που επιπλέουν, οι άνθρωποι περιμένουν από τον Ερντογάν να τηρήσει αυτές τις υποσχέσεις. Έτσι μπορεί να στρέψει την ψυχή των ανθρώπων προς όφελός του. Οι πληροφορίες μου είναι ότι εάν οι εκλογές γίνουν όπως έχουν προγραμματιστεί, Μάιο ή Ιούνιο, ο Ερντογάν είναι πιο πιθανό να κερδίσει. Σε καθεμία από αυτές τις καταστροφές, τρεις μήνες αφότου συμβούν, οι άνθρωποι στεγάζονται, τρέφονται καλά και τέσσερις μήνες αργότερα, το μυαλό τους αλλάζει: έρχονται με παράπονα σχετικά με το "πότε θα είναι έτοιμο το σπίτι μας;" ή «γιατί δεν μας έχουν φτιάξει αυτοσχέδια σπίτια;» Έτσι, σε τέσσερις μήνες από τώρα, οι άνθρωποι είναι πιθανό να είναι πολύ πιο επικριτικοί απέναντι στην κυβέρνηση. Αυτό στο οποίο πρέπει να εστιάσουμε είναι ποιος θα χάσει τις εκλογές. Και το πρόβλημα είναι πως δεν έχουμε την κατάλληλη αντιπολίτευση. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι μια καταστροφή. Εάν ο Ερντογάν κερδίσει ξανά, δεν θα είναι ότι κέρδισε, αλλά πως η αντιπολίτευση έχασε για άλλη μια φορά».
«Κλίνουμε προς την καταστροφή. Ζούμε μια κατάσταση ακριβώς παρόμοια με το The Banality of Evil της Hanna Arendt. Μια τεράστια καταστροφή εξηγείται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ως ένα κοινότοπο, συνηθισμένο πράγμα. Ως κοινωνία, δε θα ανακάμψουμε για πολλά χρόνια. Σωματικοί τραυματισμοί, ψυχολογικοί τραυματισμοί, ηθικοί τραυματισμοί, αυτή η καταστροφή θα αποτελέσει μεγάλο μέρος της κοινωνικής μας μνήμης. Η κοινωνική μνήμη είναι σημαντική – γιατί αυτό συσσωρεύει το θυμό μας. Αυτό είναι πραγματικά ένα αυταρχικό καθεστώς – δεν ξέρουμε πώς να ελέγξουμε ή πώς να προσανατολίσουμε τον θυμό μας. Άρα έχουμε κολλήσει. Με ενδιαφέρει η ανθρώπινη πτυχή. Αυτός ο σεισμός θα είναι μια μεγάλη αφορμή για αυτήν την κυβέρνηση από πολιτικοοικονομική προοπτική. Η κυβέρνηση παλεύει με μια τεράστια οικονομική κρίση. Χρειάζονται κάποιες περιοχές για τη συσσώρευση κεφαλαίου. Αυτή είναι μια μεγάλη ευκαιρία για συσσώρευση κεφαλαίου. Για τον κατασκευαστικό κλάδο, η προβολή μεγάλων επιχειρήσεων. Αλλά όσον αφορά τα ηθικά ζητήματα, χάσαμε τον εαυτό μας».
«Οι φυσικές καταστροφές είναι κρίσιμες στη γεωπολιτική. Επηρεάζουν τις γεωπολιτικές σχέσεις. Αυτή ήταν μια εξωπραγματική καταστροφή. Υπάρχει πραγματική, σημαντική κριτική στην κυβέρνηση. Έπρεπε να αντιδράσουν πιο γρήγορα, αλλά δεν τα κατάφεραν. Το πιο σημαντικό: για μερικά χρόνια πολλοί ειδικοί προειδοποιούσαν τη χώρα και την κυβέρνηση για το τι θα μπορούσε να συμβεί. Τώρα η κυβέρνηση βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Θα προσπαθήσουν να αναβάλουν τις εκλογές – καθώς η κατάστασή τους είναι χειρότερη από πριν από το σεισμό. Δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν με κανέναν τρόπο αυτή την κατάσταση για μια εκστρατεία δημοσίων σχέσεων».
