 |
| Blasting a 155mm Howitzer round during a gun calibration exercise at Destiny Range, Soldiers from 1-9 Field Artillery make the earth tremble as they fire over 30 rounds from an M109A6 Paladin, 2nd Heavy Brigade Combat Team, 3rd Infantry Division, Mosul, Iraq, April 23. |
Robert Farley - 19fortyfive.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Το ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατάφεραν να αντέξουν αυτήν την ταπείνωση αποτελεί απόδειξη του πλούτου και της δύναμής τους, όχι της σοφίας της πολιτικής. Ο πόλεμος κατέστρεψε την ηθική εξουσία που απολάμβαναν οι Ηνωμένες Πολιτείες μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, δηλητηριάζοντας τις σχέσεις των ΗΠΑ με μεγάλα τμήματα του κόσμου και φυσικά προκαλώντας καταστροφική ζημιά στο Ιράκ, τον στόχο της οργής της Αμερικής.
Η ρητορική των ΗΠΑ εν όψει του πολέμου ήταν αρκετά επιθετική καθώς η κυβέρνηση Μπους προσπάθησε να υποστηρίξει τόσο στο εγχώριο όσο και στο διεθνές κοινό πως ο πόλεμος άξιζε τον κόπο. «Είσαι μαζί μας ή είσαι με τους τρομοκράτες» ήταν η ημερήσια διάταξη, δίνοντας στο διεθνές κοινό στον πόλεμο ελάχιστη επιλογή για απεμπλοκή.
Ο πόλεμος είχε σκοπό να αναδείξει τις Ηνωμένες Πολιτείες ως δύναμη για την παγκόσμια δικαιοσύνη, αλλά αντίθετα υπονόμευσε την αμερικανική ισχύ και κύρος για τουλάχιστον μια γενιά.
Μέση Ανατολή και Ισλαμικός Κόσμος
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως η απόφαση για εισβολή στο Ιράκ ήταν αμφιλεγόμενη στη Μέση Ανατολή, η οποία αντιτάχθηκε σθεναρά από ορισμένους και ωστόσο υποστηρίχθηκε από άλλους. Καθώς ο πόλεμος πήγε άσχημα, ωστόσο, οι υποστηρικτές της αμερικανικής πολιτικής έτρεξαν να κρυφτούν και εγκατέλειψαν τις ΗΠΑ μόνοι τους.
Το Ιράν, που αρχικά φοβόταν ότι θα ήταν το επόμενο, στράφηκε γρήγορα στην εκμετάλλευση της ατυχίας των ΗΠΑ προς όφελός του. Συνολικά, ο πόλεμος αποδυνάμωσε τους φίλους των ΗΠΑ στην περιοχή και ενδυνάμωσε τους εχθρούς τους.
Ειδικότερα, η εισβολή στο Ιράκ έβλαψε σοβαρά τις σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία. Η Άγκυρα θεωρούσε πως είχε ιδιαίτερο ρόλο στη Μέση Ανατολή, και ιδιαίτερα θεωρούσε τις κουρδικές εθνικές φιλοδοξίες ως μια κρίσιμη απειλή για την εθνική ασφάλεια. Η εισβολή των ΗΠΑ πλήγωσε τα προνόμια της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας και στους δύο αυτούς τομείς, προκαλώντας προβλήματα στις σχέσεις που διατηρούνται σήμερα.
Από την πλευρά του, ο πόλεμος άφησε βαθιές ουλές στο Ιράκ, τόσο από άποψη φυσικής καταστροφής όσο και από άποψη πολιτικής κουλτούρας. Η χώρα είναι τυπικά δημοκρατική και πράγματι από πολλές απόψεις έχει γίνει η πιο δημοκρατική χώρα στη Μέση Ανατολή εκτός από το Ισραήλ. Ωστόσο, το Ιράκ θεωρείται σήμερα ως αντικείμενο επιρροής και όχι ως υποκείμενο. Οι γείτονες του Ιράκ συνεχίζουν να διεξάγουν έναν χαμηλού βαθμού πόλεμο αντιπροσώπων για επιρροή αντί να ανησυχούν για τη Βαγδάτη ως ανεξάρτητο παράγοντα. Η ιρακινή κοινωνία είναι διχασμένη, με τεράστια ένταση να διαρκεί μεταξύ σουνιτών και σιιτών και την εικονική ανεξαρτησία του κουρδικού βορρά. Δύο δεκαετίες αργότερα, δεν υπάρχει προφανής δρόμος για την επίλυση αυτών των εντάσεων και τη μετατροπή του Ιράκ σε μια «κανονική» χώρα.
Ευρασία
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η απόφαση για εισβολή στο Ιράκ επηρέασε τη σχέση των ΗΠΑ με τη Ρωσία. Η Ρωσία αντέδρασε στην 11η Σεπτεμβρίου με αίσθημα αλληλεγγύης ενάντια στην απειλή του ισλαμικού εξτρεμισμού σε όλο τον κόσμο, μια απειλή που η Μόσχα έλαβε πολύ σοβαρά υπόψη εν μέσω των πολέμων της στην Τσετσενία.