«Η απάντηση της κυβέρνησης ήρθε πολύ, πολύ αργά. Σπούδασα στην Κύπρο και οι περισσότεροι φίλοι μου είναι από την περιοχή Χατάι. Μετά τους σεισμούς τηλεφώνησα σε πολλούς από αυτούς και είπαν ότι νιώθουν πολύ μόνοι, «η κυβέρνηση μας άφησε στην τύχη μας» και όλοι έχουν απώλειες στις οικογένειές τους. Μπορεί να υπάρχουν έως και 15 εκατομμύρια θύματα από τους σεισμούς, και οι περισσότεροι από αυτούς είναι ψηφοφόροι του AKP. Εάν το AKP αναβάλει τις εκλογές θα πρέπει να αλλάξει το σύνταγμα. Τις επόμενες εβδομάδες θα προσπαθήσουν να κάνουν κάποιες ρυθμίσεις για το σύνταγμα. Η κυβέρνηση του Ερντογάν ούτως ή άλλως είναι πολιτικά νεκρή».
«Αυτή είναι μια προοπτική από τα τέλη της χιλιετίας. Αυτή δεν ήταν μόνο μια καταστροφή που προκάλεσε θανάτους σε κάθε λογής ανθρώπους, αλλά και η εμπιστοσύνη των ανθρώπων στην κυβέρνηση μειώθηκε σε αφάνταστο βαθμό. Τα τελευταία 20 χρόνια οι άνθρωποι είδαν τόση διαφθορά. Σχετικά με τις δωρεές – οι άνθρωποι ήθελαν να κάνουν δωρεές και δεν ήξεραν πού, και νόμιζαν πως ό,τι θα δώσουν θα καταλήξει στις τσέπες κάποιου άλλου. Είναι τόσο απελπισμένο συναίσθημα. Θα εμπιστευτούμε κυβερνητικούς οργανισμούς, μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς – έπαιρναν πολύ περισσότερες δωρεές από την ίδια την κυβέρνηση. Η κυβέρνηση προσπάθησε να δυσφημήσει μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς. Ίσως έχουν δίκιο. Αυτό αποδεικνύει μόνο ότι ο πληθυσμός δεν εμπιστεύεται πού πάνε τα χρήματα. Οι σεισμοί αφήνουν κληρονομιά στην Τουρκία. Όχι μόνο ένας σεισμός – αυτό που έχει σημασία είναι πώς οι κυβερνήσεις αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν στην κατάσταση. Ο Ερντογάν είναι άνθρωπος των επιχειρήσεων, παίρνει πάντα αυτό που θέλει. Αλλά η κληρονομιά αυτού του σεισμού μπορεί να το αλλάξει αυτό».
«Κατά τη διάρκεια του σεισμού του 1999, πέρασα τρεις μήνες στην περιοχή. Συγκρίνοντας και τα δύο, μπορώ να πω πως το 1999 η ανταπόκριση του κράτους ήταν ταχύτερη. Αυτή τη φορά, ο κόσμος ήταν μπροστά από το κράτος. Όταν το ΑΚΡ ήρθε στην εξουσία, πάντα παραπονιόταν για στρατιωτική παρέμβαση στην πολιτική. Είκοσι χρόνια αργότερα, είδαμε ότι είναι μια κατασκευαστική μαφία, ένα κατασκευαστικό λόμπι, εργολάβοι, που στην πραγματικότητα κυβερνούν αυτήν τη χώρα. Οι κατασκευαστικοί νόμοι ενδέχεται να αλλάξουν σε μία ημέρα προς όφελος αυτών των εργολάβων. Τα συμφέροντά τους υπερισχύουν. Δεν τους νοιάζει αν χτίζουν πάνω σε ρήγματα. όλες οι αποφάσεις υπόκεινται στα συμφέροντα αυτών των αναδόχων. Έτσι ο κόσμος είναι πολύ θυμωμένος. Οι πιθανότητες του Ερντογάν στις επόμενες εκλογές είναι πολύ μικρές. Δεν πρέπει να εκλεγεί ξανά».