Και ενώ σίγουρα υπερεκτιμάται η περίπτωση να κατηγορήσουμε τη μετέπειτα συμπεριφορά της Ρωσίας στο αμερικανικό παράδειγμα στο Ιράκ, η απόφαση των ΗΠΑ να εισβάλουν το Μάρτιο του 2003 έδειξε αναμφίβολα στη Μόσχα πως οι ρωσικές προτιμήσεις απλώς δε θα ληφθούν σοβαρά υπόψη στο όραμα των ΗΠΑ για φιλελεύθερη διεθνή τάξη. Η συμπεριφορά των ΗΠΑ στη Λιβύη και τη Συρία απλώς θα ενίσχυε αυτό το συμπέρασμα.
Η Κίνα δεν επέδειξε το ίδιο είδος αγανάκτησης για τον πόλεμο στο Ιράκ, καθιστώντας ξεκάθαρη την αντίθεσή της, αλλά δεν υποδηλώνει πως η εισβολή αντιπροσώπευε κάποιου είδους κριτική προδοσία της αμερικανικής αρχής.
Αλλά αναμφισβήτητα η απόφαση για εισβολή στο Ιράκ συνέβαλε σε μια δεκαετή καθυστέρηση στον υπολογισμό των Αμερικανών με την κινεζική δύναμη. Οι περισσότεροι υπέθεσαν μετά την εκλογή του Τζορτζ Μπους ότι οι σχέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου θα επιδεινωθούν ως αποτέλεσμα του δημόσιου ενδιαφέροντος του Μπους για τον ανταγωνισμό μεγάλων δυνάμεων. Αντίθετα, η Ουάσιγκτον παραμέρισε τις προτεραιότητες του Ειρηνικού προκειμένου να συνεχίσει την περιπέτειά της στη Μέση Ανατολή, επιτρέποντας στην Κίνα να αναπτυχθεί ανεμπόδιστα.
Παγκόσμια Πολιτική
Όπως ανακάλυψαν η Ουάσιγκτον και οι συγκεντρωμένες κυβερνήσεις του ΝΑΤΟ προς θλίψη τους στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, μεγάλο μέρος του Παγκόσμιου Νότου δε συμμερίζεται το σοκ, την απογοήτευση και την αγανάκτηση της Δύσης σε σχέση με τη συμπεριφορά της Μόσχας.
Ο πόλεμος στο Ιράκ δεν είναι ο μόνος λόγος για αυτό. Οι κληρονομιές της αποικιοκρατίας και των ημι-αποικιακών αυτοκρατορικών σφαιρών ενδιαφέροντος είναι μακροχρόνιες και σκοτεινές και πιθανότατα θα είχαν επηρεάσει την αντίδραση στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική σε κάθε περίπτωση. Αλλά το Ιράκ σίγουρα δε βοήθησε. Η καταγγελία της Ουάσιγκτον για την παράνομη και ανήθικη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι πιο δύσκολο να υποστηριχθεί υπό το φως της παράνομης και ανήθικης εισβολής της Ουάσιγκτον στο Ιράκ.
Τούτου λεχθέντος, πολλές από τις χώρες που αντιτάχθηκαν στην επέμβαση των ΗΠΑ στο Ιράκ τόσο σε πολιτικό επίπεδο (ιδίως Γαλλία, Γερμανία και Καναδάς) όσο και σε λαϊκό επίπεδο (σχεδόν παντού εκτός από την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο) έχουν σχεδόν ενοποιηθεί για να υποστηρίξουν Ουκρανία. Το Ιράκ δεν ώθησε το ΝΑΤΟ να καταρρεύσει και το Ιράκ δεν κατέρρευσε καν την αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν, αν και σίγουρα υπονόμευσε την πολιτική αποτελεσματικότητα αυτής της αποστολής και βοήθησε να διασφαλιστεί η κατάρρευση της κυβέρνησης της Καμπούλ το 2021.
Τι πέτυχε στην πραγματικότητα ο πόλεμος στο Ιράκ
Κατά ειρωνικό τρόπο, ο πόλεμος στο Ιράκ πέτυχε πολλούς από τους βασικούς του στόχους, συμπεριλαμβανομένης της επίδειξης της σχεδόν βαθιάς έκτασης της ισχύος των ΗΠΑ. Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ κατέστρεψαν γρήγορα την κυβέρνηση του Σαντάμ Χουσεΐν και αντικατέστησαν αυτήν την κυβέρνηση με ένα πελατειακό καθεστώς.
Κατά τη διάρκεια αρκετών ετών, διεξήγαγαν στη συνέχεια μια εκστρατεία κατά της εξέγερσης που νίκησε ουσιαστικά τους αντιπάλους αυτού του καθεστώτος, στη συνέχεια κατέστρεψε ένα ακόμη σύνολο αντιπάλων του καθεστώτος σε μια εκστρατεία που κάλυπτε τόσο το Ιράκ όσο και τη Συρία.
Και όμως οι Ηνωμένες Πολιτείες δε φαίνεται να έχουν κερδίσει τη φήμη της εξουσίας ή της αποφασιστικότητας ή της δικαιοσύνης. Οι ΗΠΑ πλήρωσαν ένα τεράστιο τίμημα και (το πιο σημαντικό) επέβαλαν τεράστιο τίμημα στο Ιράκ, και τώρα φαίνεται ότι δεν έχουν ουσιαστικά τίποτα να επιδείξουν γι' αυτό. Μόνο το άγριο γεγονός της αμερικανικής ισχύος παραμένει να μεσολαβήσει για τη ζημιά που προκλήθηκε από την απόφαση εισβολής στο Ιράκ την άνοιξη του 2003.